Komentarz do publikacji - Instytut Spraw Publicznych

ISTYTUT
ISTYTUT SPRAW
SPRAW PUBLICZNYCH
PUBLICZNYCH
Unia
Unia Europejska
Europejska na
na polskiej
polskiej wsi.
wsi. Początek
Początek
demarginalizacji
demarginalizacji społeczności
społeczności wiejskich
wiejskich ??
Warszawa, 29 IX 2005
Przyszłość polskiej wsi a rola państwa polskiego, polityki rolnej UE
oraz aktywności mieszkańców
Jerzy Plewa
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego,
Komentarz
Komentarz do
do publikacji:
publikacji:
ƒ Obraz negocjacji na podstawie doniesień prasowych –
daleko idące uproszczenia:
¾ Obecna warstwa polityczna, mity, gra medialna
¾ Brak warstwy merytorycznej (skąpo prezentowana w mediach,
uwypuklano problemy mogące trafić do masowego odbiorcy:
oscypek, „wielkość” ogórka, kwoty produkcyjne prawie nieobecne)
ƒ Rekomendacje:
¾ Dotrzymywanie obietnic
¾ Zróżnicowanie problemów w regionach subregionach -strategia
ƒ Wzrost transferów budżetowych do rolnictwa nie
oznacza wzrostu dochodów wszystkich rolników (owoce
miękkie, zboża – buraki cukrowe, mleko)
ƒ Polityka rolna – kształtowana w Brukseli
ƒ Jeden rok - okres zbyt krótki do uogólnień szczególnie w
warunkach permanentnej reformy WPR
1
Wyzwania
Wyzwania dla
dla państwa
państwa polskiego
polskiego ii
administracji
administracji
ƒ Jak zapewnić realny wpływ na kształt Wspólnej
Polityki Rolnej aby była możliwości rozwiązywania
problemów specyficznych dla polskiej wsi i
rolnictwa
¾ Zaplecze analityczne i negocjacyjne
¾ Koordynacja stanowisk w kraju (spójność stanowisk resortów)
¾ Aktywność na forum UE
ƒ Wzrost transferów budżetowych do rolnictwa i
obszarów wiejskich – zapewnienie
współfinansowania
ƒ Nowa Perspektywa Finansowa (2007-20013)
ƒ Dalsza reforma WPR np. rynku cukru
ƒ Negocjacje WTO, Mercosur
ƒ Nowe technologie: GMO, biopaliwa
ƒ Wymogi „cross compliance”
ƒ Ryzyko kursowe i możliwości jego ograniczenia
Środki publiczne przewidziane na lata 2004-2006 na I filar WPR w Polsce [mln EURO]
Zobowiazania Budżetu UE
Dopłaty bezpośrednie - koperta finansowa
Środki na interwencję i dopłaty do eksportu
2004
659,9
135,0
2005 2006 2004-6
826,4 1004,8 2491,1
350,0 377,0 862,0
SUMA I filar bez uzupełniania dopłat z budżetu krajowego
794,9 1176,4 1381,8
3353,1
z uzupełnieniem dopłat z budżetu krajowego + PROW'u
Dopuszczalne uzupełnienie dopłat (max 30%)
854,4
984,4
984,4
2823,3
SUMA I filar z uzup. dopłat z budżetu krajowego i PROW'u
1649,2
2160,9
2366,3
6176,3
2
Szacunek wydatków publicznych finasowania WPR w latach 2004-2013 [mln euro]
(I filar: dolaty bezpośrednie, subsydia eksp., interwencja; II filar PROW+SPO)
Budżet UE (zobowiązania)
Budżet PL (współfinansowanie)
ŁĄCZNIE
I filar II filar
SUMA I filar II filar
SUMA 2004=100 mln euro 2004=100
PROW SOP
uz.dop. PROW SOP mln euro
%
%
795
862
2004
961
2005 1 176
2006 1 382 1 043
Σ 2004-06 3 353 2 866
2007 1 430 1 043
2008 1 738 1 043
2009 2 030 1 043
2010 2 304 1 043
2011 2 564 1 043
2012 2 809 1 043
2013 3 040 1 043
Σ 2007-13 15 915 7 301
Σ 2004-13 19 268 10 167
279 1 936
398 2 536
516 2 941
1 193 7 412
856 3 329
892 3 673
928 4 001
966 4 313
1 002 4 609
1 042 4 894
1 082 5 165
6 768 29 984
7 961 37 396
854
984
984
2 823
984
984
984
943
683
438
207
5 224
8 048
225 138
241 197
261 256
726 591
252 214
252 223
252 232
252 241
252 251
252 260
252 271
1 764 1 692
2 490 2 283
1 217
1 422
1 501
4 141
1 450
1 459
1 468
1 436
1 186
950
730
8 680
12 821
100
117
123
119
120
121
118
97
78
60
3 153
3 958
4 442
11 553
4 779
5 132
5 469
5 749
5 795
5 844
5 895
38 664
50 217
100
126
141
152
163
173
182
184
185
187
Zpewnić współfinasowanie!!!
