Wpływ nowych przepisów krajowych oraz europejskich na

Wpływ nowych przepisów krajowych oraz europejskich
na zastosowanie gazomierzy przedpłatowych i windykacyjnych
Arkadiusz Chmielewski
Apator Metrix S.A., Tczew
Streszczenie. Artykuł prezentuje przegląd przepisów związanych z instalacją i użytkowaniem gazomierzy przedpłatowych i/lub „windykacyjnych”.
Próbuje również odpowiedzieć na pytanie jaka jest różnica pomiędzy tymi dwoma przyrządami pomiarowymi oraz jakie rozwiązanie wydaje się być
najbardziej odpowiednim i perspektywicznym dla polskiego gazownictwa.
Abstract: The article overviews existing regulations with regards to the installation and field exploitation of prepayment and “debt-recovery” gas
meters. Its aim is also to justify the difference between those two measurement devices in terms of functionality as well as to asses which one
seems to be more suitable for the needs of the Polish Gas Industry.
Wstęp
Od drugiej połowy zeszłego roku, a dokładniej od sierpnia
2014 r., możemy mówić o formalnym otwarciu rynku gazu w
Polsce. Do końca I kwartału bieżącego roku ponad 10 tys.
odbiorców gazu zmieniło sprzedawcę gazu [1]. Stało się to
możliwe dzięki zarówno zmianom organizacyjnym w
branży, jak i prawnym.
Otwierający się rynek gazu powoduje, że z jednej strony
zwiększa się liczba podmiotów korzystających z
dotychczasowych metod sprzedaży gazu, a z drugiej strony
inicjowane są procesy rozwoju kanałów sprzedaży, a nawet
tworzenia nowych.
Gazomierz przedpłatowy i windykacyjny
Mimo
częstego
stosowania
pojęć
gazomierza
przedpłatowego i windykacyjnego trudno jest znaleźć w
literaturze jednoznacznych definicji tego typu urządzeń. W
związku z tym, w niniejszym artykule zaproponowano
pewne usystematyzowanie tych pojęć.
Najszerszym pojęciem, obejmującym całość zagadnienia,
jest
pojęcie
przedpłatowego
układu
pomiaroworozliczeniowego, o którym jest mowa chociażby w art 6.1
Prawa Energetycznego [2].
Warto zauważyć, że pojęcie to jest szersze od pojęcia
samego układu pomiarowego, którego definicję można
znaleźć w rozporządzeniu systemowym [3]. Układem
pomiarowym określa się bowiem gazomierze i inne
urządzenia pomiarowe, a także układy połączeń między
nimi, służące do pomiaru ilości paliw gazowych odebranych
lub wprowadzonych do sieci. Sam fakt, że w Prawie
Energetycznym używane jest pojęcie przedpłatowego
układu pomiarowo-rozliczeniowego, wskazuje, że układ
przedpłatowy to nie tylko sam gazomierz, ale cała
infrastruktura rozliczeniowa, czyli system zapewniający
realizowanie przedpłat za gaz.
Gazomierz przedpłatowy albo gazomierz windykacyjny są
jedynie
częścią
większych
systemów
pomiarowo
rozliczeniowych umożliwiających realizację funkcjonalności
przedpłatowej albo windykacyjnej. Zakres czynności
wykonywanych przez sam gazomierz może być różny. W
przypadku gazomierzy przedpłatowych może być to
rozwiązanie, w którym gazomierz jest autonomicznym
urządzeniem zapewniającym niemal całą przedpłatowość:
od pozyskiwania wpłaty (monety lub żetony), poprzez
przeliczanie wniesionej opłaty na ilość paliwa gazowego, po
dokonywanie zamknięcia dostaw po
wyczerpaniu
wniesionej opłaty. Takie rozwiązania popularne były już na
przełomie XIX/XX w. o czym świadczy przykład gazomierza
przedpłatowego z tego okresu uwidoczniony na rysunku 1.
