monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych za
Transkrypt
monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych za
MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH ZA 2013 R. W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W RYKACH 1. Wstęp Powszechność bezrobocia i jego skutki powodują konieczność ciągłego monitoringu rynku pracy i procesów na nim zachodzących oraz opracowywania analiz, umożliwiających skuteczniejszą realizację zasadniczych celów i zadań polityki społecznej w powiecie ryckim. Dla stworzenia dokładniejszego obrazu osób bezrobotnych oraz możliwości ich zatrudnienia, niezbędna jest analiza danych dotyczących charakterystyki i struktury bezrobotnych, w zestawieniu ze zgłaszanymi ofertami pracy i wymaganiami stawianymi przez pracodawców. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie sytuacji w powiecie ryckim pod kątem zawodów deficytowych i nadwyżkowych w oparciu o zestawienia przygotowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz dane statystyczne Powiatowego Urzędu Pracy w Rykach. W praktycznej działalności instytucji rynku pracy, analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych może posłużyć jako dodatkowe źródło danych w celu: • dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy; • określania zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy kierunków szkoleń dla osób bezrobotnych i innych uprawnionych; • ułatwiania realizacji programów specjalnych dla osób bezrobotnych; • prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynku pracy gospodarki środkami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji samorządu powiatu; • planowania i koordynacji działań przez instytucje i organizacje współpracujące na lokalnym rynku pracy w zakresie przeciwdziałania bezrobociu; • podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego, poprzez bieżące wskazywanie doradcom zawodowym charakterystyki pracowników poszukiwanych na lokalnym rynku pracy; • usprawniania pośrednictwa pracy, poprzez uzyskanie bieżących informacji o planach zatrudnieniowych pracodawców; • podniesienia świadomości przedstawicieli instytucji zajmujących się rynkiem pracy i rynkiem edukacyjnym o konieczności prowadzenia zintegrowanych działań na rzecz dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy. Opracowywanie analiz rynku pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, jest jednym z zadań samorządu powiatowego, w zakresie polityki rynku pracy, wynikającym z zapisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 2 Monitoring sporządzony jest w oparciu o „Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych”. Zakres tematyczny monitoringu dotyczy grup zawodowych oraz zawodów i specjalności określonych w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. 2. Analiza bezrobotnych i ofert pracy wg zawodów Liczba osób bezrobotnych na przestrzeni ostatnich 3 lat (2011–2013) wykazuje trend wzrostowy. Według stanu na koniec 2013 r. w ewidencji bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy w Rykach pozostawało 3476 osób, tj. odpowiednio o 26,4% więcej niż w 2011 oraz o 8,8% więcej niż w 2012 roku. Liczba zarejestrowanych kobiet wzrosła w latach 2011 – 2013 o 200 osób, tj. 14,5%, zaś liczba bezrobotnych mężczyzn o 525 osób (38,3%) [patrz tabela 1]. Tabela 1 Zmiana liczby osób bezrobotnych w latach 2011 – 2013 lata / płeć 2011 zmiana 2011-2012 w% 9,8 2012 zmiana 2012-2013 2013 kobiety 1381 w liczbach 135 1516 w liczbach 65 w% 4,3 1581 mężczyźni 1370 308 22,5 1678 217 12,9 1895 ogółem 2751 443 16,1 3194 282 8,8 3476 W roku 2013 z rejestru PUP ubyło 3692 osoby, dla porównania w roku 2012 ubyła podobna liczba osób - 3618. Natomiast napływ bezrobotnych w 2013 roku wyniósł 3974 osoby, zaś w roku 2012 zarejestrowało się 4061 osób. Według stanu na koniec 2013 r., w ewidencji osób bezrobotnych największą grupę liczącą 538 osób (15,5% ogółu) stanowiły osoby „bez zawodu”. Około 46% tej grupy stanowiły kobiety, zaś 6,3% osoby bezrobotne zarejestrowane powyżej 12 miesięcy [tabela2]. 