TF Adaptive: nowatorskie podejście do opracowania - Lekarze
Transkrypt
TF Adaptive: nowatorskie podejście do opracowania - Lekarze
TF Adaptive: nowatorskie podejście do opracowania kanałów narzędziami niklowo-tytanowymi Prof. Gianluca Gambarini / Dr Gary Glassman Prof. Gianluca Gambarini, MD, DDS jest profesorem endodoncji na Uniwersytecie Sapienza w Rzymie, kierownikiem Wydziału Endodontycznego, naukowcem i międzynarodowym wykładowcą. Szczególnie interesuje się zagadnieniami z zakresu endodoncji klinicznej i materiałów w niej stosowanych. Jest aktywnym konsultantem wielu producentów, pomagając w rozwijaniu nowych technologii, procedur zabiegowych i materiałów do leczenia endodontycznego. Jest oficjalnym członkiem Amerykańskiego Narodowego Instytutu Normalizacji (ANSI)/ Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego (ADA) oraz komitetu do spraw materiałów endodontycznych Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO). Jest także aktywnym członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Stomatologicznego (IADR), Włoskiego Towarzystwa Endodontycznego (SIE) oraz Europejskiego Towarzystwa Endodontycznego (ESE), a także Amerykańskiego Stowarzyszenia Endodontów (AAE). Jest byłym redaktorem naukowym Italian Journal of Endodontics, oficjalnego czasopisma Włoskiego Towarzystwa Endodontycznego. Obecnie jest przedstawicielem Włoch w ESE. Prowadzi prywatną praktykę skupioną wyłącznie na leczeniu endodontycznym w Rzymie, we Włoszech. Dr Gary Glassman, DDS, FRCD(D) ukończył studia na Wydziale Stomatologii na Uniwersytecie w Toronto w 1984 roku. Przyznano mu stypendium Jamesa B. Willmotta, Stypendium Mosby’ego oraz Endodontyczne Stypendium George’a Hare’a na czas specjalizacji w endodoncji. Ukończył program specjalizacyjny w Temple University w 1987 roku, otrzymując nagrodę Luois I. Grossman Study Club Award za osiągnięcia akademickie i kliniczne w dziedzinie endodoncji. Jest autorem wielu publikacji naukowych, prowadzi wykłady z dziedziny endodoncji na całym świecie. Należy do kadry uniwersyteckiej na Wstęp Największą obawą lekarzy stosujących w swej praktyce rotacyjne narzędzia niklowo-tytanowe jest złamanie instrumentów w kanale w wyniku ich zużycia mechanicznego.1-2 Zwiększenie odporności na złamania stało się więc nadrzędnym celem przy projektowaniu i produkcji rotacyjnych narzędzi NiTi. Od 2008 roku jedyną metodą zwiększenia wydajności i bezpieczeństwa instrumentów była zmiana ich rozmiaru, konfiguracji wierzchołka, przekroju i rowkowania. Rozwój technologii termicznej R-Phase (Twisted File, SybronEndo, Orange, CA) oraz M-wire (Dentsply Maillefer, Ballaigues, Szwajcaria), umożliwił wprowadzenie do sprzedaży instrumentów opartych na stopach poddanych obróbce cieplnej, z intencją poprawy ich właściwości mechanicznych. Ostatnio nowy czynnik nabrał znaczenia w poszukiwaniu lepszych i mocniejszych narzędzi – jest nim kinematyka.3 Przez ponad dekadę mechaniczne narzędzia NiTi stosowano wyłącznie w ruchu ciągłym rotacyjnym. Dopiero niedawno pojawiła się koncepcja ruchu recyprokalnego, zaproponowana przez Yareda1. Ruch prawoskrętny (CW) i lewoskrętny (CCW) stosowane przez Yareda stanowiły odpowiednio 4/10 i 2/10 okręgu przy prędkości rotacji 400 obr./min. W oparciu o tezę, że ruch recyprokalny przyczynia się do zmniejszenia naprężeń w narzędziach w trakcie pracy, powstały systemy wykorzystujące pojedynczy pilnik NiTi do opracowania całego kanału. Najnowsze doniesienia naukowe wskazują na ruch recyprokalny jako metodę przedłużenia odporności instrumentów na zużycie cykliczne w porównaniu z ciągłą rotacją4-5, głównie dzięki 6 Artykuł