Ryzyko
Ryzyko kursowe
kursowe
3
Kształtowanie
Kształtowanie się
się kurs
kurs złoty/euro
złoty/euro w
w okresie
okresie
2003-2005
2003-2005
Złoty/euro
Kurs średni NBP wymiany zloty/euro I 2003-IX305
3,3-czerwiec 2001
5,06
4,91- luty 2004
4,86
4,66
4,46
4,26
4,06
3,86
10-12-2002
28-06-2003
14-01-2004
01-08-2004
17-02-2005
05-09-2005
Ceny instytucjonalne w UE
Zboża (pszenica,
kukurydza, jęczmień)
Mleko w proszku
101,31 €/t
Masło
184,97 €/100 kg
174,69 €/100 kg od 01.07.2006
Wołowina
1560 €/t
Cukier (uwaga
reforma)
63,19 €/100 kg
282,44 €/100 kg
259,52 e/100 kg w 2006/2007
246,39 €/100 kg od 01.07.2007
4
Dopłaty bezpośrednie (1)
Dopłaty bezpośrednie euro/ha
130,0
125,7
125,0
120,0
115,0
110,0
106,3
105,0
100,0
95,0
2004
2005
Dopłaty bezpośrednie (2)
Dopłaty bezpośrednie w zależności od kursu euro/złoty
595
600
4,735
4,735
złoty/ha
560
540
3,9
4,2
4,1
4
4,3
553
4,4
541
4
528
516
520
503
500
euro/złoty
580
5
503
490
480
3
2004
2005
2005
2005
2005
2005
2005
Łączna stawka dopłat
2005
Kurs euro/zł
5
Handel rolno-spożywczy
EFTA
1%
NAFTA
3%
Pozostałe
10%
Struktura eksportu - 2004
WNP
12%
UE
74%
2004: Eksport 5,2 mld euro, wzrost o 1,2 mld euro ( 30,5%),
72% - UE 24;
Import: 4,4 mld euro, wzrost o 23%, saldo dodatnie 853 mln
euro
Jak wyeliminować ryzyko kursowe?
EURO ?
¾Utrata samodzielności:
•w polityce pieniężnej
•w polityce kursowej
¾trudności z
zaabsorbowaniem "szoków",
np. wzrost cen ropy naftowej
9Eliminacja kosztów transakcyjnych
9Eliminacja ryzyka kursowego i
spadek stóp procentowych
9Ożywienie wymiany handlowej
9Spadek ryzyka
makroekonomicznego
9Wzrost inwestycji zagranicznych
Kiedy ?
Spełnienie kryteriów zbieżności z Maastricht:
•Inflacyjne:<1,5 pkt. proc. w porównaniu do inflacji w 3 państwach o n. stabilnych cenach
•Fiskalne: deficyt bud.<3%PKB, zadłużenie publiczne < 60% PKB
•Kursowe (ERM II),
•Stóp procentowych: nie wyższa niż o 2 pkt. proc. w por. do 3 państ. o n. stab. cenach
Kurs wejścia ?
6
EFEKTYWNOŚĆ
EFEKTYWNOŚĆ WSPARCIA
WSPARCIA WSI
WSI II
ROLNICTWA
ROLNICTWA
Pomoc
Pomoc w
w ramach
ramach wsparcia
wsparcia wsi
wsi ii
rolnictwa
rolnictwa powinna
powinna trafiać
trafiać do
do
najbardziej
najbardziej potrzebujących
potrzebujących aa nie
nie
tylko
tylko do
do najlepiej
najlepiej przygotowanych
przygotowanych ii
najzamożniejszych
najzamożniejszych
7