Sprawozdanie za 2014 r. dotyczące działań

Transkrypt

PL
2016
Sprawozdanie specjalne
nr 02
Sprawozdanie za 2014 r.
dotyczące działań
następczych związanych ze
sprawozdaniami specjalnymi
Europejskiego Trybunału
Obrachunkowego
EUROPEJSKI
TRYBUNAŁ
OBRACHUNKOWY
EUROPEJSKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luksemburg
LUKSEMBURG
Tel. +352 4398-1
E-mail: [email protected]
Internet: http://eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditorsECA
YouTube: EUAuditorsECA
Więcej informacji o Unii Europejskiej można znaleźć w portalu Europa (http://europa.eu).
Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2016
Print
PDF
EPUB
ISBN 978-92-872-3935-8
ISBN 978-92-872-3941-9
ISBN 978-92-872-3963-1
ISSN 1831-0923
ISSN 1977-5768
ISSN 1977-5768
doi:10.2865/44094
doi:10.2865/843074
doi:10.2865/822686
© Unia Europejska, 2016
Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła.
QJ-AB-15-026-PL-C
QJ-AB-15-026-PL-N
QJ-AB-15-026-PL-E
PL
2016
Sprawozdanie specjalne
nr 02
Sprawozdanie za 2014 r.
dotyczące działań
następczych związanych ze
sprawozdaniami specjalnymi
Europejskiego Trybunału
Obrachunkowego
(przedstawione na mocy art. 287 ust. 4 akapit drugi TFUE)
Zespół kontrolny
02
Sprawozdania specjalne Trybunału przedstawiają wyniki kontroli wykonania zadań i kontroli zgodności wybranych obszarów działalności UE lub kwestii związanych z zarządzaniem. Trybunał wybiera i opracowuje zadania kontrolne w taki
sposób, aby miały one jak największe oddziaływanie, biorąc pod uwagę kryteria takie, jak zagrożenia dla wykonania
zadań lub zgodności, poziom dochodów lub wydatków w danym obszarze, nadchodzące zmiany oraz interes polityczny
i społeczny.
Niniejsza kontrola wykonania zadań została przeprowadzona przez Izbę CEAD (Koordynacja, ocena, zapewnienie jakości
i rozwój), której przewodniczy członek Trybunału Igors Ludboržs.
Kontrolę nadzorowali kierownik John Sweeney i koordynator zadania Csaba Hatvani, a w działania kontrolne zaangażowani byli: Neil Usher, dyrektor; Philippe Froidure, dyrektor; Paul Stafford, kierownik; Emmanuel Rauch, kierownik, a także: Jukka Nurmio, Elisabeth Türk-Saggel, Eddy Struyvelt, Katja Mattfolk, Hubert Deville, Stéphane Clot, Ivo Koppelmaa,
Ramona Bortnowschi, Carlos Sanchez Rivero, Jesús Nieto Muñoz, Maciej Szymura, Niels Sorensen, Alison Ballantine-Smith,
Danielle Pottier, Gediminas Macys i Shane Enright.
Członkiem sprawozdawcą odpowiedzialnym za to zadanie był Kevin Cardiff, członek Trybunału.
Od lewej: K. Cardiff, J. Sweeney, H. Deville, Cs. Hatvani i J. Nurmio.
Spis treści
03
Punkt
Wykaz skrótów
I–VI
Streszczenie
1–4
Wprowadzenie
5–8
Zakres i podejście
9–12
Realizacja 44 zaleceń przez Komisję
9–11
Wstęp
12
W następstwie realizacji zaleceń udoskonalono zarządzanie finansami, niektóre kwestie jednak
pozostają nierozwiązane
13–23
Kontrola systemów działań następczych Komisji i związanych z nimi procedur
13–15
Wstęp
16–18
Mechanizmy kontroli wewnętrznej Komisji
19
Komisja dokonała pewnych ulepszeń w swoim systemie działań następczych i w związanych z nimi
procedurach, lecz nadal nie wyeliminowano pewnych istotnych niedociągnięć
20
Adekwatność i wiarygodność informacji zarządczych
21–23
Monitorowanie zaleceń częściowo zrealizowanych
24–25
Najlepsze praktyki dotyczące innych systemów i procedur
26–29
Wnioski i zalecenia
04
Spis treści

Załącznik I
—Podsumowanie zaleceń objętych przeglądem Trybunału
Załącznik II
—Rolnictwo – instrumenty zarządzania rynkiem mleka i przetworów mlecznych
Załącznik III
—Rolnictwo – reforma rynku cukru
Załącznik IV
—Rolnictwo – szczególne środki dla rolnictwa w regionach najbardziej
oddalonych oraz na mniejszych wyspach Morza Egejskiego
Załącznik V
—Spójność – wydatki z Funduszu Społecznego na starszych pracowników
Załącznik VI
—Działania zewnętrzne – pomoc przekazywana za pośrednictwem Organizacji
Narodów Zjednoczonych
Załącznik VII
—Działania zewnętrzne – bezpieczeństwo żywnościowe
Załącznik VIII —Działania zewnętrzne – CRIS
Załącznik IX
—Polityki wewnętrzne – pomoc państwa
Załącznik X
—Ogólne kryteria dotyczące skutecznego systemu działań następczych
Odpowiedzi Komisji
Skróty
05
ABAC: System rachunkowości memoriałowej Komisji
CRIS: Wspólny system informacyjny RELEX
EFR: Europejski Fundusz Rozwoju
IAS: Służba Audytu Wewnętrznego Komisji
LISO: Lokalny urzędnik ds. bezpieczeństwa informacji
MMO: Centrum Obserwacji Rynku Mleka
PETRA: Aplikacja do rejestracji czasu i wydatków projektowych
POSEI: Program szczególnych opcji na rzecz regionów oddalonych i wyspiarskich. Najbardziej oddalone regiony UE
korzystają z zasad programu POSEI w sektorze rolnictwa
RAD: Baza danych „Zalecenia, działania, absolutorium” – narzędzie informatyczne służące do monitorowania
SAM: Projekt dotyczący unowocześnienia polityki w dziedzinie pomocy państwa
SARI: Interfejs do składania sprawozdań dotyczących pomocy państwa
TFUE: Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
Streszczenie
06
I
W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono wyniki przeprowadzonego przez Trybunał czwartego przeglądu działań
następczych Komisji w odpowiedzi na zalecenia pokontrolne sformułowane we wcześniejszych sprawozdaniach
specjalnych Trybunału. Wyniki takich przeglądów przedstawiono już wcześniej w skonsolidowanych sprawozdaniach za 2011 r. (nr 19/2012) i za 2012 r. (nr 19/2013), zaś wyniki za 2013 r. podsumowano w pkt 10.53–10.55 sprawo
zdania rocznego.
II
Trybunał ocenił, czy Komisja podjęła niezbędne działania mające na celu odpowiednie zarządzanie działaniami
i wypełnienie zaleceń Trybunału, starając się uzyskać odpowiedzi na dwa pytania szczegółowe: czy Komisja podjęła
odpowiednie działania w związku z zaleceniami pokontrolnymi przedstawionymi w wybranych sprawozdaniach
specjalnych oraz czy system działań następczych Komisji jest solidny.
III
Ocena objęła badanie działań następczych Komisji na podstawie próby 44 zaleceń pokontrolnych zawartych
w ośmiu sprawozdaniach specjalnych Trybunału z lat 2009–2012. Trybunał ocenił obecny stan realizacji tych zaleceń
oraz dotyczące go informacje zarządcze Komisji.
IV
W wyniku przeglądu wykazano, że Komisja w pełni zrealizowała 60% zaleceń Trybunału, 29% zrealizowała w przeważającej mierze, 8% – częściowo, natomiast 3% nie zrealizowała.
V
Komisja dokonała pewnych ulepszeń w swoim systemie działań następczych i związanych z nimi procedurach,
w szczególności w zakresie koncepcji, informacji, zgodności i łatwości użytkowania narzędzia informatycznego
do monitorowania działań następczych. Jednakże system ten nie zapewnia obecnie w pełni wystarczającej ścieżki
audytu podjętych działań, nie jest też w nim możliwe dokonanie wewnętrznej oceny tego, w jakim stopniu podjęte
działania są odpowiednie, ani monitorowanie zaleceń częściowo zrealizowanych.
VI
W świetle niedociągnięć stwierdzonych w obecnym systemie działań następczych, a także wobec uprzedniego
potwierdzenia przez Komisję potrzeby wprowadzenia ulepszeń, powinna ona dokonać niezbędnych usprawnień
(sprawozdanie specjalne nr 19/2013) w celu dostosowania swoich praktyk do odpowiednich standardów kontroli
wewnętrznej.
Wprowadzenie
01
Zgodnie z międzynarodowymi standardami audytu działania następcze podejmowane w związku ze sprawozdaniami z kontroli są końcowym etapem realizacji
cyklu kontroli wykonania zadań, który składa się z etapu planowania, wykonania
i działań następczych. Podjęcie działań następczych w związku ze sprawozdaniami z kontroli wykonania zadań jest niezbędnym elementem cyklu rozliczalności
i przyczynia się do skutecznej realizacji przez Komisję zaleceń sformułowanych
w sprawozdaniach Trybunału.
02
Niniejsze sprawozdanie jest trzecim skonsolidowanym sprawozdaniem dotyczącym działań następczych sporządzonym przez Trybunał. Uwagi dotyczące rundy
monitorowania działań następczych za 2013 r. opublikowano w streszczonej
formie w sprawozdaniu rocznym za 2013 r.
03
W pierwszym sprawozdaniu Trybunału dotyczącym działań następczych, opublikowanym w 2012 r. (sprawozdanie specjalne nr 19/2012), stwierdzono, że należy
wzmocnić działania następcze podejmowane przez Komisję w związku z zaleceniami pokontrolnymi Trybunału. W drugim sprawozdaniu dotyczącym działań
następczych, opublikowanym w 2013 r. (sprawozdanie specjalne nr 19/2013),
Trybunał zalecił Komisji udoskonalenie narzędzia informatycznego służącego do
monitorowania – aplikacji RAD („Zalecenia, działania, absolutorium”) – tak aby
w większym stopniu odzwierciedlało ono zalecenia, które zostały zrealizowane
jedynie częściowo.
04
W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono wyniki przeprowadzonego przez Trybunał przeglądu działań następczych Komisji z 2014 r. w związku z jego zaleceniami sformułowanymi w poprzednich sprawozdaniach specjalnych, a także zmiany
dokonane w aplikacji RAD.
07
Zakres i podejście
05
Cele Trybunału są dwojakie: a) przeprowadzenie ograniczonego przeglądu działań następczych Komisji na podstawie próby zaleceń pokontrolnych Trybunału
sformułowanych w sprawozdaniach specjalnych, b) przeprowadzenie kontroli
w celu dokonania oceny, czy system działań następczych Komisji jest solidny
(pod względem technicznym i proceduralnym), poprzez weryfikację adekwatności i wiarygodności obecnego systemu oraz wskazanie obszarów, w których
należy wprowadzić ulepszenia.
06
W ramach kontroli systemu Komisji zbadano modyfikacje systemu (RAD) wprowadzone od czasu ostatniego przeglądu dokonanego przez Trybunał w 2012 r.
Trybunał przeprowadził także porównanie systemu RAD z innymi systemami
działań następczych w służbach Komisji pod względem operacji i funkcji w celu
wskazania dobrych praktyk.
07
Celem przeglądu działań następczych podjętych w związku z wcześniejszymi
zaleceniami Trybunału było określenie stanu i terminowości realizacji zaleceń
oraz wskazanie nierozstrzygniętych lub nowych istotnych kwestii (jeżeli takie się
pojawiły), które należy uwzględnić w działaniach. Wyboru próby ośmiu sprawozdań specjalnych dokonano po pierwsze na podstawie czasu, jaki upłynął od
ich publikacji (co najmniej dwa lata), tak aby Komisja miała wystarczająco dużo
czasu na dostosowanie się do zaleceń, a po drugie na podstawie tego, czy zalecenia są nadal aktualne. W tabeli 1 wymieniono sprawozdania specjalne objęte
przeglądem.
08
Przy ocenie stanu realizacji zaleceń Trybunał stosuje następujące kategorie:
w pełni zrealizowane, zrealizowane w przeważającej mierze, częściowo zrealizowane, niezrealizowane, brak możliwości zweryfikowania lub nieaktualne.
08
09
Tabela 1
Zakres i podejście

