Techniki doskonalenia jakości

Transkrypt

Techniki doskonalenia jakości
Techniki doskonalenia jakości
Techniki doskonalenia jakości
Tomasz Greber
Opracował: Tomasz Greber
Podstawowe techniki
doskonalenia jakości
Klasyczne techniki
doskonalenia jakości
Nowoczesne techniki
doskonalenia jakości
Arkusz zbierania danych
Diagram pokrewieństwa
Stratyfikacja
Diagram zależności
Diagram Ishikawy
Diagram drzewa
Analiza Pareto
Diagram matrycowy
Diagram rozrzutu
Tablicowa analiza danych
Histogram
Diagram PDPC
Karta kontrolna
Diagram strzałkowy
Opracował: Tomasz Greber
1
Techniki doskonalenia jakości
Metody i narzędzia
SPC
Badanie zdolności
Metody
SKJ
DOE
QFD
Narzędzia
FMEA
Podstawowe techniki doskonalenia jakości
Rozwój
i projekt
Konstrukcja
Prototyp
Przygotow.
produkcji
W ytwarzanie
Montaż
i sprzedaż
Serwis
Opracował: Tomasz Greber
Dźwignia jakości
QFD
FMEA
Jakość
Narzędzia
doskonalenia
jakości
SPC
DOE
Opracował: Tomasz Greber
2
Techniki doskonalenia jakości
Klasyczne techniki
doskonalenia jakości
Opracował: Tomasz Greber
Arkusz zbierania danych
Jest to arkusz wykorzystywany do zbierania i wstępnego
porządkowania wyników pomiarów.
Rodzaj wady
Ilość wyrobów niezgodnych
Suma
Plama
9
Pęknięcie
14
Deformacja
25
Opracował: Tomasz Greber
3
Techniki doskonalenia jakości
Stratyfikacja
Jest to technika polegająca na tzw. rozwarstwieniu danych, czyli
podzieleniu ich z uwagi na źródło ich pochodzenia (np. różne
stanowiska pracy, różni pracownicy, różne materiały itd.)
Rodzaj wady
Ilość w yrobów niezgodnych
Suma
Plama
9
Pęknięcie
14
Deformacja
25
- pracownik A
- pracownik B
Opracował: Tomasz Greber
Diagram Ishikawy
Za jego pomocą pokazuje się podzielone na pewne kategorie
przyczyny powodujące rozważany problem.
Człowiek
Zarządzanie
niskie kwalifikacje
niedostateczna
informacja
złe planowanie pracy
niedbałe wykonanie pracy
brak nadzoru pracy
Niesprawny
wyrób
brak konserwacji
zły gatunek
materiału
źle dobrana
obrabiarka
Maszyna
wady powierzchni
niekompletna
dokumentacja technologiczna
błędy
wymiarowe
zła konstrukcja
nieodpowiednia
oprzyrządowania
twardość
Materiał
Metoda
Opracował: Tomasz Greber
4
Techniki doskonalenia jakości
Wykres Ishikawy
•
Określenie problemu i narysowanie „szkieletu”
•
Dopisywanie możliwych przyczyn powstania problemu
•
Opracowanie dalszego planu działania
•
Znalezienie sposobów eliminacji przyczyn problemu metody pracy grupowej
Opracował: Tomasz Greber
Diagram Ishikawy (5M+M+E)
Maszyna
Człowiek
Zarządzanie
Technologia
Problem
Materiał
……………
……………
Opracował: Tomasz Greber
5
Techniki doskonalenia jakości
Diagram Ishikawy (fragment)
Człowiek
Niebezpieczne
ustawienie
przedmiotów na
biurku
Pracownik źle podłączył kable, co spaliło komputer
Za dużo luźnych
kabli pod nogami
Rozlany napój
spowodował
zwarcie
Pracownik przypadkiem wyrwał kable
Komputer
raptownie
sam
się wyłączył
i nie działa
Kable nie są
dokręcone do
gniazdek
Nieostrożność
pracownika
Spalenie się
bezpieczników
Brak dopływu prądu
Wyłączenie dopływu
prądu przez dostawcę
Otoczenie
Opracował: Tomasz Greber
Analiza Pareto
Służy do określenia najpoważniejszych przyczyn
analizowanego problemu. Opiera się na zasadzie 20/80, wg
której stosunkowo niewiele przyczyn powoduje większość
skutków.
udział procentowy
%
100
50
A
B
C
D
E
F
G
H
przyczyny
Opracował: Tomasz Greber
6
Techniki doskonalenia jakości
Analiza Pareto
Opracował: Tomasz Greber
Wykres Pareto - Lorenza
%
100
90
80
70
60
50
wartości
skumulowane
składników
40
30
20
10
0
wartości
poszczególnych
składników
poszczególne składniki (czynniki)
Opracował: Tomasz Greber
7
Techniki doskonalenia jakości
Analiza Pareto - przykład
Opracował: Tomasz Greber
Analiza Pareto - procedura
1.
