DECYZJA Nr 24 / ŻG / 2014 - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
ul. Gdańska 38, 90 – 730 Łódź
Łódź, dnia 20.03.2014 r.
.....................................................
(oznaczenie organu Inspekcji Handlowej)
Nr akt: ŻG.8361.347.2013
DECYZJA Nr 24 / ŻG / 2014
Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r.
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.)
oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U.
z 2013, poz. 267) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi
wymierza przedsiębiorcy
„SAM - SCAN” Sp. z o. o. z siedzibą w Łodzi, ul. Liściasta 46
karę pieniężną w kwocie 4.129,00 zł (cztery tysiące sto dwadzieścia dziewięć złotych)
w tym:
 3.000,00 zł (słownie: trzy tysiące złotych) z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia
2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz.
1577 ze zm.) w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego jednej partii
zafałszowanych, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości
handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.)
filetów rybnych wartości 72,21 zł, z uwagi na użycie w miejscu sprzedaży (na wywieszce
cenowej) nazwy środka spożywczego niezgodnej z prawdą tj. „sola” zamiast „limanda
żółtopłetwa filety bez skóry, mrożone indywidualnie, glazurowane”, co stanowiło
naruszenie art. 46 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie
żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) przywołanego w art. 6 ust. 2
ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz.
U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.). Ponadto dla przedmiotowej ryby nie podano
w miejscu sprzedaży nazwy albo imienia i nazwiska producenta oraz ilościowej
zawartości glazury wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1 pkt 1 i 4
rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie
znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.),
 1.129,00 zł (słownie: jeden tysiąc sto dwadzieścia dziewięć złotych) z art. 40a ust. 1 pkt 3
ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych
(Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) w związku z wprowadzeniem do obrotu
handlowego 10 partii ryb i przetworów rybnych bez opakowań o łącznej wartości
367,17 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na:
niepodanie, w miejscu sprzedaży:
1
ilościowej zawartości glazury, wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1 pkt 4
rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie
znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.) dla 3 partii
wartości 101,76 zł;
nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew postanowieniom zawartym
w § 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca
2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.)
dla 10 partii wartości 367,17 zł;
wykazu składników wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1 pkt 2
rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie
znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.) dla 2 partii
wartości 28,40 zł;
pełnej nazwy środka spożywczego wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1
rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie
znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.) w związku z art.
47 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
(Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) przywołanym w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy
z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U.
z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) dla 3 partii wartości 101,76 zł;
podanie, w miejscu sprzedaży, nazw niezgodnych z dokumentami towarzyszącymi
produktom, wbrew postanowieniom zawartym art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia
2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187,
poz. 1577 ze zm.) w związku z art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r.
o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) i art. 4
ust. 1 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie
wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz. U. L 17 z dnia
21.01.2000r. ze zm.) dla 2 partii wartości 41,15 zł;
brak etykiet bądź innych dokumentów towarzyszących produktom zawierających
informacje co do metody produkcji i obszaru połowu wbrew postanowieniom
zawartym w art. 4 ust. 1 lit. b, c rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 z dnia
17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa
i akwakultury (Dz. U. L 17 z dnia 21.01.2000r. ze zm.) dla 2 partii wartości 41,33 zł.
Uzasadnienie
W dniach od 28 listopada do 02 grudnia 2013 r. na podstawie upoważnienia
Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.347.2013 z dnia
28.11.2013 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi,
przeprowadzili kontrolę w sklepie zlokalizowanym w Łodzi przy ul. Liściastej 46, należącym do
„Sam – Scan” Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów
art. 3 ust. 1 - 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia
29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia
zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt
2
i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia
2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577,
ze zm.), art. 24 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1935/2004
z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu
z żywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG (Dz. U. z 27.10.2004 s. 4 ze zm.), art. 3
ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr
151, poz. 1219 ze zm.) w obecności osób upoważnionych … (28 i 29.11.2013 r.) i …
(02.12.2013 r.).