Lista wybranych sprawozdań specjalnych
Lp.
Nr sprawozdania
Tytuł
1
14/2009
Czy instrumenty zarządzania rynkiem mleka i przetworów mlecznych osiągnęły swoje główne cele?
2
6/2010
Czy osiągnięto główne cele reformy rynku cukru?
3
10/2010
Szczególne środki dla rolnictwa w regionach najbardziej oddalonych oraz na mniejszych wyspach Morza Egejskiego
4
25/2012
Czy istnieją narzędzia pozwalające monitorować skuteczność wydatków z Europejskiego Funduszu Społecznego na starszych
pracowników?
5
3/2011
Wydajność i skuteczność pomocy UE przekazywanej za pośrednictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych w krajach dotkniętych konfliktami
6
1/2012
Skuteczność pomocy rozwojowej Unii Europejskiej na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce Subsaharyjskiej
7
5/2012
CRIS – Wspólny system informacyjny RELEX (Common RELEX Information System)
8
15/2011
Czy procedury Komisji zapewniają skuteczne sprawowanie kontroli pomocy państwa?
10
Realizacja 44 zaleceń
przez Komisję
Wstęp
1
Jeżeli chodzi o zalecenie 1
ze sprawozdania specjalnego
nr 6/2010, system kwot
cukrowych wygaśnie na
przełomie 2016 i 2017 r.,
w przypadku zalecenia 3
nr 5/2012 Komisja przyjęła
nową, odmienną strategię
informatyczną, a w przypadku
zalecenia 1 ze sprawozdania
specjalnego nr 5/2012 system
CRIS zostanie zastąpiony
systemem rachunkowości
ABAC.
2
Zalecenie 3 ze sprawozdania
specjalnego nr 10/2010 oraz
zalecenia 5 i 6 ze sprawozdania
specjalnego nr 6/2010.
3
W tym także jedno zalecenie,
które Komisja początkowo
odrzuciła (zalecenie 11
nr 15/2011).
09
W poniższej części przedstawiono wyniki przeglądu, w ramach którego Trybunał
zbadał, czy Komisja zrealizowała jego zalecenia, na podstawie próby złożonej
z 44 zaleceń zawartych w ośmiu wybranych sprawozdaniach specjalnych opublikowanych przez Trybunał w latach 2009–2012. W załączniku I przedstawiono
wynik oceny każdego z 44 zaleceń zbadanych przez Trybunał, a w załącznikach II–IX zawarto krótkie opisy odnośnych kontroli, zaleceń, działań następczych podjętych przez Komisję w związku z zaleceniami oraz wszelkie zagadnienia, które pozostają nierozwiązane.
10
Spośród 44 zbadanych zaleceń trzy były nieaktualne1, a działań następczych
odnoszących się do trzech zaleceń nie można było zweryfikować, ponieważ niezbędne dowody były dostępne jedynie lub w przeważającej mierze na poziomie
państwa członkowskiego2.
11
Trybunał stwierdził, że spośród pozostałych 38 zaleceń, które można było poddać
ocenie, Komisja w pełni zrealizowała 60% zaleceń3, 29% zrealizowała w przeważającej mierze, 8% – częściowo, natomiast 3% nie zrealizowała.
W następstwie realizacji zaleceń udoskonalono
zarządzanie finansami, lecz pod pewnymi względami
podjęcie dalszych działań wciąż stanowi wyzwanie
12
Ramka 1
Poniżej przedstawiono przykłady dokonanych ulepszeń oraz kwestii wymagających jeszcze rozwiązania, wynikających z działań podjętych w związku z zaleceniami pokontrolnymi Trybunału.
Ulepszenia w zakresie regulacji i monitorowania (zob. załączniki II i III)
W sektorach cukrowniczym i mleczarskim odnotowano ulepszenia w zakresie regulacji i ściślejsze monitorowanie. Na rynku mleka stopniowa deregulacja połączona z nadzorem Komisji oraz środkami udostępnionymi
państwom członkowskim umożliwiła dostosowanie produkcji mleka w UE do popytu rynkowego oraz ograniczyła ryzyko ponownego pojawienia się subsydiowanej nadprodukcji strukturalnej. Jednakże producenci
mleka mogą wciąż mieć do czynienia z krótkoterminową zmiennością popytu i cen. Komisja wprawdzie nadal
ściśle monitoruje ceny mleka i cukru, jednak jej wpływ na te ceny jest ograniczony.
Ramka 2