Wybrać czynniki, które mają być poddane analizie.
2.
Wybrać jednostkę miary do analizy, taką jak liczba zdarzeń, koszty lub inne miary
wpływu.
3.
Wybrać przedział czasu, z którego dane mają być analizowane.
4.
Wypisać składniki od lewej do prawej na osi poziomej w porządku malejącej
wartości jednostki miary. Kategorie zawierające najmniej składników mogą być
włączone do kategorii inne i umieszczone jako ostatnie na końcu z prawej strony.
5.
Narysować dwie pionowe osie, po jednej na każdym końcu osi poziomej. Podziałka
z lewej strony powinna być wyskalowana w jednostce miary. Jej wysokość musi
być równa sumie wartości wszystkich składników. Podziałka z prawej strony musi
mieć
tą samą wysokość i być wyskalowana od 0 do 100%.
6.
Powyżej każdego składnika narysować prostokąt, którego wysokość przedstawia
wartość jednostki miary dla tego składnika.
7.
Narysować linię sumarycznej częstotliwości poprzez zsumowanie wartości
każdego
składnika od lewej do prawej.
8.
Określić grupę składników mających największy udział w analizowanym skutku.
Opracował: Tomasz Greber
8
Techniki doskonalenia jakości
Dane z kart niezgodności
Niezgodności
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Ilość wystąpień
Puste okienko
Nieczytelny formularz
Zagubienie dokumentacji
Długa kolejka
Błędna informacja
Brak formularzy
Niedostępne informacje
Przedłużona przerwa
Trudny kontakt telefoniczny
3
21
1
61
6
14
41
1
3
151
RAZEM
Opracował: Tomasz Greber
Wykres Pareto
Analiza danych z kart niezgodności
160
100%
150
140
130
80%
120
100
60%
90
80
70
60
61
40%
Udział procentowy
Liczba niezgodności
110
50
41
40
20%
30
21
20
14
10
6
3
3
1
1
1
9
3
8
0
4
7
2
6
5
Numer niezgodności
Opracował: Tomasz Greber
9
Techniki doskonalenia jakości
Diagram rozproszenia
Jest to wykres o osiach poziomej i pionowej, na których opisane są wartości
dwóch badanych zmiennych - zmiennej niezależnej A i zależnej B (zależnej od
wartości parametru A). Następnie punktami zaznacza się zależności pomiędzy
zmiennymi otrzymując „chmurę” punktów
Procent produk. wyrobów wadliwych
[%]
2
Współrzędne punktu:
Temperatura 31,5 °C
Procent braków 2,3 %
1
0
15
20
25
30
35
40
[°C]
Temperatura na hali produkcyjnej
Opracował: Tomasz Greber
Diagramy rozproszenia
B
Zależność dodatnia - wraz ze wzrostem A rośnie B
B
A
Zależność ujemna - wraz ze wzrostem A maleje B
B
A
Brak zależności
A
Opracował: Tomasz Greber
10
Techniki doskonalenia jakości
Histogram
Opracował: Tomasz Greber
Histogram
Jest to narzędzie służące do graficznego przedstawienia
zebranych wyników. Można dzięki jego zastosowaniu zobaczyć
w jaki sposób ułożone są wyniki, sprawdzić, czy nie występują
jakieś specyficzne ułożenia wyników itd.