Rys.1. Przykład gazomierza przedpłatowego z przełomu XIX/XX w.
Gazomierz taki bywał głównym i czasami jedynym
elementem systemu. Obecny trend jest odwrotny. Wraz z
rozwojem techniki, zakres czynności wykonywanych przez
gazomierz ulega zmniejszeniu, na rzecz większego
obciążenia
czynnościami
centralnych
systemów
informatycznych i sprzedażowych.
Pojawiają się gazomierze na karty, kody, jak również
gazomierze, dla których informacja o konieczności
wstrzymania lub wznowienia dostaw gazu wysyłana jest
drogą radiową (a nawet poprzez SMS), a wyliczenia
związane z wykorzystaniem środków finansowych są
realizowane przez system informatyczny.
W przyszłości należy się spodziewać, że z uwagi na coraz
bardziej
dostępne
rozwiązania
telemetryczne,
charakteryzujące
się
wysoką
wydajnością
oraz
oszczędnością energetyczną, gazomierze wchodzące w
skład systemów przedpłatowych lub windykacyjnych będą
tylko urządzeniami wykonawczymi, realizującymi polecenia
centralnych systemów informatycznych. Można sobie
również wyobrazić sytuację, w której gazomierze w ogóle
nie będą musiały przekazywać informacji o wykorzystaniu
środków lub o działaniu windykacyjnym, gdyż informacja ta
będzie dostępna innym kanałem komunikacyjnym (np.
poprzez stronę www lub dodatkową informacją przesłaną
do klienta w postaci SMS).
W takim przypadku gazomierzem przedpłatowym może być
każdy gazomierz, który posiada następujące funkcje:
wewnętrzny lub zewnętrzny zawór z możliwością
zdalnego zamknięcia i otwarcia,
dwukierunkowa
komunikacja
umożlwiająca
przesyłanie do gazomierza rozkazu zamknięcia lub
otwarcia zaworu oraz przesyłanie z gazomierza
informacji o aktualnym stanie licznika.
W przypadku gazomierza windykacyjnego wystarczy
natomiast tylko gazomierz z zaworem oraz jednostronną
komunikacją pozwalającą na zdalne zamknięcie zaworu.
Oczywiście są to tylko minimalne funkcjonalności. W
praktyce należy się spodziewać, że dla większej ergonomii
obsługi oraz efektywności wykorzystania gazomierza przez
klienta
albo
przedstawiciela
przedsiębiorstwa
energetycznego będzie on posiadał znacznie więcej
dodatkowych funkcjonalności. Przykładem rozszerzonej
funkcjonalności
wymaganych
dla
gazomierza
windykacyjnego jest chociażby SIWZ jednego z operatorów
systemów dystrybucyjnych z 2013 r. [4] Mimo tego, że
celem podstawowym poszukiwanych gazomierzy jest
potrzeba windykacyjna, szereg funkcjonalności, chociażby
dwukierunkowa komunikacja, znaczenie przekraczała
podstawowe zastosowanie tego przyrządu.
Regulacje krajowe
Podstawową regulacją prawną, w której znajdują się
przepisy
dotyczące
układów
przedpłatowych
jest
wspomniane
wcześniej
Prawo
Energetyczne
[1].
Przedsiębiorstwo energetyczne może zainstalować licznik
przedpłatowy jeżeli odbiorca:
1. co najmniej dwukrotnie w ciągu kolejnych 12 miesięcy
zwlekał z zapłatą za pobrane paliwo gazowe albo
świadczone usługi przez okres co najmniej jednego
miesiąca;
2. nie ma tytułu prawnego do nieruchomości, obiektu lub
lokalu, do którego są dostarczane paliwa gazowe;
3. użytkuje nieruchomość, obiekt lub lokal w sposób
uniemożliwiający cykliczne sprawdzanie stanu układu
pomiarowo - rozliczeniowego.