3 Tabela 2 Liczba osób bezrobotnych ze względu na posiadany zawód L.p 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 Kod zawodu "000000" "235107" "242217" "261906" "263102" "311204" "311504" "311512" "311924" "314207" "322002" "331402" "331403" "334306" "351203" "411004" "422402" "432103" "512001" "512002" "513101" "514101" "515303" "522301" "522305" "523002" "541390" "611104" "711202" "711402" "712601" "712904" "713102" "722204" "722314" "723103" "723105" "751201" "751204" "752205" "753105" "753303" "816029" 44 "833203" 45 "834103" 46 "911202" 47 "911207" Nazwa zawodu Bez zawodu Pedagog Specjalista administracji publicznej Prawnik legislator Ekonomista Technik budownictwa* Technik mechanik* Technik mechanizacji rolnictwa* Technik technologii odzieży* Technik rolnik* Technik żywienia i gospodarstwa domowego* Technik agrobiznesu* Technik ekonomista* Technik administracji* Technik informatyk* Technik prac biurowych* Technik hotelarstwa* Magazynier Kucharz* Kucharz małej gastronomii* Kelner* Fryzjer* Robotnik gospodarczy Sprzedawca* Technik handlowiec* Kasjer handlowy Pozostali pracownicy ochrony osób i mienia Rolnik upraw polowych Murarz* Betoniarz - zbrojarz* Hydraulik Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* Malarz budowlany Ślusarz* Tokarz w metalu Mechanik pojazdów samochodowych* Mechanik samochodów osobowych Cukiernik* Piekarz* Stolarz* Krawiec* Szwaczka Operator urządzeń przetwórstwa owocowowarzywnego Kierowca samochodu ciężarowego Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych* Palacz pieców zwykłych Sprzątaczka biurowa Bezrobotni Bezrobotne ogółem kobiety Bezrobotni powyżej 12 miesięcy ogółem w tym kobiety 34 14 8 7 5 3 1 0 3 3 30 8 23 0 9 0 14 14 16 9 7 6 7 4 23 20 4 4 1 0 18 14 4 4 14 4 24 19 13 11 5 5 6 6 19 5 100 93 6 6 3 3 2 1 4 2 66 0 6 0 9 0 538 22 15 15 10 81 90 26 32 30 26 22 90 12 20 48 16 39 64 54 20 30 42 238 17 10 11 11 137 16 19 246 18 9 9 9 15 0 1 32 17 19 12 76 8 9 37 14 7 51 46 17 29 9 210 12 9 2 8 0 0 0 33 26 95 28 37 27 13 20 14 73 54 0 2 1 0 0 0 11 4 0 72 54 8 13 30 12 4 14 2 8 4 32 21 0 1 0 0 0 0 2 2 0 31 21 42 16 34 0 21 7 19 0 41 18 27 0 0 27 16 7 9 0 0 9 4 48 49 50 51 52 53 54 "931205" "931301" "932101" "932911" "932913" "941201" "962902" Robotnik drogowy Robotnik budowlany Pakowacz Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Sortowacz Pomoc kuchenna Dozorca 30 83 35 55 19 19 11 0 0 30 26 13 16 1 12 34 11 24 4 9 5 0 0 10 14 4 8 0 Drugą grupę zawodową, pod względem liczby osób bezrobotnych stanowią „sprzedawcy”. W grupie tej zarejestrowanych było 238 osób bezrobotnych (7% ogółu). Większość bezrobotnych sprzedawców to kobiety (88%), wśród których osoby bezrobotne długotrwale stanowią 42%. Trzecia kategoria zawodowa pod względem liczebności to „murarz”. Na koniec 2013 roku w kategorii tej zarejestrowanych było 137 osób (4,0%). Wszystkie osoby zarejestrowane w tym zawodzie to mężczyźni, z czego 48% pozostawało w ewidencji powyżej 12 miesięcy. Tabela 3 Liczba ofert pracy wg zawodów L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Kod zawodu "235914" "242403" "331203" "331301" "332203" "334306" "335290" "411003" "411004" "411090" "412001" "413201" "422603" "431101" "431102" "432103" "441101" "441402" "512001" "513101" "513202" "515303" "522301" "524502" "524902" "531202" "711101" "712101" "712501" Nazwa zawodu Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych Specjalista do spraw szkoleń Referent (asystent) bankowości Księgowy Przedstawiciel handlowy Technik administracji* Pozostali urzędnicy do spraw podatków Pracownik kancelaryjny Technik prac biurowych* Pozostali pracownicy obsługi biurowej Sekretarka Operator wprowadzania danych Rejestratorka medyczna Asystent do spraw