Ocena pracy dyplomowej Łukasza Bieleckiego

Prof. zw. Witold Marciszewski
Białystok, 20 czerwca 2006
Ocena pracy dyplomowej Łukasza Bieleckiego
„Stosunek komunizmu do praw człowieka, demokracji i gospodarki
w teorii i w praktyce”
1. Czy treść pracy odpowiada tematowi określonemu w tytule? TAK.
2. Ocena układu pracy, struktury i podziału treści, kolejności rozdziałów, kompletności tez itp.
Struktura pracy oddaje hierarchi˛e tematyczna,˛ która˛ wiernie odwzorowuje numeracja pozycyjna rozdziałów,
odcinków etc. Zob. też punkt 3 niżej.
3. Merytoryczna ocena pracy:
Pierwszy z rozdziałów stanowi wprowadzenie poj˛eciowe i historyczne, trzy pozostałe odpowiadaja˛ trzem wymienionym w tytule aspektom życia społecznego, a piaty
˛ dostarcza podsumowań. Wywody Autora świadcza˛
o poprawnym, ugruntowanym w piśmiennictwie rozumieniu kluczowych poj˛eć (z tytułu i in.) i znajomości
odpowiednich faktów historycznych. W konkluzjach Autor przejawia ujmujac
˛ a˛ swym zaangażowaniem świadomość potrzeby refleksji nad utopijnościa˛ i zakłamaniem systemu komunistycznego. Jest w tym pewna doza
naiwności bioraca
˛ si˛e z braku szerszej znajomości mechanizmów powstawania dyktatury i propagandowej
manipulacji, które nie stanowia˛ specyfiki komunizmu; na tym jednak etapie edukacji filozoficzno-politycznej
i metodologicznej jest to ograniczenie w pełni wybaczalne.
4. Inne uwagi:
Nie zgłaszam.
5. Czy i w jakim zakresie praca stanowi nowe uj˛ecie problemu:
Próbuj˛e w innych recenzjach odpowiedzieć na to pytanie, jakbym traktował je na serio, trudno bowiem za
każdym razem powtarzać powody dystansowania si˛e od takiego stawiania kwestii. Tu jednak wykorzystam
specyficzne cechy materii obecnej pracy, żeby wprowadzić pewna˛ korekt˛e pytania, a nast˛epnie odpowiedzieć na nie w wersji skorygowanej. Nowego uj˛ecia problemu nie należy wymagać od pracy licencjackiej,
a dopiero od doktorskiej (jest to określenie podobnie mylace,
˛ jak w slangu studenckim nazywanie egzaminu
licencjackiego obrona˛ pracy). Od studenta poruszajacego
˛
si˛e po nowym dla siebie terenie i podejmujacego
˛
tematy na tyle trudne, żeby mogły one być wartościowym dlań ćwiczeniem i sprawdzianem, oczekujemy,
żeby dowiódł swym tekstem rozumienia stosowanych poj˛eć oraz umiej˛etności opisu i argumentacji. Zamiast
o nowość uj˛ecia problemu należy pytać o samodzielność studenta w pozyskiwaniu materiałów z literatury,
żeby należycie wyjaśnić kluczowe poj˛ecia i zbudować argumentacj˛e. Taka˛ samodzielność Autor istotnie
przejawia, dajac
˛ dowód zrozumienia zjawisk politycznych w PRL, których jego pokolenie nie mogło poznać
z własnej obserwacji. Trafny jest np. dobór cytatów z przemówień pierwszych sekretarzy PZPR, ilustrujacy
˛
rozbieżności mi˛edzy frazesami o demokracji i praktyka˛ polityczna.˛
6. Charakterystyka doboru i wykorzystania źródeł:
Pozytywna˛ ocen˛e tego aspektu zawarłem w punkcie 5.
7. Ocena formalnej strony pracy:
Praca spełnia obowiazuj
˛ ace
˛ w tym wzgl˛edzie wymagania.
8. Sposób wykorzystania pracy:
Jako materiał pomocniczy do dydaktyki – w zasobach Zakładu Metodologii Nauk Społecznych WSAP.
9. Prac˛e oceniam na DOBRA˛ Z PLUSEM.