kliniczny Wydziale Stomatologii w Uniwersytecie w Toronto oraz jest adiunktem i przewodniczącym programu endodoncji na Uniwersytecie Technologicznym na Jamajce. Dr Glassman jest również członkiem Royal College of Dentists w Kanadzie oraz redaktorem działu endodoncji w Oral Health Dental Journal. Prowadzi prywatną praktykę specjalizującą się w endodoncji w Toronto, Ontario w Kanadzie. Kontakt z dr. Glassmanem można uzyskać poprzez jego stronę internetową www.rootcanals.ca. zmniejszaniu naprężeń w narzędziach, powstających w czasie pracy. Gdy narzędzie obraca się w jedną stronę (zwykle pod większym kątem), tnie i angażuje się w ścianę kanału, a gdy obraca się w kierunku przeciwnym (z reguły pod mniejszym kątem) przestaje ciąć zębinę, co zmniejsza naprężenia. Bazując na tej idei wprowadzono na rynek nowe pilniki: Reciproc (VDW, Monachium, Niemcy) oraz WaveOne (Dentsply Maillefer, Ballaigues, Szwajcaria), które wykorzystują specjalnie opracowane endomotory wytwarzające ruch recyprokalny (w przedziale 150-30°). Zmniejszenie naprężeń podczas opracowywania (zarówno podczas skręcania, jak i zginania narzędzi) jest główną zaletą ruchu recyprokalnego, choć wiele różnych ruchów tego typu mogłoby być stosowanych - każdy z nich ma wpływ na wydajność i bezpieczeństwo instrumentów NiTi. Dlatego przy omawianiu zalet i wad ruchu recyprokalnego należy wspomnieć o precyzyjnym kierunku ruchu, ponieważ kąt pracy może mieć kluczowy wpływ na kliniczne i eksperymentalne zachowanie narzędzi NiTi. Inną potencjalną zaletą ruchu recyprokalnego może być wierniejsze zachowanie oryginalnego przebiegu kanału, głównie związane z mniejszymi naprężeniami instrumentów w trakcie pracy i związanym z tym elastycznym powrotem narzędzia do swojego kształtu. Należy jednak wspomnieć, że ruch recyprokalny nie wpływa na pierwotną sztywność instrumentów. Jeśli sztywniejszy pilnik o większej zbieżności zostanie umieszczony w zagiętym kanale, doprowadzi do większej zmiany krzywizny kanału - ze względu na swą tendencję do prostowania - niż w przypadku doboru narzędzi giętkich. Oprócz tego konstrukcja wierzchołka pilnika może w dużej mierze wpłynąć na zmianę krzywizny kanału - końcówka tnąca jest w tym przypadku bardziej niebezpieczna, niż końcówka nietnąca. Choć na przestrzeni lat opublikowano wiele pozytywnych prac na temat ruchu recyprokalnego, pojawiły się również badania wskazujące na istnienie wad przedstawionej metody pracy. Jak powszechnie wiadomo, częstym powikłaniem oczyszczania i kształtowania kanałów podczas leczenia endodontycznego przy pomocy narzędzi ręcznych ze stali nierdzewnej czy rotacyjnych NiTi jest nieumyślne przepchnięcie zanieczyszczeń i środków płuczących do tkanek okołowierzchołkowych 6-7. Ostatnie badania wykazały, że dostępne komercyjnie techniki pracy recyprokalnej w znaczącym stopniu zwiększają ilość zanieczyszczeń przedostających się poza wierzchołek8,9 i w konsekwencji przyczyniają się do wystąpienia dolegliwości bólowych po zabiegu10. Potwierdziły to badania kliniczne porównujące Reciproc i narzędzia rotacyjne NiTi. Ruch recyprokalny jest połączeniem dużego kąta cięcia z mniejszym kątem uwalniającym, przy czym w trakcie ruchu uwalniającego rowki narzędzia nie usuwają zanieczyszczeń, lecz przepychają je w kierunku dowierzchołkowym. Reciproc i WaveOne wykorzystują bardzo podobne ruchy (nawet jeśli nie jest to wyraźnie ujawnione przez producentów) - fakt ten może wyjaśnić częstsze występowanie i większą intensywność bólu pozabiegowego odnotowywanego w trakcie najnowszych badań klinicznych. 