August Poniatowski - YG-1

joomla1
August Poniatowski
Król StanisBaw August Poniatowski
<--kliknij aby zobaczyc jakie jest pokrewieDstwo midzy Anrzejem i BogsuBaw WodziDskimi a królem StanisBawem
Augustem Poniatowskim.
<- kliknij aby zobaczyc najbli|sz relacj Bczc Andrzeja i BogusBaw WodziDskich z królem Augustem Poniatowski
{yciorys:
(yródBo : Wikipedia)
StanisBaw August Poniatowski
herb CioBek urodzony 17 stycznia, 1732 w WoBczynie zmarB 12 lutego, 1798 w Sankt Petersburgu
pochowany Katedra [w. Jana w Warszawie
wybrany 27 sierpnia, 1764
w Woli
abdykowaB 25 listopada 1795
koronacja 25 listopada, 1764
w Kolegiacie [w. Jana w Warszawie
rodzina lub dynastia Poniatowski Rodzice StanisBaw Poniatowski
Konstancja Czartoryska
StanisBaw August Poniatowski na obrazie Bacciarellego
StanisBaw August Poniatowski wB. StanisBaw Antoni Poniatowski herbu CioBek - (ur. 17 stycznia 1732 w WoBczynie,
zm. 12 lutego 1798 w Petersburgu) &ndash; ostatni wBadca Rzeczypospolitej Obojga Narodów, król Polski i wielki ksi|
litewski w latach 1764-1795.
ByB synem StanisBawa Poniatowskiego, kasztelana krakowskiego i Konstancji z Czartoryskich. Od 1777 nale|aB do
masonerii. Spis tre[ci [ukryj] 1 MBodo[2 Król Polski3 Konfederacja barska4 I rozbiór Polski5 Finanse i gospodarka6
Nauka i o[wiata7 Kultura i sztuka8 DziaBalno[ masoDska9 Sejm Czteroletni i Konstytucja 3 maja10 Wojna polskorosyjska 179211 II rozbiór Polski12 Insurekcja ko[ciuszkowska 179413 III rozbiór Polski14 Próba oceny15 Genealogia16
Zobacz te|17 Linki zewntrzne18 Przypisy
// MBodo[
Starannie wyksztaBcony, w mBodo[ci wiele podró|owaB po krajach Europy Zachodniej. Podczas pobytu w Wielkiej
Brytanii zapoznaB si z systemem rzdów parlamentarnych. W 1756 zostaB posBem saskim w Petersburgu, gdzie nawizaB
romans z Katarzyn II, przyszB cesarzow Rosji, którego owocem byBa ich córka Anna Piotrowna.
7 wrze[nia 1764, jako kandydat Familii (stronnictwa Czartoryskich), przy nielicznym udziale szlachty i zdecydowanym
poparciu wojsk rosyjskich Katarzyny II, w wyniku de facto zamachu stanu zostaB wybrany królem Polski. 25 listopada
1764 arcybiskup gnieznieDski i prymas Polski WBadysBaw AubieDski koronowaB go na króla Polski w kolegiacie [w. Jana
w Warszawie.
Król Polski
W kraju du| rol odgrywaBy wówczas wielkie stronnictwa magnackie, a coraz wicej do powiedzenia miaBy o[cienne
mocarstwa: Prusy, Austria, a szczególnie Rosja, zainteresowane utrzymaniem w Rzeczypospolitej istniejcego ustroju,
demokracji szlacheckiej. StanisBaw August zrzekB si polskich praw do korony pruskiej i de facto oddaB Prusom Prusy
Królewskie, uznaB te| nieuznawany dotd w Polsce tytuB cesarski Katarzyny. Apoteoza StanisBawa Augusta na Zamku
Królewskim w Warszawie
W marcu 1765 król, wraz z Ignacym Krasickim i Franciszkiem Bohomolcem, zaBo|yB tygodnik "Monitor". ArtykuBy w nim
zamieszczone traktowaBy m.in. o potrzebie poprawy doli chBopskiej i tolerancji religijnej. Dla poparcia równouprawnienia
http://www.yg1.ehost.pl/joomla1
Powered by Joomla!