księgowości Fakturzystka Magazynier Pomocnik biblioteczny Archiwista zakładowy Kucharz* Kelner* Barman Robotnik gospodarczy Sprzedawca* Sprzedawca w stacji paliw Doradca klienta Asystent nauczyciela przedszkola Konserwator budynków Dekarz* Monter / składacz okien Oferty pracy zgłoszone w 2013 r. 6 6 7 8 10 23 7 7 90 6 11 15 10 19 6 58 6 10 26 18 12 56 183 12 7 17 8 6 6 5 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 "712703" "721205" "722204" "723103" "751105" "753105" "753303" "753702" "754301" "814104" "818303" "833203" "834401" "911207" "931205" "931301" "932911" "933401" "941201" "962906" 50 "235914" Monter instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Spawacz metodą MIG Ślusarz* Mechanik pojazdów samochodowych* Rzeźnik - wędliniarz* Krawiec* Szwaczka Kaletnik* Brakarz wyrobów przemysłowych Wulkanizator Operator urządzeń pakujących Kierowca samochodu ciężarowego Kierowca operator wózków jezdniowych Sprzątaczka biurowa Robotnik drogowy Robotnik budowlany Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Pracownik rozkładający towar na półkach Pomoc kuchenna Woźny Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 8 8 7 7 6 7 13 7 6 6 6 22 6 32 22 70 110 8 25 19 6 W 2013 roku największą liczbę ofert pracy zgłoszono w zawodach: sprzedawca (183), robotnik gospodarczy w przemyśle przetwórczym (110 – praca sezonowa), technik prac biurowych (90) oraz robotnik budowlany (70). Były to jednak w zdecydowanej większości oferty pracy subsydiowanej. Wśród ofert pracy niesubsydiowanej, pracodawcy najczęściej poszukiwali: magazynierów, kucharzy, spawaczy, kierowców samochodów ciężarowych. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia – informuje, ile procent bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie pozostaje w rejestrach powiatowego urzędu pracy co najmniej 12 miesięcy. Im większa wartość wskaźnika, tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danym zawodzie. Tabela 4 Wskaźnik długotrwałego bezrobocia wg grup zawodowych w 2013 r. L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Kod grupy Wskaźnik długotrwałego Nazwa grupy zawodów zawodów bezrobocia "2622" Bibliotekoznawcy i specjaliści zarządzania informacją 1 Kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie "1219" indziej niesklasyfikowani 1 "3431" Fotografowie 1 "4221" Konsultanci i inni pracownicy biur podróży 1 "7413" Monterzy linii elektrycznych 1 "7111" Monterzy konstrukcji budowlanych i konserwatorzy budynków 1 "6114" Rolnicy upraw mieszanych 1 "3511" Operatorzy urządzeń teleinformatycznych 1 "3521" Operatorzy urządzeń do rejestracji i transmisji obrazu i dźwięku 1 "2162" Architekci krajobrazu 1 "7322" Drukarze 1 6 12 13 14 15 16 "5152" "4225" "4323" "2166" "7321" 17 18 19 20 21 "3439" "4212" "7313" "7317" "8350" 22 "8343" 23 "8181" 24 "8189" 25 26 27 28 29 "6330" "9121" "8312" "3313" "8219" Pracownicy usług domowych Pracownicy biur informacji Pracownicy do spraw transportu Projektanci grafiki i multimediów Pracownicy przy pracach przygotowawczych do druku Średni personel w zakresie działalności artystycznej i kulturalnej gdzie indziej niesklasyfikowany Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni Jubilerzy, złotnicy i pokrewni Rękodzielnicy wyrobów z drewna i pokrewnych materiałów Marynarze i pokrewni Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowotransportowych i pokrewni Operatorzy urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby Praczki ręczne i prasowacze Dyżurni ruchu, manewrowi i pokrewni Księgowi Monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0,75 0,75 0,75 0,6667 0,6667 Najwięcej osób długotrwale bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Ryki na koniec 2013 r. należało do następujących grup zawodowych [tabela 4]: o bibliotekoznawcy i specjaliści zarządzania informacją; o kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani; o fotografowie; o konsultanci i inni pracownicy biur podróży; o monterzy linii elektrycznych; o monterzy konstrukcji budowlanych i konserwatorzy budynków; o rolnicy upraw mieszanych; o operatorzy urządzeń teleinformatycznych; o architekci krajobrazu; o drukarze; o pracownicy usług domowych. Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy – określa stosunek średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie do średniego miesięcznego poziomu rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie. Im większa wartość wskaźnika, tym większa szansa uzyskania pracy w danym zawodzie. 7 Tabela 5 Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy wg grup zawodów w 2013 r. L.p. Kod grupy zawodów 1 2 3 4 "62" "23" "32" "21" 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 "75" "83" "63" "82" "54" "33" "42" "24" "51" "22" "25" "91" "52" 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 "93" "34" "96" "12" "94" "95" "43" "41" "13" "44" "53" "14" "92" Nazwa grupy zawodów Wskaźnik szansy uzyskania oferty Leśnicy i rybacy Specjaliści nauczania i wychowania Średni personel do spraw zdrowia Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni Kierowcy i operatorzy pojazdów Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Monterzy Pracownicy usług ochrony Średni personel do spraw biznesu i administracji Pracownicy obsługi klienta Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania Pracownicy usług osobistych Specjaliści do spraw zdrowia Specjaliści do spraw technologii informacyjno-komunikacyjnych Pomoce domowe i sprzątaczki Sprzedawcy i pokrewni Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewny Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych Kierownicy do spraw zarządzania i handlu Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni Kierownicy do spraw produkcji i usług Pozostali pracownicy obsługi biura Pracownicy opieki osobistej i pokrewni Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,0253 0,0255 0,0258 0,0265 0,0282 0,0293 0,0303 0,0323 0,033 0,0394 0,043 0,0439 0,0482 0,0544 0,0544 0,0565 0,0658 0,0805 0,0806 0,0997 0,1111 0,1156 0,1159 0,1481 0,2083 0,2221 0,2898 0,303 0,4166 0,4444 Największą szansę na uzyskanie zatrudnienia w 2013 r. mieli: o Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie o Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych o Pracownicy opieki osobistej i pokrewni o Pozostali pracownicy obsługi biura o Kierownicy do spraw produkcji i usług o Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni o Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej o Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 8 3. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych Dla równowagi na rynku pracy zasadnicze znaczenie ma ukształtowanie podaży i popytu na pracę. Podaż pracy tworzą osoby bezrobotne i osoby pracujące, określając wielkość zasobów pracy, lub inaczej ludność aktywną zawodowo. Kategoria popytu na pracę obejmuje pracujących, którzy tworzą część popytu na pracę określoną przez zajęte miejsca pracy, zaś drugim elementem składowym są wolne miejsca pracy, określające niezrealizowaną część popytu na pracę1. Uwzględniając powyższe definicje podaży i popytu na pracę, można również określać równowagę na rynku pracy w odniesieniu do poszczególnych zawodów, za pomocą tzw. wskaźnika intensywności nadwyżki /deficytu zawodów, określającego stosunek liczby wolnych miejsc pracy w danym zawodzie i w danej jednostce czasu do liczby bezrobotnych posiadających badany zawód, zarejestrowanych w tej samej jednostce czasu. Równowaga występuje wówczas, gdy liczba bezrobotnych posiadających dany zawód jest mniej więcej równa liczbie wolnych miejsc pracy w tym zawodzie (wskaźnik intensywności nadwyżki /deficytu/ zawodów mieści się w przedziale 0,9 do 1,1). Gdy liczba bezrobotnych posiadających określony zawód przewyższa liczbę oferowanych miejsc