Raport - Kuratorium Oświaty w Krakowie
Transkrypt
Raport - Kuratorium Oświaty w Krakowie
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Publiczne Gimnazjum Łapanów Kuratorium Oświaty w Krakowie Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: ● Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Publiczne Gimnazjum 2/38 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 02-06-2014 - 16-06-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ryszard Ostrowski i Franciszek Wantuch. Badaniem objęto 141 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 58 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 31 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły,grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji,szkoły i analizę danych zastanych. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. Publiczne Gimnazjum 3/38 Obraz szkoły Gimnazjum w Łapanowie jest szkołą zapewniającą uczniom fizyczne i psychiczne bezpieczeństwo. Obowiązujące zasady postępowania i współżycia – oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu - są efektem wspólnych uzgodnień całej społeczności szkolnej. W ramach szerokiej współpracy z rodzicami i partnerami Szkoła realizuje program wychowawczy i program profilaktyki, analizuje efekty pracy, a wnioski wykorzystuje do modyfikacji planowanych działań. Podejmowane działania zapobiegawcze, mają często charakter doraźny i są wynikiem bieżących analiz skuteczności pracy Szkoły lub reakcją na zaistniałą sytuację. Nie zawsze są konsekwentne i nie tworzą spójnego systemu. Nauczyciele realizują podstawę programową w oparciu o zdiagnozowane potrzeby i możliwości uczniów, z uwzględnieniem osiągnięć z poprzedniego etapu edukacyjnego. Kształtują kompetencje kluczowe i uwzględniają podczas zajęć zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej. Zwiększają szanse edukacyjne uczniów organizując zajęcia wyrównawcze i rozwijające uzdolnienia, a także stymulują rozwój aktywności, twórczego działania i umiejętności współpracy w zespole. Bieżące osiągnięcia uczniów oraz nabywanie przez nich wiedzy i umiejętności są monitorowane i analizowane, a wnioski służą do planowania dalszych działań. Nauczyciele planują procesy edukacyjne w sposób sprzyjający rozwojowi uczniów, poszukują skutecznych metod nauczania i podejmują działania nowatorskie zwiększające motywację do nauki. Przez jasne określanie celów i formułowanie wymagań nauczyciele umożliwiają uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie w celu lepszego zrozumienia świata oraz lepszego funkcjonowania w społeczności lokalnej. Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się, potrafią się uczyć od siebie nawzajem i czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Wiedzą, że mogą liczyć na wsparcie nauczycieli i wspólnie z nimi tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Dyrekcja i nauczyciele poszukują skutecznych sposobów podniesienia efektywności nauczania, które przyczyniają się do wzrostu efektów nauczania i osiągania przez uczniów sukcesów na dalszym etapie edukacyjnym. Publiczne Gimnazjum 4/38 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Publiczne Gimnazjum Janusz Kulig Typ placówki Gimnazjum Miejscowość Łapanów Ulica - Numer 195 Kod pocztowy 32-740 Urząd pocztowy Łapanów Telefon 146853950 Fax 146853950 Www lapgim.neostrada.pl Regon 85172929700000 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 268 Oddziały 10 Nauczyciele pełnozatrudnieni 20.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 17.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 7.87 Średnia liczba uczących się w oddziale 26.8 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 13.4 Województwo MAŁOPOLSKIE Powiat bocheński Gmina Łapanów Typ gminy gmina wiejska Publiczne Gimnazjum 5/38 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się B Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej B W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Respektowane są normy społeczne C Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D) Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego (D) Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu (D) W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B) W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B) Publiczne Gimnazjum 6/38 Wnioski 1. Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się i wspólnie zabiegają o atmosferę sprzyjającą nauce. 2. Nauczyciele prowadzą spójne działania jasno określające cele i oczekiwania wobec uczniów, właściwie oceniają oraz przekazują informację o postępach w nauce. Dzięki temu uczniowie są zmotywowani do pracy, potrafią się uczyć i planować indywidualny rozwój. 3. Szkoła umożliwia uczniom wpływanie na organizację i przebieg procesu uczenia się, dzięki temu stają się bardziej samodzielni, potrafią uczyć się od siebie i są świadomi, że wyniki pracy zależą głównie od nich. 4. Nauczyciele wykorzystują nowoczesne technologie i prowadzą wiele działań o charakterze nowatorskim podnosząc atrakcyjność procesu dydaktycznego oraz rozwijając kreatywność uczniów. 5. Szkoła analizuje potrzeby, możliwości i osiągnięcia uczniów w celu takiego zorganizowania procesów edukacyjnych, by osiągali sukcesy na dalszych etapach kształcenia, a w przyszłości na rynku pracy. 6. Nauczyciele starają się realizować podstawę programową z uwzględnieniem zalecanych warunków i sposobów oraz możliwości rozwojowych uczniów. 7. Wdrażane działania podejmowane na podstawie wniosków z monitorowania i analiz przyczyniają się do podnoszenia efektów kształcenia. 8. Szkoła podejmując celowe działania profilaktyczne i wychowawcze zapewnia uczniom poczucie bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. 9. W Szkole obowiązują uzgodnione normy postępowania i współżycia, a w przypadku ich naruszania podejmowane są działania zapobiegawcze. 