Doświadczenie II „Ocena przydatności wykorzystania yta

RAPORT KOŃCOWY
z doświadczenia wykonanego dla
KWS LOCHOW POLSKA Sp. z o.o.
Ocena przydatności wykorzystania żyta hybrydowego
firmy KWS Lochow Polska sp. z o.o.
w opasie młodego bydła rzeźnego
Kierownik:
dr hab. Marek Pieszka, prof. nadzw. IZ PIB
Instytut Zootechniki PIB w Balicach - Dział Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa
Współwykonawcy:
Dr inż. Marian Kamyczek – Instytut Zootechniki PIB Zakład Doświadczalny Pawłowice
Dr inż. Magdalena Łopuszańska-Rusek - Instytut Zootechniki PIB w Balicach
Dział Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa
prof. dr hab. Władysław Migdał - Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Przetwórstwa
Produktów Zwierzęcych Wydziału Technologii Żywności
Jednostki realizujące badania:
Dział Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa Instytutu Zootechniki PIB
Instytut Zootechniki PIB Zakład Doświadczalny Pawłowice
Jednostki wykonujące usługi:
Centralne Laboratorium Instytutu Zootechniki PIB
Katedra Przetwórstwa Produktów Zwierzęcych Wydziału Technologii Żywności
Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie
Okres realizacji badań: 04.05.2010 – 31.10.2011
Balice, listopad 2011
Doświadczenie II
„Ocena przydatności wykorzystania żyta hybrydowego firmy
KWS-Lochow Polska Sp. z o.o. w opasie młodego bydła rzeźnego”
Celem podjętych badań było określenie optymalnego udziału w mieszance treściwej
oraz wpływ stosowania żyta hybrydowego na parametry tuczne i rzeźne rosnących
buhajków rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej.
Materiał i metody
Doświadczenie przeprowadzono w ZD IZ Pawłowice na 30 buhajkach rasy Polskiej
Holsztyńsko-Fryzyjskiej odmiany czarno-białej przydzielonych losowo do 3 grup po 10 sztuk
w każdej. Opas rozpoczynał się gdy zwierzęta osiągnęły masę ciała 200 kg (tj. w około 7-8
miesiącu życia). Tucz prowadzono do osiągnięcia przez zwierzęta masy ciała 600 kg (wiek
ok. 19 m-cy). Zwierzęta otrzymywały kiszonkę z kukurydzy, kiszonkę z lucerny, wysłodki
buraczane oraz mieszankę treściwą w ilości podanej w tabeli 3. Mieszanki zawierały w swoim
składzie 0 lub 20% i 40% żyta hybrydowego odmiany Visello, które w mieszance
zastępowało pszenicę. Mieszanki skarmiano w ilości podanej w tabeli 1.
Zwierzęta żywiono indywidualnie według norm DLG, odważając kiszonkę
z dokładnością ± 0,5 kg, a mieszankę treściwą z dokładnością ± 0,1 kg. Niedojady ważono raz
w tygodniu. W odstępach comiesięcznych kontrolowano masę ciała zwierząt. Skład
chemiczny pasz oznaczono metodami (AOAC, 1995) w Centralnym Laboratorium IZ-PIB
będącym Laboratorium Referencyjnym spełniającym normę PN-EN ISO/IEC 17025
posiadającym akredytację nr 512 Polskiego Centrum Akredytacji.