10-11 Dodatkowo, w technikach WaveOne i Reciproc, wykorzystuje się duże, pojedyncze i sztywne pilniki o zwiększonej zbieżności (taper 08 przy rozmiarze 25), które wprowadza się na długość roboczą. W wielu przypadkach, aby osiągnąć pełną długość roboczą, narzędzia recyprokalne stosuje się z jednoczesnym naciskiem dowierzchołkowym. W takiej sytuacji pilnik działa jak tłok, który przepycha zanieczyszczenia przez otwór wierzchołkowy oraz, prawdopodobnie, w kierunku bocznym, utrudniając oczyszczanie kanału. Narzędzia są używane często bez wstępnego poszerzenia koronowego, co może prowadzić do intensywniejszego angażowania rowkowania pilnika w powierzchnię zębiny, w konsekwencji indukując większy moment obrotowy i powstawanie większych naprężeń. Dodatkowo efektywność cięcia zębiny przez pilniki recyprokalne jest mniejsza, niż w przypadku ciągłej rotacji. Usuwanie zanieczyszczeń jest również mniej skuteczne, przez co zwiększa się napięcie i moment obrotowy, jako skutek zalegania opiłków pomiędzy rowkami pilnika. Aby zredukować tę tendencję, część autorów sugeruje stosowanie instrumentów NiTi do ustalienia drogi prowadzenia przed użyciem pilników WaveOne lub Reciproc. W takim przypadku, powyższa technika przestaje być jednopilnikową - staje się bardziej skomplikowaną i kosztowną metodą wykorzystującą dwa różne typy pilników NiTi do stworzenia drogi prowadzenia i do opracowania kanału 12. TF Adaptive Technika TF Adaptive powstała z założeniem maksymalizacji zalet ruchu recyprokalnego i minimalizacji jego wad. Poprzez zastosowanie unikalnego ruchu - innowacyjnej technologii TF Adaptive - wraz z unikalną trzypilnikową techniką pracy, system ten umożliwia efektywne i bezpieczne postępowanie w większości przypadków klinicznych. TF Adaptive oparty jest na opatentowanej technologii ruchu automatycznie adaptującej się do naprężeń powstających w narzędziach w czasie ich pracy. Kiedy siły działające w kanale na narzędzie są zerowe lub bardzo niewielkie, urządzenie zapewnia ciągły ruch rotacyjny, pozwalając na bardziej skuteczne cięcie zębiny i usuwanie jej opiłków - kształt przekroju i rowkowania zapewniają najlepszą efektywność podczas pracy w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Dokładniej rzecz biorąc jest to ruch przerywany z następującymi po sobie ruchami prawo- i lewoskrętnymi o kątach 600-0°. Tego rodzaju ruch przerywany jest równie skuteczny w cięciu bocznym jak ciągła rotacja, co zapewnia działanie pilnika na całym obwodzie i efekt wymiatający, a tym samym lepsze usuwanie opiłków z kanałów owalnych. Minimalizuje on również błędy jatrogenne, zmniejszając tendencję narzędzi niklowo- tytanowych o większej zbieżności do wkręcania się w ściany kanałów. W przypadku zwiększania naprężeń i zużycia mechanicznego materiału podczas opracowywania kanału, pilnik TF Adaptive zaczyna pracować ruchem recyprokalnym ze specjalnie zdefiniowanym ruchem prawo- i lewoskrętnym, mieszczącym się w przedziale od 600-0° do 370-50°. Kąty te nie są stałe, lecz zmieniają się w zależności od struktur anatomicznych i naprężeń występujących w kanale. Ta adaptacyjna zmiana sposobu pracy ma na celu redukcję ryzyka powikłań wewnątrzkanałowych bez szkody dla jakości i wydajności pracy - mikrosilnik Adaptive automatycznie wybiera najodpowiedniejszy tryb pracy dla danej sytuacji klinicznej. Interesującym wydaje się być fakt, że lekarze prawie nie zauważają zmiany kierunku ruchu, dzięki złożonemu algorytmowi pracy, który ułatwia płynne przechodzenie między różnymi kątami. Jeśli chodzi o wady ruchu recyprokalnego, należy wspomnieć, że kąty tnące w ruchach TF Adaptive (kąty prawoskrętne) są o wiele większe, niż w przypadku konkurencyjnych urządzeń WaveOne/Reciproc. W