10. W analizach i modyfikacjach działań wychowawczych i profilaktycznych uczestniczą rodzice i uczniowie, jednak wprowadzane zmiany nie zawsze są konsekwentnie realizowane i nie tworzą spójnego systemu. Publiczne Gimnazjum 7/38 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: B Nauczyciele potrafią zainteresować uczniów tematem lekcji co zachęca ich do nauki. Kształtują u uczniów umiejętności uczenia się, rozumowania, inspirują ich do pracy w grupie, monitorują postępy pracy. Uczniowie otrzymują informację zwrotną dotyczącą efektów ich pracy, przez co nabierają pewności, że dobrze wykonali zadanie. Uważają, że to, czego się uczą w Szkole przydaje im się w życiu. Nauczyciele tak przygotowują treści zadań, że są w nich zawarte zagadnienia, które uczeń powinien znać z innych przedmiotów lub doświadczeń pozaszkolnych. Uczniowie mają wpływ na omawiane tematy i treści, sposób uczenia się, atmosferę w klasie. Wyniki w nauce najbardziej zależą od własnego zaangażowania, czasu, jaki poświęcają na naukę, atmosfery w klasie, pracy nauczycieli oraz uzdolnień. W czasie zajęć stosowane są różne sposoby wykorzystujące wzajemne uczenie się uczniów. W Szkole odbywa się wiele działań o charakterze nowatorskim Działania te zaspokajają potrzebę poczucia bezpieczeństwa, stabilizacji, akceptacji, przynależności do grupy, potrzebę samorealizacji, rozwijania talentów. Publiczne Gimnazjum 8/38 Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Uczniowie deklarują, że na większości zajęć współpracują z innymi uczniami. Uważają też, że większość nauczycieli zrozumiale tłumaczy zagadnienia, oraz potrafi zainteresować tematem lekcji, co zachęca ich do nauki. W większości przypadków lekcje obserwowane były typowe. Uczniom podobała się praca w grupach, ciekawe zadania, spokojny sposób prowadzenia lekcji, sposób wybierania uczniów do odpowiedzi. Zdaniem nauczycieli prowadzone przez nich lekcje różnią się pod względem tematyki, metod, realizowanych celów oraz atmosfery. Zastosowane metody aktywne angażują i rozwijają samodzielne i twórcze myślenie, pozwalają na dostosowanie zadań do możliwości uczniów oraz sprawiają, że lekcja jest ciekawsza. Uczniowie mieli okazję uczyć się od siebie, ćwiczyć koncentrację i czytanie ze zrozumieniem. Zdaniem uczniów Szkoła pozwala rozwijać im zainteresowania. Doceniają dobrą współpracę, są zadowoleni z tego, że w Szkole mogą się spotkać ze znajomymi i nauczycielami, chcieliby aby nauczyciele byli bardziej wyrozumiali. Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Nauczyciele stwarzają sytuacje, w których uczniowie rozwiązują problemy poznawcze,mogą podejmować indywidualne decyzje dotyczące ich uczenia się, ć swoje opinie. Z możliwości wyrażenia swojego zdania na tematy poruszane na lekcji korzysta duża grupa uczniów. Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się, samodzielnego myślenia, rozumowania, inspirują do pracy w grupie, monitorują postęp pracy, pomagają uczniom poprzez zadawanie pytań pomocniczych ukierunkowujących ich pracę. Uczniowie pracują w zespołach nad wspólnym problemem, jeden z nich zdaje relację, która jest częścią składową nabywanej wiedzy, a więc uczniowie są zmotywowani do słuchania i włączania informacji do swojego systemu wiedzy. W efekcie nie tylko uczą się pracować w zespole, ale też selekcjonować informację, prezentować ją i łączyć w system. Większość nauczycieli wyjaśnia uczniom, jak się uczyć, dzięki czemu większość z nich potrafi uczyć się samodzielnie. Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się Zdaniem rodziców większość nauczycieli dba o dobre relacje z uczniami, szanują ich dzieci, traktują wszystkich uczniów równie dobrze, dzięki czemu dzieci raczej chętnie chodzą do szkoły. Uczniowie otrzymują od nauczycieli wskazówki, które pomagają im się uczyć. Większość nauczycieli wysłuchuje uczniów, którzy mają potrzebę z nimi porozmawiać. Uczniowie większość czasu na lekcjach wykorzystują na uczenie się. Na obserwowanych zajęciach wzajemna relacja między nauczycielem i uczniami była życzliwa. Nauczyciele podczas lekcji przyjmują inicjatywy i opinie uczniów, wyrażają akceptację i wykorzystują je do pracy na lekcji. Nauczyciele są aktywni w momencie organizowania pracy uczniów, inspirują, prowokują wypowiedzi, monitorują postępy w pracy, chwalą za dobre odpowiedzi. Uczniowie chętnie pracują, zachowują się raczej spokojnie, kulturalnie, chętnie rozmawiają z nauczycielami na temat pracy. Nauczyciele kierują pracą w sposób inspirujący i ukierunkowujący uczniów w razie potrzeby, motywują "plusami" i ocenami. Zdaniem pracowników atmosfera w szkole jest dobra. Często rozmawiają z uczniami i gdy zwracają im uwagę na niewłaściwe zachowanie - reagują pozytywnie. O niewłaściwych zachowaniach informuje się nauczycieli – wychowawców. Publiczne Gimnazjum 9/38 Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Uczniowie na zdecydowanej większości zajęć wiedzą co było celem lekcji [Wykres 1j] i dlaczego się tego uczą [Wykres 2j]. Zdecydowana większość nauczycieli wyjaśnia im, jakich działań oczekują od nich na zajęciach. Na obserwowanych lekcjach nauczyciel zapoznał uczniów z celami lekcji, przedstawił uczniom co będą robić, wytłumaczył na czym będzie polegać poprawne wykonanie zadania. Nauczyciel sam pokazał sposób wykonania trudniejszych elementów technicznych. Podchodził w trakcie pracy do wszystkich upewniając się, czy dobrze zrozumieli polecenia i zadawał pytania kontrolne ukierunkowujące pracę uczniów. Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Zdaniem nauczycieli większość uczniów po otrzymaniu informacji zwrotnej jest zmotywowana do pracy. Rodzice uważają, że większość nauczycieli wierzy w możliwości ich dziecka, częściej chwali niż krytykuje. Na połowie i więcej zajęć uczniowie lubią się uczyć. Większość nauczycieli pomaga im, jeśli potrzebują wsparcia. Uczniom w nauce pomagają wskazówki nauczyciela, podręcznik, praca w grupach, uczenie się od siebie, atmosfera, oraz działanie zakończone sukcesem. Trudność przedmiotów, zdaniem uczniów, zależy od indywidualnych uzdolnień, preferencji, zaangażowania i uwagi. Nauczyciele -zdaniem uczniów - różnią się w poziomie komunikatywności. Publiczne Gimnazjum 10/38 Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Większość nauczycieli rozmawia z uczniami o postępach w nauce, o tym, co wpłynęło na ich sukcesy, dostrzega to, co robią dobrze, a także pomaga im przezwyciężać trudności. Większość uczniów uważa, że pomoc jaką uzyskują od nauczyciela jest wystarczająca i są oceniani według ustalonych i jasnych dla nich zasad. Nauczyciele zwracają uwagę na wszystkie elementy wypowiedzi ucznia. Uczniowie otrzymują informację zwrotną dotyczącą efektów ich pracy. Informacja sprawia im satysfakcję, nabierają pewności, że dobrze wykonali zadanie, chętniej zgłaszają się do przedstawienia sprawozdania z pracy. Wskazany ewentualny błąd i sugerowany kierunek poszukiwań uczniowie wykorzystują do korygowania swojego działania, mają satysfakcję, z dobrze wykonanego ćwiczenia. Obserwowane jest dość duże zaangażowanie w pracę grupową. Zdaniem rodziców to, jak nauczyciele oceniają ich dziecko, zachęca je do uczenia się. Uczniowie uważają, ze większość nauczycieli przestrzega ustalonych zasad oceniania. Oceniany uczeń zazwyczaj jest zadowolony, wie, co ma poprawić. Jest również nieliczna grupa uczniów, którym jest to obojętne i czują się zniechęceni. Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Na większości zajęć uczniowie mają możliwość korzystania z tego, czego nauczyli się na innych przedmiotach lub poza szkołą. Uczniowie uważają, że to, czego uczą się w Szkole przydaje im się w życiu. Nauczyciele tak przygotowują treści zadań, że są w nich zawarte zagadnienia, które uczeń powinien znać z innych przedmiotów lub doświadczeń pozaszkolnych. W trakcie wykonywania poleceń uczeń wykorzystuje wiedzę przedmiotową, którą posiadł w trakcie roku szkolnego, wiąże wiedzę teoretyczną z praktyczną oraz nawiązuje do wydarzeń i postaci z historii środowiska, kraju lub najbliższej okolicy. Nauczyciele organizują spotkania z ludźmi będącymi świadkami ważnych wydarzeń, znającymi postacie historyczne (np. ks. Ziółkowskiego). W efekcie działań Szkoły uczniowie wykazują dbałość o środowisko (problem spalania śmieci, sprzątanie świata, zbieranie zakrętek i zużytych baterii), organizują zbiórki charytatywne żywności, co pozwala na kształtowanie poczucia wspólnej odpowiedzialności, zwrócenie uwagi na istnienie ubóstwa i potrzebę zorganizowania pomocy. Wspólnie planuje się wycieczki pod kątem wykorzystania ich na różnych przedmiotach. Koreluje się działania wprowadzające chronologię epok na j. polskim i historii. Publiczne Gimnazjum 11/38 Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój Z wypowiedzi ankietowych nauczycieli wynika, że kilka razy w półroczu dają uczniom wybór dotyczący tematyki lekcji, metod pracy na lekcji, sposobu oceniania, terminów testów, sprawdzianów, zajęć pozalekcyjnych. Uczniowie w większości uważają, że mają wpływ na omawiane tematy i treści, sposób uczenia się, atmosferę w klasie. Wyniki w nauce według nich [Wykres 1w] najbardziej zależą od własnego zaangażowania, czasu, jaki poświęcają na naukę, atmosfery w klasie, pracy nauczycieli, uzdolnień, pomocy rodziców i kolegów. Większość nauczycieli zachęca ich do wymyślania i realizowania własnych pomysłów. Nauczyciele na zajęciach rozmawiają z uczniami w jaki sposób będzie przebiegać lekcja, dają im możliwość zastanowienia się, czego nauczyli się na lekcji. Nauczyciele na obserwowanych lekcjach dawali możliwość swobodnego wypowiadania się, kierowali wypowiedziami uczniów w kierunku wyjaśnienia zależności, które są przedmiotem lekcji. Uczniowie byli aktywni, wykazywali się dużym zainteresowaniem, sami się zgłaszali do czytania tekstów, mogli sami decydować jakiej trudności zadania będą rozwiązywać. Uczniowie w poszczególnych częściach lekcji sami podejmowali wybory dotyczące składu zespołów wykonujących poszczególne zadania. Publiczne Gimnazjum 12/38 Wykres 1w Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Nauczyciele stwarzają możliwość aby uczniowie mogli uczyć się od siebie nawzajem. W czasie zajęć stosują różne sposoby, wykorzystujące wzajemne uczenie się uczniów [Wykres 1o]. W dniu ankietowania większość uczniów na mniej niż połowie zajęć pracowała w grupach lub parach, w dłuższym okresie czasu uczniowie w grupach pracują na większości lekcji. Zadania wymyślone przez siebie lub innych uczniowie wykonują na połowie lub mniej niż połowie zajęć. Uczniowie podczas wypełniania kart pracy dyskutują z sobą, przekonują do swoich racji, weryfikują poprawność rozumowania rozwiązując zadanie na tablicy, co jest analizowane przez pozostałe grupy. Uczniowie obserwują wykonywanie ćwiczenia przez innego ucznia, słuchają wskazówek nauczyciela, naśladują poprawnie wykonane elementy przez innego ucznia. Publiczne Gimnazjum 13/38 Wykres 1o Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów Z informacji pozyskanych od Dyrektora wynika, że w Szkole odbywa się realizacja zajęć artystycznych w oparciu o nowatorski Pedagogiczną, powstał program zajęć wokalno-tanecznych również Młodzieżowy Zespół "Taniec Pieśni ludowy" i Tańca - przyjęty "Łapanowianie". przez Radę Zorganizowano i przeprowadzono konkurs historyczny "Jan Leon Ziółkowski- Kapelan Niezłomny". Prowadzona jest wymiana międzynarodowa uczniów ze Szkołą Podstawową im. Józsefa Attila i Szkołą Muzyczną Stopnia Podstawowego w Balatonszárszó. Zorganizowano I Mistrzostwa w Układaniu Kostki Rubika - ucząc przy tej okazji algorytmów. Poszerzono ofertę zajęć pozalekcyjnych w ramach realizacji projektu szkoleniowo - doradczego "Akademia Alfa i Omega" oraz program "YOUNGSTER PLUS – Angielski Twoją Szansą". Prowadzi się szereg działań profilaktyczno-zdrowotnych promujących zdrowy styl życia – "Wiem co jem, czyli o zasadach zdrowego odżywiania – podsumowanie projektu edukacyjnego dla rodziców uczniów biorących udział w projekcie, organizuje się