Po zakończeniu doświadczenia buhajki skierowano do uboju. Oceniono mięsność
oraz klasę poszczególnych półtusz wycenioną według skali EUROP. Ponadto pobrano próbki
z mięśnia najdłuższego (M. longissimus dorsi) z okolicy ostatniego kręgu piersiowego
i pierwszego kręgu lędźwiowego, Oznaczono skład chemiczny (Budsławski i Drabent, 1972),
pH - mierzono pehametrem w 45 minut po uboju, a następnie po schłodzeniu w temperaturze
4ºC według Polskiej Normy PN-77 A-82058. W próbkach mięsa oznaczono parametry
jakości: barwa mięsa w systemie L*a*b* (CIE, 1976), wodochłonność oznaczona metodą
Graua i Hamma (1953), ubytki cieplne (straty soków mięsnych) podczas przygotowania
mięsa do oceny tekstury mięsa. Ocena tekstury mięsa została wykonano według metodyki
opisanej przez Breene (1975) przy użyciu teksturometru Texture Analyzer TA–XT2 firmy
Stable Micro Systems z przystawką Warnera-Bratzlera. Oznaczono takie parametry jak: siła
cięcia, twardość, sprężystość, żujność, odbojność i kohezja. W próbkach mięsa oznaczono
chromatograficznie: skład kwasów tłuszczowych po uprzedniej ekstrakcji tłuszczu metodą
Folcha (1957), zawartość cholesterolu według zmodyfikowanej metody Russo i in. (2005),
poziom witaminy E i A według metody podanej przez Ueda i Igarashi (1987) oraz poziom
TBARS po okresie przechowywania próbek mięsa przez okres 3 miesięcy w zamrożeniu
według zmodyfikowanej metody podanej przez Pikula (1993).
Uzyskane wyniki badań opracowano statystycznie stosując jednoczynnikową analizę
wariancji ANOVA natomiast dla określenia istotności różnic zastosowano test Tukey’a
z wykorzystaniem programu Statgraphics Plus 4.0. Istotność różnic testowano przy
poziomach istotności P≤0,05 i P≤0,01.
Wyniki i ich omówienie
Ważnym czynnikiem decydującym o jakości mięsa wołowego jest sposób żywienia.
Obowiązuje zasada, by w pierwszym okresie życia cielęta poić zmniejszoną ilością mleka
dążąc do wczesnego rozwoju przedżołądków. Przyrosty w tym okresie nie powinny być
mniejsze niż 500-600 gramów dziennie. W drugim etapie opasu przyrosty dobowe nie
powinny być niższe od 900-1000 gramów, bo tylko takie przyrosty pozwolą na uzyskanie
bydła dobrze umięśnionego, z którego otrzymamy mięso kulinarne wysokiej jakości. Stopień
intensywności żywienia może wywierać wpływ na otłuszczenie tusz wołowych.
W przeprowadzonym doświadczeniu zastosowano 0, 20 i 40% udział żyta hybrydowego
odmiany Visello w mieszance treściwej w opasie bydła rzeźnego według schematu podanego
w tabeli 1. Buhajki przydzielono do 3 grup żywieniowych po 10 sztuk w każdej. Skład oraz
wartość pokarmową pasz treściwych wchodzących w skład dawek pokarmowych
przedstawiono w tabeli 2 i 3. Dawki pokarmowe charakteryzowały się zbliżoną zawartością
białka oraz wartością pokarmową (nBO – białko, MJ – energia netto). Można więc
wnioskować, że przy takich samych warunkach utrzymania wszystkich grup, czynnikiem
doświadczalnym mógł być rodzaj paszy.
Opas buhajków rozpoczęto przy masie ciała 200 kg a długość opasu wynosiła 275 dni.
Stwierdzono istotne zróżnicowanie (P≤0,05) w końcowej masie ciała buhajków po
zakończeniu tuczu. Zwierzęta z grupy otrzymującej 20% żyta uzyskały najwyższą masę ciała
615,2 kg, kolejno buhajki z grupy kontrolnej 595,7 kg, a najniższą średnią masą ciała
odznaczały się zwierzęta grupy z udziałem 40% żyta w mieszance 588,4 kg. Średnie dobowe
przyrosty masy ciała za cały okres opasu były wysokie i kształtowały się w przedziale między
1280 g a 1350 g (tab. 5). Wysoki jak na rasę mleczną poziom przyrostów masy ciała
buhajków świadczy o odpowiedniej do zapotrzebowania podaży energii i białka w dawce
pokarmowej w trakcie opasu. Na rys. 1 przedstawiono narastająco średnie dzienne przyrosty
masy ciała buhajków w poszczególnych grupach żywieniowych w kolejnych miesiącach
opasu.