konsekwencji system TF Adaptive pracuje dłużej ruchami prawoskrętnymi, przez co poprawia wydajność cięcia i usuwania resztek oraz zmniejsza tendencję do przesuwania zanieczyszczeń dowierzchołkowo lub na boki - rowki zaprojektowano w sposób zapewniający usuwanie zanieczyszczeń w trakcie ruchów zgodnych z ruchem wskazówek zegara. W takim przypadku TF Adaptive wykorzystuje ruch podobny do ciągłej rotacji w celu optymalnego usuwania zanieczyszczeń. Oczywiście istnieją drobne zmiany w kącie pracy w zależności od anatomii kanału (im bardziej skomplikowany przebieg, tym mniejszy kąt zgodny z ruchem wskazówek zegara), jednak nie wydaje się to mieć wpływu na wynik leczenia. Zmiany te wpływają na odporność na zmęczenie materiału - pilniki używane z ruchem adaptacyjnym wykazywały wyższą odporność na zużycie w porównaniu do tych samych narzędzi TF poddanych ciągłej rotacji13. To wyjaśnia, dlaczego pilniki TF Adaptive osiągały lepsze wyniki w badaniach klinicznych niż narzędzia działające na zasadzie ruchu recyprokalnego. Użycie sekwencji bardziej elastycznych instrumentów NiTi jest również przydatne przy zapewnianiu niższej częstości występowania i mniejszej intensywności bólu pooperacyjnego, poprzez zmniejszenie ilości zanieczyszczeń przedostających się poza wierzchołek podczas pracy instrumentem w kierunku dowierzchołkowym. Narzędzia TF są najbardziej elastycznymi pilnikami NiTi na rynku, przewyższającymi swą giętkością ProTaper i M2 - narzędzia o bardzo podobnej masie i kształcie, jak WaveOne, czy Reciproc. Jak wcześniej wspomniano, giętkość jest podstawową właściwością pilników umożliwiającą uniknięcie błędów jatrogennych w trakcie opracowywania kanałów zarówno w ruchu rotacyjnym ciągłym, jak i recyprokalnym. Ryc. 1 ukazuje, że nawet przy identycznym ruchu recyprokalnym bardziej giętkie pilniki, takie jak pilniki TF, umożliwiają utrzymanie oryginalnego przebiegu kanału zmniejszając Artykuł kliniczny 7 ryzyko transportacji kanału. Ruch recyprokalny zatem nie wspomaga w istotny sposób narzędzi niklowo-tytanowych o większej zbieżności w opracowywaniu zagiętych kanałów i zapobieganiu błędom jatrogennym. Redukuje jednak naprężenia powstające w instrumentach w trakcie opracowywania kanałów oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia błędów w trakcie leczenia. Technika TF Adaptive jest techniką opartą na trzech pilnikach i umożliwia leczenie większości przypadków klinicznych, spotykanych w codziennej praktyce. Dostępne są dwa zestawy składające się z trzech pilników; jeden przeznaczony dla wąskich, zwapniałych kanałów, drugi dla bardziej ‘standardowych’ i szerszych kanałów. Obywa zestawy umożliwiają uzyskanie odpowiedniej zbieżności kanałów oraz optymalnego opracowania okolicy wierzchołkowej. Liczba narzędzi używanych w każdej sekwencji pracy może różnić się w zależności od anatomii kanału - ostatni pilnik sekwencji używany jest jedynie, gdy potrzebne jest szersze opracowanie okolicy wierzchołkowej kanału o pierwotnie szerokim świetle i/lub wdrożenie zaawansowanej techniki ostatecznego płukania. Sekwencje pilników różnią się także koncepcją kształtowania kanałów. Sekwencja dla kanałów średnich/szerokich stanowi „prawdziwą” metodę crown-down, podczas gdy sekwencja „wąska” zakłada wstępne użycie mniejszego, bardziej giętkiego instrumentu (taper 04/tip 20) w celu poszerzenia kanału i zyskania drogi prowadzenia, która gwarantuje zmniejszenie naprężeń podczas pracy następnymi, większymi pilnikami w sekwencji. Zapewnia to również utrzymanie oryginalnego przebiegu kanału (Ryc. 2). Poszerzenie w okolicy przywierzchołkowej uzyskuje się przy pomocy