11
Lepsza jakość danych
a) Zapewnienie wystarczających informacji i szkoleń urzędnikom ONZ i Komisji odpowiedzialnym za
programy UE ma zasadnicze znaczenie. Przykładowo w wyniku zaleceń Trybunału właściwe podmioty
w dziedzinie środków związanych z bezpieczeństwem żywności otrzymują obecnie regularnie informacje
dotyczące zagadnień związanych z walką z głodem i uczestniczą w szkoleniach na ten temat (zob. załącznik VII). Ponadto obecnie przekazywane są też informacje dotyczące kosztów poniesionych w związku
z przekazywaniem pomocy UE za pośrednictwem agencji ONZ w krajach dotkniętych konfliktami, tak aby
w ramach przyszłych działań można było rozważyć efektywność kosztową kanałów, którymi przekazywana jest pomoc (zob. załącznik VI).
b) Wzrasta znaczenie zarządzania danymi w zarządzaniu polityką i programami UE. Przykładowo:
(i) jeżeli chodzi o wspólny system informacyjny RELEX (CRIS), wprowadzony przez Komisję na potrzeby zarządzania działaniami zewnętrznymi, wzmocniono mechanizmy kontroli jakości danych,
a obowiązki w zakresie zarządzania bezpieczeństwem danych zostały jasno sprecyzowane (zob.
załącznik VIII);
Ramka 3
(ii) kontrola pomocy państwa jest obecnie prowadzona za pomocą lepszych systemów informatycznych, obejmujących ulepszoną aplikację do rejestracji czasu i wydatków projektowych (PETRA),
służącą do składania sprawozdań dotyczących czasu i zarządzania, oraz interfejs do składania sprawozdań dotyczących pomocy państwa (SARI), działający od 2012 r., będący narzędziem komunikacji
pomiędzy państwami członkowskimi a Komisją (zob. załącznik IX).
Lepsze informacje o wynikach
a) Niektóre systemy zarządzania wynikami związane z programami POSEI i programami na rzecz mniejszych
wysp Morza Egejskiego, programami na rzecz bezrobotnych starszych pracowników oraz programami realizowanymi na polu bezpieczeństwa żywnościowego zostały w istotny sposób ulepszone poprzez zastosowanie w dorocznej sprawozdawczości państw członkowskich obowiązkowych wskaźników wykonania.
Jednakże zapewnienie wystarczających, spójnych i wiarygodnych danych nadal stanowi dla państw
członkowskich wyzwanie (zob. załączniki IV, V i VII).
b) W obszarze bezpieczeństwa żywnościowego (zob. załącznik VII) sporządzono 50 szczegółowych krajowych profili informacyjnych, które zapewniają ogólny ogląd każdego kraju wraz ze wskaźnikami obejmującymi kontekst bezpieczeństwa żywnościowego. Ponadto w przypadku programów stanowiących odpowiedź na potrzeby starszych pracowników (zob. załącznik V) Komisja ulepszyła dokumentację swoich
kontroli poprzez wprowadzenie nowo opracowanych list kontrolnych na lata 2014–2020, co prowadziło
do poprawy dokumentacji dotyczącej działań i objęcia ich zakresem kontroli.
c)
Trybunał zalecił ulepszenia w zakresie zobowiązań sprawozdawczych dotyczących pomocy UE przekazywanej za pośrednictwem agencji ONZ, w tym wskaźników SMART, sprawozdań porównawczych, szczegółowych planów prac i zrozumiałych szczegółowych budżetów. Są one teraz zawarte we wspólnych
wytycznych wydanych w 2011 r. (zob. załącznik VI).
12
Kontrola systemów działań
następczych Komisji
i związanych z nimi procedur
Wstęp
4
Kontrola wewnętrzna Komisji
to proces, którego celem jest
uzyskanie wystarczającej
pewności co do osiągnięcia
celów dotyczących
skuteczności i wydajności jej
operacji, wiarygodności
sprawozdawczości finansowej
oraz stosowania się przez nią
do obowiązujących przepisów.
http://www.coso.org/
resources.htm (Komitet
Organizacji Sponsorujących
Komisję Treadwaya).
Standardy kontroli
wewnętrznej Komisji oraz
ramy stanowiące ich
podstawę można znaleźć
w dokumencie pt. „Zmiany
standardów kontroli
wewnętrznej i ram
stanowiących ich podstawę –
Wzmocnienie skuteczności
kontroli”, SEC (2007)1341.
5
Międzynarodowe standardy
profesjonalnej praktyki
audytu wewnętrznego
(Standardy). Podstawowy
powiązany standard 2500.A1
i Poradnik 2500.A1.1: Proces
monitorowania realizacji
zaleceń. Służba Audytu
Wewnętrznego Komisji
prowadzi swoje prace
w oparciu o te standardy.
13
Zgodnie ze standardami kontroli wewnętrznej Komisji4 głównym zadaniem
kierownictwa jest zapewnienie wydajnej i skutecznej realizacji działań, zgodnej
z obowiązującymi przepisami (standard kontroli wewnętrznej nr 9 „Nadzór kierowniczy”). Zadanie to obejmuje następujące wymogi:
a) Kierownictwo jest zobowiązane do dokumentowania głównych zagadnień
i podejmowania działań następczych związanych z przyjętymi zaleceniami
pokontrolnymi i innymi zaleceniami. Nadzór kierowniczy obejmuje zarówno
aspekty dotyczące legalności i prawidłowości, jak i wyników operacyjnych,
a także nadzór organów zewnętrznych, którym powierzono zadania związane
z wykonaniem budżetu.
b) Dyrektorzy generalni informują właściwego komisarza […] o wszelkich
potencjalnych zagadnieniach związanych z kontrolą wewnętrzną i audytem
wewnętrznym […], a także o istotnych kwestiach budżetowych i finansowych,
które mogłyby wywrzeć wpływ […] na należyte zarządzanie środkami lub
mogłyby przeszkodzić w osiągnięciu określonych celów.
14
W standardzie tym wskazano także między innymi następujące kryteria, które
kierownictwo może wziąć pod uwagę podczas oceny skuteczności kontroli:
a) czy podejmowane są systematyczne działania następcze w związku z istotnymi zagadnieniami stwierdzonymi w trakcie działalności nadzorczej,
b) jeżeli za prowadzenie działań odpowiadają organy wdrażające (np. organy
w państwach członkowskich lub agencje), czy odpowiednie służby Komisji
ustanowiły właściwy nadzór lub podjęły działania następcze.
15
Międzynarodowe standardy profesjonalnej praktyki audytu wewnętrznego5
zawierają także praktyczne wytyczne, zgodnie z którymi audytorzy wewnętrzni
„oceniają adekwatność, skuteczność i terminowość działań podjętych przez kierownictwo w odniesieniu do zgłoszonych uwag i zaleceń, w tym także zgłoszonych przez audytorów zewnętrznych i innych”.
13
Kontrola systemów działań następczych
Komisji i związanych z nimi procedur
Mechanizmy kontroli wewnętrznej Komisji
16
6
http://ec.europa.eu/atwork/
key-documents/index_pl.htm
7
Art. 166 ust. 2 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE, Euratom)
nr 966/2012 z dnia
25 października 2012 r.
w sprawie zasad finansowych
mających zastosowanie do
budżetu ogólnego Unii oraz
uchylającego rozporządzenie
Rady (WE, Euratom)
nr 1605/2002 (rozporządzenia
finansowego) (Dz.U. L 298
z 26.10.2012, s. 1).
8
W tym Służba Audytu
Wewnętrznego, Dyrekcja
Generalna ds. Rolnictwa
i Rozwoju Obszarów Wiejskich,
Dyrekcja Generalna ds. Polityki
Sąsiedztwa i Negocjacji
w sprawie Rozszerzenia oraz
DG ds. Badań Naukowych
i Innowacji.
9
http://ec.europa.eu/dgs/
internal_audit/about/history/
index_en.htm
Monitorowanie realizacji zaleceń Trybunału, zgodnie z wymogami standardu
kontroli wewnętrznej nr 9, jest w pierwszej instancji zadaniem samego kierownictwa. Służby Komisji wprowadzają informacje dotyczące działań następczych
związanych z zaleceniami Trybunału oraz wniosków organu udzielającego absolutorium do aplikacji RAD stanowiącej podstawę przy sporządzaniu tej części
wstępnej wersji rocznego sprawozdania z działalności6, która jest poświęcona
działaniom następczym podjętym w związku z zaleceniami i wnioskami.
17
Komisja sporządza także sprawozdanie roczne na wniosek Parlamentu Europejskiego i Rady7, które pełnią rolę organów udzielających absolutorium z wykonania budżetu Unii Europejskiej. Niektóre służby Komisji8 stosują także lokalne
aplikacje do monitorowania zaleceń i ustaleń pokontrolnych w swoich obszarach
kompetencji (zob. pkt 24 i 25). Te kilka modułów lokalnych aplikacji ułatwia zarządzanie (w tym planowanie, monitorowanie i sprawozdawczość), a także realizację
właściwych działań w odpowiedzi na zalecenia i wnioski sformułowane przez
odpowiednie podmioty (Służba Audytu Wewnętrznego, Europejski Trybunał Obrachunkowy, Parlament Europejski, Rada), ponieważ dzięki nim odnośne informacje i plany działania dla dyrekcji generalnych i służb są dostępne w pojedynczym
zbiorze. Zapewniają też one wsparcie działań w ramach kontroli wewnętrznej
(związanych ze standardami kontroli wewnętrznej) oraz kontroli ex post.
18
Do marca 2015 r. w każdej dyrekcji generalnej działała jednostkę audytu wewnętrznego oraz koordynatora ds. kontroli wewnętrznej, których zadania
obejmowały informowanie kierownictwa DG o adekwatności i postępach działań podjętych w celu realizacji zaleceń Trybunału. W listopadzie 2014 r. Komisja
postanowiła scentralizować swoje jednostki audytu wewnętrznego, w wyniku
czego zlikwidowano jednostki audytu wewnętrznego. Obecnie funkcję audytu
wewnętrznego dla Komisji i jej agencji wykonawczych pełni jedynie Służba Audytu Wewnętrznego9.
Komisja dokonała pewnych ulepszeń w swoim
systemie działań następczych i w związanych z nimi
procedurach, lecz nadal nie wyeliminowano
niedociągnięć
19
Dobrze zarządzany system informacji zarządczej, w którym rejestrowane są
zalecenia pokontrolne i działania następcze, powinien ułatwiać rozliczalność
zarówno zewnętrznym, jak i wewnętrznym zainteresowanym stronom oraz zapewniać monitorowanie ulepszeń w zakresie zarządzania finansami. Aby umożliwić kierownictwu podejmowanie uzasadnionej decyzji co do przyjęcia ryzyka
związanego z brakiem realizacji zaleceń rejestrowane informacje powinny być
wiarygodne, a priorytety dotyczące działań dokładnie określone. Powinna także
istnieć ścieżka kontroli dokumentująca podjęcie działań i przypadki, w których
nie podjęto żadnych działań lub podjęto działania ograniczone, a także przyczyny takiego stanu rzeczy. Powinno to także pozwolić kierownictwu uzyskać we
właściwym czasie ogląd zagadnień podniesionych przez kontrolerów (zarówno
wewnętrznych, jak i zewnętrznych) w odniesieniu do stwierdzonych zagrożeń
i niedociągnięć oraz zalecanych przez nich działań, jak również ułatwić podjęcie
działań następczych przez odpowiedzialnych za dane obszary kierowników oraz
związane z nimi monitorowanie i weryfikację tych działań.