Koszty zainstalowania przedpłatowego układu pomiarowo rozliczeniowego ponosi przedsiębiorstwo energetyczne.
Kolejną grupą odbiorców, dla których przedsiębiorstwo
energetyczne może zainstalować przedpłatowy układ
pomiarowo-rozliczeniowy, są odbiorcy w gospodarstwach
domowych, którzy zawnioskują do sądu polubownego lub
Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o rozstrzygniecie
sporu w sprawie wstrzymania dostaw gazu z powodów
windykacyjnych.
W
okresie
rozpatrywania
skargi
przedsiębiorstwo energetyczne jest zobligowane do
kontynuowania dostaw gazu. Zgodnie z wolą ustawodawcy,
dla zabezpieczenia przedsiębiorstw energetycznym przed
ewentualnym bezpodstawnym poborem gazu przez takich
odbiorców, można zainstalować im liczniki przedpłatowe.
Ostatnią grupą odbiorców, wymienioną w Prawie
Energetycznym, którzy mogą wnioskować o zainstalowanie
przedpłatowego układu pomiarowo-rozliczeniowego są
odbiorcy wrażliwi. Na ich wniosek, przedsiębiorstwo
energetyczne zajmujące się dystrybucją paliwa gazowego
musi w przeciągu 21 dni od otrzymania wniosku
zainstalować na własny koszt układ przedpłatowy.
Zgodnie z definicją w Prawie Energetycznym, odbiorcą
wrażliwym paliw gazowych jest osoba, której przyznano
dodatek mieszkaniowy w rozumieniu ustawy o dodatkach
mieszkaniowych [5] i która jest stroną umowy kompleksowej
lub umowy sprzedaży paliw gazowych i zamieszkuje w
miejscu dostarczania paliw gazowych.
Niezależnie od opisanych powyżej regulacji bezpośrednio
związanych z układami przedpłatowymi, należy spojrzeć na
kwestię ewentualnego zastosowania tych układów w
szerszym kontekście. Wprowadzone w poprzednich latach
przepisy dotyczące tzw. obliga giełdowego oraz przepisu
umożliwiającego głównemu sprzedawcy gazu jakim jest
PGNiG S.A. realizację tego obowiązku poprzez wydzielenie
spółki zajmującej się sprzedażą detaliczną, spowodowały
że znacznie wzrosła liczba podmiotów oferujących
sprzedaż gazu na detalicznym rynku gazu (liczba
podmiotów, które zawarły umowę z ogólnopolskim
operatorem systemu dystrybucyjnego w celu dokonywania
sprzedaży gazu do swoich odbiorców na dzień pisania
artykułu przekroczyła 40 [6]). Większa liczba podmiotów
konkurujących na rynku gazu powoduje większą szansę na
zainteresowanie systemem przedpłatowym, jako głównego
lub dodatkowego produktu dla istotnej grupy odbiorców
gazu.
Regulacje unijne
Wśród regulacji unijnych trudno jest znaleźć przepisy
bezpośrednio związane z układami przedpłatowymi.
Podobnie jak w przypadku Prawa Energetycznego jednak
można znaleźć przepisy, które ułatwiają wprowadzanie
nowych rozwiązań.
Niewątpliwie taką regulacją prawną jest Rozporządzenie
Komisji Europejskiej ustanawiające w UE Kodeks
Bilansowania [7]. Rozporządzenie wchodzi w życie w dniu
01. października 2015 r. i nie wymaga żadnych
dodatkowych krajowych regulacji prawnych. Głównym
celem tego rozporządzenia jest wsparcie rozwoju
konkurencyjnego hurtowego rynku gazu dla transakcji
krótkoterminowych w Unii Europejskiej. Z punktu widzenia
układów przedpłatowych, najważniejsze jest to, że Kodeks
Bilansowania wprowadza jeden z trzech wariantów modelu
informacyjnego
dotyczącego
zakresu
i
sposobu
przekazywania informacji uczestnikom hurtowego rynku
gazu. Kodeks Bilansowania ponadto wyróżnia następujące
rodzaje poborów gazu, według kryterium opartego na
rodzaju urządzenia pomiarowego:
pobory mierzone śróddziennie – pobory gazu
mierzone i rejestrowane przynajmniej dwa razy w
ciągu doby gazowej,
pobory mierzone codziennie – rejestracja poboru
jeden raz na dobę gazową,
pobory mierzone rzadziej niż codziennie – pomiar i
rejestracja poboru rzadziej niż raz na dobę
gazową.