Generated: 7 March, 2017, 12:34
joomla1
innowierców, (co zreszt byBo tylko pretekstem dla nietolerancyjnej prawosBawnej Katarzyny II), wkroczyB
czterdziestotysiczny korpus wojsk rosyjskich. Pod jego ochron 20 marca 1767 zawizaBy si dwie konfederacje
innowiercze: konfederacja sBucka dla Litwy i konfederacja toruDska dla Korony. MikoBaj Repnin powoBaB do |ycia w
czerwcu w Radomiu ogólnokrajow konfederacj radomsk w obronie zagro|onego katolicyzmu, przeciwko "CioBkowi", jak
zwali króla jego przeciwnicy. WsparBy j wydatnie Prusy, pragnce umniejszenia wpBywów i siBy Rosji.
W 1767 odbyB si Sejm Repninowski, który utrzymaB, zgodnie z |daniami szlachty, dotychczasowe prawa szlacheckie tzw.
prawa kardynalne, ale równocze[nie zgBoszone na nim zostaBy m.in. postulaty równouprawnienia innowierców. W wyniku
jego uchwaB Rzeczpospolita staBa si de facto protektoratem rosyjskim. Porwanie StanisBawa Augusta
Konfederacja barska
Cz[ szlachty, przeciwna faktycznemu uzale|nieniu od Rosji, zorganizowaBa w lutym 1768 konfederacj barsk, która
wszczBa wojn przeciwko Rosji w obronie niepodlegBo[ci Rzeczypospolitej i wiary katolickiej.
22 pazdziernika 1770 Generalno[ konfederacji barskiej, ogBosiBa jego detronizacj i bezkrólewie. 3 listopada 1771 w
Warszawie król w niejasnych do dzi[ okoliczno[ciach zostaB porwany, lecz nastpnego dnia odzyskaB wolno[. Propaganda
królewska staraBa si to przypisa konfederatom.
I rozbiór Polski
Konfederacja barska upadBa po czterech latach i nastpiB wtedy I rozbiór Rzeczypospolitej (1772), w którym ok. 1/4
terytorium Rzeczypospolitej ze Lwowem, Pomorzem GdaDskim i Inflantami Polskimi zostaBo zagarnite przez Prusy,
Austri i Rosj. ZatwierdziB go Sejm rozbiorowy, zwoBany w kwietniu 1773 w Warszawie. PowoBano na nim Rad Nieustajc
przy królu &ndash; pierwowzór gabinetu ministrów.
Finanse i gospodarka
W 1766 otwarto w Warszawie mennic paDstwow. Reformy monetarne przeprowadzono jeszcze dwukrotnie w 1788 i
1794. Wprowadzono wówczas urzdowe miary i wagi. W 1766 zlikwidowano cBa wewntrzne, w 1775 wprowadzono
jednolite cBo generalne. Wybudowano wiele manufaktur wBókienniczych, sukienniczych, skórzanych, hut szkBa, garbarni,
mBynów, browarów, cegielni, fabryk powozów, mebli, fajansów, broni. W 1782 Prot Potocki zaBo|yB Kompani Handlu
Czarnomorskiego , która wobec blokady pruskiej zajBa si eksportem polskich towarów przez Morze Czarne. PowstaBa
wówczas rzdowa kompania manufaktur weBnianych. W 1787 brat króla, prymas MichaB Poniatowski, zaBo|yB Fabryk
Krajow PBócienn. Najwikszymi inwestycjami byBy budowy KanaBu OgiDskiego, Bczcego rzeki Dniepr i Niemen oraz
KanaBu Królewskiego, Bczcego Prype z Bugiem. NastpiBo te| szybkie uprzemysBowienie okolic Grodna przez
podskarbiego litewskiego Tyzenhauza. Warszawa wzbogaciBa si o zbudowany w stylu klasycystycznym PaBac
Aazienkowski, O[ StanisBawowsk, Królikarni, przebudowany zostaB Zamek Królewski. PowstaBy paBace w
Szczekocinach, Natolinie. Niektórzy magnaci dobrowolnie likwidowali paDszczyzn, zamieniajc j na oczynszowanie
(Andrzej Zamoyski). Herb Rzeczypospolitej z czasów stanisBawowskich na poznaDskim odwachu, na [rodkowym polu
CioBek, herb Poniatowskich
Nauka i o[wiata
W 1765 król zaBo|yB pierwsz polsk uczelni [wieck SzkoB Rycersk, ksztaBcc przyszBe kadry dla armii Rzeczypospolitej. W
1773 powstaBa Komisja Edukacji Narodowej - pierwsza na [wiecie centralna instytucja zajmujca si edukacj, która przejBa
kadr i budynki skasowanych szkóB jezuickich. W tym roku powstaBo te| Towarzystwo do Ksig Elementarnych, zajmujce si
opracowywaniem podrczników.
