Program profilaktyczny - Przedszkole

Program profilaktyczny – przeciwdziałania zagrożeniom
Przedszkola Miejskiego Nr 4 im .”Chatka Przyjaciół
Kubusia Puchatka” w Iławie
„Bystry i zaradny przedszkolak”
opracowały: mgr Emilia Ulatowska
mgr Aneta Boros
Iława 2011/2012 r
Podstawa prawna:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz. U.
z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego
w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz 17)
Rozporządzenie ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do
użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego
i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku podręczników ( Dz. U. Nr 89. poz. 730)
Charakterystyka programu:
Profilaktyka, to proces wspierania dziecka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi
rozwojowi oraz eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu.
Program profilaktyczny przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ma on na
celu tworzyć warunki do kształtowania postaw i wartości, ułatwiać dzieciom dokonywanie
wyborów, mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia, uświadamiać dzieciom
zagrożenia, które mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na drodze oraz ograniczyć liczbę
niebezpiecznych zdarzeń z udziałem dzieci. Przygotować dzieci do tego, by potrafiły współżyć
z innymi, poznawać zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo
w sytuacjach. takich, że będą mogły się nauczyć, jak radzić sobie z trudnościami a w okresie
dorastania i dorosłości, lepiej radzić sobie z problemami i kryzysami. Promować i kształtować
zdrowy styl życia.
Idea wiodąca programu:
Dziecko w wieku przedszkolnym, zwłaszcza w jego początkowej fazie, charakteryzuje się
małym zasobem różnorodnych doświadczeń, wąskim zakresem sposobów radzenia sobie z
trudnymi sytuacjami, które mają wpływ na poziom myślenia przyczynowo- skutkowego, w tym
niewielką świadomością i zdolnością przewidywania następstw zdarzeń mogących nieść
bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia dziecka.
W wieku przedszkolnym wiele dzieci ma za sobą pierwsze doświadczenia związane z
samodzielnym wychodzeniem na dwór, bez nadzoru osób dorosłych. Nie wszyscy rodzice zdają
sobie sprawę z konieczności wyposażenia dziecka w wiedzę dotyczącą zachowania dystansu w
kontaktach z osobami, których ono nie zna. Ufność, uległość, bark rozeznania w sposobach
nakłaniania dziecka do wchodzenia w relacje z osobą dorosła, która wobec dziecka może mieć złe
zamiary, powoduje, że dziecko staje się ofiarą różnorodnych form przemocy.
Rozwój dziecka, jego mała samodzielność w identyfikowaniu zagrożeń stawia przed
przedszkolem i rodzicami wymaganie związane z wyposażeniem go w umiejętność rozpoznawania
niebezpieczeństw, unikania ich, a jeśli zaistnieją – poradzenia sobie z trudną sytuacją. Przedszkole
od najwcześniejszych lat powinno uczyć dzieci postaw asertywnych, które przejawiają się w
umiejętności mówienia „nie”, oraz postaw ograniczonego zaufania wobec nieznajomych.
W planowaniu oddziaływań ukierunkowanych na rozwijanie postaw asertywnych nauczyciele
powinni pamiętać również o tym, że zagrożenia mogą wypływać także ze strony osób z
najbliższego otoczenia dziecka. Uświadomienia na temat rodzajów niestosownych zachowań osób
bliskich, naruszające granice autonomii dziecka, na które nie może wyrażać zgody, jest także
obowiązkiem nauczycieli. Rozwiązanie problemu dziecka z poradzeniem sobie w takiej sytuacji jest
niezmiernie trudne, lecz absolutnie konieczne, jeśli personel znajdzie się w posiadaniu takiej
wiedzy.
Cele ogólne programu:
–
dostarczanie dzieciom wiedzy o zagrożeniach
–
rozwijanie postaw asertywnych
Cele szczegółowe programu
–
kształtowanie pozytywnego wizerunku własnej osoby, odrębności i niepowtarzalności
–
wskazywanie właściwych rozwiązań w różnych sytuacjach życiowych.