Na najdokładniejszą informację, a tym samym duże
ułatwienia do działań na krótkoterminowym rynku gazu,
mogą liczyć ci sprzedawcy gazu, którzy będą operowali w
zakresie poborów gazu z pomiarami mierzonymi codziennie
i to niezależnie, który z modeli informacyjnych zostanie
wskazany przez Prezesa URE jako obowiązujący na terenie
naszego kraju. Warto więc zauważyć, że gaz sprzedawany
w oparciu o systemy przedpłatowe może być zaliczony do
tej grupy poborów gazu, gdyż gazomierze w tych
systemach mają funkcjonalności pomiarów środdziennych,
albo przynajmniej codziennych. Fakt, że informacja o
bieżących poborach będzie dotyczyła małych odbiorców (do
110 kWh/h) nie może w żadnym przypadku ograniczać
prawa sprzedawców do bieżącej informacji o zbilansowaniu
swojego portfela gazowego, gdyż Kodeks Bilansowania nie
wprowadza żadnego rozróżnienia pod względem wielkości
poboru (decyduje tylko wyposażenie techniczne).
Z tego wynika wniosek, że systemy przedpłatowe i/lub
windykacyjne o ile będą dostarczały informacje o poborach
codziennych,
albo
nawet
śróddziennych,
będą
gwarantowały większy zakres informacji o bieżącym
zbilansowaniu poborów podmiotom sprzedającym gaz dla
tej grupy odbiorców, a tym samym możliwość zmniejszenia
kosztów pozyskania gazu na rynku hurtowym i oferowania
bardziej atrakcyjniejszych cenowo produktów gazowych.
Rola poszczególnych podmiotów w odniesieniu do
przedpłatowego rynku gazu w Polsce
W odniesieniu do przedstawionych wcześniej nowych
regulacji krajowych i unijnych, które będą mogły wpłynąć na
rozwój rynku usług przedpłatowych w gazie ziemnym,
można wyodrębnić następujące grupy podmiotów:
odbiorcy gazu,
sprzedawcy gazu,
operatorzy dystrybucyjnych systemów gazowych,
dostawcy rozwiązań systemów pomiarowych,
telemetrycznych oraz informatycznych.
W grupie odbiorców gazu, którzy mogą być rozliczani w
trybie przedpłatowym można wyróżnić dwie podgrupy:
odbiorcy, którzy będą inicjować ten rodzaj
rozliczeń,
gdyż
spełniają
warunek
o
niewystarczającym tytule do nieruchomości lub
użytkujących lokal w sposób uniemożliwiający w
cykliczne odczytywanie licznika (głównie odbiorcy
wynajmujący
lokale
mieszkaniowe
oraz
mieszkańcy osiedli z ograniczonym dostępem dla
osób postronnych),
odbiorcy wrażliwi oraz ci, którzy mają problemy w
terminowym opłacaniu należności, dla których
zastosowanie systemu przedpłatowego (głównie z
inicjatywy sprzedawcy lub ośrodka pomocy
społecznej) będzie rozwiązaniem umożliwiającym
utrzymanie dostaw gazu.
Obie grupy odbiorców do tej pory miały ograniczony dostęp
do rozwiązań przedpłatowych z powodu barier prawnohandlowych oraz technicznych. Z uwagi na to, że bariery
prawno-handlowe powinny być usunięte zgodnie z
omówionymi wcześniej nowymi regulacjami krajowymi i
unijnymi, a bariery techniczne zostaną usunięte chociażby
poprzez rozwiązania zaprezentowane w dalszej części
artykułu, jest duża szans, że wskazana grupa odbiorców
gazu będzie mogła się wkrótce doczekać rozwiązań
przedpłatowych.