Najniższe zużycie paszy na kg przyrostu masy ciała stwierdzono w grupie
otrzymującej 20% żyta, gdyż wynosiło 12,87 kg/kg natomiast w grupie kontrolnej i w grupie
z udziałem 40% żyta odpowiednio: 13,10 i 13,09 kg/kg. Najwyższą masę tusz uzyskano od
zwierząt z grupy otrzymującej 20% żyta, gdyż były one średnio o 10 kg cięższe
w porównaniu do masy tusz pozostałych grup, jakkolwiek nie stwierdzono statystycznie
istotnych różnic. Tusze pochodzące od zwierząt z grup otrzymujących żyto hybrydowe (20% i
40%) charakteryzowały się wyższą wydajnością rzeźną o 1% w porównaniu do grupy
kontrolnej (tab. 6). Tusze zwierząt we wszystkich grup żywieniowych charakteryzowały się
podobnym średnim otłuszczeniem (O2). Zdania są podzielone, jeśli chodzi o ilość tłuszczu
śródmięśniowego w mięsie wołowym. W Europie środkowej poszukiwane jest mięso
nieznacznie marmurkowate; w krajach Ameryki Północnej i Południowej najchętniej jest
spożywane mięso silnie marmurkowate. Wiąże się to z potwierdzonym faktem, iż
marmurkowatość korzystnie wpływa na kruchość, soczystość i smakowitość mięsa wołowego
(Bruns i in., 2004). Należy w tym miejscu przypomnieć, że stopień marmurkowatości mięsa
jest wysoko skorelowany z ogólną zawartością tłuszczu w tuszy.
Odkładaniu się tłuszczu wewnątrz mięśni towarzyszy zazwyczaj odkładanie się
tłuszczu międzymięśniowego, podskórnego i wewnętrznego. Większe ilości tych tłuszczów
w tuszy są niepożądane. Wiadomo też, że tłuszcz najpierw odkłada się w okolicy nerek i jelit,
w następnej kolejności odkładany jest tłuszcz podskórny, a jako ostatni odkłada się dopiero
tłuszcz międzymięśniowy i śródmięśniowy. Dlatego też trudno jest wyprodukować tusze,
które zawierałyby w mięsie dużo tłuszczu śródmięśniowego, a małe ilości pozostałych
tłuszczów.
Powszechnie uważa się, że zawartość tłuszczu w mięsie ma istotny wpływ na
wrażenia sensoryczne. W Stanach Zjednoczonych wyznaczono poziom 3% tłuszczu
w mięśniu najdłuższym, jako granicę, poniżej której smakowitość mięsa gwałtownie spada.
W Wielkiej Brytanii poziom ten wynosi 2,1%, zaś w Danii - 1,7%. W najnowszych badaniach
sugeruje się, by poziom ten nie był mniejszy niż 1%, oraz że inne czynniki niż
marmurkowatość wpływają na pożądalność sensoryczną wołowiny (Bruns, 2004). Również
badania konsumenckie wykazują, że łatwo można się zaadaptować do spożywania mięsa
wołowego o niskiej zawartości tłuszczu. W przeprowadzonej analizie sensorycznej próbek
mięsa nie stwierdzono istotnego zróżnicowania m.in. w takich cechach jak siła cięcia,
twardość, sprężystość, kohezja, gumowatość, żujność i odbojność. Próbki mięsa pochodzące
od buhajków grupy kontrolnej charakteryzowały się istotnie niższym pH45 w porównaniu do
mięsa pochodzącego od zwierząt z grup doświadczalnych. Po schłodzeniu mięsa przez 24h
nie stwierdzono zróżnicowania w pH, gdyż zawierało się w zakresie 6,30-6,40. Nie
stwierdzono zróżnicowania w barwie mięsa mierzonej w systemie L*a*b*.