pilnika numer 35, co umożliwia prawidłowe płukanie z zastosowaniem systemu EndoVac (SybronEndo) oraz zapewnia poprawę ukształtowania kanału, dzięki kontaktowi z większą powierzchnią ścian. Ryc. 3 pokazuje doskonalsze, głębsze opracowanie przywierzchołkowej 1/3 kanału, gdy po pilniku 08 taper/25 tip użyje się pilnika 06 taper/35 tip. Z tego względu, w większości przypadków, dwa narzędzia lepiej się sprawdzają, niż technika opracowania z użyciem jednego pilnika, jeśli drugi pilnik jest instrumentem giętkim. Lepsza giętkość instrumentów w technologii TF daje przewagę pilnikom TF Adaptive i umożliwia bezpieczne poszerzanie kanałów bez obaw o wystąpienie błędów jatrogennych, takich jak osłabienie zęba, zmiana krzywizny kanału lub przemieszczenie wierzchołka. Zastosowanie bardziej sztywnego stopu uniemożliwiłoby prawidłowe opracowanie, szczególnie w zagiętych kanałach. 1. Zmiana krzywizny kanałów w zakrzywionych kanałach w trakcie recyprokacji. Bardziej elastyczne pilniki, takie jak TF (Twisted File), umożliwiają utrzymanie oryginalnego przebiegu kanału. 2. Skomplikowana krzywizna. Wstępne użycie bardzo giętkiego narzędzia o niewielkiej zbieżności (SM1) umożliwia udrożnienie skomplikowanej krzywizny kanału bez jatrogennych skutków, takich jak powstawanie nacięć w okolicy wierzchołka, przemieszczenia wierzchołka, czy zmiany krzywizny kanału. 3. Głębokie kształtowanie. Kliniczne zastosowanie drugiego narzędzia (06/35) po pilniku 08/25 zwiększa opracowanie w przywierzchołkowej 1/3, poprawiając ukształtowanie kanału i tworząc warunki dla lepszego płukania kanału. Umożliwia to również stosowanie narzędzi do irygacji za pomocą negatywnego ciśnienia, takich jak EndoVac, które dostarczają obfitych ilości podchlorynu sodu do wierzchołka, bez ryzyka przepchnięcia substancji do tkanek okołowierzchołkowych. 4. Kod kolorystyczny intuicyjny, zaprojektowany dla wygody i skuteczności, oparty na sekwencji sygnalizacji świetlnej w ruchu drogowym - rozpoczyna się od zielonego, a kończy na czerwonym. 5. LA Axxess HalfKit 2.0. Wszystko co jest potrzebne, by przygotować i udoskonalić dostęp do kanału. 1 4 8 Artykuł kliniczny 2 3 5 Technika TF Adaptive TF Adaptive jest intuicyjną techniką, która wykorzystuje wydajny i przyjazny dla użytkownika kod kolorystyczny oparty na sekwencji sygnalizacji świetlnej ruchu drogowego (Ryc. 4). Rozpoczyna się kolorem zielonym, kontynuuje lub zatrzymuje kolorem żółtym i kończy czerwonym. Zielone światło oznacza start. Żółte światło mówi kontynuuj lub zatrzymaj się. Czerwone światło daje komunikat stop. Dostęp do ujść kanałów i droga prowadzenia 1. Założenie koferdamu. 2. Uzyskanie prostego dostępu do ujścia kanału, z zapewnieniem lekko rozbieżnych ścian osiowych. Do uzyskania dostępu poleca się LA Axxess™ Diamond (SybronEndo) (Ryc. 5) – ujście można oczyścić ultradźwiękami, stosując diamentową końcówkę CT4 oraz urządzenie ultradźwiękowe MiniEndo II (SybronEndo) (Ryc. 6). 3. Udrożnienie kanału i ustalenie drogi prowadzenia przy pomocy pilników ręcznych, od pilnika 8, poprzez pilnik 10 do pilnika o numerze 15. Uzyskanie drogi prowadzenia można przyspieszyć stosując kątnicę M4 (SybronEndo) (Ryc. 7) oraz SlickGelTM (SybronEndo), jako środek poślizgowy. Komorę zęba należy wypełnić podchlorynem sodu (NaOCl). Szerokość kanałów i ustalenie sekwencji pilników (Ryc. 8 i 9) Kanały wąskie (SM) Jeśli dotykowo stwierdza się trudność z wprowadzeniem pilnika K 15 na pełną długość roboczą, kanał określa się jako „wąski”, a opracowanie kanału wykonuje się sekwencją „Small” (pojedynczy, kolorowy pasek na trzonku pilnika). Kanały średnie/szerokie (ML) Jeśli pilnik K o rozmiarze 15 zbyt łatwo uzyskuje długość roboczą, kanał określa się jako „średni” lub „szeroki”. Należy w takim przypadku podjąć leczenie sekwencją „Medium/Large” (z dwoma kolorowymi paskami). Ustalenie długości roboczej Uzyskuje się z użyciem endometru (Ryc. 10). Dodatkowo, można wykonać zdjęcia rtg, jako pomoc przy określaniu długości roboczej. Kształtowanie kanałów techniką TF Adaptive 1. W endomotorze Elements (SybronEndo) (Ryc. 11) wybrać opcję „TF Adaptive”. 