Kradzież w świetle prawa - o niektórych uprawnieniach strażników
Transkrypt
Kradzież w świetle prawa - o niektórych uprawnieniach strażników
Kradzież w świetle prawa - o niektórych uprawnieniach strażników gminnych Emilia Biernacka Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 w przepisach o ruchu drogowym, sierpnia 1997r. (Dz. U. Nr 123, poz. 779, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. 3) współdziałanie z właściwymi podmiotami Nr 130, poz. 1190) strażnicy gminni zostali w zakresie ratowania powołani do ochrony porządku publicznego na obywateli, pomocy terenie gminy. Uzyskali status funkcjonariuszy technicznych i skutków klęsk żywiołowych publicznych, z czym łączą się nie tylko oraz innych miejscowych zagrożeń, życia w i zdrowia usuwaniu awarii dodatkowe przywileje jak i obowiązki – obowiązki w zakresie przestrzegania prawa. Wyżej wskazana ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. przyznała funkcjonariuszom przedmiotowym publicznym szereg 4) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób uprawnień przy realizacji jej podstawowego lub zniszczeniem zadania (wynikającego z ustaw i aktów prawa do momentu przybycia właściwych służb, miejscowego), jakim jest ochrona porządku a także publicznego. I tak, na podstawie art. 11 świadków zdarzenia, ustalenie, śladów postronnych w i miarę dowodów, możliwości, cytowanego aktu prawnego: 5) ochrona obiektów komunalnych i urządzeń - do zadań straży (gminnej) należy użyteczności publicznej, w szczególności: 1) ochrona spokoju i porządku w miejscach 6) współdziałanie z organizatorami i innymi służbami publicznych, w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych, 2) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego - w zakresie Wiedza Prawnicza nr 3 / 2009 określonym 7) doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby Strona 42 wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania, jednostki Policji, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, 4) nakładania grzywien znajdują się w okolicznościach zagrażających mandatowym za ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu w trybie i zdrowiu innych osób, o postępowaniu w sprawach o wykroczenia, 8) informowanie społeczności lokalnej o stanie 5) dokonywania czynności wyjaśniających, i rodzajach zagrożeń, a także inicjowanie kierowania wniosków o ukaranie do sądu, i uczestnictwo w działaniach mających na celu oskarżania przed sądem i wnoszenia środków zapobieganie odwoławczych popełnianiu przestępstw w wykroczenia określone przewidzianym - w przepisami trybie i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym określonych i współdziałanie w tym zakresie z organami w sprawach o wykroczenia, państwowymi, postępowaniu w Kodeksie i zakresie postępowania samorządowymi i organizacjami społecznymi, 6) usuwania pojazdów i ich unieruchamiania przez blokowanie kół w przypadkach, zakresie 9) konwojowanie dokumentów, przedmiotów i trybie określonych w przepisach o ruchu wartościowych lub wartości pieniężnych dla drogowym, potrzeb gminy. 7) wydawania poleceń, Zgodnie z treścią art. 12 ustawy o strażnikach gminnych - strażnik wykonując zadania, o których mowa w art. 10 i 11, ma prawo do: 8) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych, 1) udzielania pouczeń, 9) zwracania się, w nagłych przypadkach, 2) legitymowania osób w uzasadnionych przypadkach w celu ustalenia ich tożsamości, o pomoc do prowadzących użyteczności 3) ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia jednostek gospodarczych, działalność publicznej oraz w zakresie organizacji społecznych, jak również do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji, i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej 10) obserwowania i rejestrowania przy użyciu Wiedza Prawnicza nr 3 / 2009 Strona 43 środków technicznych obrazu zdarzeń do żądania; w miejscach publicznych. 