–
radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą
–
rozwijanie świadomości prawa do autonomii, nietykalności fizycznej
–
rozumienie pojęcia „zły dotyk”, prawa do odmowy dotykania przez innych określonych
części ciała
–
rozumienie,że miła osoba może być niebezpieczna
–
ćwiczenie umiejętności skutecznego odmawiania, rozumienie, że w niektórych sytuacjach
trzeba koniecznie powiedzieć „nie”
–
rozwijanie świadomości zagrożeń ze strony osób, które nakłaniają do zachowań
nieakceptowanych, zakazanych przez rodziców, nauczycieli, kiedy nie ma ich w pobliżu ( np.
przyjmowanie poczęstunku od nieznajomych, oddalanie się z obcymi, wchodzenie do ich
mieszkania
Moduły w realizacji programu
1.
Oto ja! Wiem kim jestem i jaki jestem.
2.
Wiem co czuję. Wiem, co ty czujesz.
3.
Znam swoje prawa.
4.
„Zły dotyk” wiem co to znaczy
5.
„Wilk w owczej skórze? - miła osoba o złych zamiarach”.
6.
Potrafię powiedzieć „nie”. Wiem, jak radzić sobie w trudnej sytuacji. Wiem, kto mi pomoże.
Metody w realizacji programu
W realizacji programu wykorzystywane będą różnorodne metody,:
–
metody aktywizujące umożliwiające przeżywanie określonych sytuacji,
–
podające, których celem jest dostarczenie informacji, instruktażowy, jak zachować się w
sytuacji zagrożenia, gdy dzieciom brak odpowiedniej wiedzy i doświadczenia.
–
metody problemowe i praktyczne
Pomoce i środki dydaktyczne do wykorzystania w realizacji programu:
–
fotografie dzieci naklejone na kontury sylwet do wpisu cech, zalet poszczególnych dzieci
–
sylwety obrazujące mimikę charakterystyczną dla rożnych nastrojów, emocji
–
ryciny z wizerunkami dzieci różnych płci
–
baśnie braci Grimm „ wilk i koźlęta”, „Czerwony Kapturek”
–
zdjęcia rożnych osób o różnej mimice, wyglądzie
–
rysunki, historyjki obrazkowe prezentujące zachowani „Miłych osób o złych zamiarach” np.
częstowanie cukierkami, zapraszanie na przejażdżkę samochodem
Formy współpracy ze środowiskiem, także rodzinnym:
–
zaproszenie przedstawicieli Komendy Powiatowej Policji w Iławie
–
zaproszenie rodziców na prelekcje dotyczące poszerzenia umiejętności rozmawiania z
dzieckiem na trudne tematy oraz przedłużenie oddziaływań w zakresie rozwijania jego postaw
asertywnych
Realizacja programu profilaktycznego
Moduły w realizacji
programu
Oto ja! Wiem kim jestem i
jaki jestem.
Proponowane formy realizacji i ich cel
Osiągnięcia dziecka
Dziecko …....
1. Określanie zalet, postaw, zachowań
- jest świadome własnych zalet,
charakterystycznych dla swojej osoby w ma poczucie własnej wartości
zabawach „Opowiem ci o mnie”,
„Poznasz mnie po tym, że jestem”,
„Zgadnij kim jestem” , rozwijanie
poczucia własnej wartości dziecka
2. Cykliczne zabawy „Mam talent”, na
forum grupy, specyficznych umiejętności,
zdolności stanowiących o własnej
wartości dziecka
1. Rozpoznawanie i nazywanie nastrojów
i stanów emocjonalnych na
demonstrowanych fotografiach,
sylwetach.
2. Realizacja scenariuszy w ramach
programu „Przyjaciele Zippiego”w
dwóch grupach dzieci 6 -letnich przez
osoby do tego uprawnione.
3. Określanie możliwych przyczyn
danego stanu: poszukiwanie antologii do
własnych doświadczeń.
Zabawy dramowe w odgrywanie sytuacji,
w których jestem „radosny, „złe” itp.
- potrafi nazwać własne stany
emocjonalne i rozpoznawać
nastroje oraz emocje
- potrafi okazać pomoc koledze
w sytuacji złego samopoczucia,
zagubienia, strachu
- potrafi poinformować o
odczuwalnym stanie
emocjonalnym bliskiej osoby
- potrafi zabiegać o okazanie
pomocy sobie i tym, którzy w
jego odczuciu tego potrzebują
Znam swoje prawa.
