Informacja Muzeum Narodowego w Szczecinie na temat nowej

Informacja Muzeum Narodowego w Szczecinie
na temat nowej książki regionalnej:
27 października 2014 r. w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Szczecinie
(Wały Chrobrego 3) odbyła się prezentacja książki autorstwa Johannesa von
Thaddena w przekładzie na język polski Grażyny Prawdy pt. „Gryf i krzyż. Powieść
historyczno-przygodowa osnuta na dziejach Pomorza w XII wieku”, ukazującej się
właśnie nakładem wydawnictwa Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w
Szczecinie przy wsparciu finansowym środków pochodzących z budżetu Województwa
Zachodniopomorskiego.
(wydanie oryginalne książki w Niemczech: Johannes von Thadden, Greif und Kreuz. Ein
Abenteuer im Pommern des 12. Jahrhunderts mit Illustrationen von Sibylle Oeler. Bonn: Verlag
Franz Schön, 2010)
O książce:
Akcja książki rozgrywa się w XII wieku. W centrum powieści Autor umieścił problem
chrystianizacji Pomorza, dokonanej przez Ottona z Bambergu na prośbę Bolesława
Krzywoustego. Bohaterami książki są trzej młodzi przyjaciele; Bogusław z Pomorza, Jan z
Polski i Maksymilian z niemieckiej Frankonii. Młodzieńcze przygody powieściowych
bohaterów toczą się na szerokim, historycznym tle, z udziałem prawdziwych bohaterów,
którzy odcisnęli głębokie ślady na pomorskiej ziemi; biskupa Ottona z Bambergu, zwanego
Apostołem Pomorza i księcia Warcisława I, historycznego władcy pomorskiego z dynastii
Gryfitów. W tle powieści stoi także waleczny polski książę Bolesław III Krzywousty, który
na początku XII w. przyłączył do Polski Pomorze Wschodnie, a potem także uzależnił
Pomorze Zachodnie, zmuszając księcia Warcisława I do złożenia hołdu lennego. To właśnie
Bolesław III Krzywousty w r. 1124 zorganizował wielką wyprawę misyjną biskupa Ottona
na Pomorze, o której opowiada powieść. Wyprawę niebezpieczną, prowadzącą przez
dziewicze puszcze do krainy przedchrześcijańskich wierzeń w potężne bóstwa przyrody,
krainy zamieszkałej przez plemię dumnych, ale i prostodusznych Pomorzan - najpierw do
Pyrzyc, a potem do Wolina, Szczecina i Kamienia.
W powieści Johannesa von Thaddena pobrzmiewają echa wielu konfliktów religijnych,
politycznych i społecznych epoki; krwawych walk Pomorzan z Polakami i Duńczykami,
najazdów Wikingów, pierwszej, nieudanej misji chrystianizacyjnej Bernarda Hiszpana na
Pomorzu, sporu o inwestyturę pomiędzy cesarstwem i papiestwem, pierwszej wyprawy
krzyżowej do Ziemi Świętej i pogromu Żydów niemieckich. Historyczna narracja powieści
opiera się na tradycji stosunków polsko-niemieckich, podkreśla ciągłość zmieniających się
warunków sąsiedzkiego współistnienia i broni wspólnych, trwałych wartości europejskich.
Barwne przygody trzech bohaterów książki przesądzają także o innej jej wymowie. Jest
powieścią o pięknej przyjaźni, o uczuciach, potrzebie wzajemnego poznania i zrozumienia, o
pokonywaniu uprzedzeń i akceptacji różnic. Jest w swej wymowie zarówno poważna, jak i
zabawna, w lekturze – wciągająca i uniwersalna, wyostrzająca problemy i pokazująca różne
punkty ich widzenia, dotykająca przez to także problematyki współczesnej. Lektura książki
„Gryf i krzyż” zadowoli zarówno miłośników historii pomorskich ziem, jak i dobrej powieści
przygodowej.
O Roku Gryfa w województwie zachodniopomorskim:
Nie bez przyczyny powieść ta ukazuje się w roku 2014, kiedy mija właśnie 800 lat od
wystawienia dokumentu opatrzonego pieczęcią z wizerunkiem pomorskiego gryfa. Gryf stał
się nie tylko znakiem ziem i miast pomorskich, ale także symbolem tożsamości mieszkańców
historycznego Pomorza, obejmującego dzisiejsze tereny województw zachodniopomorskiego,
pomorskiego oraz Meklemburgii–Pomorza Przedniego. Po utworzeniu województwa
zachodniopomorskiego (w 1999 r.) gryf stał się także jego herbem.
Specjalna uchwała Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego ustanowiła rok 2014
Rokiem Gryfa. Uchwała podkreśla konieczność podjęcia działań kulturalnych i edukacyjnych
w województwie, mających na celu popularyzację wiedzy historycznej, poszanowanie
dziedzictwa kulturowego Pomorza Zachodniego oraz wspieranie procesów rozwoju
tożsamości regionalnej.