pracy, (wskaźnik intensywności nadwyżki /deficytu zawodów jest mniejszy niż 0,9) - mamy do czynienia z tzw. zawodami nadwyżkowymi. Jeśli liczba bezrobotnych posiadających określony zawód jest mniejsza niż liczba ofert pracy, (wskaźnik intensywności nadwyżki /deficytu zawodów jest większy niż 1,1) – wówczas mamy do czynienia z zawodami deficytowymi. Tabela 6 Lista zawodów deficytowych w 2013 roku L.p. Kod zawodu 1 "121101" 2 "214109" 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 "235914" "242403" "261901" "325907" "331301" "332302" "333105" "334402" "343101" "413201" "422603" Nazwa zawodu Główny księgowy Specjalista kontroli jakości Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych Specjalista do spraw szkoleń Asystent prawny Terapeuta zajęciowy* Księgowy Zaopatrzeniowiec Spedytor Sekretarka medyczna Fotograf* Operator wprowadzania danych Rejestratorka medyczna Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 3 2 2 3 2 2 2,6667 2 4 2 2 3 3,3333 1 W. Kwiatkowska, P. Krajewski, M. Mackiewicz, „Mechanizmy niwelowania niedopasowań strukturalnych na rynku pracy”, 2010 r., str. 8. 9 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 "431101" "431102" "431103" "431202" "515102" "524502" "531202" "541308" "611306" "711301" Asystent do spraw księgowości Fakturzystka Technik rachunkowości* Pracownik do spraw ubezpieczeń Intendent Sprzedawca w stacji paliw Asystent nauczyciela przedszkola Pracownik ochrony fizycznej I stopnia Ogrodnik terenów zieleni Kamieniarz* Monter instalacji wentylacyjnych i 24 "712703" klimatyzacyjnych 25 "712901" Monter płyt kartonowo - gipsowych 26 "713207" Malarz lakiernik wyrobów metalowych 27 "721301" Blacharz* 28 "723312" Mechanik silników spalinowych 29 "753702" Kaletnik* 30 "754301" Brakarz wyrobów przemysłowych 31 "933401" Pracownik rozkładający towar na półkach 32 "962201" Pracownik prac dorywczych * Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego 3,8 3 4 2 2 3 17 5 4 2 2 2 3 2 2 2,3333 6 2 2 Z punktu widzenia tzw. kodu 6 cyfrowego wyróżnić można 30 zawodów deficytowych, z których największy wskaźnik intensywności deficytu osiągnęły: • asystent nauczyciela przedszkola, • brakarz wyrobów przemysłowych, • pracownik ochrony fizycznej I stopnia, • ogrodnik terenów zieleni, • technik rachunkowości*, • spedytor, • asystent do spraw księgowości. Zawody nadwyżkowe to te, które nie znajdują zapotrzebowania (z punktu widzenia występujących w urzędzie pracy ofert) na lokalnym rynku pracy. Do zawodów nadwyżkowych cechujących się najwyższym wskaźnikiem nadwyżki należą: • technik mechanik, • murarz*, • technik budownictwa, • sortowacz, • pakowacz, • pedagog. 10 Tabela 7 Lista zawodów nadwyżkowych w 2013 roku L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Kod zawodu "214110" "235107" "242217" "263102" "311204" "311504" "351203" "512002" "514101" "522305" "523002" "711202" "711402" "711501" "712604" "712904" "722204" "722314" "723103" "723105" "751201" "751204" "753105" "753303" "811105" "816029" "832202" "832203" "833101" "932101" "932913" "933304" "962902" "214110" Nazwa zawodu Towaroznawca Pedagog Specjalista administracji publicznej Ekonomista Technik budownictwa* Technik mechanik* Technik informatyk* Kucharz małej gastronomii* Fryzjer* Technik handlowiec* Kasjer handlowy Murarz* Betoniarz - zbrojarz* Cieśla* Monter instalacji i urządzeń sanitarnych* Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* Ślusarz* Tokarz w metalu Mechanik pojazdów samochodowych* Mechanik samochodów osobowych Cukiernik* Piekarz* Krawiec* Szwaczka Operator koparko - ładowarki Operator urządzeń przetwórstwa owocowo-warzywnego Kierowca samochodu dostawczego Kierowca samochodu osobowego Kierowca autobusu Pakowacz Sortowacz Robotnik magazynowy Dozorca Towaroznawca Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 0,2 0,0385 0,0833 0,125 0,0253 0,0095 0,1053 0,0714 0,1786 0,0556 0,25 