W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że w obrocie handlowym
znajdowało się 11 partii ryb mrożonych i przetworów rybnych bez opakowań o łącznej wartości
439,38 zł, w tym:
 1 partia ryb mrożonych glazurowanych deklarowana w miejscu sprzedaży jako „sola”
w ilości 4,25 kg w cenie 16,99 zł/kg wartości 72,21 zł. W oparciu o etykiety zamieszczone
na opakowaniu zbiorczym oraz w oparciu o dowód dostawy fakturę VAT nr 73/6/11/13
z dnia 06.11.2013 r. wystawioną przez „DAR-POL” J.D.P. Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna
180, 91-520 Łódź ustalono, że będąca w sprzedaży ryba deklarowana jako „sola” to
faktycznie „limanda żółtopłetwa” - filety bez skóry zawierająca 25 % glazury, oznaczona
datą minimalnej trwałości „25.05.2015 r.”, której importerem była firma „Triton Poland”
Sp. z o.o. ul. Polska 20, 01 – 330 Gdynia, zaś dystrybutorem „DAR-POL” J.D.P. Kuczyńscy
Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź. Taki sposób oznakowania, wskazujący na użycie
w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej wyżej wymienionego produktu
nieprawdziwej nazwy, tj. „sola” zamiast „limanda żółtopłetwa filety bez skóry mrożone
glazurowane”, w stosunku do deklaracji importera /dystrybutora zamieszczonej na etykiecie
opakowania zbiorczego był niezgodny z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r.
o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 ze
zm.) zwanej dalej „ustawą o jakości” w związku z art. 46 ust. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia
25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914
ze zm.) zwanej dalej „ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia”. Stwierdzona
nieprawidłowość polegająca na podaniu nazwy produktu niezgodnej z prawdą wprowadzała
konsumenta w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju,
składu i świadczyła o jego zafałszowaniu stosownie do art. 3 pkt 10 ustawy o jakości.
Ponadto dla przedmiotowej limandy nie podano w miejscu sprzedaży nazwy albo imienia
i nazwiska producenta oraz ilościowej zawartości glazury wbrew postanowieniom
zawartym w § 17 ust. 1 pkt 1 i 4 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia
10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze
zm.) zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych”.
 10 partii deklarowanych w miejscu sprzedaży jako:
„tilapia” w ilości 2,38 kg w cenie 17,99 zł za kilogram,
„mintaj filet” w ilości 3,70 kg w cenie 9,99 zł za kilogram,
„panga” w ilości 2,20 kg w cenie 9,99 zł za kilogram,
„morszczuk capensis” w ilości 4,94 kg w cenie 19,99 zł za kilogram,
„miruna” w ilości 4,20 kg w cenie 17,99 zł za kilogram,
3
„dorsz czarniak” w ilości 0,95 kg w cenie 22,49 zł za kilogram,
„łosoś kostka” w ilości 0,98 kg w cenie 21,99 zł za kilogram,
„mintaj kostka” w ilości 1,65 kg w cenie 11,99 zł za kilogram,
„kotlety rybne” w ilości 0,84 kg w cenie 7,19 zł za kilogram,
„paluszki rybne z fileta” w ilości 1,34 kg w cenie 16,69 zł za kilogram
wartości 367,17 zł nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach prawa
żywnościowego z uwagi na:
niepodanie, w miejscu sprzedaży:
ilościowej zawartości glazury, wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1 pkt 4
rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych dla 3 partii wartości
101,76 zł. Na dołączonych do opakowań zbiorczych etykietach importerzy Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Doryb” Piotr Basiewicz, ul. Podmiejska 2A,
19-300 Ełk, „TRITON Poland” Sp. z o.o., ul. Polska 20, 81-339 Gdynia oraz
„Eurofish” Sp. z o.o., ul. Nowy Rynek 2, 70-533 Szczecin - zamieścili informacje
dotyczące ilościowej zawartości glazury bądź masy ryby bez glazury. Dla:
o filetów z tilapii nilowej bez skóry mrożonych glazurowanych oznaczonych datą
minimalnej trwałości „28.08.2014” i numerem partii „130T44” dostarczonych za
fakturą VAT nr 27/16/1013 z dnia 16.10.2013r. wystawioną przez „DAR-POL”
J.D.P. Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwanych dalej „filetami
z tilapii nilowej bez skóry mrożonymi glazurowanymi” importerPrzedsiębiorstwo Wielobranżowe „Doryb” Piotr Basiewicz, ul. Podmiejska 2A,
19-300 Ełk - podał 25% glazury
o mintaja - filety bez skóry, mrożone, glazurowane oznaczonego datą minimalnej
trwałości „06.11.2014” i numerem partii „089”, dostarczonego za fakturą VAT nr
73/6/11/13 z dnia 06.11.2013r. wystawioną przez „DAR-POL” J.D.P. Kuczyńscy
Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwanego dalej „mintajem - filety bez skóry,
mrożone, glazurowane”, importer -„TRITON Poland” Sp. z o.o., ul. Polska 20,
81-339 Gdynia - podał ryba 75%, woda 25%,
o pangi sum - filety bez skóry, bez ości mrożone, glazurowane oznaczonej datą
minimalnej trwałości „20.07.2015” i numerem partii „01202131”, dostarczonej
za fakturą VAT nr 73/6/11/13 z dnia 06.11.2013r. wystawioną przez „DARPOL” J.D.P. Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwanej dalej
„pangą sum - filety bez skóry, bez ości mrożone, glazurowane”, importer „Eurofish” Sp. z o.o., ul. Nowy Rynek 2, 70-533 Szczecin - podał filety (80%),
woda stanowiąca glazurę (20%).