2. Upewnić się, że komora miazgi jest wypełniona NaOCl lub EDTA oraz że pilnik obraca się w momencie wprowadzania do kanału. 6. Ultradźwiękowy unit MiniEndo II. 7. Kątnica M4 safety. 8. Procedura pracy TF Adaptive. Ustalenie rozmiaru i sekwencji pracy. 9. Tabela rozmiarów pilników. 10. Endometr Apex ID. 7 6 9 SM1 SM2 SM3 Technique Small Canals Workflow Medium / Large Canals K-File Hand Files 8 Reprint z Oral Health, Maj 2013, Tom 13, Numer 5 ML1 ML2 ML3 10 Artykuł kliniczny 9 3. Powoli wprowadzić pilnik z zielonym oznaczeniem (SM1 lub ML1) do kanału, do momentu zaangażowania zębiny. Następnie wyjąć pilnik z kanału. Nie stosować nacisku w kierunku dowierzchołkowym. Nie wykonywać ruchów dziobiących. 4. Oczyścić rowki, wprowadzić do komory środek płuczący i potwierdzić drożność kanału pilnikiem ręcznym K 15. 5. Powtarzać etap 3 i 4 z zastosowaniem pilnika zielonego, do momentu osiągnięcia pełnej długości roboczej. 6. Zastosować pilnik żółty, postępując zgodnie z etapami 3 i 4, do uzyskania pełnej długości roboczej. Po uzyskaniu odpowiedniego poszerzenia wierzchołka można na tym etapie zakończyć pracę. W przypadku potrzeby mocniejszego poszerzenia wierzchołka stosuje się pilnik czerwony, zgodnie z etapem 3 i 4, do osiągnięcia długości roboczej. Płukanie i suszenie kanałów Płukanie wąskich kanałów przy pomocy EndoVac wymaga poszerzenia kanału pilnikiem SM3, wprowadzanym na długość roboczą. W przypadku średnich/szerokich kanałów należy doprowadzić do długości roboczej przynajmniej pilnik ML2. Do osuszenia kanałów należy zastosować odpowiednie sączki papierowe TF Adaptive. Obturacja Ćwieki gutaperkowe lub obturatory pasujące do kształtu kanałów opracowanych przy pomocy TF Adaptive. Wnioski Technologia Adaptive Motion Technology jest oparta na opatentowanym, inteligentnym algorytmie współpracującym z systemem pilników TF Adaptive. Technologia ta umożliwia pilnikom TF Adaptive dostosowywanie się do wewnątrzkanałowych sił skręcających, w zależności od nacisku wywieranego na pilnik. Oznacza to, że pilnik pozostaje w ruchu rotacyjnym lub recyprokalnym, w zależności od sytuacji. W efekcie uzyskuje się wyjątkowo skuteczne usuwanie opiłków zębiny wypróbowaną i potwierdzoną, klasyczną metodą rotacyjną z zastosowaniem pilników Twisted File oraz mniejsze prawdopodobieństwo wciągnięcia pilnika i przepchnięcia opiłków przez wierzchołek, dzięki technologii Adaptive Motion. Specjalny kształt pilników TF Adaptive jest oparty na sprawdzonej klinicznie technologii Twisted File, co oznacza, że pilniki są skręcone do odpowiedniego kształtu dla zwiększenia ich odporności, że bazują na technologii R-Phase, poprawiającej ich elastyczność oraz, że zapewniają skuteczne usuwanie opiłków. Poprzez połączenie pilników TF Adaptive z ruchem adaptacyjnym lekarz może korzystać z zalet obu rozwiązań. System zapewnia „ruch obrotowy, kiedy jest pożądany, ruch recyprokatywny, kiedy jest potrzebny”. Piśmiennictwo 1 Yared G. In vitro study of the torsional properties of new and used ProFile nickel titanium rotary files. J Endod. 2004 Jun;30(6):410-2. 2. Pruett JP, Clement DJ, Carnes DL Jr.Cyclic fatigue testing of nickel-titanium endodontic instruments. J Endod 1997 Feb;23(2):77-85. 