coroczne wycieczki profilaktyczno-krajoznawcze współfinansowane przez komórkę ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomani w Łapanowie oraz wycieczki uczniów z obniżoną sprawnością intelektualną do instytucji kulturalnych. Uczniowie biorą udział w wolontariacie na rzecz Warsztatów Terapii Zajęciowej, szkolnego Koła PCK, w akcji "Pomóż Justysi uratować serduszko", akcji charytatywnej "Szkoło Pomóż i Ty". Widoczny jest też udział uczniów w Młodzieżowej Drużynie Pożarniczej. Nauczyciele i Dyrektor uważają, że prawie wszyscy nauczyciele angażują się w działania nowatorskie (ok. 30 osób). Działania te dotyczą głównie metod pracy, wykorzystania środków dydaktycznych, komunikacji z uczniami i rodzicami, współdziałania z innymi nauczycielami, treści programowych. Dlaczego są one Publiczne Gimnazjum 14/38 nowatorskie dla nauczycieli i na jakie potrzeby rozwojowe uczniów odpowiadają stosowane nowatorskie działania opisuje [wykres 1o] i [Tab. 1]. Partnerzy za nowatorskie działania uważają również zacieśnienie relacji między szkołą podstawową a gimnazjum, organizację wspólnych akademii i przedsięwzięć. Zdaniem Dyrektora działania nowatorskie zaspokajają poczucie bezpieczeństwa, potrzeby stabilizacji, akceptacji, przynależności do grupy, potrzeby sukcesu, szacunku, samorealizacji, rozwijania zdolności, talentów, zainteresowań, potwierdzania własnej wartości i rozwoju duchowego. Wykres 1o Publiczne Gimnazjum 15/38 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Na jakie potrzeby rozwojowe uczniów odpowiadają stosowane nowatorskie działania? (9785) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 29 Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 przygotowanie do życia w nowoczesnym społeczeństwie nastawionym na rozwój technologii informatycznej, 2 usprawniam umiejętność czytania, pisania, koordynacji wzrokowo- ruchowo- słuchowej, pamięci, wypowiadania się na określony temat, samodzielnego redagowania wypowiedzi pisemnej, 3 zdobycie umiejętności poznawania znaczenia rzeczy, wydarzeń i symboli oraz wykonywania czynności. 4 Potrzeba samorealizacji. 5 ,potrzeba obcowania z przyrodą. 6 potrzeba przynależności do grupy, bycia akceptowanym, godnym zaufania, 7 bezpieczeństwa 8 uprawiania sportu ukireunkowanego 9 potrzeby zabawy i ruchu Publiczne Gimnazjum 16/38 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Nauczyciele realizują podstawę programową z uwzględnieniem zdiagnozowanych potrzeb i możliwości uczniów, a także osiągnięć z poprzedniego etapu edukacyjnego. Umożliwiają uczniom kształtowanie kompetencji kluczowych i systematyczne wykorzystują podczas zajęć zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej. Podejmują działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów poprzez organizowanie zajęć wyrównawczych i rozwijających uzdolnienia, a także stymulują rozwój ich aktywności, twórczego działania i umiejętności nabywanie współpracy przez wykorzystują nich w zespole. wiedzy do planowania Monitorują bieżące i umiejętności, dalszych osiągnięcia a wnioski działań. Dyrekcja uczniów z prowadzonych i nauczyciele oraz analiz poszukują skutecznych sposobów podniesienia efektywności nauczania, które - w pewnym zakresie przyczyniają się do wzrostu efektów nauczania i osiągania przez uczniów - na miarę swoich możliwości - sukcesów na dalszym etapie edukacyjnym. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W celu zdiagnozowania wiadomości i umiejętności nowych uczniów w Szkole analizuje się dokumentację ucznia (świadectwa, zaświadczenia o wynikach sprawdzianu, dokumentację z PPP), prowadzi się diagnozę wstępną (pedagog i psycholog). Wykorzystuje się nformacje pochodzące od rodziców i wychowawców z poprzedniego etapu edukacyjnego. Uczniowie rozpoczynający naukę w gimnazjum piszą tzw. "test na wejściu" czyli formę sprawdzianu, w jakim stopniu opanowali wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej szkoły podstawowej po klasie szóstej oraz test różnicujący poziom zaawansowania znajomości języka angielskiego. Wnioski są formułowane przez zespoły przedmiotowe. Nauczyciele wykorzystują w swojej pracy wszystkie wnioski z diagnozy wstępnej. Dokumenty opisujące sposób ich uwzględniania to: dzienniki zajęć dodatkowych, analizy próbnych egzaminów w klasie II i III, dostosowania wymagań dla uczniów z orzeczeniami i opiniami PPP, dokumentacja prowadzenia innowacji dydaktycznej "Matematyka innego wymiaru". Nauczyciele uwzględniają w swojej pracy wnioski z diagnozy wstępnej, analizy próbnych egzaminów w klasie II i III, Publiczne Gimnazjum 17/38 dostosowują wymagania dla uczniów z orzeczeniami i opiniami. Dokonuje się podziału uczniów poszczególnych klas na grupy w zależności od stopnia zaawansowania znajomości języka obcego. Modyfikuje się plany nauczania poszczególnych przedmiotów, szczególnie pod kątem indywidualizacji pracy z uczniem. W zależności od zdiagnozowanych potrzeb organizuje się zajęcia wyrównawcze, rewalidacyjne i rozwijające, pomoc koleżeńską, a także zapewnia na zajęciach świetlicowych pomoc w nauce dla uczniów oczekujących po przyjeździe do szkoły. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele deklarują wykorzystywanie umożliwianie zalecanych uczniom warunków kształtowania i sposobów realizacji Potwierdzają to wyniki ankiet i obserwacje lekcji [Tab. 1-7]. kompetencji kluczowych podstawy programowej. i systematyczne [Wykres 1o]. Szczególną wagę przywiązują do sprawnego posługiwania się językiem polskim, świadomego używania środków językowych dostosowanych do sytuacji i celu wypowiedzi, opisywania świata, oceniania postaw i zachowań ludzkich, precyzyjnego formułowania myśli, operowania bogatym słownictwem, skutecznego i nacechowanego szacunkiem do adresata komunikowania się. Rozwijają w uczniu ciekawość świata, motywują do aktywnego poznawania rzeczywistości, uczenia się, a w szczególności do samokształcenia i samodzielnego docierania do informacji i selekcjonowania jej. Starają się wyposażyć uczniów w intelektualne narzędzia pomocne w rozumowaniu i odbiorze tekstów kultury. Uwzględniając zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, organizują zajęcia zwiększające ich szanse edukacyjne poprzez organizowanie zajęć wyrównawczych i rozwijających uzdolnienia, a także dobierają metody i formy pracy na lekcji umożliwiające im optymalne warunki pracy i zwiększające aktywność. Wszystkie zajęcia, a szczegolnie wych. fizyczne, uwzględniają zasady zdrowego trybu życia oraz higieny pracy i nauki. [Tab. 8]. Publiczne Gimnazjum 18/38 Wykres 1o Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia były kształtowane u uczniów podczas lekcji? (9788) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 6 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 czytanie 5/1 83.3 / 16.7 2 myślenie matematyczne 1/5 16.7 / 83.3 3 myślenie naukowe 4/2 66.7 / 33.3 4 umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, 6/0 100 / 0 3/3 50 / 50 100 / 0 zarówno w mowie, jak i piśmie 5 umiejętność posługiwania informacyjno-komunikacyjnymi, się w nowoczesnymi tym także dla technologiami wyszukiwania i korzystania z informacji 6 umiejętność uczenia się 6/0 7 umiejętność pracy zespołowej 6/0 100 / 0 8 inne, jakie? 1/5 16.7 / 83.3 Publiczne Gimnazjum 19/38 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: myślenie naukowe – umiejętność formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa (7770) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 31 Tab.2 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi 1 na wszystkich zajęciach 2 3 4 5 Częstość Procent 0 0 na większości zajęć 13 41.9 na połowie zajęć 14 45.2 na mniej niż połowie zajęć 4 12.9 na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 31 100 Razem Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: myślenie matematyczne – umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym (7769) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 31 Tab.3 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi 1 na wszystkich zajęciach 2 na większości zajęć 3 Częstość Procent 4 12.9 13 41.9 na połowie zajęć 8 25.8 4 na mniej niż połowie zajęć 6 19.4 5 na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 31 100 Razem Publiczne Gimnazjum 20/38 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: umiejętność pracy zespołowej (7775) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 31 Tab.4 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi 1 na wszystkich zajęciach 2 na większości zajęć 3 na połowie zajęć 4 5 Częstość Procent 7 22.6 15 48.4 7 22.6 na mniej niż połowie zajęć 2 6.5 na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 31 100 Razem Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: umiejętność odkrywania swoich zainteresowań i/lub przygotowania do dalszej edukacji (7774) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 31 Tab.5 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi 1 na wszystkich zajęciach 2 na większości zajęć 3 4 5 9 29 20 64.5 na połowie zajęć 2 6.5 na mniej niż połowie zajęć 0 0 na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi Razem Publiczne Gimnazjum Częstość Procent 0 0 31 100 21/38 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: umiejętność uczenia się (7773) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 31 Tab.6 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi 1 na wszystkich zajęciach 2 3 Częstość Procent 26 83.9 na większości zajęć 4 12.9 na połowie zajęć 1 3.2 4 na mniej niż połowie zajęć 0 0 5 na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 31 100 Razem Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Treść pytania: umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (7772) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 31 Tab.7 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi 1 na wszystkich zajęciach 2 Częstość Procent 3 9.7 na większości zajęć 11 35.5 3 na połowie zajęć 10 32.3 4 na mniej niż połowie zajęć 7 22.6 5 na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi Razem Publiczne Gimnazjum 0 0 31 100 22/38 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Które z zalecanych sposobów i warunków realizacji podstawy programowej wykorzystał/a Pan/i podczas tej lekcji? (7650) Tab.8 Numer Treść odpowiedzi 1 wykorzystanie tekstów kultury 2 uwzględnianie zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych uczniów 3 posługiwania w mowie i piśmie językiem ojczystym 4 umiejętność pracy zespołowej 5 samodzielne wykonywanie doświadczeń i pokazów 6 zastosowanie w praktyce nabytej wiedzy z różnych przedmiotów 7 poszukiwanie i selekcja informacji 8 propagowanie zdrowego stylu życia Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Wszyscy nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów [Tab. 1], a także nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia na lekcji [Tab. 2]. Wnioski z analizy osiągnięć wykorzystują w bieżącej pracy do działań przedstawionych na poniższym wykresie [Wykres 1o]. Publiczne Gimnazjum 23/38 Wykres 1o Publiczne Gimnazjum 24/38 Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób monitoruje Pan/i osiągnięcia uczniów? (6887) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 31 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 stosuję ocenianie bieżące (cząstkowe) 26 / 5 83.9 / 16.1 2 stosuję ocenianie podsumowujące (np. przeprowadzam klasówki, testy, 24 / 7 77.4 / 22.6 20 / 11 64.5 / 35.5 14 / 17 45.2 / 54.8 sprawdziany, odnoszę się do wyników konkursów, olimpiad) 3 stosuję ocenianie kształtujące 4 posługuję się indywidualną dokumentacją każdego ucznia (karty diagnozy, portfolio) 5 inne, jakie? 