Również dostawca przedmiotowych ryb - „DAR-POL” J.D.P. Kuczyńscy Sp. j.,
ul. Okólna 180, 91-520 Łódź - w fakturach VAT nr 27/16/10/13 z dnia 16.10.2013 r.
i 73/6/11/13 z dnia 06.11.2013 r. dla poszczególnych ryb mrożonych glazurowanych
zamieścił informacje o ilościowej zawartości glazury;
4
nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew postanowieniom zawartym
w § 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych dla
10 partii wartości 367,17 zł tj.:
o filetów z tilapii nilowej bez skóry mrożonych glazurowanych,
o
mintaja - filety bez skóry, mrożone, glazurowane,
o pangi sum - filety bez skóry, bez ości mrożone, glazurowane,
o
miruny patagońskiej - filety ze skórą mrożone oznaczonej datą minimalnej
trwałości „06.2015” i numerem partii „VO268-2013”, wyprodukowanej przez
Abramczyk” Sp. z o.o. ul. Witebska 63, 85 – 778 Bydgoszcz dostarczonej za
fakturą VAT nr 73/6/11/13 z dnia 06.11.2013 r. wystawioną przez „DARPOL” J.D.P. Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwanej dalej
„miruną patagońską - filety ze skórą mrożone”,
o morszczuka „kapski” filety ze skórą mrożone, oznaczonego datą minimalnej
trwałości „02.2015” i numerem partii „6EO5137B”, wyprodukowanego przez
„Pescanova” Sp. z o.o. ul. Św. Ducha 5A/9 70 – 205 Szczecin, dostarczonego
za fakturą VAT nr 73/6/11/13 z dnia 06.11.2013 r. wystawioną przez „DARPOL” J.D.P. Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwanego dalej
morszczukiem kapski - filety ze skórą mrożone”,
o filety z czarniaka mrożone oznaczone datą minimalnej trwałości „29.05.2015”
i numerem partii „29.05.2013”, wyprodukowane przez „TG Seafood” Ltd Aut.
no FO 187, dostarczone za fakturą VAT nr 54491/G/2013 z dnia 07.11.2013 r.
wystawioną przez „Iglotex Łódź” sp. z o.o. Łódź, ul. Traktorowa 170/172
zwane dalej „filetami z czarniaka mrożonymi”,
o kostka z łososia mrożona (brak etykiety producenta) dostarczona za fakturą
VAT nr 73/6/11/13 z dnia 06.11.2013 r. wystawioną przez „DAR-POL” J.D.P.
Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwana dalej „kostką
z łososia”,
o kostka z fileta z ryby białej mrożona (brak etykiety producenta) dostarczona
za fakturą VAT nr 73/6/11/13 z dnia 06.11.2013r. wystawioną przez „DARPOL” J.D.P. Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwana dalej
„kostką z fileta z ryby białej”,
o
kotlety rybne (brak etykiety producenta), dostarczone za fakturą VAT nr
27/16/1013 z dnia 16.10.2013 r. wystawioną przez „DAR-POL” J.D.P.
Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwane dalej „kotletami
rybnymi”,
o paluszki rybne z fileta mintaja oznaczone datą minimalnej trwałości
„11.2014” i numerem partii „L 3252F09”, wyprodukowane przez „Frosta”
sp. z o.o. ul. Witebska 63 85 – 778 Bydgoszcz, dostarczone za fakturą VAT nr
73/6/11/13 z dnia 06.11.2013 r. wystawioną przez „DAR-POL” J.D.P.
Kuczyńscy Sp. j., ul. Okólna 180, 91-520 Łódź, zwane dalej „paluszkami
rybnymi”;
5
wykazu składników wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1 pkt 2
rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych dla 2 partii wartości
28,40 zł tj. kotletów rybnych i paluszków rybnych. Należy tu podkreślić, że
kontrolowany przedsiębiorca nie posiadał żadnej etykiety producenta, z której
wynikałby skład wyżej wymienionych produktów, zatem konsument był całkowicie
pozbawiony możliwości zapoznania się ze składem danego produktu;
pełnej nazwy środka spożywczego wbrew postanowieniom zawartym w § 17 ust. 1
rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych w związku z art. 47 ust.
1 i 4 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia przywołanym w art. art. 7 ust. 2
pkt 1 ustawy o jakości dla 3 partii wartości 101,76 zł, tj.:
o filety z pangi sum mrożone glazurowane, bez skóry, bez ości deklarowano jako
„panga”,
o mintaja filety bez skóry mrożone, glazurowane deklarowano jako „mintaj
filet”,
o filety z tilapii nilowej bez skóry, mrożone, glazurowane deklarowano jako
„tilapia”,
podanie, w miejscu sprzedaży, nazw niezgodnych z dokumentami towarzyszącymi
produktom, wbrew postanowieniom zawartym w art. 6 ust. 2 ustawy o jakości w związku
z art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia i art. 4 ust. 1
lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie
wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz. U. L 17 z dnia
21.01.2000r ze zm.) zwanego dalej „rozporządzeniem 104/2000” dla 2 partii wartości
41,15 zł. Filety z czarniaka mrożone deklarowano jako „dorsz czarniak”, zaś kostki
z fileta z ryby białej jako „mintaj kostka”. W przypadku fileta z ryby białej kontrolowany
przedsiębiorca nie posiadał żadnej etykiety bądź innego dokumentu towarzyszącego
produktowi na podstawie, których można by było ustalić gatunek ryby, co naruszało
art. 4 ust. 1 lit. a rozporządzenia 104/2000;
brak etykiet bądź innych dokumentów towarzyszących produktom zawierających
informacje co do metody produkcji i obszaru połowu, wbrew postanowieniom
zawartym w art. 4 ust. 1 lit. b, c rozporządzenia 104/2000 dla 2 partii wartości 41,33 zł
(kostka z łososia, kostki z fileta z ryby białej).
Powyższe nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokóle kontroli z dnia
28 listopada 2013 r. (numer akt ŻG.8361.347.2013), zestawieniu artykułów żywnościowych
skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach wykonanych w trakcie kontroli.
W dniu 20 lutego 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne
w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy
o jakości w związku z wprowadzeniem do obrotu zafałszowanego środka spożywczego oraz ryb
nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu
postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy,
wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała.
Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu
6
za rok 2013. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 24 lutego 2014 r.
W dniu 03 marca 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi
wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość obrotów w 2013 roku.
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze
powyższe ustalił i stwierdził.
Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania
prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności
i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze
zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach
produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą,
zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności
i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.
Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły
rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli
w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe
wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez
producenta.
Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy
rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych,
fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy
oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania,
nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Wprowadzane do obrotu artykuły rolno – spożywcze, jak wynika z art. 6 ust. 1
ustawy o jakości są oznakowane, co oznacza, że muszą być spełnione w tym zakresie wszystkie
wymagania dotyczące oznakowania, uregulowane w przepisach prawa. Natomiast art. 6 ust. 2
ustawy o jakości wskazuje, że do znakowania środków spożywczych stosuje się odpowiednio
wymagania określone w art. 45 ust. 2, art. 46 ust. 1 pkt 1 i art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia
2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia
oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać konsumenta w błąd
w szczególności co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju,
właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub
produkcji.