Kolejną grupą zainteresowaną systemami przedpłatowymi i
windykacyjnym są sprzedawcy gazu. Coraz większa lista
podmiotów posiadających koncesję na obrót gazem [8] oraz
podmiotów posiadających taryfy na sprzedaż gazu [9]
wskazuje na to, że jest do grupa rozrastająca się bardzo
dynamicznie Obok dotychczasowych sprzedawców gazu,
pojawiają
się
coraz
częściej
przedsiębiorstwa
multienergetyczne (sprzedające np, gaz razem z energią
elektryczną), przedsiębiorstwa zagraniczne, dostawcy
internetu, a wkrótce pewnie, śladem rozwijającego się rynku
energii elektrycznej, również banki, ubezpieczyciele,
operatorzy komórkowi, czy dostawcy innych paliw.
Pojawiająca
się
konkurencja
i
wynikające
stąd
zainteresowanie nowymi produktami, potrzeba realizowania
polityki odpowiedzialnego biznesu w odniesieniu do
słabszych grup społecznych, jak i też potrzeba
rozwiązywania problemu windykacyjnego podmiotów
zajmujących się sprzedażą gazu niewątpliwie spowodują
zainteresowanie
systemami
przedpłatowymi
i
windykacyjnymi, tym bardziej że systemy te będą mogły
umożliwiać pozyskanie tańszego gazu na rynku hurtowym.
Należy się spodziewać że sprzedawcy powinni być główną
grupą inicjującą wprowadzanie rozwiązań przedpłatowych i
windykacyjnych.
Kolejną grupą podmiotów, która jest zainteresowana
systemami przedpłatowymi, są operatorzy systemów
dystrybucyjnych. Zgodnie ze wskazanymi wcześniej
przepisami
prawa
przedsiębiorstwa
energetyczne
zajmujące się dystrybucją paliw gazowych zobligowani są
do instalowania takich liczników na wniosek odbiorcy
wrażliwego. O ile problematyka ta obecnie nie jest jeszcze
mocno zauważalna, gdyż te możliwości nie są dość mocno
rozpowszechnione w tej grupie odbiorców, możliwość
tańszego pozyskania gazu może tą sytuacje bardzo szybko
zmienić. Operatorzy systemów gazowych muszą być
gotowi, aby zamontować tego typu liczniki w przeciągu
trzech tygodni od złożenia wniosku odbiorcy wrażliwego.
Jednocześnie
operatorzy
również
wykazują
zainteresowanie rozwiązaniami windykacyjnymi, gdyż
wstrzymywanie dostaw gazu jest dla nich procesem
kosztownym, tym bardziej istotnym, kiedy sprzedawcy gazu
rozwiązują umowy sprzedaży gazu z powodów
windykacyjnych.
Ostatnią grupą zainteresowaną rozwojem systemów
przedpłatowych i windykacyjnych są dostawcy liczników,
telemetrii oraz oprogramowania. W tej grupie podmiotów,
która niewątpliwie posiada już rozwiązania niemal gotowe
do wdrożenia, oczekuje się na szczegółowe dopracowanie
wymagań oraz na działania standaryzacyjne. Niewątpliwe
opracowany ostatnio protokół komunikacyjny SMART-GAS
[10] może być przykładem takich działań.
Przykładowe rozwiązania gazomierzy mogących służyć
do realizacji przedpłatowości i/lub windykowania
należności
W niniejszym artykule przedstawiono dwa odmienne
rozwiązania firmy, Apator Metrix S.A.. Oczywiście, ilość
gazomierzy, które są dostępne na rynku jest większa.