Zastosowanie zwiększonego udziału żyta hybrydowego w mieszance treściwej
korzystnie wpłynęło na wzrost ilości kwasów nienasyconych z poziomu 12,60 % w grupie
kontrolnej do poziomu 16,40 i 14,63% w grupach doświadczalnych (P≤0,05). Wzrostowi
zawartości kwasów PUFA towarzyszyło istotne obniżenie zawartości kwasu C18:0 w grupie
otrzymującej 20% żyta (P≤0,05). Stwierdzono istotne obniżenie zawartości kwasów
nasyconych SFA w mięsie buhajków otrzymujących w mieszance treściwej 20% udział żyta
w porównaniu do pozostałych grup żywieniowych (P≤0,05). Również zaobserwowano
korzystną tendencję do wyższej zawartości kwasów PUFA z rodziny n-3 w grupach
doświadczalnych (20% i 40% żyta) odpowiednio 1,39% i 1,23% w porównaniu do grupy
kontrolnej 0,97%. Ponadto w mięsie pochodzącym od buhajków z grup doświadczalnych
stwierdzono istotnie wyższy poziom witaminy E odpowiednio 3,02 i 3,08 µg/g w porównaniu
do grupy kontrolnej 2,65 µg/g (P≤0,05). Zawartość witaminy A w mięsie kształtowała się na
podobnym poziomie we wszystkich grupach. Nie stwierdzono również istotnego wpływu
zastosowanej dawki żywieniowej zawierającej udział 20% i 40% żyta w mieszance treściwej
na zróżnicowanie zawartości cholesterolu ogólnego w mięsie. Nie stwierdzono wpływu dawki
pokarmowej na poziom oksydacji lipidów mięsa mierzony zawartością substancji reagujących
z kwasem tiobarbiturowym (TBARS), który mieścił się w zakresie 0,443 do 0,505 mg/kg.
Wnioski:
1.
2.
Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że buhajki rasy
Polskiej Holsztyńsko-Fryzyjskiej odmiany czarno-białej odznaczają się
wysokim potencjałem wzrostu.
Przez pierwsze pięć miesięcy opasu stwierdzono wysokie przyrosty masy
ciała buhajków świadczące o bardzo dobrym wykorzystaniu składników
4.
pokarmowych przez buhajki i zbilansowaniu dawek pokarmowych.
Najwyższą masę ciała w okresie opasu (275 dni) uzyskały buhajki
otrzymujące w diecie 20% żyta hybrydowego, w porównaniu do grupy
kontrolnej i grupy otrzymującej 40% żyta hybrydowego.
Uzyskane tusze, pochodzące od zwierząt z grup doświadczalnych
5.
żywionych żytem hybrydowym, charakteryzowały się wyższą wydajnością
rzeźną o 1% w porównaniu do grupy kontrolnej.
Stwierdzono istotny wzrost zawartości witaminy E w mięsie buhajków
3.
6.
7.
otrzymujących w dawce pokarmowej żyto hybrydowe.
Stwierdzono korzystny skład kwasów tłuszczowych w mięsie
pochodzących od buhajków otrzymujących w diecie żyto hybrydowe.
Obserwowano tendencję do poprawy tekstury w mięsie pochodzącym od
buhajków żywionych mieszanką z udziałem żyta hybrydowego.
Tabela 1
Schemat doświadczenia żywieniowego na buhajkach
Wyszczególnienie
Udział żyta w mieszance, %
Kontrolna
Mieszanka 1
0
Grupa
Doświadcz.
Mieszanka 2
20
Doświadcz.
