Ocena pracy dyplomowej Marcina Wielakina

Prof. zw. Witold Marciszewski
Białystok, 20 czerwca 2006
Ocena pracy dyplomowej Marcina Wielakina
„Moralny problem antykoncepcji
z uwzgl˛ednieniem poj˛ecia prawa naturalnego”
1. Czy treść pracy odpowiada tematowi określonemu w tytule? TAK.
2. Ocena układu pracy, struktury i podziału treści, kolejności rozdziałów, kompletności tez itp.
Struktura pracy oddaje hierarchi˛e tematyczna,˛ która˛ wiernie odwzorowuje numeracja pozycyjna rozdziałów,
odcinków etc. Wi˛ecej o strukturze – w punkcie 3.
3. Merytoryczna ocena pracy:
Autor ma jasna˛ świadomość celu pracy (I. Wst˛ep): celem pierwszoplanowym nie jest rozstrzygni˛ecie problemu, czy sztuczna antykoncepcja jest dopuszczalna moralnie, lecz posłużenie si˛e analiza˛ typowej argumentacji na rzecz odpowiedzi negatywnej; posłużenie si˛e w celu lepszego wyjaśnienia, jakie treści zawieraja˛
si˛e w poj˛eciu prawa naturalnego stosowanym w owej argumentacji (rozdział II). Nie jest to wi˛ec rozprawa
z zakresu etyki lecz z filozoficznej analizy poj˛eć. Praca stanowi w tym kierunku widoczny post˛ep, eliminujac
˛ definicj˛e prawa naturalnego jako reguł post˛epowania, które byłoby wspólne człowiekowi z reszta˛ natury
pojmowanej jako świat zwierz˛ecy (rozdział III). W cz˛eści pozytywnej analizuje si˛e ide˛e prawa naturalnego
u Tomasza z Akwinu, na nia˛ bowiem nieodmiennie si˛e powołuja˛ katoliccy przeciwnicy antykoncepcji (rozdział IV). Odnotowawszy, że naturalność post˛epowania ludzkiego utożsamia si˛e w koncepcji tomistycznej z
racjonalnościa,˛ autor słusznie zauważa, że jeśli dałoby si˛e uzasadnić racjonalność sztucznej antykoncepcji,
tym samym wykaże si˛e jej zgodność z prawem naturalnym w rozumieniu Tomasza. Autor dopatrujac
˛ si˛e w
Kościele gotowości do takiej rewizji, czyni to zbyt pochopnie (jest to tej zmiany daleko), ale jest to łatwy do
korekty bład
˛ faktograficzny, nie naruszajacy
˛ istoty rozumowania.
4. Inne uwagi:
Dodatkowo warto podkreślić podj˛ecie kwestii niezmienności prawa naturalnego, co w świetle pewnych dystynkcji poczynionych przez Tomasza mogłoby ułatwić modyfikacj˛e stanowiska katolickiego w sprawie antykoncepcji.
5. Czy i w jakim zakresie praca stanowi nowe uj˛ecie problemu:
Nowe, na tle obiegowych uj˛eć tomistycznych, jest zwrócenie uwagi na obecna˛ u Tomasza identyfikacj˛e naturalności z racjonalnościa˛ i na jego subtelne dystynkcje co do możliwości zmiany prawa naturalnego. Były to
tematy poruszane na seminarium, ale autor pracy umiej˛etnie je sobie przyswoił i jasno wyłożył.
6. Charakterystyka doboru i wykorzystania źródeł:
Autor si˛ega do właściwych źródeł, to jest, dokumentów kościelnych i tekstów Tomasza z Akwinu; to, że nie
analizuje tekstów oryginalnych lecz przekłady jest w pracy licencjackiej do przyj˛ecia.
7. Ocena formalnej strony pracy:
Cały aparat krytyczny jest bez zarzutu, j˛ezyk poprawny.
8. Sposób wykorzystania pracy:
Po przeredagowaniu – projektowana publikacja w periodyku WSAP Administracja Publiczna, 2006 lub 2007.
9. Prac˛e oceniam na DOBZE PLUS.