Rys.2. HybrydSmart®. Gazomierz z liczydłem mechanicznym
zintegrowanym z Absolut Enkoderem
HybridSmart jest gazomierzem wyposażonym w liczydło
mechaniczne, które zostało zintegrowane z elektronicznym
urządzeniem Absolute Enkoder odczytujący na żądanie
stan tego liczydła poprzez przepuszczenie wiązki światła
przez specjalnie ukształtowane otwory w bębenkach
liczydła mechanicznego, co pozwala na precyzyjne
ustalenie ich położenia, a tym samym, wskazania zużycia
gazu i zapisanie go w pamięci. Dzięki temu uzyskuje się
również bardzo niskie zużycie energii i brak konieczności
okresowego zrównywania stanu licznika i liczydła
mechanicznego, czyli obniża koszty obsługi przez
instalatorów. Istotne jest również, że liczydło mechaniczne
jest wciąż jedynym liczydłem służącym do rozliczeń gazu i
nie występuje problem braku zgodności stanu liczydła
wysłanego zdalnie do zakładu gazownictwa, a faktycznym
stanem liczydła gazomierza widzianym przez klienta.
Dodatkowy, poza-metrologiczny, moduł elektroniczny
realizuje funkcjonalność inteligentną gazomierza, czyli jest
w stanie wysyłać dane odczytowe droga radiową, przyjąć
polecenia z zakładu gazownictwa oraz stosownie sterować
zaworem. Brak interfejsu użytkownika (wyświetlacza)
predestynuje go do zastosowania jako gazomierz
windykacyjny lub w systemach przedpłatowych z
zewnętrznym interfejsem użytkownika (strona www, smart
phone).
gazomierzy inteligentnych. Aktualni dostawcy gazomierzy
inteligentnych musieliby zainwestować, bez gwarancji
powodzenia
w
opracowanie
całego
systemu
przedpłatowego, aby móc go dostarczyć dostawcy gazu.
Z uwagi na zamknięte systemy, problematyczne wydaje się
również przeprowadzenie zakupów na większą skalę w
trybie przetargów publicznych.
Aby otworzyć rynek i uracjonalnić ceny urządzeń oraz usług
związanych z przedpłatowością i/lub windykacją, należy
zaimplementować otwarte protokoły komunikacyjne w
gazomierzach oraz ustandaryzować przepływ informacji do
centralnych systemów informatycznych wykorzystywanych
przez operatorów systemów dystrybucyjnych. Spowoduje to
wzrost podaży gazomierzy przedpłatowych/windykacyjnych
oraz spadek ich ceny. Umożliwi to również konkurencję
dostawców pozostałych usług związanych z obsługą
systemu takich jak odczyty gazomierzy, ich serwisowanie w
sieci (niezbędna wymiana baterii, przeglądy, itp.) i
zarządzanie danymi.
Rys.3. SEI_V2. Gazomierz inteligentny.
Gazomierz inteligentny SEI jest wyposażonym w liczydło
elektroniczne
i
wyświetlacz
będący
jednocześnie
interfejsem użytkownika. Wyposażenie w wyświetlacz
umożliwia pełną realizację funkcjonalności jakie istnieją w
tego typu urządzeniach, czyli korekcję objętości o
temperaturę i zadane ciśnienie, taryfy, komunikację
dwukierunkową, sterowanie zaworem, zwiększenie klasy
metrologicznej do 1, przeliczanie objętości na energię,
wprowadzanie zakupionej energii samodzielnie przez
użytkownika, współpracę z innymi urządzeniami i wiele
innych.
Dzięki zintegrowaniu liczydła z gazomierzem tu również
brak jest rozbieżności pomiędzy odczytem dokonanym
przez układ elektroniczny a wyświetlaczem dostępnym dla
klienta.
Zastosowanie
we
wnętrzu
gazomierza
bezpiecznego kulowego zaworu odcinającego oraz czujnika
Halla dodatkowo podwyższa bezpieczeństwo użytkownika
oraz zapewnia niskie zużycie energii. Może być stosowany
zarówno jako gazomierz przedpłatowy jak i windykacyjny.