3. Gambarini G, Gergi R, Naaman A, Osta N, Al Sudani D. Cyclic fatigue analysis of twisted file rotary NiTi instruments used in reciprocating motion. Int Endod J. 2012 [Epub ahead of print]. 4. De-Deus, E. J. L. Moreira, H. P. Lopes & C. N. Elias. Extended cyclic fatigue life of F2 ProTaper instruments used in reciprocating movement. Int Endod J. 2010 Dec;43(12):1063-8. 5. You SY, Bae KS, Baek SH, Kum KY, Shon WJ, Lee W. Lifespan of One NickelTitanium Rotary File with Reciprocating Motion in Curved Root Canals. J Endod. 2010; 36: 1991-4. 6. Oginni A, Udoye C. Endodontic flare-ups: comparison of incidence between single and multiple visit procedures in patients attending a Nigerian teaching hospital. BMC Oral Health. 2004; 4: 4–6. 7. Siqueira JF, Jr, Rocas IN, Favieri A, Machado AG, Gahyva SM, Oliveira JC, Abad EC. Incidence of postoperative pain after intracanal procedures based on an antimicrobial strategy. J Endod. 2002; 28: 457–460. 8. Bürklein S, Schäfer E. Apically extruded debris with reciprocating single-fileand full-sequence rotary instrumentation systems. J Endod. 2012;38: 850-2. 9. Jaramillo, D. And Rraydolfo, A. (2013) Comparison of the Extrusion of Dentin Debris Using a New Instrumentation. Publication Pending. 10. Gambarini, G., Sudani, D.A.L., Di Carlo, S., Pompa, G., Pacifici, A., Pacifici, L., Testarelli, L.Incidence and intensivity of postoperative pain and periapical inflammation after endodontic treatment with two different instrumentation techniques. Europ. J. Inflam.2102 ; 10 :99-103. 11. Gambarini G, Testarelli L, De Luca M. Milana V, Plotino G, Grande NM, Giansiracusa A, Al Sudani D, Sannino G. influence of three different instrumentation techniques on the incidence of postoperative pain after endodontic treatment. Annali di Stomatologia 2013:1; 138-41. 12 Berutti E, Paolino DS, Chiandussi G, Alovisi M, Cantatore G, Castellucci A,Pasqualini D. Root canal anatomy preservation of WaveOne reciprocating files with or without glide path. J Endod. 2012 Jan;38(1):101-4. 13.Gambarini G. Influence of a novel reciprocation movement on the cyclic fatigue of twisted files (TF) instruments. Healthcare learning website. www.healthcarelearning. com London October 2012. 11 11. Elements Motor programy standardowe dla TF Adaptive, TF, Lightspeed, kątnicy M4 oraz ustawienia oraz opcje ustawień indywidualnych. 10 Artykuł kliniczny Porównanie systemów Total-Etch z systemami wiażącymi Self-Etch - wybór zależny od sytuacji klinicznej Dr Walter G. Renne Dr Walter G. Renne, DMD Dr Renne jest absolwentem College of Charleston (2003) oraz Wydziału Stomatologii Uniwersytetu Medycznego w Południowej Karolinie (2008). Aktywnie udziela się w zakresie edukacji studentów stomatologii i prowadzi prężną praktykę prywatną. Szczególne dziedziny jego zainteresowania to technologia CAD/ CAM, stomatologia adhezyjna i ceramika. Dr Renne zajmuje się leczeniem ogólnostomatologicznym pacjentów z użyciem systemów CEREC AC i E4D w klinice wydziałowej. Prowadzi także klinikę CAD/CAM na MUSC. Szczególnie interesuje się postępem technologii CAD/CAM w stomatologii, stomatologią adhezyjną oraz stomatologią zachowawczą. Aktywnie prowadzi badania naukowe, ostatnio zgłosił patent na nowy system wiążący o właściwościach przeciwbakteryjnych, zawierający składniki zapobiegające rozkładowi enzymatycznemu warstwy hybrydowej, zwiększając tym samym wytrzymałość wiązania. Nowy system łączący może w dalszej perspektywie zapobiegać wystąpieniu próchnicy wtórnej i rozpadowi połączenia między tkankami twardymi zęba a wypełnieniem. 