Mieszanka 3
40
Tabela 2
Skład i wartość pokarmowa mieszanek treściwych stosowanych w doświadczeniu:
Pasze
Pszenica
Żyto hybrydowe
Kukurydza
Otręby pszennae
Śruta rzepakowa
Kreda
Fosforan –1 Ca
Melasa
Olej
Premix
SUMA
SM %
NEL (MJ)
BO %
TS %
WS %
Ca %
P%
Udział w mieszance [%]
Mieszanka 1 Mieszanka 2 – Mieszanka 3 –
- kontrola
20% żyta
40% żyta
50,0
30,0
10,0
20,0
40,0
10,0
10,0
10,0
10,0
8,0
10,0
22,0
24,0
22,0
1,2
1,2
1,2
0,8
0,8
0,8
3,0
3,0
3,0
1,0
1,0
1,0
2,0
2,0
2,0
100,0
100,0
100,0
Wartość pokarmowa [w 1kg SM]
88,21
88,21
88,21
10,84
10,85
10,79
16,12
16,14
15,35
3,31
3,17
3,10
5,06
5,09
5,13
1,24
1,26
1,25
0,79
0,77
0,77
Tabela 3
Skład dawek w poszczególnych okresach opasu buhajków
Udział w mieszance [kg]
Mieszanka 1 - Mieszanka 2 – Mieszanka 3
Pasze
kontrola
20% żyto
– 40% żyto
I Etap opasu masa ciała 200 a 300 kg
Kiszonka z kukurydzy
4
4
4
Kiszonka z lucerny
4
4
4
M1*
2,65
M2
2,65
M3
2,65
Wartość pokarmowa [w 1kg SM]
SM g
5206
5206
5205
ME (MJ)
57,39
57,42
57,23
BO g
811
812
813
II Etap opasu masa ciała 300 a 400 kg
Kiszonka z kukurydzy
6
6
6
Kiszonka z lucerny
6
6
6
M1
3,5
M2
3,5
M3
3,5
Wartość pokarmowa [w 1kg SM]
SM g
6 786
6 786
6 795
ME (MJ)
74,3
74,4
74,6
BO g
1 181
1 177
1 179
III Etap opasu masa ciała 400 a 500 kg
Kiszonka z kukurydzy
8
8
8
Kiszonka z lucerny
8
8
8
M1
4
M2
4
M3
4
Wartość pokarmowa [w 1kg SM]
SM g
8 604
8 604
8 608
E metabol. (MJ)
93,8
93,8
93,9
NEL (MJ)
57,1
57,0
57,2
BO g
1 073
1 083
1 085
IV Etap opasu masa ciała 500 a 600 kg
Kiszonka z kukurydzy
10
10
10
Kiszonka z lucerny
10
10
10
M1
4,5
M2
4,5
M3
4,5
SM g
10324
10324
10329
E metabol. (MJ)
112,5
112,5
112,6
NEL (MJ)
68,5
68,4
68,64
BO g
1287
1299
1302
*skład mieszanek treściwych M1, M2 i M3 podano w tabeli 2
Tabela 4
Średnie dzienne pobranie paszy przez buhajki opasowe (SM, kg-1/dzień)
Grupy
Mieszanka Mieszanka Mieszanka
Pasze
3 – 40%
12 – 20%
żyto
żyto
kontrola
SEM
P
Pobranie dawki pokarmowej, kg:
1 – 3 miesiąc opasu
10,26
10,10
10,19
0,029
0,08
4 – 7 miesiąc opasu
15,61
15,46
15,56
0,17
0,95
7 – do końca opasu
26,27
26,39
26,21
0,32
0,97
17,74
17,32
16,79
0,24
0,27
wartość średnia. za cały okres opasu
Tabela 5
Średnia masa ciała i średnie przyrosty dzienne buhajków w poszczególnych grupach żywieniowych
Grupa żywieniowa
Wyszczególnienie
Mieszanka
1 - kontrola
Mieszanka
2 – 20%
żyto
Mieszanka
3 – 40%
żyto
9
10
9
Ilość zwierząt
Masa ciała początkowa, kg
201
595,7
Masa ciała końcowa, kg
202
ab
615,2
SEM
P
5,12
0,11
200
b
588,4a
Ilość dni żywienia
275
275
275
Śr. dzienny przyr. w okresie opasu , g
1354
1345
1282
14,53
0,12
Zużycie paszy na 1 kg przyrostu, kg