Oba wskazane rozwiązania mogą być wyposażane w różne
moduły komunikacyjne, a co za tym idzie mogą być
dostosowane
do
dowolnego
otwartego
protokołu
komunikacyjnego.
Podsumowanie
Wszystko wskazuje na to, że w wyniku wprowadzenia
nowych uregulowań, rynek oczekuje od dostawców gazu
oferty na przedpłatową sprzedaż. Również dostawcy gazu
są zainteresowani rozwiązaniami technicznymi, które
umożliwią im rozszerzenie oferty usług jak też skuteczną
windykację należności.
Pomimo istnienia urządzeń, czyli gazomierzy, oferowanych
przez wielu producentów, które mogą być zastosowane
jako
element
systemu
przedpłatowego
i/lub
windykacyjnego, wyraźnie widać niedobór funkcjonujących
kompleksowych systemów do realizacji tego typu usług.
Nieliczne, dedykowane rozwiązania, które są dostępne na
rynku Polskim, oparte są o zamknięte protokoły
komunikacyjne i na dzień dzisiejszy nie umożliwiają
wymienialności (interoperacyjności) liczników różnych
producentów. W praktyce raz wdrożony system musi być
utrzymywany do końca eksploatacji przez tego samego
dostawcę. Utrudnia to swobodną konkurencję pomiędzy
dostawcami przyrządów i zwiększa koszty obsługi systemu.
Brak wdrożeń opartych o otwarte protokoły komunikacyjne
oraz stosunkowo niewielki rynek (obecnie kilka-kilkanaście
tysięcy punktów poboru) jest również przyczyną braku
szerszego zainteresowania tym tematem dostawców
Literatura
[1] Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, Coraz więcej
odbiorców zmienia sprzedawcę gazu, kwartalny raport
zmian sprzedawcy gazu z dnia 22,05.2015 r.,
http://ure.gov.pl/pl/liberalizacja-rynku-ga/6168,Corazwiecej-odbiorcow-zmienia-sprzedawce-gazu.html.
[2] Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo
energetyczne, Dz. U. z 2012 r., poz. 1059.
[3] Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie
szczegółowych warunków funkcjonowania systemu
gazowego, Dz. U. z 2014 r., poz. 1059.
[4] Karpacka Spółka Gazownictwa sp. z o.o., SIWZ na
dostawę gazomierzy miechowych domowych G4 ze
zdalnym odczytem i zdalnie sterowanym zaworem
wstrzymania/wznowienia dostaw paliwa gazowego,
www.tarnow.psgaz.pl.
[5] Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach
mieszkaniowych, Dz. U. z 2013 r. poz. 966.
[6] Polska Spółka Gazownictwa, zestawienie podmiotów, z
którymi Polska Spółka Gazownictwa sp. z o.o. posiada
zawarte umowy na świadczenie usługi dystrybucji
paliwa gazowego, http://www.psgaz.pl/dlaklienta/19052.
[7] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 312/2014 z dnia 26
marca 2014 r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący
bilansowania gazu w sieciach przesyłowych, Dziennik
Urzędowy Unii Europejskiej, L91, 27.3.2014.
[8] Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, Baza podmiotów
posiadających koncesję, http://bip.ure.gov.pl/bip/import
/35,Baza-przedsiebiorstw-posiadajacych-koncesje.html.
[9] Prezes
Urzędu
Regulacji
Energetyki,
Lista
zatwierdzonych
taryf
na
paliwa
gazowe,
http://bip.ure.gov.pl/bip/taryfy-i-inne-decyzje/paliwagazowe.
[10]Izba Gospodarcza Gazownictwa, ST-IGG-0201:2014
„Protokół komunikacyjny SMART - GAS”, Uchwała
Prezesa IGG Nr 01/2015 z dnia 8 stycznia 2015r