1. Poznanie zapisów Konwencji o
Prawach Dziecka
2.Udział w zabawie „Dziecięcy Sejm” ustalenie zasad dotyczących np. zgodnej
zabawy w przedszkolu, zachować wobec
dorosłych
3. Poznanie niektórych praw dotyczących
nietykalności osobistej, wolności od
przemocy fizycznej i psychicznej, prawa
do pomocy i ochrony
- zna swoje prawa
- zna obowiązki dorosłych w
zakresie ochrony i okazywania
pomocy dziecku w sytuacji np.
odczuwalnego zagrożenia,
problemu
„Zły dotyk” wiem co to
1. Rozmowa na temat nietykalności
osobistej, wyjaśnienie pojęcia „zły
dotyk”, wskazanie sfer zakazanych do
dotykania
- rozumie pojęcie „Zły dotyk”
- za swoje prawo do odmowy
dotykania określonych sfer
ciała, jeśli nie jest to związane
np. z zabiegami higienicznymi,
wskazaniami lekarskimi do
wykonywania zabiegów
leczniczych
- potrafi rozróżnić, co jest
dobre, a co złe
Wiem co czuję. Wiem, co ty
czujesz.
znaczy
„Wilk w owczej skórze? miła osoba o złych
zamiarach”.
Potrafię powiedzieć „nie”.
Wiem, jak radzić sobie w
trudnej sytuacji. Wiem,
kto mi pomoże.
1. Słuchanie baśni np. „wilk i koźlęta”,
„Czerwony Kapturek”- uświadomienie
roli oddziaływania wyglądu na nabieranie
zaufania do osób nieznanych.
2. Oglądanie fotografii różnych osób:
określanie ich cech charakteru na
podstawie wyglądu.
3. Oglądanie i omawianie ilustracji,
historyjek obrazkowych prezentujących
nakłanianie dzieci przez osoby obce do
zachowań zakazanych przez rodziców,
nauczycieli – uświadamianie sposobów,
jakich mogą użyć osoby obce w stosunku
do dziecka, aby zrealizować sów zamiar.
4. Udział w pogadance przygotowanej
przez KPP w Iławie - „Dlaczego nie
wolno ufać obcym osobom”
- rozumie, że osoba o miłej
aparycji może przybierać taki
wizerunek, aby zrealizować
swoje złe zamiary
- potrafi rozpoznać i określić
możliwe zagrożenia ze strony
obcych namawiających do
zachowań zakazanych przez
rodziców, nauczycieli
- rozumie konieczność
przestrzegania zakazu
przyjmowania słodyczy i
innych rzeczy od osób obcych
- rozumie konieczność
zachowania ostrożności w
kontaktach z obcymi
1. Rozmowy na temat sposobów
reagowania na propozycje składane
dzieciom przez obce osoby
2. Odgrywanie scenek darmowych
ukazujących osoby reagowania na
składne propozycje, ćwiczenie
kategorycznego odmawiania,
informowania o zdarzeniu osoby bliskie
dziecku
- potrafi kategorycznie
odmawiać w sytuacji
zagrożenia
- potrafi grzecznie i stanowczo
odmówić wpuszczania obcych
do domu podczas rozmowy np.
przez domofon
-radzi sobie z przejawami złego
zainteresowani ze strony
dorosłych
-rozumie konieczność
poinformowania o zaistniałym
zdarzeniu rodzica, nauczyciela
- umie szukać pomocy, zna
numer telefonu na policję oraz
numer alarmowy
Bibliografia
1.
Doradca dyrektora Przedszkola, wyd. Forum Sp. z o. o. ,Poznań grudzień 2011
2.
1. Baum H.: Małe dzieci - duże uczucia, Kielce 2002.
3.
Konwencja Praw Dziecka z 7 lipca 1991.
4.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. ( Dz. U. RP, nr 78 z 16 lipca 1997
r. Poz . 483.
5.
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r.
w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół(Dz. U. z dnia 15 stycznia 2009 r.)
6.
Statut Przedszkola Miejskiego Nr 4 im. „Chatka Przyjaciół Kubusia Puchatka” w Iławie