13,10
12,87
13,09
1,12
0,09
Średnie wartości w kolumnach oznaczone różnymi literami różnią się od siebie istotnie przy:
a, b p≤0,05; A, B p≤0,01
Tabela 6. Ocena poubojowa tusz
Grupa żywieniowa
Wyszczególnienie
Masa tuszy (kg)
Wydajność rzeźna (%)
Otłuszczenie
Mieszanka 1 –
kontrolna
300,37
49,99
O2
Mieszanka 2 –
20% żyta
309,48
50,31
O2+
Mieszanka 3 –
40% żyta
299,64
50,94
O2
SEM
P
2,910
0,192
0,31
0,12
Tabela 7
Parametry tekstury mięśnia najdłuższego (M. longissimus dorsi)
Wyszczególnienie
Siła cięcia, kg
Twardość
Sprężystość
Kohezja
Gumowatość
Żujność
Odbojność
Grupa
kontrolna
0% żyta
5,85
84,25
0,55
0,54
82,47
25,57
0,23
Grupa
20% żyta
Grupa
40% żyta
SEM
5,63
61,60
0,51
0,49
54,34
15,17
0,19
5,53
76,04
0,53
0,47
105,49
21,73
0,18
0,30
9,57
0,019
0,02
6,51
3,99
0,01
Tabela 8.
Cechy fizyko-chemiczne mięśnia najdłuższego (M. longissimus dorsi)
Wyszczególnienie
pH45 min
pH24h
Barwa mięsa:
L*
a*
b*
Grupa
kontrolna
0% żyta
6,62aA
6,39
Grupa
20% żyta
33,79
23,56
3,47
32,10
23,40
5,22
7,04bB
6,42
Grupa
40% żyta
SEM
6,91abAB
6,30
0,08
0,12
32,13
21,96
4,11
0,99
0,97
0,30
Średnie wartości w kolumnach oznaczone różnymi literami różnią się od siebie istotnie przy:
a, b p≤0,05; A, B p≤0,01
Tabela 9
Skład kwasów tłuszczowych w próbkach mięśnia najdłuższego (M. longissimus dorsi)
wyrażony jako procent sumy kwasów
Kwasy tłuszczowe
C 10:0
C 12:0
C 14:0
C 14:1
C 15:0
C16:0
C 16:1 n-9
C 16:1 n-7
C 17:0
C 17:1
C 18:0
C 18:1 n-9
C 18:1 n-7
C 18:2 n-6
C 18:3 n-6
C 18:3 n-3
CLA
C 20:0
C 21:1
C 20:2 n-6
C 20:3 n-6
C 20:4 n-6
C 20:5 n-3
C 22:4 n-6
C 22:5 n-3
C 22:6 n-3
SFA
MUFA
PUFA
PUFA n-3
PUFA n-6
PUFA n6/n3
Grupa
kontrolna
0% żyta
0,059
0,067
1,85
0,51
0,27
21,89
0,27
3,73
0,82
0,86
13,62b
40,14
2,47
7,69
0,071
0,32a
0,35
0,080
0,20
0,09
0,45
2,56
0,09
0,39
0,45
0,10
38,69b
48,48
12,60
0,97
11,27
11,99
Grupa
20% żyta
Grupa
40% żyta
SEM
0,061
0,072
1,71
0,52
0,26
21,17
0,25
3,92
0,79
0,88
11,83a
38,47
2,79
10,07
0,084
0,46b
0,35
0,084
0,20
0,12
0,59
3,30
0,15
0,48
0,65
0,11
36,01a
47,30
16,40
1,39
14,66
11,13
0,068
0,081
1,93
0,51
0,29
21,83
0,32
3,56
0,87
0,91
13,13ab
38,47
3,03
9,03
0,081
0,42ab
0,35
0,089
0,17
0,10
0,52
2,85
0,12
0,44
0,56
0,12
38,37b
46,75
14,63
1,23
13,04
10,94
0,005
0,007
0,15
0,06
0,02
0,70
0,02
0,24
0,08
0,06
0,41
1,47
0,14
1,25
0,006
0,040
0,02
0,008
0,015
0,01
0,09
0,40
0,02
0,07
0,09
0,02
1,03
1,64
1,91
0,18
1,74
0,76
Średnie wartości w kolumnach oznaczone różnymi literami różnią się od siebie istotnie przy:
a, b p≤0,05; A, B p≤0,01
Tabela 10
Zawartość witaminy A i E oraz cholesterolu ogólnego w próbkach mięśnia najdłuższego (M.