Adekwatność i wiarygodność informacji zarządczych
20
Informacje zarządcze pochodzące z aplikacji RAD były zasadniczo wiarygodne. Jednak w przypadku 11 z 24 kryteriów (załącznik X), na podstawie których
Trybunał oceniał zwykle skuteczność systemu działań następczych, stwierdzono
niedociągnięcia. Dotyczyły one następujących kwestii:
a) Jeżeli chodzi o ścieżkę audytu, Trybunał stwierdził tylko kilka przypadków,
w których dokumentacja poświadczająca (np. plany działań dotyczące zadań,
które należy wykonać w związku z zaleceniami) została uwzględniona w bazie danych. Informacja ta jest ważna, ponieważ odpowiedzi Komisji publikowane wraz ze sprawozdaniami specjalnymi mogą wskazywać konkretne
działania, które należy podjąć w związku z zaleceniami, lub nie wskazywać
takich działań.
b) Zalecenia skierowane do państw członkowskich są wprawdzie zasadniczo
umieszczane w RAD i klasyfikowane jako „przyjęte” albo jako „odrzucone”,
lecz Komisja nie podejmuje w związku z nimi działań następczych. Zgodnie
ze standardem kontroli wewnętrznej nr 9, w przypadku gdy państwa członkowskie i agencje odpowiadają za podjęcie działań w związku z zaleceniami
Trybunału, odpowiednie służby Komisji powinny ustanowić właściwy nadzór
lub podjąć działania następcze.
c) Informacje zarejestrowane w RAD mogą zawierać zawyżone dane dotyczące
stopnia realizacji zaleceń, o których mowa10. Przykładowo spośród 39 zaleceń
zarejestrowanych w bazie danych RAD jako w pełni zrealizowane („wykonane”) Trybunał uznał 14 (36%) za zrealizowane częściowo („zrealizowane
w przeważającej mierze” lub „częściowo zrealizowane”).
14
10 Tę rozbieżność w ocenach
dokonanych przez Komisję
i Trybunał można częściowo
wyjaśnić faktem, że przed
2015 r. RAD obejmował tylko
cztery kategorie oceny
realizacji zaleceń. W efekcie
system nie wyodrębniał
zaleceń, które zostały
zrealizowane częściowo.
d) Z wyjątkiem rocznego sprawozdania z działalności11 dyrekcji generalnych,
zawierającego ogólne informacje, nie są opracowywane żadne sprawozdania ani wskaźniki zapewniające konkretne informacje co do adekwatności,
skuteczności lub terminowości działań podjętych w związku z zaleceniami
Trybunału, jak wymagają tego standardy audytu.
Monitorowanie zaleceń częściowo zrealizowanych
21
Komisja podjęła pewne kroki w celu ulepszenia zdolności monitorowania systemu, w tym utworzenia rocznych planów monitorowania postępów. W 2014 r.
wprowadziła nowy status realizacji zaleceń – „częściowo zrealizowane”. Wykorzystanie tej kategorii przez służby Komisji pozostaje jednak ograniczone.
22
Komisja nie rozpatruje ponownie i nie zmienia klasyfikacji zaleceń, które zostały
ocenione jako „częściowo zrealizowane” przez Trybunał, lecz zarejestrowane
jako „wykonane” w bazie danych RAD. Ponadto nie istnieje procedura, w ramach
której oceniano by, czy dawne niezrealizowane zalecenia zarejestrowane w bazie
danych są nadal aktualne. W związku z tym nie zweryfikowano statusu żadnego
z 86 zarejestrowanych w RAD zaleceń z 21 sprawozdań specjalnych, które wcześ
niej zostały ocenione przez Trybunał jako „częściowo zrealizowane”.
23
W swoich odpowiedziach na sprawozdanie Trybunału z 2013 r. dotyczące działań
następczych (sprawozdanie specjalne nr 19/2013) Komisja przyznała już, że istnieje potrzeba zbadania możliwości zharmonizowania kategorii oceny realizacji zaleceń stosowanych przez Komisję i przez Trybunał oraz dalszego rozwoju aplikacji
RAD w celu ulepszenia informacji przekazywanych kierownictwu. Z uwagi na
inne priorytety Komisja nie była niestety w stanie dokonać odpowiednich postępów, by odpowiedzieć na te potrzeby.
15
11 Jak również sprawozdań
z celów biznesowych RAD od
czerwca 2015 r.
Najlepsze praktyki
dotyczące innych
systemów i procedur
24
W celu wskazania dobrych praktyk Trybunał przeprowadził systematyczne
porównanie sposobu, w jaki różne dyrekcje generalne Komisji postępują w przypadku zaleceń Trybunału i Służby Audytu Wewnętrznego. Objęło ono badanie
systemów działań następczych i procedur na podstawie próby zaleceń zawartych
w sprawozdaniach specjalnych z kontroli dotyczących sześciu dyrekcji generalnych: DG ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, DG ds. Współpracy
Międzynarodowej i Rozwoju, DG ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia
Społecznego, DG ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia,
DG ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej i DG ds. Badań Naukowych i Innowacji. Celem jest porównanie funkcjonalności systemów12. Przegląd funkcji tych systemów
przedstawiono w ramce 4.
16
12 Zalecenia Trybunału
uwzględniono tylko w ramach
narzędzia do zarządzania
kontrolą wewnętrzną
w DG ds. Rolnictwa i Rozwoju
Obszarów Wiejskich, do
którego przesyłane są w cyklu
miesięcznym dane z RAD.
25
Ramka 4
Te różne systemy działań następczych Komisji zostały opracowane w celu
uwzględnienia konkretnych, indywidualnych potrzeb danych dyrekcji generalnych. Przegląd różnych systemów uwypuklił ich liczne użyteczne funkcje służące
wypełnieniu wymogów dotyczących rozliczalności i sprawowania rządów w porównaniu z aplikacją RAD.
Przykłady innych systemów działań następczych służb Komisji
a) Aplikacja do monitorowania/rejestrowania działań następczych stosowana przez Służbę Audytu Wewnętrznego Komisji „GRC Issue Track” to solidny system, w którym rejestrowane są wszystkie problemy
i podejmowane w związku z nimi działania następcze. Sprawozdania sporządzane są co kwartał. System
koncentruje się na tych opóźnieniach w realizacji zaleceń, które stanowią potencjalnie istotne zagrożenie.
W systemie łatwo dostępne są plany działań i potwierdzająca je dokumentacja, a także kilka rodzajów
sprawozdań, w tym roczne sprawozdanie audytora wewnętrznego, roczne sprawozdanie z działalności
Służby Audytu Wewnętrznego oraz sprawozdania Komitetu ds. Audytu. W ramach zadania związanego
z działaniami następczymi ponownie oceniane jest ryzyko rezydualne, a znaczenie zalecenia może być
zmniejszone. Jednostkom kontrolowanym/podlegającym audytowi stale przypomina się o nierozstrzyg
niętych kwestiach, co gwarantuje ich dużą widoczność i regularne działania następcze.
b) Komisja (DG ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich) stosuje narzędzie do zarządzania kontrolą wewnętrzną, które tworzy przestrzeń współpracy. Pozwala to na comiesięczny transfer danych z aplikacji RAD.
Narzędzie to ma przewagę nad aplikacją RAD pod kilkoma względami, takimi jak łatwość użytkowania (zarówno dla kontrolerów, jak i dla zarządzających), możliwość zarządzania planami działań i powiązanymi działaniami, dokumentowanie statusu realizacji przez jednostkę kontrolowaną i przez kontrolera, a także szereg
gotowych raportów dotyczących zaleceń wygasających lub takich, których realizacja powinna się już zakończyć. Narzędzie do zarządzania kontrolą wewnętrzną wspomaga jednostki kontrolowane w pisaniu jasnych,
możliwych do zrealizowania i określonych w czasie planów działania. Obejmuje także raporty przedstawiające stan realizacji zaleceń pokontrolnych jednostki audytu wewnętrznego, Służby Audytu Wewnętrznego
i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, a także wnioski Parlamentu Europejskiego i Rady. Raporty te są
codziennie automatycznie aktualizowane, a więc zawierają zawsze najbardziej aktualne informacje.
c)
System „ASUR” stosowany przez DG ds. Badań Naukowych i Innowacji oraz system „ARGO” stosowany przez
DG ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia mają więcej funkcji niż aplikacja RAD. Przykładowo w ich przypadku wymagany jest standardowy plan działania, a terminy i dokumentacja poświadczająca są dobrze zarządzane. Każdy z systemów obejmuje moduł służący do planowania i analizy ryzyka, a przy
tym cechują je duża elastyczność i duże możliwości dostosowania do indywidualnych potrzeb.
Wnioski
i zalecenia
26
Przegląd działań następczych Komisji w związku z 44 zaleceniami ze sprawozdań
specjalnych Trybunału wykazał, że Komisja w pełni zrealizowała 60% zaleceń Trybunału, 29% zaleceń zrealizowała w przeważającej mierze, a 8% – częściowo, co
przyczyniło się do poprawy zarządzania finansami w szeregu obszarów budżetu
UE (zob. pkt 12 i załączniki II–IX).
27
Przeprowadzona przez Trybunał kontrola adekwatności i wiarygodności aplikacji
RAD Komisji Europejskiej wykazała, że informacje zarejestrowane w RAD były
zasadniczo wiarygodne. Wykazano jednak, że w aplikacji wciąż występują niedociągnięcia, takie jak brak konkretnych informacji na temat podjętych działań
(pkt 20 a)), brak właściwego nadzoru lub działań następczych podjętych w związku z zaleceniami, w przypadku których państwa członkowskie są odpowiedzialne
za przeprowadzanie działań (pkt 20 b)) oraz brak związanego z nimi monitorowania i weryfikacji zaleceń częściowo zrealizowanych (pkt 20 c)).
28
Komisja potrzebuje całościowego oglądu działań podjętych w odpowiedzi na
uchybienia stwierdzone przez Trybunał i przez organ udzielający absolutorium,
które to organy są zaangażowane w kontrolę i nadzór, zgodnie ze standardami
kontroli wewnętrznej i wytycznymi dotyczącymi najlepszych praktyk w zakresie
audytu wewnętrznego. Jak wynika z wcześniejszych deklaracji Komisji, należy
zharmonizować kategorie oceny stosowane w celu stwierdzenia, czy podjęte działania są wystarczające, oraz rozwinąć aplikację RAD w celu ulepszenia
informacji przekazywanych kierownictwu. Ponadto Komisja powinna wyznaczyć
służbę, która zajmie się usprawnieniem działań następczych, tak aby przekładały
się one na lepszą jakość sprawozdawczości na temat adekwatności i terminowości podjętych działań naprawczych. Jeżeli cele te zostaną osiągnięte, ulepszony
system działań następczych stałby się źródłem wystarczających, wiarygodnych
i istotnych informacji na temat usprawnień uzyskanych dzięki zaleceniom pokontrolnym Trybunału. W ten sposób system przyczyniałby się do zapewnienia
należytego zarządzania finansowego budżetem UE.
17
Wnioski i zalecenia