4) odebrać oraz zabezpieczyć broń i inne Zakres i sposób wykonywania czynności, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2, 3 i 8-10 ustawy, uwzględniając potrzebę zapewnienia niebezpieczne narzędzie, o których mowa w pkt 3, w przypadku odmowy wydania broni lub innego niebezpiecznego narzędzia; odpowiedniej skuteczności podejmowanych przez strażnika czynności, a także potrzebę ochrony dóbr osobistych oraz wolności i praw człowieka i rozporządzenie obywatela Rady Ministrów 5) wylegitymować osobę ujętą w celu ustalenia jej tożsamości; dookreśla z dnia 2 listopada 2004r. (Dz. U 2004, nr 247, poz. 2473). W akcie wykonawczym czytamy m. in. (§ 7), iż dokonując ujęcia osoby, o którym 6) udokumentować fakt żądania i odebrania broni i innego niebezpiecznego narzędzia, o których mowa w pkt 3 i 4, oraz przekazać je Policji. mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy, strażnik jest obowiązany: 1) wezwać osobę do zachowania zgodnego z prawem i odstąpienia od wykonywania czynności stwarzających, w sposób oczywisty, bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia; Zarzućmy na chwilę szczegółowe przedstawianie uprawnień strażników gminnych nadanych im przepisami prawa i zajmijmy się kwestią ich realizacji w praktyce. Jedną z najczęstszych chyba sytuacji, w których jako obywatele spotykamy się ze strażnikami miejskimi, to usuwanie 2) poinformować osobę o ujęciu i jego przyczynach oraz uprzedzić o obowiązku zastosowania się do wydawanych poleceń; przez nich handlarzy sprzedających swoje towary „na dziko”. Praktyka postępowania z wyżej wymienionymi jest dla każdego przeciętnego zjadacza chleba oczywista – 3) zażądać od osoby ujętej dobrowolnego wydania broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, które mogą służyć do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia albo stanowić dowody rzeczowe lub podlegać przepadkowi, i sprawdzić, czy osoba ta zastosowała się strażnik miejski (gminny) wypisuje mandat i nakazuje natychmiastowe opróżnienie zajmowanego miejsca handlarzowi. Również oczywistym jest dla nas to, iż takie postępowanie z tego typu handlarzami nie przynosi oczekiwanego rezultatu – nie ukraca nielegalnego handlu, albowiem sprzedawca Wiedza Prawnicza nr 3 / 2009 Strona 44 taki przenosi się natychmiast w inne miejsce dokonywania zaboru i kontynuuje swój proceder, gdyż mandat Wnikliwa lektura wliczony jest niejako w koszty uzyskania przez zarządzenia Prezydenta m. st. Warszawy wraz niego przychodu. z załącznikiem takiej podstawy nie daje. Jak więc skutecznie zwalczać nielegalny, uliczny handel? np. praktyka Odpowiedz stosowana przez przynosi strażników Nie ustanowiono mienia handlarzy. wzmiankowanego powyższym aktem normatywnym żadnego przepisu prawa, który dawałby takie uprawnienie miasta stołecznego Warszawy. Funkcjonariusze organizacyjnym gminni targowiska wykonującym funkcje i zadania zarządców w asyście funkcjonariuszy Policji i nie tylko dróg publicznych (a więc podmiotom jedynie wypisują jednocześnie uprawnionym do opuszczenie legalności i prawidłowości zajmowanego przez nich miejsca, ale nadto – handlu obwoźnego dokonują zaboru ich towaru powołując się przy m. st. Warszawy). Idąc dalej, w ocenie autora tym na art. 343 § 2 kc oraz przepisy takiego zarządzenia podmiotom nie daje również art. 343 § 2 kc, na „wizytują” mandat, „dzikim” nielegalne nakazując handlarzom nr 1153/2008 Prezydenta miasta też osobom dokonywania uprawnienia prowadzenia na wyżej terenie wskazanym który Pomysł jawi się jako nienajgorszy – z punktu m. st. Warszawy. Wskazać bowiem należy, widzenia celowości – uniemożliwiają tym iż zgodnie z treścią cytowanego przepisu dalszy nielegalny handel, pojawia się tylko prawa: pytanie – czy znajduje on swoje uzasadnienie niezwłocznie w przepisach prawa. W ocenie autora artykułu posiadania przywrócić własnym działaniem – w żadnej mierze nie. W pierwszej kolejności stan poprzedni; nie wolno mu jednak stosować nadmienić należy, iż niezbyt precyzyjnym jest przy tym przemocy względem osób. Art. 343 powoływanie się jedynie na zarządzenie § 2 kc