1. Opracowane ubytki. 2. Ubytki po izolacji i aplikacji dwuetapowego systemu wiążącego typu Total-Etch. 3. Gotowe wypełnienia z materiału kompozytowego. 1 Od czasów zaprezentowania przez Buonocore pierwszej techniki etch-and-rinse, stosowanej w celu uzyskania adhezji wyłącznie do szkliwa, stomatologia adhezyjna w zakresie wypełnień i uzupełnien protetycznych uległa dynamicznemu rozwojowi. Współcześnie, wytrawianie kwasem oraz aplikacja systemu wiążącego na szkliwo i zębinę stały się rutynowym zabiegiem, który, przy postępowaniu zgodnym z odpowiednimi procedurami, zapewnia bezpieczeństwo i niezawodność. Wraz z postępem technik adhezyjnych pojawiły się systemy typu etch-and-rinse (znane również pod nazwą total-etch) oraz systemy samotrawiące. Technika total- etch jest uważana za złoty standard pod względem siły wiązania do szkliwa, stanowiąc punkt odniesienia podczas porównywania względnej siły wiązania systemów samotrawiących. Uzyskanie adhezji jest najważniejszym etapem wszystkich procedur związanych ze stomatologią adhezyjną. Duża liczba dostępnych opcji - od wiązania z zębiną lub szkliwem oraz łączenia z obydwu tymi tkankami, poprzez wybór pomiędzy systemami total-etch i systemami samotrawiącymi, aż do systemów jedno- bądź wielobutelkowych – sprawia, że przed wybraniem danego systemu należy rozważyć wiele aspektów. Zarówno systemy total-etch, jak i systemy samotrawiące, jeśli są odpowiednio dobrane, zapewniają wiarygodne i powtarzalne efekty. Należy pamiętać, że im mniej jest etapów postępowania, tym bardziej skuteczna jest procedura. Oszczędza to czas lekarza i pacjenta, redukując przy okazji prawdopodobieństwo wystąpienia błędu. Technikę wybiera się indywidualnie dla każdego przypadku klinicznego, dlatego ważna jest analiza sytuacji wyjściowej. Często, w przypadku łączenia z dużą ilością szkliwa i niewielką ilością zębiny, stosuje się z wyboru technikę total-etch, ze względu na silniejsze połączenie ze szkliwem, niż w przypadku zastosowania systemu samotrawiącego. W sytuacji, w której obszar preparacji stanowi znaczna powierzchnia zębiny i mniejsza powierzchnia szkliwa (tak jak w przypadku klasy II), częściej używa się systemów samotrawiących. Niezależnie od tego, który system zostanie wybrany, musi zapewnić on wysokie siły wiązania, trwałą szczelność brzeżną i być zgodny z używanym materiałem do wypełnień. Poniższe przypadki kliniczne ilustrują zastosowanie uniwersalnych systemów wiążących do łączenia wypełnień z materiałów kompozytowych oraz uzupełnień protetycznych. Przypadek 1 - bezpośrednia rekonstrukcja w ubytku klasy II. Pacjent zgłosił się z ubytkami próchnicowymi na powierzchniach interproksymalnych zębów 24 i 25. Na zdjęciach rtg stwierdzono przekroczenie granicy szkliwno-zębinowej. Na powierzchniach okluzyjnych widoczne również pozostałości uszczelniacza. Zdecydowano o wykonaniu wypełnień z materiałów złożonych w obu zębach przedtrzonowych. Podczas wizyty zabiegowej znieczulono pacjenta miejscowo i, przed preparacją, założono koferdam w celu izolacji zębów oraz utrzymania suchości pola podczas aplikacji systemu wiążącego i kompozytu (Ryc.1). W przedstawionym przypadku zdecydowano się na zastosowanie techniki total-etch. Zarys ubytku poszerzono minimalnie, w zakresie umożliwiajacym całkowite usunięcie wyłącznie próchnicy, bez zbędnego usuwania zdrowych tkanek. Usunięto również stary uszczelniacz. Adhezja uzyskiwana przy pomocy systemu wiążącego sprawia, że nie ma potrzeby nadawania ubytkowi kształtu retencyjnego. W prezentowanym przypadku zastosowano system wiążący OptiBond Solo Plus (Kerr Corporation). 2 3 Raport przypadku 11