Kultura i sztuka
W nauce i kulturze rozkwitaBa epoka O[wiecenia. Do najwybitniejszych jego przedstawicieli nale|eli: biskup Ignacy
Krasicki, ksidz StanisBaw Staszic, Hugo KoBBtaj, StanisBaw Konarski. Sam król byB wielkim mecenasem nauki, sztuki i
literatury, organizowaB obiady czwartkowe, na które zapraszaB uczonych, pisarzy, poetów. Nad królewskimi zbiorami sztuki
piecz sprawowaB malarz Marcello Bacciarelli. Czstymi go[mi króla byli: poeta i historyk Adam Naruszewicz, poeta
StanisBaw Trembecki, satyryk i komediopisarz Franciszek ZabBocki, twórca teatru narodowego Wojciech BogusBawski i
inni.
DziaBalno[ masoDska
Król w 1777 zostaB przyjty do masonerii rytu ZcisBej Obserwy. UzyskaB od razu wszystkie stopnie wtajemniczenia z
najwy|szym, ósmym wBcznie. PrzyjB imi zakonne Salsinatus (anagram od Stanislaus) Eques a Corona vindicata. Jego
akces do masonerii byB zachowywany w scisBej tajemnicy, wiedziaBo o nim w Rzeczypospolitej jedynie kilku
wolnomularzy siódmego i ósmego stopnia. Król podpisaB m. in. zobowizanie do posBuszeDstwa zwierzchnikowi ZcisBej
Obserwy, ksiciu Ferdynandowi Brunszwickiemu. [1] WBadca braB tak|e aktywny udziaB w pracach warszawskiego kóBka
http://www.yg1.ehost.pl/joomla1
Powered by Joomla!
Generated: 7 March, 2017, 12:34
joomla1
Ró|okrzy|owców.[2]
Sejm Czteroletni i Konstytucja 3 maja
W 1780 wojska rosyjskie opu[ciBy terytorium Rzeczypospolitej, zostaB jedynie prokonsul Stackelberg. Magnateria
pozostawaBa nadal w ostrej opozycji do króla. W czasie spotkania z caryc Katarzyn II w 1787 w Kaniowie nad Dnieprem
król zaproponowaB [cisBy sojusz obu paDstw w wojnie z Turcj. MiaBo w niej wzi udziaB 45 tys. wojska Rzeczypospolitej,
dozbrojonego przez Rosj. Katarzyna zgodziBa si cz[ciowo. Po pewnym czasie powstaB dwunastotysiczny korpus polskolitewski pod wodz hetmana wielkiego koronnego Franciszka Ksawerego Branickiego.
W 1788 zwoBany zostaB za zgod Rosji w Warszawie sejm, zwany pózniej Sejmem Wielkim, rozpoczB on gruntowne
dzieBo reformy ustroju. W marcu 1790 Rzeczpospolita zawarBa przymierze zaczepno-odporne z Prusami wymierzone w
Rosj. W dniu 3 maja 1791 sejm uchwaliB now konstytucj paDstwow. GBównym autorem tekstu Konstytucji 3 maja byB
StanisBaw August. Przeciwko zamierzonej w konstytucji reformie paDstwa 14 maja 1792 zawizana zostaBa przez
szlacht polsk i litewsk zbrojna konfederacja targowicka. Konfederaci zwrócili si o pomoc wojskow do Katarzyny II.
Wojna polsko-rosyjska 1792
RozpoczBa si wojna polsko-rosyjska 1792, która trwaBa od maja do prawie koDca lipca. Wojska polsko-litewskie zmagajc
si z ogromn przewag przeciwnika odniosBy kilka sukcesów, zwBaszcza na froncie ukraiDskim, gdzie dowodziB bratanek
królewski ks. Józef Poniatowski, ale caBa kampania obronna zakoDczyBa si zdrad króla i jego przystpieniem do Targowicy
23 lipca 1792, co byBo jednoznaczne z kapitulacj. Konfederaci targowiccy zajli wówczas wszystkie województwa
Rzeczypospolitej. Prusacy Bamic przymierze wkroczyli do Wielkopolski w styczniu 1793.
