ustawa o pozasądowym rozwiązywaniu sporów

Polski Związek Organizatorów Turystyki
Ul. Płochocińska 99 A
03-044 Warszawa
E-mail [email protected]
Tel. 602239696
www.pzot.pl, www.lece.pl
Sz. P.
Adam Jasser
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Pl. Powstańców Warszawy 1
00-950 Warszawa
Warszawa, 16.09.2014 r.
Dot.: DDK-076/249/14/ISZK
Uwagi Polskiego Związku Organizatorów Turystyki (dalej Związek) do Założeń do
ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich.
I. Wstęp i cele regulacji
Zgodnie ze statutem Polskiego Związku Organizatorów Turystyki (dalej PZOT lub
Związek) celem i zadaniem Związku jest ochrona, obrona praw, dóbr osobistych i
reprezentowanie
interesów,
w
tym
gospodarczych,
organizatorów
turystyki
i
pośredników turystycznych wobec organów władzy i administracji rządowej, organów
samorządu terytorialnego, gospodarczego, zawodowego, związków zawodowych lub
innych organizacji, w tym społecznych, gospodarczych lub zawodowych. Do celów i
zadań Związku należy m.in. oddziaływanie na projektowanie, tworzenie i/lub stosowanie
przepisów prawa dotyczącego interesów organizatorów turystyki oraz wypracowanie i
propagowanie standardów działalności organizatorów turystyki, w tym etycznych,
dobrych praktyk i wzorów. Zarówno Zarządowi PZOT jak i jego członkom zależy na
przejrzystych i prostych regulacjach prawnych dotyczących działalności gospodarczej w
branży usług turystycznych. W imieniu kierowanego przeze mnie Związku wyrażam
podziękowanie za umożliwienia wyrażenia uwag do projektowanych założeń do ustawy
o
pozasądowym
rozwiązywaniu
funkcjonowania branży turystycznej.
sporów
konsumenckich
punktu
widzenia
Potrzeba uregulowania funkcjonowania podmiotów Alternative Dispute Resolution
(dalej ADR) wynika z powszechnie obowiązujących regulacji rozporządzeń albo nakazu
implementacji dyrektyw unijnych, czego Związek jest w pełni świadomy. Związek
popiera rozwiązania, które gwarantują konsumentom dostęp do tego typu metod
rozwiązywania sporów, przy czym postuluje uwzględnienie interesów przedsiębiorców
poprzez przyjęcie takich regulacji, które nie nakładają na nich nadmiernych i uciążliwych
obowiązków i nie będą powodowały nieuzasadnionego uprzywilejowania konsumentów.
II. Analiza poszczególnych propozycji Założeń do ustawy o pozasądowym
rozwiązywaniu sporów konsumenckich.
1. Model funkcjonowania ADR.
Związek zgadza się z diagnozą UOKiK odnośnie wyboru najwłaściwszego
modelu funkcjonowania ADR tj. modelu mieszanego. Jednocześnie związek opowiada
się
przeciwko
prywatnemu
modelowi
funkcjonowania
ADR
jako
faktycznie
niedostosowanemu do realiów rynku, pozbawionemu w znacznej mierze skutecznych
mechanizmów samoregulacji. Związek nie akceptuje również rozwiązania opartego
wyłącznie na modelu administracyjnym, jako prowadzącemu do mnożenia rozwiązań
biurokratycznych oraz oderwania od istniejących inicjatyw branżowych w zakresie ADR.
W związku z powyższym, Związek opowiada się za rozwiązaniem modelu mieszanego,
gwarantującym specjalizację instytucji ADR odnośnie danych branż gospodarki. Związek
stoi na stanowisku, że im bardziej podmiot ADR będzie znał specyfikę branży, tym lepiej
zarówno dla konsumentów Państwa, jak i przedsiębiorców. Powyższe w stosunku do
branży turystycznej, powinno być zagwarantowane poprzez powołanie podmiotów ADR
wyspecjalizowanych w sporach między organizatorami turystyki a ich klientami oraz
zapewnienie udziału fachowców z branży.
2. Dobrowolność poddawania sporów w ramach ADR oraz prawo do odmowy
rozpatrzenia sporu.
Związek opowiada się za dobrowolnością korzystania z drogi pozasądowego
rozwiązywania sporów w ramach ADR również po stronie przedsiębiorców.