0,0187 0,0588 0,25 0,25 0,069 0,0654 0,08 0,1842 0,1667 0,2353 0,2105 0,1148 0,197 0,25 0,1351 0,2 0,1333 0,2 0,0377 0,0312 0,2222 0,125 0,2 * Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego. Do zawodów „zbilansowanych”, dla których wskaźnik nadwyżki/ deficytu na koniec 2013 r. w powiecie ryckim wynosił - 1 należały: psycholog, technik analityk*, diagnosta uprawniony do wykonywania badań technicznych pojazdów, pracownik do spraw osobowych, barman, kasjer w zakładzie pracy, rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby, monter nawierzchni kolejowej, elektromonter instalacji elektrycznych, elektromechanik, pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle, pracownik przygotowujący posiłki typu fast-food. 11 4. Podsumowanie W 2013 roku nastąpił wzrost liczby zarejestrowanych bezrobotnych (wzrost o 8,8% w stosunku do grudnia 2012 r.). Wzrost liczby zarejestrowanych bezrobotnych w większej mierze dotyczył mężczyzn (wzrost o 12,9%), udział mężczyzn w ogóle bezrobotnych osiągnął poziom 54,5%. Zmiany zachodzące na rynku pracy dokonują się bardzo powoli. Świadczyć o tym może stała struktura zawodów, które są najliczniej reprezentowane przez bezrobotnych. Tak jak w latach ubiegłych najwięcej bezrobotnych posiada zawód: „sprzedawca” (7% ogółu), „murarz” (4%) lub „ślusarz*” (2%). Tradycyjnie również zawodami o największej liczbie zgłoszonych ofert pracy były: sprzedawca, robotnik gospodarczy w przemyśle przetwórczym, technik prac biurowych i robotnik budowlany. Dotyczyły one jednak w zdecydowanej większości prac subsydiowanych: staży – w przypadku sprzedawców, pracowników biurowych czy robotników budowlanych. Na lokalnym rynku pracy udało się zdiagnozować następujące zawody deficytowe: asystent nauczyciela przedszkola, brukarz wyrobów przemysłowych, pracownik ochrony fizycznej I stopnia, ogrodnik terenów zieleni, technik rachunkowości, spedytor. Do zawodów nadwyżkowych należą: technik mechanik, murarz*, technik budownictwa, sortowacz, pakowacz, pedagog. Największe szanse na zatrudnienie wg wskaźnika szansy uzyskania oferty mają: robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie; kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych, pracownicy opieki osobistej i pokrewni; pozostali pracownicy obsługi biura; kierownicy do spraw produkcji i usług; sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni; pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej. Z uwagi na fakt, iż nie wszystkie oferty pracy, jakie pojawiają się na rynku pracy są zgłaszane do Powiatowego Urzędu Pracy oraz nie wszyscy bezrobotni rejestrują się, niezależnie od wykształcenia – określenie zawodów, w których najłatwiej znaleźć pracę, a także tych cechujących się najwyższym wskaźnikiem bezrobocia długotrwałego jest bardzo trudne. Dane przedstawione w niniejszym opracowaniu mają charakter czysto teoretyczny obarczony sporym ryzykiem błędu. Głównym wnioskiem jaki pojawia się w oparciu o przedstawioną analizę jest niewątpliwie słabość powiązania systemu edukacyjnego z podmiotami działającymi na rynku pracy. Dlatego też często występuje niedostosowanie wykształcenia i kwalifikacji 12 absolwentów do potrzeb rynku pracy. Niezbędne jest kształtowanie wśród młodzieży zdolności kreatywnego myślenia i umiejętności praktycznych umożliwiających zmianę kwalifikacji i wpasowanie się w rynek pracy. Dlatego tak istotna jest współpraca szkół z pracodawcami. Dobrym pomostem łączącym edukację z rynkiem pracy są praktyki/staże, są bowiem praktyczną formą wykorzystania wiedzy teoretycznej. Występują tutaj zalety po obu stronach: dla praktykanta/stażysty czas ten jest możliwością poznania środowiska pracy, nabycia wielu przydatnych umiejętności, przy jednoczesnym wykorzystaniu wiedzy teoretycznej. Pracodawcy natomiast mogą zdobyć dobrego pracownika nie ponosząc kosztów związanych z przeszkoleniem go na określone stanowisko. 13