II rozbiór Polski
W kwietniu 1793 dokonany zostaB przez Prusy i Rosj II rozbiór Rzeczypospolitej.Austria nie braBa udziaBu w II rozbiorze
Polski, gdy| byBa zajta wojn ze swymi innymi ssiadami. Jeszcze przed II rozbiorem caBa Rzeczpospolita zostaBa
okupowana: Wielkopolska zostaBa zajta przez Prusy, Warszawa przez Rosj. Okupacja wojskowa obcych mocarstw i
rzdy targowiczan byBy bardzo uci|liwe, tote| w[ród ludno[ci szybko narastaBo niezadowolenie i bunt. ZawizywaBy si spiski
przeciwko okupantom.
Insurekcja ko[ciuszkowska 1794
W marcu 1794 wybuchBo powstanie narodowe przeciwko Rosji i Prusom, kierowane przez gen. Tadeusza Ko[ciuszk,
który w latach 1775-1783 byB uczestnikiem wojny o niepodlegBo[ Stanów Zjednoczonych, a w 1792 dowodziB w bitwie pod
Dubienk. Po insurekcji warszawskiej, gdy zdobyto ambasad rosyjsk w Warszawie i przejto papiery [wiadczce o
pobieraniu przez otoczenie StanisBawa Augusta staBej pensji rosyjskiej - król staB si faktycznie zakBadnikiem
powstaDców i zamknB si w zamku.
II rozbiór Polski
Po upadku powstania, który nastpiB w 1795 III rozbiór Rzeczypospolitej przez Rosj, Austri i Prusy I Rzeczpospolita
przestaBa istnie jako paDstwo. Król StanisBaw August Poniatowski opu[ciB wtedy Warszaw i udaB si w asy[cie 120
dragonów rosyjskich do Grodna pod opiek i nadzór namiestnika rosyjskiego, po czym abdykowaB 25 listopada 1795(w dniu
imienin Katarzyny II) i w 31 rocznic swojej koronacji. OtrzymywaB od carycy staB pensj, po jej [mierci mógB zamieszka w
Petersburgu. ZmarB tam 12 lutego 1798 nagB [mierci po wypiciu zawarto[ci fili|anki. W chwili [mierci byB bardzo
zadBu|ony.
Ostatni jego symboliczny pogrzeb nastpiB 14 lutego 1995 w archikatedrze [w. Jana w Warszawie.
Próba oceny
StanisBaw August Poniatowski jest postaci bardzo kontrowersyjn. Niektórzy historycy twierdz, |e mógB zatrzyma upadek
paDstwa polskiego, co wymagaBo jednak silnego charakteru i du|ej determinacji, których to cech niewtpliwe mu
brakowaBo. W tym zakresie byB wBadc bardzo nieudolnym, caBkowicie uzale|nionym od woli carycy Katarzyny II. Jego
przeciwnicy zwracaj tak|e uwag na to, |e przystpiB do Targowicy i sygnowaB III rozbiór.
Niepodwa|alne s jego zasBugi w zakresie edukacji oraz mecenat nad sztuk, jednak nie da si ukry, |e przez swoj sBabo[
doprowadziB w 1768 do utraty przez Rzeczpospolit suwerenno[ci, gdy staBa si ona de iure protektoratem rosyjskim, a król
staB si tylko marionetk w rkach wszechwBadnych ambasadorów cesarzowej Katarzyny II. PosiadaB [wiatBo[ umysBu,
trudno zarzuci mu brak chci do reform paDstwa, nie posiadaB jednak siBy charakteru na miar tego zadania. WspóBcze[ni
mówili o królu StanisBawie &ndash; król Sta[, co byBo w równej mierze okre[leniem pieszczotliwym, jak i lekcewa|cym.
Nigdy nie bdc |onatym, król miaB kilkoro dzieci. Od jednego z nich, StanisBawa Grabowskiego, wywodz si hrabiowie
http://www.yg1.ehost.pl/joomla1
Powered by Joomla!
Generated: 7 March, 2017, 12:34
joomla1
Grabowscy.
Genealogia
http://www.yg1.ehost.pl/joomla1
Powered by Joomla!
Generated: 7 March, 2017, 12:34