Jednocześnie akceptuje rozwiązanie oparte na domniemaniu zgody przedsiębiorcy na
poddanie sporu pod rozpatrzenie przed podmiotem ADR, która to zgoda może być
jednak w rozsądnym momencie przed wszczęciem postępowania cofnięta. W przypadku
przyjęcia modelu obowiązkowego uczestnictwa przedsiębiorcy w sporze przed
podmiotem ADR zainicjowanym przez konsumenta, Związek postuluje szersze
zastosowanie prawa do odmowy rozpatrzenia sporu ze względu na przesłanki „błahości”
sprawy lub działania konsumenta wyłącznie w celu zaszkodzenia przedsiębiorcy.
3. Model interwencji ADR w spory między przedsiębiorcą a konsumentem.
Związek opowiada się za ostrożną i wnikliwą regulacją odnośnie formy interwencji
ADR w spór w postaci „narzucenia rozwiązania”. Jeżeli taka forma znajdzie się w
projekcie ustawy, winna być uregulowana niezwykle precyzyjnie oraz jednoznacznie
wskazywać formy jej zaskarżenia oraz egzekucji z poszanowaniem interesu stron, w tym
braku nieuzasadnionego uprzywilejowania konsumenta względem przedsiębiorcy.
4. Zasady ponoszenia kosztów w postępowaniu ADR.
Związek stoi na stanowisku, że rozwiązania ustawowe winny uwzględniać interesy
zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców, przy czym nie powinno się z góry
obciążać przedsiębiorców większymi obowiązki w zakresie kosztów postępowania.
Ustalenie reguł ponoszenia kosztów winno uwzględniać opłaty po stronie konsumenta
oraz ryzyko zwrotu kosztów postępowania przez konsumenta na rzecz przedsiębiorcy w
przypadku braku zasadności wszczęcia sporu. Wysokość opłat oraz obowiązek zwrotu
kosztów nie powinny być jedynie symboliczne, co zdaniem Związku będzie stanowiło
tamę przed lawiną błahych i niezasadnych wniosków o wszczęcie postępowania ze
strony konsumentów.
5. Wymogi niezależności i bezstronności osób ADR-ów.
Założenia do projektu ustawy przewidują szczegółowe wymogi co do bezstronności oraz
niezależności osób zaangażowanych w podmiotach ARD. Czynniki te mają zostać
zabezpieczone poprzez warunki zatrudnienia personelu ADR z zachowaniem
odpowiedniej długości aktu powołania osoby do ADR i braku możliwości odwołania bez
ważnej przyczyny. Ze względu na to, że zwłaszcza wymogi te będą generować wysokie
koszty dla przedsiębiorców, należy postulować, aby finansowanie w tej materii obciążało
stronę publiczną.
6.
Warunki
funkcjonowania
podmiotów
ADR
oraz
obowiązki
wobec
przedsiębiorców.
Związek stoi na stanowisku, że wymogi organizacyjne dla powoływania i rejestracji
podmiotów ADR, biorąc pod uwagę, że mają one funkcjonować w formie
zdecentralizowanej, bliskiej każdej branży, winny być maksymalne sprecyzowanie i
uproszczone oraz dobrane w taki sposób, aby nie generowały one niepotrzebnych
kosztów i biurokracji. Związek postuluje jak najprostszą procedurę weryfikacji nowo
powstałych podmiotów ADR, rozsądne zasady kontroli oraz sprawozdawczości
nienakładające uciążliwych obowiązków na przedsiębiorców.
7. Finansowanie ADR
Założenia do projektu ustawy nie wskazują szczegółów odnośnie finansowania
podmiotów ADR, ograniczając się jedynie do wskazania ogólnego modelu. Zdaniem
Związku jest to jedna z kluczowych kwestii związanych z nową regulacją prawną, od
której zależy jej ostateczna ocena, dlatego wymaga ona szerokiej dyskusji z
przedstawicielami
przedsiębiorców.
Związek
popiera
rozwiązania
zapewniający
korzystny dla przedsiębiorców podział obowiązków finansowania nowego systemu
pomiędzy władzę publiczną a poszczególne branże. Związek wnosi o uwzględnienie
postulatu pokrycia kosztów osobowych podmiotów ADR w całości ze środków
publicznych.
Z poważaniem,
Krzysztof Piątek
Prezes