system finansowy - RynkiFinansowe.pl

SYSTEM FINANSOWY
Płynność instrumentów pochodnych w kontekście uwarunkowań
regulacyjnych
dr Anna Chmielewska
Plan
Wieloaspektowa analiza rynków instrumentów
pochodnych
Ryzyko systemowe
Kluczowe reformy dotyczące instrumentów
pochodnych
Wnioski
1
Wielowymiarowy rozwój płynnego
rynku instrumentu pochodnego
Nowe platformy obrotu
Nowe rynki geograficzne
Nowe rodzaje ryzyka
Nowe profile wypłaty
Nowe instrumenty bazowe
Dodatkowe terminy zapadalności
3
Wzrost wolumenu obrotów, liczby uczestników i transakcji
Czynniki rozwoju płynnych rynków
finansowych na poziomie mikro
Animowanie rynku
- potencjał rynkowy
- strukturalna nierównowaga i możliwość dopasowania profilu instrumentu
- powiązania z innymi rynkami i ich dostępność
- przewaga informacyjna
- uwarunkowania techniczne i prawne
- awersja do ryzyka
Zarządzanie ryzykiem
Spekulacja
- istotność ryzyka
- skuteczność zabezpieczenia
- wielkość podmiotu
- poziom zadłużenia
- nadzór właścicielski
- powszechność zarządzania
ryzykiem
- awersja do ryzyka
- anonimowość
- regulacje
- zmienność instrumentu
- stopień efektywności rynku
- powiązania z innymi
rynkami
- płynność rynku bazowego
- wielkość obrotów i
otwartych pozycji
- bariery dostępu
- awersja do ryzyka
Rodzaj ryzyka
Inwestowanie/
Finansowanie
- dostęp do rynku bazowego
- ryzyko kredytowe
- potrzeby finansowe
- anonimowość
- awersja do ryzyka
- regulacje
4
- zmienność
- możliwość kwantyfikacji ryzyka
- alternatywny dostęp do rynku czynnika ryzyka
- konstrukcja instrumentu pochodnego (możliwość standaryzacji)
2
Proces rozwoju płynnego rynku
instrumentu pochodnego
ROZWÓJ RYNKU
INSTRUMENTU
POCHODNEGO
Faza pierwszych
transakcji
AKTYWA BAZOWE
Inne aktywa bazowe
podstawą instrumentu
Utworzenie instrumentu w oparciu
o zbliżony rodzaj ryzyka
PROFIL WYPŁATY
Nowy profil wypłaty
Zastosowanie nowego profilu wypłaty do innych
aktywów bazowych
LOKALIZACJA RYNKU
Faza pośrednika / Faza
niepłynnego rynku
Faza samoistnego
zwiększania płynności
Analogiczny instrument
na rynku lokalnym /globalnym
TERMIN
ZAPADALNOŚCI
Dodatkowy okres
zapadalności
SKALA TRANSAKCJI
Segment o innej skali
transakcji
WZROST LICZBY
UCZESTNIKÓW
Pojawianie się nowych uczestników rynku
5
WZROST OBROTÓW
Wzrost wolumenu transakcji
Działalności banku jako pośrednika na
rynku instrumentów pochodnych
6
3
Jak można próbować oceniać potencjał
rozwoju rynku instrumentu pochodnego
Rynek ryzyka
Identyfikacja
ryzyka
Możliwość
pomiaru ryzyka
Zmienność
czynnika ryzyka
Korelacja
z innymi
rynkami
Uczestnicy rynku
Skala i rozkład
ryzyka
Uczestnicy
i motywacje
Wielkość
transakcji
Wielkość rynku
Alternatywne
instrumenty
i powiązania
rynkowe
Inne metody
zabezpieczania się
przed ryzykiem
Koszty
transakcyjne
dostępu
Możliwość
replikowania
instrumentu
Rynki
powiązane
Koszty
utworzenia
i działania rynku
Identyfikacja
animatorów
Płynność rynków
powiązanych
Skala ryzyka
kontrahenta
Skala ryzyka
otwartej pozycji
Otoczenie
rynkowe
Bariery dostępu
Otoczenie
regulacyjne
Zmiany
w systemie
finansowym
Zmiany na
rynkach
powiązanych
7
Reformy Regulacyjne w Sektorze
Finansowym
Lekcja z kryzysu 2008-2012: akumulacja ryzyka w
sektorze finansowym może zagrozić stabilności
makroekonomicznej
Silna krytyka instrumentów pochodnych
Cel – redukcja ryzyka systemowego
Zagrożenia – wpływ regulacji na sektor realny
4
Bodźce dla przedsiębiorstw
• Motywy zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwach niefinansowych
•
•
•
•
•
System podatkowy
Koszty upadłości
Obniżenie kosztu finansowania dłużnego
Konflikt interesu pomiędzy akcjonariuszami a wierzycielami