29
W świetle niedociągnięć stwierdzonych w obecnym systemie działań następczych Komisji oraz uprzedniego potwierdzenia przez Komisję potrzeby wprowadzenia ulepszeń (sprawozdanie specjalne nr 19/201313), Trybunał zaleca, by
dokonała ona niezbędnych ulepszeń swoich systemów w celu dostosowania
stosowanych praktyk do odpowiednich standardów kontroli wewnętrznej, w tym
dotyczących:
a) wyjaśniania lub dokumentowania statusu działań podjętych w związku
z zaleceniami,
b) przeglądu działań państw członkowskich i agencji podjętych w odpowiedzi
na zalecenia pokontrolne Trybunału,
c) bardziej szczegółowego omawiania działań podjętych w odpowiedzi na zalecenia w rocznych sprawozdaniach z działalności lub w innych dokumentach,
d) przeglądu zaleceń ocenionych przez Trybunał jako częściowo zrealizowane,
tak aby odzwierciedlić ich aktualny status.
Niniejsze sprawozdanie zostało przyjęte przez Izbę CEAD, której przewodniczył
Igors Ludboržs, członek Trybunału Obrachunkowego, na posiedzeniu
w Luksemburgu w dniu 19 stycznia 2016 r.
W imieniu Trybunału Obrachunkowego
Vítor Manuel da SILVA CALDEIRA
Prezes
18
13 Zob. pkt IV streszczenia.
19
Załącznik I
Załączniki
Podsumowanie zaleceń objętych przeglądem Trybunału
Zrealizowane
Sprawozdanie
specjalne nr
14/2009
Mleko
6/2010
Cukier
10/2010
Regiony
oddalone
25/2012
Pracownicy
w starszym
wieku
3/2011
ONZ
1/2012
Bezpieczeństwo
żywnościowe
Brak
Niezrealizo- możliwości
wane
zweryfikowania
Nr
zalecenia
Punkt
RAD
W pełni
zrealizowane
1
66
wykonane
X
2
67
wykonane
X
3
69
wykonane
X
4
72
wykonane
1
99/1
wykonane
2
99/2
wykonane
3
101
wykonane
X
4
102
wykonane
X
5
108
odrzucone
X
6
108
odrzucone
X
1
80
wykonane
2
81
wykonane
3
82
wykonane
4
83
wykonane
X
5
84
wykonane
X
1
62
wykonane
X
2
62
wykonane
X
3
63
wykonane
X
4
64
wykonane
X
5
64
wykonane
X
1
48
wykonane
X
2
50
wykonane
X
3
52
wykonane
1
68
wykonane
X
2
68
wykonane
X
3
68
wykonane
X
4
68
wykonane
X
5
68
wykonane
X
6
68
wykonane
X
w przeważającej
mierze
częściowo
Nieaktualne
X
X
X
X
X
X
X
20
Załącznik I
Załączniki