Art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o jakości wskazuje, że nazwa powinna odpowiadać
wymaganiom określonym w art. 47 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności
i żywienia. Przywołany art. 47 podaje w ust. 1, że nazwa środka spożywczego powinna
odpowiadać nazwie ustalonej dla danego rodzaju środków spożywczych w przepisach
prawa żywnościowego, a w przypadku braku takich przepisów powinna być nazwą zwyczajową
środka spożywczego lub składać się z opisu tego środka spożywczego lub sposobu jego użycia,
7
tak aby umożliwić konsumentowi rozpoznanie rodzaju i właściwości środka spożywczego
oraz odróżnienie go od innych produktów, zaś w ust. 4, że nazwie powinny towarzyszyć
informacje dotyczące postaci środka spożywczego lub procesów technologicznych stosowanych
w produkcji, w szczególności określające, czy jest to środek spożywczy sproszkowany,
liofilizowany, głęboko mrożony, zagęszczony, wędzony – w przypadku gdy brak tej informacji
może wprowadzać nabywcę w błąd.
Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno – spożywczy zafałszowany to
produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej
poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone
zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu
lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy
konsumentów, w szczególności jeżeli:
a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu
wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej,
b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej
poszczególnych artykułów rolno – spożywczych albo niezgodną z prawdą,
c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu
przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości
handlowej.
Ponadto wymagania w zakresie oznakowania środków spożywczych bez opakowań
zostały określone w rozporządzeniu w sprawie znakowania środków spożywczych. § 17 ust. 1
wyżej wymienionego rozporządzenia stanowi, że w przypadku środków spożywczych bez
opakowań lub pakowanych przy sprzedaży oprócz nazwy środka spożywczego podaje się:
1) nazwę albo imię i nazwisko producenta;
2) wykaz składników;
3) klasę jakości handlowej albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli zostały one ustalone
w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej
poszczególnych artykułów rolno-spożywczych lub ich grup albo jeżeli obowiązek podawania
klasy jakości handlowej albo wyróżnika wynika z odrębnych przepisów;
4) w przypadku produktów rybołówstwa w rozumieniu pkt 3.1 załącznika nr 1 do
rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.
ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia
zwierzęcego (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004 ze. zm.) mrożonych glazurowanych dodatkowo informację dotyczącą ilościowej zawartości glazury lub ryby albo owoców
morza w tych produktach, zaś § 17 ust. 2 stanowi, że informacje, o których mowa w ust. 1,
podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub
w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom.
W myśl art. 4 ust. 1 lit. a, b i c rozporządzenia 104/2000, m. in. ryby mrożone
mogą być oferowane do sprzedaży detalicznej konsumentowi końcowemu, bez względu na
sposób wprowadzenia do obrotu, tylko jeżeli właściwe oznakowanie lub etykieta wskazuje:
handlowe oznaczenie gatunku, metodę produkcji (złowione w morzu, wodach śródlądowych,
8
bądź wyhodowane), obszar połowu. Jak wynika z tego przepisu, nazwa ryby podawana
w miejscu sprzedaży na wywieszce musi odpowiadać oznaczeniu handlowemu gatunku ryby.
Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie
do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktu zafałszowanego oraz 10 partii
ryb nieodpowiadających jakości handlowej. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki
Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy
kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę:
1) wysoki stopień szkodliwości czynu w odniesieniu do produktu zafałszowanego, gdyż
użycie w miejscu sprzedaży na wywieszce towarzyszącej środkowi spożywczemu
nieprawdziwej nazwy produktu wprowadzało konsumentów w błąd i godziło istotnie w ich
interesy, uniemożliwiając dokonanie właściwego wyboru zgodnego z ich oczekiwaniem,
średni stopień szkodliwości czynu w odniesieniu do pozostałych mrożonych ryb
i przetworów rybnych bez opakowań, ponieważ brak w miejscu sprzedaży tych produktów
informacji o ilościowej zawartości glazury, nazwy albo imienia i nazwiska producenta,
wykazu składników, pełnych i zgodnych z dokumentami towarzyszącymi nazw czy też brak
informacji co do handlowego oznaczenia gatunku, metody produkcji i obszaru połowu
w znacznym stopniu naruszał interes konsumentów, w związku z ograniczeniem ich prawa
do rzetelnej informacji o produkcie;
2) wysoki stopień zawinienia w odniesieniu do wszystkich produktów, gdyż wina za
niedopełnienie obowiązku wynikającego z przepisów o jakości handlowej w zakresie
oznakowania leżała wyłącznie po stronie kontrolowanego przedsiębiorcy. To strona
w miejscu sprzedaży oznaczyła produkty niewłaściwymi nazwami, podała niepełne nazwy,