10,8
10,7
10,6
10,5
10,4
10,3
10,2
10,1
5
10,0
ilość wystąpień
10
średnica [mm]
Opracował: Tomasz Greber
11
Techniki doskonalenia jakości
Histogram
9
8
7
6
5
Tolerancja górna
Tolerancja dolna
Liczba
o danej
średnicy
Liczbawyrobów
kulek o danej
średnicy
10
4
3
2
1
0
<= 2,6
(2,7;2,8]
(2,6;2,7]
(2,9;3]
(2,8;2,9]
(3,1;3,2]
(3;3,1]
(3,3;3,4]
(3,2;3,3]
> 3,4
Średnica kulki
[mm] [mm]
Średnica
wyrobu
Opracował: Tomasz Greber
Rysowanie histogramu
Wartość cechy
Wartość cechy
Wartość cechy
Wartość cechy
Wartość cechy
31,82
33,26
33,86
34,87
35,78
32,01
33,28
33,95
34,87
35,79
32,01
33,30
34,21
34,88
35,86
32,05
33,36
34,22
34,90
36,12
32,23
33,54
34,65
34,92
36,25
32,60
33,56
34,69
34,96
36,56
32,95
33,75
34,69
35,09
36,56
33,03
33,78
34,72
35,12
36,59
33,05
33,79
34,72
35,16
36,75
33,06
33,79
34,81
35,28
36,68
33,10
33,79
34,81
35,29
36,78
33,12
33,82
34,81
35,53
36,85
33,26
33,82
34,86
35,62
38,52
Wynik najmniejszy = 31,82 Wynik największy = 38,52
Przedział (rozstęp) = 38,52 - 31,82 = 6,7
Opracował: Tomasz Greber
12
Techniki doskonalenia jakości
Rysowanie histogramu
Liczba zebranych pomiarów = 65
Liczba przedziałów = √65 = około 8
Rozstęp wyników wynosi 6,7
Szerokość przedziałów = 6,7/8 ≈ 1
Opracował: Tomasz Greber
Rysowanie histogramu
Dzieli się obszar w jakim występują wyniki na 8 przedziałów o
obliczonej szerokości wynoszącej 1 i zlicza ile w każdym z tych
przedziałów znajduje się wyników
Przedział
(31-32>
(32-33>
(33-34>
(34-35>
(35-36>
(36-37>
(37-38>
(38-39>
Pomiary
I
IIIII I
IIIII IIIII IIIII IIIII I
IIIII IIIII IIIII II
IIIII IIIII
IIIII IIII
I
Liczba wyników
w przedziale
1
6
21
17
10
9
0
1
Opracował: Tomasz Greber
13
Techniki doskonalenia jakości
Rysowanie histogramu
W zależności od liczby wyników w poszczególnych przedziałach,
rysujemy odpowiednio wysokie słupki
częstość
wystąpień
Td
Tg
20
15
21
10
17
10
5
9
6
39,00
38,00
37,00
36,00
35,00
34,00
33,00
31,00
1
32,00
1
0
x
Opracował: Tomasz Greber
Karta kontrolna
Karta kontrolna służy do nadzorowania przebiegu procesu. Jej
stosowanie polega na wykreśleniu wykresu z odpowiednimi
granicami kontrolnymi i sprawdzaniu na podstawie wyników
pomiarów próbek, pobieranych co pewien okres z procesu, czy
przebiega on prawidłowo.
Górna granica kontrolna
Dolna granica kontrolna
Opracował: Tomasz Greber
14
Techniki doskonalenia jakości
Karta c
ilość niezgodności
Górna granica kontrolna
UCL = c + 3 c
c
c=
Dolna granica kontrolna
c
∑c
k
LCL = c − 3 c
Opracował: Tomasz Greber
Karta kontrolna c
Nr próbki
1
2
3
4
5
6
7
Liczba
wad
12
22
1
31
14
16
19
30
UCL=28,59
Liczba wad
25
20
15
CL=16,43
10
5
LCL=4,27
0
Opracował: Tomasz Greber130
15
Techniki doskonalenia jakości
Rozwiązywanie problemu
Katastrofa Challengera
ponieważ
Y
H
W
5x
Eksplodowały zbiorniki paliwa
ponieważ
Została przepalona osłona zbiorników
ponieważ
Pojawił się wylot gorących gazów z silnika
ponieważ
Rozszczelnił się pierścień uszczelniający
ponieważ
Start odbył się w zbyt niskiej temperaturze
Opracował: Tomasz Greber
Nowoczesne techniki
doskonalenia jakości
Opracował: Tomasz Greber
16
Techniki doskonalenia jakości
Diagram pokrewieństwa
Służy do graficznego przedstawienia grup pomysłów lub innych
zagadnień (po zebraniu pomysłów należy je uporządkować).
Zła sytuacja finansowa firmy
Sprzedaż
Słaba
dystrybucja
Wyrób
Otoczenie
Duża
konkurencja
Przestarzały
Znikają
rynki
zbytu
Nie
odpowiada
klientowi
Wysoka
cena
Moda na
„zachodnie”
Psuje się
Opracował: Tomasz Greber
Diagram zależności
Służy do pokazania, które czynniki wpływają na określony
problem oraz w jaki sposób są one od siebie zależne.