longissimus dorsi)
Grupa
kontrolna
0% żyta
0,052
2,65a
58,62
Wyszczególnienie
Witamina A, µg/g
Witamina E, µg/g
Cholesterol ogólny, mg/100g
Grupa
20% żyta
Grupa
40% żyta
SEM
P
0,074
3,02b
60,75
0,039
3,08b
60,77
0,02
0,11
0,83
0,60
0,02
0,13
Średnie wartości w kolumnach oznaczone różnymi literami różnią się od siebie istotnie przy:
a, b p≤0,05
Tabela 11. Zawartość TBARS (substancji reagujących z kwasem tiobarbiturowym) w próbkach
M. longissimus dorsi przechowywanych w temperaturze –19 0 C przez okres 3 miesięcy
Grupa
kontrolna
0% żyta
0,496
Wyszczególnienie
TBARS, mg/kg
Grupa
20% żyta
Grupa
40% żyta
SEM
P
0,505
0,443
0,03
0,40
Rys. 1
Średnie dzienne przyrosty masy ciała buhajków w poszczególnych grupach żywieniowych
przedstawione narastająco w kolejnych miesiącach opasu
przyrost dzienny, g
1800
1700
1600
1500
1400
1300
1200
1
2
3
4
0 % żyta
5
6
20 % żyta
7
8
40 % żyta
9
10
Piśmiennictwo:
AOAC., Association of Official Analytical Chemists.1995. Official methods of
Analysis, 16th ed., Arlington, Virginia, USA.
Breene W. M. 1975. Application of texture profile analysis to instrumental food
texture evaluation. J. Texture Stud. 1975, 6, 53–82.
Bruns K.W., Pitchard R.H., Boggs D.L., (2004) - The relationships among body
composition and intramuscular fat content in steers. J. Anim. Sci., 82: 1315-1322.
Budławski J., Drabent Z. 1972. Metody analizy żywności. WNT, Warszawa.
CIE. 1976. CIE Publication No. 15 (E-1.3.1), 1971/tc-1-1), Suppl. 2.
Recommendations on uniform color spaces-color difference equations.
DLG (1997) Tabele wartości pokarmowej pasz i norm żywienia przeżuwaczy w opinii
recenzentów. Lic. :DLG Verlags GmbH, Frankfurt a. Main., Niemcy.
Folch J., Lees M., Stanley G.H.S. 1957. A simple method for the isolation and
purification of total lipids from animal tissues. J. Biol. Chem. 226, 497-509.
Grau R., Hamm R. 1953. Eine einfache Methode zur Bestimmung der Wasserbindung
im Muskel. Naturwissenschaften, 40: 29.
Pikul J. 1993. Ocena technologiczna surowców i produktów przemysłu drobiarskiego.
Wyd. AR Poznań, Poznań, 104-118.
Polska Norma PN-77/A-82058. Mięso i przetwory mięsne. Oznaczanie pH.
Russo M.V., De Leonardis A., Macciola V. 2005. Solid phase extraction – gaschromatographic method to determine free cholesterol in animal fats. J. Food
Composit., Anal., 18, 617-624.
Ueda T., Igarashi O. 1987. Effect of coexisting fat on the extraction of tocopherols
from tissues after saponification as pretreatment for HPLC determination. J.
Micronutr. Anal., 3, 15-25.