nie podała ilościowej zawartości glazury, danych producenta, mimo iż miała możliwość
zweryfikowania tych oznakowań (etykiety, dokumenty dostaw) to nie zapobiegła
stwierdzonym nieprawidłowościom. Obowiązkiem strony było również pozyskanie od
producentów/ dostawców informacji co do składu wprowadzonych do obrotu przetworów
rybnych i uwidocznienia tych informacji w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom,
a także pozyskanie informacji co do handlowego oznaczenia gatunku, metody produkcji
i obszaru połowu. Strona jednak tego nie uczyniła i w kontrolowanej placówce nie posiadała
takowych danych. Należy tu podkreślić, że strona prowadząca działalność od wielu lat (co
ustalono na podstawie daty rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym), jako podmiot
działający na rynku spożywczym prowadząca sieć sklepów na terenie Łodzi winna znać
i przestrzegać przepisy związane z wykonywaną przez nią działalnością, by nie dopuścić do
sprzedaży środków spożywczych zafałszowanych i niewłaściwie oznakowanych;
3) wysoki zakres naruszenia w odniesieniu produktu zafałszowanego, bowiem stwierdzona
nieprawidłowość wskazywała na rażące naruszenie wymagań jakości handlowej, przede
wszystkim z punktu widzenia interesów i praw konsumentów, tym bardziej że rzetelna
informacja o nazwie produktu jest jednym z głównych elementów oznakowania,
średni zakres naruszenia, w odniesieniu do pozostałych środków spożywczych, bowiem
brak w miejscu sprzedaży podstawowych i rzetelnych informacji o produktach (właściwa,
9
pełna nazwa produktu, ilościowa zawartość glazury dla ryb mrożonych glazurowanych,
nazwa producenta, skład przetworów rybnych, informacje co do handlowego oznaczenia
gatunku, metody produkcji i obszaru połowu) narusza przepisy mające na celu ochronę
konsumentów. Stwierdzone nieprawidłowości naruszały wymagania w zakresie
oznakowania i były istotne z punktu widzenia właściwości tych produktów. Należy tu
podkreślić, że przy zakupie środków spożywczych bez opakowań jedynym miejscem, gdzie
konsument może zapoznać się z podstawowymi właściwościami nabywanego wyrobu jest
miejsce sprzedaży, a w tym przypadku był on całkowicie pozbawiony możliwości
zapoznania się z informacjami przysługującymi mu z mocy prawa;
4) dotychczasową działalność przedsiębiorcy – z dokumentacji zgromadzonej przez
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany
przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy
o jakości;
5) średnią wielkość obrotów, podaną przez stronę.
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku
postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych
w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści:
art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły
rolno spożywcze zafałszowane podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10 %
przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary
(co w tym przypadku stanowiło kwotę … zł) nie niższej jednak niż 1.000,00 zł,
art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu
artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej
w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby
zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu (co w tym przypadku
stanowiło kwotę … zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł,
art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego,
powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury
w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę,
iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być
skuteczne, proporcjonalne i odstraszające,
Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę
pieniężną w wysokości 4.129,00 zł, w tym:
3.000,00 zł z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego jednej partii zafałszowanego środka
spożywczego;
1.129,00 zł z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 10 partii produktów rybnych
bez opakowań nieodpowiadających jakości handlowej.
Pouczenie:
10
1.
Zgodnie z art. 127 § 1 i 2 kpa, art. 129 § 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od
niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie
(00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem
Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 – 730 Łódź, ul. Gdańska 38)
w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
2.
Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność
pieniężną w wysokości 4.129,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji
Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP
O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania
w godz. 730 – 930 i 1330 – 1430 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 800 – 1000
i 1400 – 1500 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 § 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. „Ordynacja podatkowa” (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
Łódzki Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej
Marek Jacek Michalak
......................................................................
(imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)
Otrzymują:
1.
„SAM - SCAN” Sp. z o.o.
ul. Liściasta 46
91-357 Łódź
2.
a/a
11