Niesprawna
instalacja
Nie ma prądu
Zepsuty
bezpiecznik
Awaria
w elektrowni
Maszyna
nie działa
Brak planu
przeglądów
Brak
przeszkolenia
Zła
obsługa
Awaria
maszyny
Brak
przeglądu
Opracował: Tomasz Greber
17
Techniki doskonalenia jakości
Diagram drzewa
Za jego pomocą można usystematyzować i czytelnie
przedstawić kolejne przedsięwzięcia, których podjęcie ma
służyć rozwiązaniu problemu.
Doszkolić
kadrę
Lepsza
kadra
Zatrudnić
specjalistów
Polepszyć
standard
nauczania
Wyremontować
Lepsze warunki
do nauki
Sale
multimedialne
Opracował: Tomasz Greber
Diagram matrycowy
Zależności:
∇ - silna
⊗ - średnia
× - słaba
Wielkość
monitora
∇
⊗
Rodzaj
obudowy
Szybki
Uniwersalny
Poręczny
Dodatkowe
wyposażenie
Rodzaj
procesora
Służy od określenia zależności pomiędzy przedsięwzięciami
lub cechami wyrobu. Można na nim zaznaczyć siłę tej
zależności oraz przeprowadzić krótką analizę
konkurencyjności.
⊗
∇
×
×
∇
×
∇
Konkurencyjność
+
możliwości własne
możliwości konkurenta
Opracował: Tomasz Greber
18
Techniki doskonalenia jakości
Tablicowa analiza danych
Wyrób A
Wyrób B
Wydajność
Analiza ta służy do określenia i graficznego przedstawienia
pozycji własnego wyrobu na tle konkurencji.
Wyrób F
MY
Wyrób C
Wyrób E
Trwałość
Wyrób G
Wyrób I
Wyrób H
Opracował: Tomasz Greber
Diagram planowania procesu
podejmowania decyzji
Służy on do analizy wszystkich możliwych problemów z jakimi
można się spotkać przy realizacji przedsięwzięcia oraz
zaplanowania odpowiednich działań zaradczych.
Wysłać
polecone
Organizacja
konferencji
Wysłanie
zaproszeń
Zaproszenia
nie dojdą
Rezerwacja
sali
Błędne dane
w zaproszeniach
Poprosić
o potwierdzenie
Sprawdzić
przed wysłaniem
Rezerwacja
wyposażenia
Opracował: Tomasz Greber
19
Techniki doskonalenia jakości
Diagram strzałkowy
Używany jest do planowania działań, ustawiania ich w
kolejności oraz prognozowania czasu trwania przedsięwzięcia.
2
C
1
A
1
0
1
5
B
3
E
3
D
4
F
8
6
3
4
A - wybór monitora
B - złożenie zestawu
C - przywiezienie monitora
D - zamknięcie obudowy
E - kompletacja okablowania
F - przetestowanie
Opracował: Tomasz Greber
Porównywanie parami
• Prosta technika pozwalająca osiągnąć kompromis w trakcie
wybierania np. jednej opcji z wielu
• Może być wykorzystana przy dowolnej liczbie opcji
przedstawionych do wyboru
• Analizuje się osobno wszystkie pary opcje wybierając z
każdej tą, która jest najlepsza, najważniejsza itp.
Opracował: Tomasz Greber
20
Techniki doskonalenia jakości
Analiza pola sił
Analiza pola sił jest techniką ułatwiającą ocenę zaistniałego
problemu,dzięki przeciwstawieniu sobie czynników hamujących,
przeszkadzających
w rozwiązaniu problemu z czynnikami pomagającymi go rozwiązać.
Opracował: Tomasz Greber
Analiza pola sił
nowe rynki
młoda kadra
dobra dystrybucja
☺
„stary” wyrób
konkurencja
wysokie koszty
Opracował: Tomasz Greber
21
Techniki doskonalenia jakości
Analiza pola sił
Siły popychające
Równowaga
Siły hamujące
Wszystkie sytuacje mogą być postrzegane jako będące
w tymczasowej równowadze, czyli w stanie, w którym siły
popychające do zmiany są równoważone przez siły
hamujące tą zmianę.
„Teoria pola” opracowana przez Kirsta Lewina
Opracował: Tomasz Greber
Analiza pola sił - postępowanie
1. Dokładne określenie i opisanie problemu.
2. Określenie sposobu w jaki chcemy zmienić daną sytuację.
3. Wypisanie sił „popychających” i „hamujących”.
4. Określenie wpływu każdej z sił (duży, średni lub mały).
5. Narysowanie tych sił oddając długością strzałki wielkość każdej siły.
Duża
Siły popychające
Średnia
Mała
Obecna sytuacja
Siły hamujące
Mała
Średnia
Duża
6. Przygotowanie strategii zmiany sytuacji.
Opracował: Tomasz Greber
22

Podobne dokumenty