dotyczy tzw. dozwolonej samopomocy. Prezydenta m. st. Warszawy o nr 1153/2008 Stanowi on wyjątek od ogólnej reguły, albowiem dopiero jego załącznik w sposób polegającej na zakazie wszelkiej samopomocy, szczegółowy precyzuje zasady prowadzenia i handlu obwoźnego na terenie m. st. Warszawy. interpretowany rozszerzająco. Z przepisu tego Ponadto, w wystawianych przez strażników wynika, że dopuszczalne jest wprawdzie miejskich protokołach zatrzymania rzeczy przywrócenie własnym działaniem na próżno poprzedniego, jednakże pod że między naruszeniem prawa, szukać które konkretnych stanowiłyby Wiedza Prawnicza nr 3 / 2009 przepisów podstawę się kontroli m. st. Warszawy z dnia 10 stycznia 2008r. już powołują czy jednostkom posiadacz z po tego strażnicy miejscy nieruchomości samowolnym względu nie może naruszeniu może być stanu warunkiem, posiadania Strona 45 a przywróceniem upłynął krótki do stanu czas. poprzedniego Zrozumiałym jest, kodeksu wykroczeń nie przewidują możliwości zabrania (czy też tymczasowego zajęcia np. na iż wystawione przeze handlującego „na dziko” poczet stanowisko handlowe znajduje się na terenie handlarzowi. Milczy o tym zarówno art. 54 jak należącym do miasta i nie posiada taki i też art. 90 kodeksu wykroczeń, stosowane sprzedawca zezwolenia na handel w tym najczęściej przy dyscyplinowaniu „dzikich” miejscu. Tym uprawnionym samym jest grzywny) towaru – całkowicie sprzedawców. Pojawia się nakazanie opuszczenia paradoksalna sytuacja – nielegalnemu więc nieco funkcjonariusz handlarzowi terenu stanowiącego własność publiczny (działając w imieniu miasta) zabiera miasta. W dalszym ciągu jednakże autor nie cudzą rzecz ruchomą (towar) w celu … znajduje przywłaszczenia (na rzecz miasta) – wypełnia podstawy prawnej dokonywania zaboru towaru handlarza przez strażników więc znamiona przestępstwa kradzieży miejskich. Takie uprawnienie nie wynika stypizowanego w art. 278 kk.- co więcej z art. 343 § 2 kc ani tym bardziej z zarządzenia czyniąc to niejako „pod płaszczykiem” prawa. Prezydenta m. st. Warszawy nr 1153/2008. Sytuacja powyższa ma szansę jednakże Pojawia się więc pytanie – na jakiej podstawie na swoją legalizację i ukrócenie „kradzieży” jest to możliwe? Żaden przepis ustawy z dnia w świetle prawa, jakiej w chwili obecnej 29 sierpnia 1997r. o strażach gminnych nie dopuszczają się strażnicy gminni. Trwają przyznaje funkcjonariuszom albowiem prace legislacyjne nad nowelizacją do dokonywania zatrzymania rzeczy (mowa kodeksu wykroczeń. Pojawić się ma wkrótce jest tylko o zatrzymaniu osoby, broni, innego art. niebezpiecznego narzędzia, rzeczy mogących utrudniając stanowić dowody rzeczowe lub podlegać lub pieszych, przepadkowi) w sposób siłowy. Przepisy przeznaczonymi do tego przez właściciela rozporządzenia wykonawczego (§ 7 pkt 3) do lub zarządcę terenu, ten dostanie grzywnę przywoływanej powyżej ustawy wyraźnie bądź karę ograniczenia wolności. Pojawić się wskazują na dobrowolność wydania wyżej też ma zapis, że w razie popełnienia takiego wskazanych tylko wykroczenia sąd będzie mógł orzec przepadek i wyłącznie w przypadku osoby ujętej przez towarów przeznaczonych do sprzedaży (nawet strażników gminnych, a z pewnością nie osoby wtedy gdy nie stanowią one własności zajmującej handlarza). jej przedmiotów się i obwoźnym to handlem 603 zakładający, ruch lub albo Taki iż kto postój poza zapis pojazdów miejscami umożliwi bez wymaganego zezwolenia, której ujęcia się zatrzymywanie przecież nie dokonuje. Również i przepisy sprzedawców przez strażników gminnych. Wiedza Prawnicza nr 3 / 2009 towaru handluje, nielegalnych Strona 46 Czy powyższy projekt legislacyjny stanie się mamy w gruncie rzeczy obowiązującym prawem i czy osiągnie swoje z sytuacjami cele w zakresie przeciwdziałania „dzikim” legalnej sprzedawcom – pokaże dopiero przyszłość. funkcjonariuszy publicznych. dopuszczania kradzieży do się przez czynienia pseudo – gminnych Dopóki jednakże nie stanie się rzeczywistością Wiedza Prawnicza nr 3 / 2009 Strona 47