Zrealizowane
Sprawozdanie
specjalne nr
5/2012
CRIS
15/2011
Pomoc państwa
Punkt
RAD
1
76
wykonane
2
79
wykonane
3
80
anulowane
4
81
wykonane
1
96a
wykonane
X
2
96b
wykonane
X
3
96c
wykonane
X
4
98a
odrzucone
5
98b
wykonane
6
98c
wykonane
7
98d
wykonane
X
8
98e
wykonane
X
9
98f
wykonane
X
10
100a
wykonane
11
100b
odrzucone
X
44
23
11
3
1
60%
29%
8%
3%
OGÓŁEM
44
OCENIONO
38
W pełni
zrealizowane
Brak
Niezrealizo- możliwości
wane
zweryfikowania
Nr
zalecenia
w przeważającej
mierze
częściowo
Nieaktualne
X
X
X
X
X
X
X
X
3
3
Załącznik II
Załączniki

21
Rolnictwo – instrumenty zarządzania rynkiem mleka i przetworów mlecznych
1. W sprawozdaniu specjalnym nr 14/2009 zadano pytanie o to, czy instrumenty zarządzania rynkiem
mleka i przetworów mlecznych osiągnęły swoje główne cele.
Produkcja mleka ma ogromne znaczenie dla gospodarki rolnej Unii Europejskiej. Ponad milion producentów
dostarcza rocznie 148 mln ton mleka o wartości około 41 mld euro według cen producenta. Sektor przetwórstwa mleka (wytwarzający głównie sery, masło i mleko spożywcze) zatrudnia około 400 000 osób i generuje
obroty w wysokości 120 mld euro.
(Źródło: komunikat prasowy ECA/09/63)
2. W tym sprawozdaniu specjalnym Europejski Trybunał Obrachunkowy zweryfikował, na ile skutecznie Komisja Europejska zarządza rynkiem mleka i przetworów mlecznych w odniesieniu do głównych celów polityki
UE w dziedzinie mleczarstwa od czasu wprowadzenia kwot mlecznych w 1984 r. Trybunał podkreślił także
najważniejsze kwestie problematyczne, jakie należy wziąć pod uwagę w procesie stopniowej deregulacji
sektora mleczarskiego rozpoczętej w 2003 r.
3. UE wprowadziła w dziedzinie mleczarstwa politykę, której celem jest spełnienie szerokiego zakresu celów,
w szczególności: a) zapewnienie równowagi na rynku, b) stabilizacja cen mleka i przetworów mlecznych,
c) zagwarantowanie odpowiedniego poziomu życia producentom oraz d) zwiększenie ich konkurencyjności.
22
Załącznik II
Załączniki

Zalecenia Trybunału
Zalecenie
Status realizacji
1)Komisja musi nadal nadzorować zmiany na rynku mleka
i przetworów mlecznych, realizując działania, dzięki którym
deregulacja sektora nie doprowadzi do ponownego pojawieW pełni
nia się nadprodukcji. W przeciwnym razie cel Komisji, jakim
zrealizowane
jest utrzymanie minimalnego poziomu regulacji, stanowiącego coś w rodzaju sieci bezpieczeństwa, może szybko okazać
się niemożliwy do spełnienia.
Ocena Trybunału
Deregulacja rynku i podejście rynkowe realizowane przez Komisję
spowodowały, że produkcja mleka lepiej odpowiada popytowi
rynkowemu. Przyczyniła się tym samym do realizacji celu Komisji
polegającego na stabilizacji rynku mleka i przetworów mlecznych
oraz niedopuszczeniu do ponownej nadprodukcji, a zwłaszcza do
powstania stałych subsydiowanych nadwyżek strukturalnych.
Jeżeli chodzi o monitorowanie, to utworzone ostatnio Centrum Obserwacji Rynku Mleka (MMO) jest kompleksowym, łatwo dostępnym
i użytecznym źródłem danych dotyczących sektora mleczarskiego,
z których mogą korzystać wszystkie zainteresowane strony w celu
monitorowania, prowadzenia analiz i potencjalnych interwencji na
rynku. Producentom mleka zapewniono pakiet środków (przykładowo powołanie organizacji producentów) mających na celu wzmoc2)Trybunał przyznaje, że kształtowanie się cen w sektorze sponienie ich pozycji w łańcuchu dostaw mleka, tak aby mieli większy
żywczym jest procesem szczególnie złożonym, lecz uważa, że
wpływ na ceny producentów. Odnotowano już pierwsze pozytywne
proces ten musi być regularnie monitorowany przez Komisję.
Zrealizowane przykłady wykorzystania tych możliwości (np. sprawozdanie z wdraKomisja i państwa członkowskie muszą dopilnować, aby kon- w przeważającej
żania pakietu mlecznego).
centracja przedsiębiorstw przetwórczych i dystrybucyjnych
mierze
Jednakże Trybunał uważa, że Komisja powinna bardziej aktywnie
nie stawiała producentów mleka w pozycji cenobiorców i nie
promować środki przewidziane w pakiecie mlecznym zorientowane
ograniczała prawa konsumentów końcowych do korzystania
na wzmacnianie pozycji producentów mleka w łańcuchu dostaw
w równym stopniu z obniżek cen.
mleka, ponieważ obecnie środki te są wykorzystywane tylko w ograniczonym zakresie. Inny problem dotyczy bardzo ograniczonego
wpływu Komisji na ceny konsumpcyjne, co jest spowodowane takimi
czynnikami, jak polityka orientacji prorynkowej, złożony proces
ustalania cen w sektorze, w szczególności cen przetworów mlecznych, oraz ograniczona transmisja pomiędzy ceną ustaloną przez
producenta mleka a ceną konsumpcyjną przetworów mlecznych.
Od czasu publikacji sprawozdania specjalnego Trybunału
nr 14/2009 Komisja koncentrowała się na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania w rolnictwie oraz na aspektach
3)Jeśli chodzi o sektor mleczarski, ani poprzednia polityka
środowiskowych polityki rolnej. Komisja zachowała i rozwinęła
wsparcia cen, ani obecny system bezpośredniego wsparcia
unijne ramy legislacyjne, obejmujące „zestaw” instrumentów
dochodów w praktyce nie są ukierunkowane pod względem
legislacyjnych dla państw członkowskich (w szczególności jeśli
ani terytorialnym, ani społecznym. Biorąc pod uwagę znaczenie produkcji mleka w gospodarce rolnej oraz jej wpływ na
Zrealizowane chodzi element „ekologizacji”).
strukturę obszarów wiejskich, Trybunał zaleca Komisji głębsze w przeważającej Jednakże biorąc pod uwagę a) dużą liczbę gospodarstw mlecznych
umiejscowionych na obszarach o niekorzystnych warunkach gosporozważenie następujących kwestii:
mierze
darowania i możliwe poważne niepożądane konsekwencje obecnych
οο specyficznych problemów tych regionów, w których produkcja
i przyszłych zmian w sektorze oraz b) to, że Komisja pozostawiła
mleka jest zagrożona, zwłaszcza obszarów górskich;
państwom członkowskim swobodę decyzji co do wykorzystania
οο wpływu geograficznej koncentracji produkcji mleka na
zestawu środków, Trybunał stwierdza, że zagrożenia określone w pkt
środowisko naturalne.
69 sprawozdania specjalnego nr 14/2009 utrzymują się, a obecne
ramy polityki mogą nie być wystarczające do utrzymania produkcji
na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania.
4)Dla europejskiego sektora mleczarskiego rynek światowy
pozostanie rynkiem drugorzędnym, do którego producenci
z UE będą mieli dostęp wyłącznie w okresach zwyżkowania
cen światowych. Tylko producenci serów i innych przetworów
Od czasu publikacji sprawozdania specjalnego nr 14/2009,
o wysokiej wartości dodanej będą mogli starać się o trwały
w efekcie rosnącego popytu na rynku światowym i dalszego
W pełni
udział w rynku. Jest zatem konieczne, aby Komisja i państwa
dostosowania do potrzeb rynku, UE stała się jednym z wiodących
zrealizowane
członkowskie podejmowały dalsze starania w celu zorienświatowych eksporterów przetworów mlecznych bez udziału
towania produkcji mleka przede wszystkim na spełnianie
refundacji wywozowych.
potrzeb wewnętrznego rynku europejskiego, a także na
produkcję serów i innych przetworów o wysokiej wartości dodanej, które można eksportować bez wsparcia budżetowego.
Załącznik III
Załączniki

23
Rolnictwo – reforma rynku cukru
1. Sprawozdanie specjalne nr 6/2010 dotyczyło reformy rynku cukru.
W 2006 r. UE rozpoczęła zasadniczą reformę rynku cukru w celu lepszego dostosowania go do potrzeb rynkowych i ustabilizowania go, przy równoczesnym wywiązaniu się ze swoich międzynarodowych zobowiązań.
Europejski Trybunał Obrachunkowy przeprowadził kontrolę reformy i stwierdził, że choć celem było stworzenie zachęty dla najmniej konkurencyjnych producentów cukru do rezygnacji ze swoich kwot, z kwot zrezyg
nowały także fabryki konkurencyjne. Uzależnienie od przywozu wzrosło, podczas gdy istnieją wątpliwości
co do tego, czy obniżenie cen wpłynie na cenę płaconą przez konsumentów końcowych. Utrzymują się też
opóźnienia we wprowadzaniu w życie środków na rzecz dywersyfikacji i działań środowiskowych. Trybunał
odnotował także zwiększone ryzyko delokalizacji zakładów produkcyjnych. Reforma cukru objęła obniżenie
cen cukru, a także ograniczenie o 30% ogólnej produkcji w ramach kwot, co doprowadziło do zamknięcia
80 fabryk. Pomoc restrukturyzacyjna i pomoc na rzecz dywersyfikacji miały na celu złagodzenie społecznych
i gospodarczych skutków tych działań. W ramach kontroli Trybunał ocenił dotychczasowy stopień osiągnięcia celów reformy.
2. Trybunał wydał dwa zalecenia w celu zapewnienia konkurencyjności, kolejne dwa w celu ustabilizowania
rynków i zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw, a także dwa zalecenia w celu złagodzenia i rozwiązania
problemów dostosowawczych.
24
Załącznik III
Załączniki