24 / 7 77.4 / 22.6 6 nie monitoruję 0 / 31 0 / 100 7 sprawdzam, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 29 / 2 93.5 / 6.5 8 sprawdzam, czy uczniowie właściwie zrozumieli omawiane kwestie 28 / 3 90.3 / 9.7 9 zadaję pytania 31 / 0 100 / 0 10 proszę uczniów o podsumowanie ćwiczenia 25 / 6 80.6 / 19.4 11 wykorzystuję różne narzędzia diagnostyczne 23 / 8 74.2 / 25.8 12 zbieram informacje zwrotne od uczniów 28 / 3 90.3 / 9.7 13 stwarzam uczniom możliwość zadawania pytań 29 / 2 93.5 / 6.5 Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły na tej lekcji. (6884) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 6 Tab.2 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli 6/0 100 / 0 2 sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 6/0 100 / 0 3 zadaje pytania 6/0 100 / 0 4 prosi uczniów o podsumowanie 6/0 100 / 0 5 wykorzystuje techniki badawcze 0/6 0 / 100 6 pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 0/6 0 / 100 7 stwarza uczniom możliwość zadania pytania 6/0 100 / 0 8 inne, jakie? 0/6 0 / 100 Publiczne Gimnazjum 25/38 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Dyrektor Szkoły podaje przykłady wniosków dotyczących efektów uczenia się uczniów [Tab. 1] oraz przykłady skuteczności działań dydaktycznych podejmowanych w wyniku bieżących analiz osiągnięć uczniów. Analiza danych zastanych wskazuje na fakt wystąpienia po raz pierwszy wzrostu wyniku egzaminu gimnazjalnego z matematyki ze staninu 3 do 4, a z części humanistycznej spadek z 4 do 3. Trzyletni wskaźnik EWD powoli ale systematycznie rośnie w latach 2009-2011, a w roku 2012/13 zaznacza się spadek w stosunku do poprzednich lat. Ankietowani uczniowie mają pewne trudności w określeniu osiągnięć w Szkole, z których są szczególnie zadowoleni. [Wykres 1o] Z wywiadu wynika, że nie wszyscy potrafią określić własne kryteria sukcesu. Związek działań nauczycieli z sukcesami edukacyjnymi uczniów wskazuje na skuteczność podejmowanych przez Szkołę działań. Publiczne Gimnazjum 26/38 Wykres 1o Publiczne Gimnazjum 27/38 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Proszę podać w jaki sposób wdrażanie wniosków z nadzoru wpłynęło na efekty uczenia się uczniów? (7063) Tab.1 Numer Analiza 1 1. Rozwijać umiejętność uczenia się poprzez pobudzanie aktywności na lekcjach. 2. Stosować metody i techniki aktywizujące ucznia do uczenia się. 3. Wprowadzać elementy nowatorskie zachęcające uczniów do uczenia się. 4. Stosować zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej adekwatne do przedmiotu. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Jak dowodzą wypowiedzi nauczycieli [Tab. 1] i Dyrektora [Tab. 2], działania realizowane w Szkole są adekwatne do potrzeb uczniów na kolejnych etapach kształcenia. Zdaniem respondentów najbardziej efektywne z nich to współpraca w zespole, realizacja projektów, komunikacja w językach obcych, posługiwanie się technologiami informacyjno -komunikacyjnymi, umiejętność radzenia sobie ze stresem i kształtowanie charakteru poprzez sport. Cechy charakteru nabywane przez uczniów, mogą być - według respondentów - wielce przydatne także w przyszłej pracy zawodowej. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie umiejętności przydatne na kolejnym etapie kształcenia i/lub rynku pracy rozwija u uczniów Państwa szkoła? (7069) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 poszukiwanie, selekcja i porządkowanie informacji 2 kreatywność, przedsiębiorczość i zdrowa rywalizacja 3 komunikacja w języku polskim i obcym 4 umiejętność radzenia sobie ze stresem 5 umiejętność organizacji czasu i rozwiązywania problemów 6 umiejętność pracy zespołowej i metodą projektów 7 krytyczna ocena własnych możliwości i umiejętność autoprezentacji 8 samokontrola i samodyscyplina 9 dbałość o zdrowie fizyczne i psychiczne 10 umiejętność redagowania pism użytkowych Publiczne Gimnazjum 28/38 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie umiejętności przydatne na kolejnym etapie kształcenia i/lub rynku pracy rozwija u uczniów Państwa szkoła? (7069) Tab.2 Numer Analiza 1 1) czytanie – umiejętność rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tekstów, w tym tekstów kultury, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa 2) myślenie matematyczne – umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym 3) myślenie naukowe – umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych, zarówno w mowie, jak i w piśmie 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno -komunikacyjnymi 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się 8) umiejętność pracy zespołowej. Publiczne Gimnazjum 29/38 Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego uczeniu się. Poziom spełnienia wymagania: C Szkoła w wyniku podejmowanych działań zapewnia uczniom zarówno fizyczne jak i psychiczne bezpieczeństwo. Problemem sygnalizowanym przez uczniów w ankietach może być agresja słowna, wykluczenia z grupy i bójki, jednak wywiady, obserwacje i analiza danych zastanych wskazują, że incydentalne zdarzenia są częściej wynikiem lekkomyślnego postępowania niż chęci skrzywdzenia kogoś. Takiego zdania są także nauczyciele, rodzice i partnerzy Szkoły. Przedstawiciel Policji podkreślając stałą współpracę ze Szkołą deklaruje brak zgłoszeń dotyczących bójek czy pobić. Zasady postępowania i współżycia w Szkole są efektem wspólnych uzgodnień i respektowane są przez uczniów, pracowników Szkoły i rodziców. Podstawę współpracy opiera się o wzajemny szacunek i zaufanie. Działania wychowawcze podejmowane przez Szkołę są analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane przy udziale rodziców i uczniów. Podejmowane w Szkole działania wychowawcze, mają najczęściej charakter doraźny i są wynikiem bieżących analiz skuteczności pracy Szkoły lub reakcją na zaistniałą sytuację. W przyjętych rozwiązaniach rozumianych jako podejmowanie celowych działań na poziomie całej instytucji brakuje systemowości i konsekwencji, co świadczy o pewnych rozbieżnościach w rozumieniu przez społeczność szkolną potrzeb wpływających na modyfikowanie działań wychowawczych. Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne Uczniowie na lekcjach (96,6%) [Wykres 1j], przerwach (87,7%) [Wykres 2j] oraz na terenie szkoły po zajęciach (83,1%) [Wykres 3j] czują się bezpiecznie. W ankietach uczniowie sygnalizują, że spotkali się z przypadkami niszczenia mienia, kradzieży, zmuszania do kupowania czegoś lub oddawania swoich rzeczy innym. Ponad połowa uczniów spotkała się z agresją słowną, 25% uczniów uważa, że była celowo wykluczana z grupy, a 14% sygnalizuje pobicie lub umyślne uderzenie. Wywiady, obserwacje i analiza danych zastanych wskazują, że incydentalne zdarzenia są częściej wynikiem lekkomyślnego postępowania niż chęci skrzywdzenia kogoś. Takiego zdania są także nauczyciele, rodzice i partnerzy Szkoły. Przedstawiciel Policji podkreślając stałą współpracę ze Szkołą stwierdza brak zdarzeń wynikajacych z celowej agresji. Zdaniem Partnerów uczniowie mają zapewnione bezpieczeństwo - obiekt jest monitorowany, wejście otwierane przez portiera, a w ramach Publiczne Gimnazjum 30/38 realizowanego ze Szkołą Podstawową programu „Bezpieczna szkoła”, nauczyciele pełnią wspólne dyżury w różnych miejscach budynku. Plan lekcji jest tak ułożony, że uczniowie mają możliwość wykazać się aktywnością fizyczną podczas ćwiczeń na lekcjach w-f, wyjść na plac szkolny i boisko. W celu zapewnienia pełnego bezpieczeństwa dowozu, kilkakrotnie modyfikowano jego organizację zmieniając miejsca odjazdu autobusów oraz lokalizując parking bezpośrednio przy szkole. W autobusie uczniowie mają możliwość oglądania filmów o tematyce związanej z bezpieczeństwem. W celu uświadomienia odpowiedzialności uczniów za swoje postępowanie zorganizowano spotkanie z sędziną Anną Marią Wesołowską. Zdaniem organu prowadzącego w Szkole zwraca się dużą uwagę na przestrzeganie przepisów bhp. Drogi ewakuacyjne w szkole są oznakowane, systematycznie prowadzone są kontrole stanu technicznego bazy, dba się o odśnieżanie dróg i schodów. Odbywa się współpraca ze Strażą Pożarną, prowadzone są pokazy oraz instruktaż pierwszej pomocy. Uczniowie mają zapewnione wsparcie nauczycieli i grupy rówieśniczej. Wiedzą jak rozpoznawać zagrożenia i do kogo się zwrócić o pomoc. Wykres 1j Publiczne Gimnazjum Wykres 2j 31/38 Wykres 3j Obszar badania: Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego Uczniowie pracując w Samorządzie Uczniowskim [Wykres 1w] współorganizują lub biorą udział w organizowanych imprezach szkolnych, konkursach i zawodach. Inicjują imprezy organizowane w szkole, dyskoteki, akademie, uroczystości, dzień patrona, reprezentują szkołę na zewnątrz (obchody święta niepodległości), współpracują z Centrum Edukacji Obywatelskiej (akcja „Młodzi głosują”), prowadzą kampanię wyborczą do SU, uczestniczą w akcj propagowanej przez MON - „rozśpiewana przerwa”. Popularne są akcje charytatywne – zbiórka żywności, nakrętek, „pomoc dla Justysi”. Samorząd włącza się w organizację wymiany międzynarodowej ze szkołą węgierską. Służy to integracji młodzieży, popularyzacji postaw europejskich, rozwijaniu współpracy zespołowej, twórczemu rozwiązywaniu problemów i rozwojowi zainteresowań. Większość nauczycieli wspiera inicjatywy uczniowskie. Nauczyciele zachęcają, oraz inspirują do dalszej aktywności. Racjonalizują to, co można zrealizować. Motywują uczniów słownie, czasem pozytywnym wpisem lub oceną z zachowania. Dotyczy to także postaw prezentowanych przez uczniów. Poświęcają czas na opiekę na dyskotece, wycieczce, którą zainicjowali uczniowie. Pomysły zgłaszane na lekcjach są uwzględniane przez nauczycieli, jeśli dotyczą poprawy skuteczności nauczania. Publiczne Gimnazjum 32/38 Wykres 1w Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu Ankietowani uczniowie w większości uważają, że mają wpływ na to, jakich zachowań oczekuje się od nich w szkole i klasie [Wykres 1w]. Często rozmawiają z nauczycielami na temat obowiązujących norm -np. na godzinie z wychowawcą - zajmują się przypadkami odstępstw od normy. Często sami poruszają tematy, które budzą ich wątpliwości. Wiedzą, że najważniejszy jest szacunek do ludzi, aktywność na lekcjach, działalność charytatywna, wolontariat, kultura osobista, kultura języka, patriotyzm. Uczniowie są świadomi, że mogą wpływać na zasady ale nie mają specjalnie pomysłów na zmianę. Doraźnie wprowadzają drobne zmiany, a wiele spraw załatwiają za pośrednictwem rodziców. Uważają, że decydujący wpływ na wprowadzenie zmian ma dyrekcja. Na obserwowanych lekcjach uczniowie potrafili efektywnie współpracować w grupie, choć często pracowali w sposób hałaśliwy. Nauczyciele jasno określali czego oczekują od uczniów, jakich zachowań się spodziewają, a jakich nie akceptują. Zdecydowanie krytykowali negatywne zachowania i w spokojny sposób to komunikowali dbając o to, żeby uczniowie skupili się na omawianym temacie i przydzielonym zadaniu. Przynosiło to konkretne efekty. Rodzice wiedzą, że mają możliwość zgłaszania propozycji zmian i modyfikacji ale nie wszyscy mają ochotę się angażować (np. możliwość obserwacji lekcji). Mieli wpływ na zmiany dotyczące zapisów w dzienniczkach uwag oraz modyfikacji działań wychowawczych przy realizacji projektu związanego ze świętem rodziny, który angażował w specjalny sposób uczniów sprawiających kłopoty wychowawcze. Publiczne Gimnazjum 33/38 Wykres 1j Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb W Szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze na nieformalnych spotkaniach w pokoju nauczycielskim oraz stałych spotkaniach zespołu wychowawców (z udziałem pedagoga, psychologa i dyrektora). Nauczyciele podejmują analizę bieżących problemów i poszukują rozwiązań, nawet kilka razy w miesiącu. Analizy dotyczą np. poszanowania mienia szkolnego, przypadków wagarowania, niewłaściwego zachowania podczas lekcji, braku integracji zespołu klasowego, szukania skutecznych rozwiązań we współpracy z rodzicami. Rodzice zgłaszali także pomysły rozwiązań, które były wdrażane [Tab. 1]. Na skutek analizy sytuacji wychowawczej w środowisku wprowadzono spotkania z policjantem, szkolenia rodziców w zakresie profilaktyki antynarkotykowej oraz zorganizowano monitoring