Konflikt interesu pomiędzy akcjonariuszami a zarządem
• Motywy korzystania z instrumentów pochodnych
•
•
•
•
•
•
Dostęp do rynku
Czas i zasoby ludzkie
Rozproszenie kompetencji
Dostęp do informacji
Zarządzanie płynnością oraz ryzyko margin call
Koszty spreadu
9
Bodźce dla instytucji finansowych
• Zarządzanie ryzykiem a wiarygodność
• Uwarunkowania regulacyjne
• Dyscyplina rynkowa
• Zarządzanie ogólnym poziomem ryzyka
• Elastyczność instrumentów pochodnych w stosunku do instrumentów
bilansowych
• Działalność spekulacyjna
• Podejmowana jest w celu wykorzystania postrzeganej przez dany
podmiot anomalii cenowej
• Arbitraż
• Rola przewagi informacyjnej i przewagi wiedzy
• Funkcja animatora rynku
10
5
Perspektywna przedsiębiostw
Czynniki
ryzyka
Uczestnicy
rynku
Alternatywy
rynkowe
Koszt budowy
i animowania
rynku
Otoczenie
rynkowe
- FX i stopa procentowa - priorytetem
- Ryzyko cen surowców (w krótkim i średnim okresie)
- Zmienność/inflacja (tylko dla zaawansowanych)
- Banki komercyjne jako kluczowi pośrednicy
- Tylko największe firmy mogą uczestniczyć bezpośrednio
- Koszt zabezpieczenia jako kluczowy czynnik decyzyjny
- Pochodne wbudowane w inny instrument
- Uczestnictwo bezpośrednie lub przez pośredników
- Konsekwencje na rachunku przepływów
- Koszty bezpośredniego uczestnictwa
- Efektywność vs koszt ‚replikacji’
- Konsekwencje księgowe
- Przejrzystość
- Dostępność i koszt finansowania
11
Wybrane zagadnienia zmian regulacji
Oddzielenie działalności tradingowej banku
Problem TBTF / TITF
Zmienność wyniku tradingu
Zbytnie zróżnicowanie struktury dochodów banku
Reguła Volckera / Komisja Vickera/ Raport Liikanena
Podatek transakcyjny
Skala spekulacji
High frequency trading (HFT)
Konieczność CCPs
Przejrzystość
Ograniczenie kumulacji ryzyka partnera transakcji
6
Oddzielenie tradycyjnej działalnośći
Zwiększenie kosztu hedgingu
Animatorzy mogą sprzedawać taniej
Cross-selling
Mniejsza konkurencja
Większa premia za ryzyko kredytowe
Ograniczenie dostepności różnych instrumentów
Konsekwencje dla finansowania
Mniej współpracy
Brak wbudowania w proces
Intercreditor issues
Konsultacje społeczne
Podatek transakcyjny
Wpływ bezpośredni:
Na efektywność cenową
Mniejsze obroty i dostępność
Większy koszt zabezpieczania
Wpływ pośredni:
Zaburza połączenia między rynkami
Znacznie wyższy koszt animowania rynku (część
rynków znika)
Ryzyka związane z próbami ‚unikania’ podatków
Rynki alternatywne
Struktury zagraniczne
7
Wymóg CCP
Wyższe koszty zabezpieczania się przed
ryzykiem z uwagi na wyższe koszty kapitałowe
Zwiększone bariery wejścia
Większy wpływ na przepływy
Zmniejszenie efektywności strategii
zabezpieczających ze względu na większą
standaryzację
Konsekwencje księgowe (mark-to-market)
Główne wnioski
System finansowy – infrastrukturą dla realnej
gospodarki
Reformy regulacyjne mogą negatywnie wpłynąć
na efektywność wybranych instrumentów jako
narzędzia dla zarządzania ryzykiem
Ograniczenie ryzyka systemowego w sektorze
bankowym nie powinno odbywać się kosztem
znacznie zwiększonego ryzyka w gospodarce
realnej – koneczna ocena regularna
8
Wybrane obszary dalszych
możliwych badań
• Doprecyzowanie i kwantyfikacja zidentyfikowanych związków
przyczynowo-skutkowych między rynkami pochodnych a innymi
segmentami gospodarki
• Dostosowanie miar płynności i ich relatywizacji
• Włączenie nowych zmiennych do istniejących modeli rynków
finansowych
• Rola powiązań między różnymi filarami nauk o finansach
• Konieczność analizy na tle systemu finansowego
• Uwzględnienie rynków instrumentów pochodnych w badaniach
nad procesami w gospodarce
17
9