Zalecenie
Status wykonania
Ocena Trybunału
1)Utrzymujące się problemy zewnętrzne mogą zmusić
Komisję do zaproponowania dalszych dostosowań produkcji
wewnętrznej. W takim przypadku Trybunał zaleca, aby instrumenty i środki zostały opracowane z zachowaniem ogólnej
spójności i na podstawie gruntownych technicznych ocen
potrzeb oraz obiektywnych i niedyskryminacyjnych kryteriów.
Nieaktualne
W wyniku problemów zewnętrznych zalecenie 1 wymagało
dalszych dostosowań produkcji wewnętrznej zaproponowanych przez Komisję. Po reformie Komisja nie zaproponowała
jednak istotnych dalszych dostosowań produkcji wewnętrznej
ani kwot. Wraz z wygaśnięciem systemu kwot cukru w 2017 r.
stanie się nieaktualne.
2)Z uwagi na znaczenie produkcji cukru dla gospodarki rolnej
Trybunał zaleca, aby Komisja zaproponowała środki mające
na celu usunięcie obostrzeń i ograniczeń występujących
w obecnym systemie kwot, które niekorzystnie wpływają
na konkurencyjność plantatorów i producentów.
W pełni
zrealizowane
Przyjęto wniosek Komisji z 2011 r. w sprawie wygaszenia systemu kwot wraz ze wszystkimi obostrzeniami i ograniczeniami.
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
Rozporządzenie (UE) nr 1308/2013 nadaje Komisji uprawnienia
prawodawcze oraz zapewnia jej narzędzia do interweniowania
na rynku w przypadku niewystarczających lub nadmiernych
dostaw cukru. W ostatnich sprawozdaniach przedstawiono
dowody na to, że Komisja regularnie monitoruje produkcję
i konsumpcję cukru oraz jego przywóz i wywóz, a także bilans
zamknięcia i otwarcia zapasów w celu zagwarantowania
bezpieczeństwa dostaw cukru na rynku UE zgodnie z celami
Traktatu. Jednakże istotna zależność UE od przywozu cukru
została uznana za główny czynnik, który może zakłócić bezpieczeństwo dostaw cukru i stabilność rynku UE. Dziś UE jest nadal
importerem netto i produkuje około 83–88% poziomu unijnej
konsumpcji cukru.
4)Trybunał przyznaje, że kształtowanie się cen w sektorze spożywczym jest procesem szczególnie złożonym, lecz uważa, że
proces ten musi być regularnie monitorowany przez Komisję.
Komisja i państwa członkowskie muszą zapewnić prawidłowe
egzekwowanie prawa konkurencji w tym sektorze, co jest
gwarancją osiągnięcia celu traktatowego, którym jest zapewnienie rozsądnych cen w dostawach dla konsumentów.
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
Komisja monitoruje ceny cukru w cyklu miesięcznym. Nie
stwierdzono wyraźnych problemów dotyczących racjonalności
cen cukru lub bezpieczeństwa dostaw. Komisja rozpoczęła także badanie dotyczące transmisji cen na rynku cukru. W ramach
swoich uprawnień Komisja powinna była jednak zrobić więcej
w celu zapewnienia egzekwowania prawa konkurencji poprzez
sprawdzanie niestandardowo niskich lub wysokich cen cukru,
ocenę koncentracji producentów cukru i ich oddziaływania na
zasady konkurencji, rozważenie strategii poprawy pionowej
transmisji cen, tak aby konsumenci mogli korzystać w odpowiednim stopniu każdej obniżki cen producentów.
5)Trybunał zaleca podjęcie pilnych działań przez Komisję
i państwa członkowskie, tak aby środki na rzecz dywersyfikacji
zostały szybko uruchomione i aby wywołały one zamierzone
skutki w zakresie wspierania rozwiązań alternatywnych
wobec produkcji buraka cukrowego i cukru.
Brak możliwości
zweryfikowania
6)Trybunał zaleca większy udział Komisji i państw członkowskich w działaniach zmierzających do zapewnienia wykonania
wszystkich zobowiązań w zakresie ochrony środowiska, które
podjęły zamknięte fabryki.
Brak możliwości
zweryfikowania
3)Trybunał zaleca, aby ewentualne przyszłe decyzje mające
wpływ na produkcję cukru w UE uwzględniały taki poziom
wewnętrznej produkcji cukru, jaki jest konieczny do realizacji
celu traktatowego, którym jest zapewnienie bezpieczeństwa
dostaw.
Komisja odrzuciła zalecenie 5 i 6, argumentując, że zgodnie
z zasadą pomocniczości odpowiedzialność za a) wdrożenie
środków na rzecz dywersyfikacji i b) zapewnienie wykonania
zobowiązań w zakresie ochrony środowiska po zamknięciu
fabryk należy do państw członkowskich. Ze względu na ograniczony zakres monitorowania działań następczych związanych
z państwami członkowskimi nie można było zweryfikować
statusu realizacji tych zaleceń.
Załącznik IV
Załączniki

25
Rolnictwo – szczególne środki dla rolnictwa w regionach najbardziej oddalonych
oraz na mniejszych wyspach Morza Egejskiego
1. Sprawozdanie specjalne nr 10/2010 dotyczyło szczególnych środków dla rolnictwa w regionach najbardziej oddalonych oraz na mniejszych wyspach Morza Egejskiego.
2. Szczególne środki dla rolnictwa w najbardziej oddalonych regionach Unii Europejskiej oraz na mniejszych
wyspach Morza Egejskiego przyjęto, aby uwzględnić sytuację strukturalną, społeczną i gospodarczą tych
regionów.
3. Europejski Trybunał Obrachunkowy ocenił skuteczność tych szczególnych środków po ich reformie przeprowadzonej w 2006 r.
4. Reforma stanowiła krok w kierunku zwiększonego uczestnictwa regionalnego oraz większej decentralizacji i elastyczności decyzyjnej na podstawie programów przedstawionych przez państwa członkowskie do
zaaprobowania przez Komisję.
5. Trybunał sformułował dwa zalecenia dotyczące reakcji na określone potrzeby, dwa dotyczące wdrażania
reformy z 2006 r. oraz jedno w związku z monitorowaniem.
26
Załącznik IV
Załączniki

Zalecenie
Status realizacji
Ocena Trybunału
1)W przyszłych procesach programowania szczególnych
środków Komisja powinna wspierać państwa członkowskie
w opracowaniu ich programów, poprzez przekazywanie
dobrych praktyk i określenie zharmonizowanych ram wskaźników służących do monitorowania skuteczności programów.
Wskaźniki powinny co najmniej zawierać informacje dotyczące zmian gospodarczych (wartość produkcji, wartość dodana
itp.) oraz społecznych (utworzone lub utrzymane miejsca
pracy itp.).
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
W kontekście pomocy dla państw członkowskich Komisja
w 2014 r. określiła ramy wspólnych wskaźników służących do
monitorowania skuteczności programów oraz uwzględniła
listę wskaźników wykonania w przepisach wspólnotowych.
Obecne rozporządzenia wykonawcze obejmują zharmonizowane wspólne wskaźniki wykonania dotyczące celów programów POSEI i na rzecz mniejszych wysp Morza Egejskiego.
Ich stosowanie w corocznych sprawozdaniach z realizacji
programów składanych Komisji przez państwa członkowskie
jest obowiązkowe.
Państwa członkowskie miały jednak pewne trudności
z przekazywaniem wystarczających danych związanych ze
wszystkimi wskaźnikami, a treść rocznych sprawozdań z realizacji programów nie zawsze odpowiada wymogom Komisji
w tym zakresie. Zasadniczo nie była dostępna dokumentacja
dotycząca dalszych działań Komisji w zakresie upowszechniania najlepszych praktyk.
2)Komisja powinna rozważyć zmianę terminu zakończenia
formalnej procedury zatwierdzania zmian w programach,
obecnie wyznaczonej na 1 sierpnia roku n-1, tak aby państwa
członkowskie dysponowały w trakcie przygotowywania zmian
wiarygodnymi danymi dotyczącymi wydatków z poprzedniego roku.
W pełni
zrealizowane
Państwa członkowskie mogą teraz zgłaszać zmiany w ramach
elastycznej procedury, która umożliwia odroczenie albo całkowite usunięcie wcześniejszego terminu 1 sierpnia roku n-1.
Brak możliwości
zweryfikowania
Realizacja zalecenia nr 3, skierowanego przede wszystkim do
państw członkowskich, nie może zostać zweryfikowana w ramach ograniczonego przeglądu działań następczych na poziomie Komisji. W sprawozdaniu z oceny sporządzonym przez
Komisję wskazano działania, w wyniku których nie osiągnięto
ich założeń (§4.3.1) i zaproponowano państwom członkowskim
ulepszenia (rozdział 8), zgodnie z zaleceniami Trybunału.
4)Państwa członkowskie powinny opracować procedury kontroli
dostosowane do każdego rodzaju działania. Muszą one
w szczególności zadbać o to, aby ich system identyfikacji działek rolnych był regularnie aktualizowany. Komisja powinna
upewnić się, że procedury kontroli działają skutecznie.
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
Nowy wieloletni program Komisji na lata 2014–2017 obejmuje
co najmniej dwa audyty programów POSEI lub programów
na rzecz mniejszych wysp Morza Egejskiego rocznie, nowe
wytyczne dla państw członkowskich dotyczące przedstawiania statystyk kontroli w sposób bardziej przejrzysty, oraz
trwający proces uzyskiwania informacji i przeprowadzania
przez Komisję przeglądów dokumentacji procedur kontrolnych
w stosunku do programów POSEI i na rzecz mniejszych wysp
Morza Egejskiego. Jednakże audyty Komisji w ciągu ostatnich
lat nie były przeprowadzane wystarczająco często, a czasem
nie obejmowały najważniejszych obszarów lub działań.
5)Komisja powinna wykorzystywać informacje przekazywane
przez państwa członkowskie do monitorowania skuteczności
programów w cyklu rocznym, w tym również te informacje,
które są już obecnie dostępne, i te, które są do uzupełnienia.
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
Od wprowadzenia wspólnych wskaźników dla programów
POSEI/PIME Komisja analizuje informacje przekazane przez
państwa członkowskie w rocznych sprawozdaniach z realizacji
programów w cyklu rocznym. Jednakże państwa członkowskie
stosują wskaźniki w swoich rocznych sprawozdaniach w sposób
zmienny, a treść sprawozdań wymaga poprawy.
3)Państwa członkowskie powinny zmienić stosowne działania,
aby zaradzić uchybieniom przedstawionym w pkt 44–67,
poprzez zastosowanie podejścia oddolnego i konsultacji na
miejscu z zainteresowanymi stronami. Sprawozdanie oceniające Komisji powinno również służyć do określenia działań
mało skutecznych, których konstrukcję należy poprawić.
Załącznik V
Załączniki