wizyjny. Rodzice opiniowali zmiany do Programu Wychowawczego, modyfikowali kryteria oceny z zachowania oraz podejmowali działania przeciwdziałające wagarowaniu [Tab. 2]. W wyniku ustaleń zespołu ds. problemów wychowawczych - po zaistnieniu negatywnych zdarzeń - wyciągano konsekwencje regulaminowe wobec uczniów naruszających ogólnie przyjęte normy. Odbyła się też dyskusja na temat zaistniałych wydarzeń zjawiska cyberprzemocy oraz utrudniania przez uczniów prowadzenia lekcji. Wychowawcy zdecydowali, że dla uczniów, którzy mają problemy z odnalezieniem się w klasie odbędą się warsztaty. Zwrócono uwagę na konieczność motywowania do nauki oraz wskazywania pozytywnych wzorców w klasie. Zmieniono regulamin dyżurów (czas rozpoczynania i kończenia dyżuru w ciągu dnia) oraz zwiększono skład osobowy nauczycieli dyżurujących w szatni i na korytarzu. W ramach godzin karcianych wzmocniono pracę świetlicy. Specjalista z Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie prelekcje dla uczniów klas III oraz I i II dotyczących zagrożeń narkotykami i cyberprzemocą. Wdrożono też cykl warsztatów profilaktycznych "Nie piję tak wybieram oraz pracuję nad sobą". Z zebranych informacji wynika, że w Szkole podejmuje się wiele działań wychowawczych, które najczęściej Publiczne Gimnazjum 34/38 mają charakter doraźny, i pojawiają się na skutek bieżących analiz skuteczności pracy Szkoły. Różnorodność podawanych przez poszczególnych respondentów wniosków, a także przykładowych działań, które nie zawsze są konsekwentnie kontynuowane, świadczy o pewnych rozbieżnościach w rozumieniu przez społeczność szkolną potrzeb wpływających na podejmowanie modyfikacji działań wychowawczych. Brak systemowości przyjętych rozwiązań rozumianych jako podejmowanie celowych działań na poziomie całej instytucji świadczy o niespełnieniu kryterium. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Czy są takie działania, które zostały podjęte lub zmienione przez szkołę pod wpływem opinii rodziców? Czy mogą Państwo podać przykłady takich działań (3858) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 zmiana zasad i formy wpisów w dzienniczkach ucznia 2 modyfikacja sposobów komunikacji nauczycieli z rodzicami 3 modyfikowanie działań wychowawczych (udział rodziców w lekcjach otwartych) 4 częstsze angażowanie do projektów uczniów sprawiających kłopoty wychowawcze 5 wprowadzenie monitoringu wizyjnego Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie decyzje są podejmowane w szkole z Państwa udziałem? Na czym polegał Państwa udział w tym procesie? (7709) Tab.2 Numer Treść odpowiedzi 1 konsultacje przy tworzeniu programu wychowawczego i pr. profilaktyki 2 opiniowanie kryteriów ocen z zachowania 3 ustalenie zasad usprawiedliwiania nieobecności 4 ustalenie sposobów komunikowania się rodziców i nauczycieli 5 opinie w sprawie zakupów wyposażenia szkoły Publiczne Gimnazjum 35/38 Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice Dyrekcja i nauczyciele dostrzegają pomysły oraz inicjatywy zgłaszane przez rodziców i uczniów. Często sami inspirują pewne działania, gdyż aktywność środowiska nie jest w tym względzie zbyt duża. Jednak rodzice dostrzegają pozytywny wpływ współpracy Szkoły i środowiska lokalnego [Tab. 1]. Propozycje zmian w działaniach wychowawczych zgłaszane przez uczniów, zostały uwzględnione i zrealizowane. Dotyczą one głównie wycieczek integracyjnych w klasach pierwszych, zmian w asortymencie produktów dostępnych w sklepiku szkolnym i wydłużenia godzin jego otwarcia, organizacji dyskotek szkolnych, klasowych "mikołajków" i spotkań opłatkowych, a także losowania "szczęśliwej liczby". Uczniowie chwalą organizowane w całości przez siebie popołudniowe wyjazdy do kina oraz spotkania integracyjne z okazji „tłustego czwartku” w cukierni. Przy projektach edukacyjnych (np. „Wiem co jem”) uczniowie zorganizowali przyjęcie dla rodziców promujące zdrową żywność. Propozycje zmian zgłaszane przez rodziców, które zostały uwzględnione i zrealizowane to: zainstalowanie systemu monitoringu wizyjnego, częstsze dostrzeganie i nagradzanie pozytywnych zachowań uczniów, podniesienie poziomu motywacji do nauki i pomoc w przezwyciężaniu trudności wynikających z niewłaściwej komunikacji z dzieckiem, organizacja lekcji WF w hali sportowej ZS w Łapanowie. Ważne ze względów integracyjnych było zorganizowanie "Dnia rodziny", pojawiła się też propozycja „lekcji otwartych” dla rodziców. Na prośbę rodziców wprowadzono zajęcia rotacyjne w jednej z klas w celu poprawienia komfortu pracy. Rodzice sugerowali zmiany dotyczące sposobu komunikowania się nauczycieli z rodzicami w przypadku zachowań niezgodnych z normą, proponowali modyfikacje działań wychowawczych [Tab. 2]. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Proszę przedstawić wzajemne korzyści, wynikające ze współpracy szkoły ze środowiskiem lokalnym (lub instytucjami). (6867) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 Zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki 2 rozwijanie indywidualnych zainteresowań i aktywności artystycznej 3 organizacja lokalnych uroczystości 4 popularyzacja wielu nowości w środowisku 5 wolontariat - pomoc m. in. dla warsztatów terapii zajęciowej Publiczne Gimnazjum 36/38 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie działania zawiązane z Państwa dzećmi prowadzą Państwo wspólnie z nauczycielami lub w uzgodnieniu z nimi? (chodzi także o działania wynikające z codziennych kontaktów). (7435) Tab.2 Numer Treść odpowiedzi 1 modyfikowanie sposobów komunikowania się rodziców i nauczycieli (SMS) 2 wspieranie nauczycieli w działaniach wychowawczych wizyty rodziców na lekcjach 3 uzgadnianie indywidualnych sposobów postępowania z uczniami 4 organizowanie wsparcia dla uczniów w celu wyrównania szans edukacyjnych Publiczne Gimnazjum 37/38 Raport sporządzili ● Ryszard Ostrowski ● Franciszek Wantuch Kurator Oświaty: ........................................ Publiczne Gimnazjum 38/38