27
Spójność – wydatki z Funduszu Społecznego na starszych pracowników
1. W sprawozdaniu specjalnym nr 25/2012 dotyczącym Funduszu Społecznego zadano pytanie, czy istnieją narzędzia do monitorowania skuteczności wydatków.
2. Głównym instrumentem wspomagającym państwa członkowskie w realizacji celów unijnej polityki zatrudnienia jest Europejski Fundusz Społeczny (EFS). Ma on za zadanie promować integrację na rynku pracy osób
bezrobotnych i znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, głównie poprzez działalność szkoleniową.
3. Celem kontroli było sprawdzenie, czy i w jakim stopniu państwa członkowskie i Komisja wypracowały i stosowały narzędzia niezbędne do oceny, czy osiągnięto zaplanowane cele. W tym celu Trybunał wybrał jedną
z głównych grup znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji, a mianowicie starszych pracowników.
28
Załącznik V
Załączniki

Zalecenie
Status wykonania
Ocena Trybunału
1)Komisja powinna wymagać od państw członkowskich przygotowania programów operacyjnych (PO) w taki sposób, aby
możliwy był pomiar wyników działań finansowanych z EFS.
W tym celu należy jednoznacznie zdefiniować grupy docelowe
oraz określić odpowiednie, skwantyfikowane cele operacyjne
i wskaźniki, które umożliwiają pomiar produktów, rezultatów
i oddziaływania szczegółowego na poziomie populacji docelowych. Ponadto trzeba wyznaczyć cele cząstkowe oraz ustalić
hierarchię wartości docelowych. Cele PO w zakresie rezultatu
i szczegółowe cele dotyczące oddziaływania szczegółowego
powinny zostać uwzględnione na poziomie projektów, co ułatwiłoby osiągnięcie wartości docelowych PO oraz umożliwiło
uzależnienie płatności od osiąganych wyników.
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
2)Komisja powinna wymagać od państw członkowskich zaprojektowania systemów monitorowania i oceny w taki sposób,
aby umożliwić miarodajny pomiar postępów w osiąganiu
wyznaczonych wartości docelowych w sposób terminowy
i zrozumiały, w odpowiednich odstępach czasu, co pozwoli na
podejmowanie działań naprawczych oraz wyciąganie wnios
ków przydatnych przy podejmowaniu decyzji w przyszłości.
Taki projekt koncepcyjny wymaga terminowego gromadzenia
stosownych i sprawdzalnych danych, właściwego funkcjonowania elektronicznych systemów przetwarzania danych,
jak również regularnych ocen, w tym także na poziomie grup
docelowych. W przypadku działań EFS mających na celu
zwiększanie zatrudnienia konieczny jest ponadto pomiar ich
wpływu netto na zatrudnienie.
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
3)Aby Komisja mogła udzielać właściwych informacji na temat
zmobilizowanych środków oraz rezultatów osiągniętych
w ramach EFS, państwa członkowskie muszą przekazywać jej
spójne i wiarygodne dane. W szczególności Komisja powinna
opublikować obowiązkowe wspólne wskaźniki, które powinny
być uwzględniane przez państwa członkowskie w ich PO.
Ponadto obszary priorytetowe UE powinny być zgodne ze
strategiami UE, a ich zakres powinien zostać jasno zdefiniowany przez prawodawcę.
W pełni
zrealizowane
Europejski Fundusz Spójności na lata 2014–2020 został dostosowany do strategii „Europa 2020”. Wprowadzono do niego
obowiązkowe wspólne wskaźniki produktu i rezultatu.
4)Komisja powinna przeprowadzić szczegółową analizę kwestii
uzyskiwanych wyników, przystępując do organizacji oceny
systemów zarządzania i kontroli.
W pełni
zrealizowane
Planowane kontrole danych na temat osiągniętych wyników
i opublikowane wytyczne dla kontrolerów wskazują na przesunięcie w stronę rozliczalności w celu zapewnienia wiarygodnego systemu gromadzenia, rejestrowania i przechowywania
danych dotyczących wyników.
5)Komisja powinna poprawić dokumentację swoich kontroli
poprzez zapewnienie ścieżki audytu, która umożliwi ocenę
zakresu i jednolitości tych kontroli.
W pełni
zrealizowane
Nowo opracowane listy kontrolne na lata 2014–2020 prowadzą
do poprawy dokumentacji działań i do objęcia ich zakresem
kontroli.
Te dwa zalecenia wdrożono w przeważające mierze. Pomiar
rezultatów jest kluczową kwestią uregulowań na lata
2014–2020, a wspólne wskaźniki produktu i rezultatu zostały
wprowadzone jako obowiązkowe dla najbardziej typowych
polityk unijnych. Jednakże działania wciąż nie koncentrują się
na wspieranej grupie docelowej, z wyjątkiem młodych bezrobotnych, ani na pomiarach skuteczności działań na poziomie
grupy docelowej. Komisja nadal musi przedstawić dowody na
to, że monitoruje wyniki na poziomie projektu, i na wykonanie
ocen alternatywnych.
Załącznik VI
Załączniki

29
Działania zewnętrzne – pomoc przekazywana za pośrednictwem agencji ONZ
1. Sprawozdanie specjalne nr 3/2011 dotyczyło wydajności i skuteczności pomocy UE przekazywanej za
pośrednictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych w krajach dotkniętych konfliktami.
2. Komisja Europejska zintensyfikowała swoją współpracę z Organizacją Narodów Zjednoczonych, wypełniając częściowo swoje zobowiązanie dotyczące poprawy koordynacji pomocy. Kwota środków z EuropeAid
przekazywanych za pośrednictwem agencji Organizacji Narodów Zjednoczonych wzrosła ze 114 mln euro
w 2001 r. do 935 mln euro w 2009 r., przy czym najwięcej środków – ponad miliard euro – przekazano
w 2006 r.
3. Kontrola ta jest drugim etapem kontroli składającej się z dwóch części. W drugim etapie podjęto się oceny
stopnia osiągnięcia celów.
4. Ogólne pytanie kontrolne dotyczyło tego, czy Komisja osiąga efekt gospodarności przy przekazywaniu środków za pośrednictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych.
30
Załącznik VI
Załączniki

5. Trybunał zalecił, aby Komisja dokonała następujących zmian w koncepcji projektu, jego skuteczności i trwałości, a także wydajności:
Zalecenie
Status realizacji
1)Komisja powinna wprowadzić następujące zmiany w koncepcji
projektu:
οο dopilnować, by określano jasne praktyczne cele dla projektów,
na które przeznacza ona swoje środki. Cele powinny być
określone w sposób ilościowy, tam gdzie to możliwe, aby
ułatwić realizację i monitorowanie projektów oraz zapewnić
odpowiednie informacje zwrotne na potrzeby Komisji. Związek między działaniami projektowymi, celami projektów oraz
szeroko zakrojonymi celami powinien być jasno określony;
οο lepiej dostosować harmonogram określony w umowie w sprawie wkładu finansowego do warunków realizacji projektu, tak
aby na późniejszym etapie uniknąć czasochłonnych i kosztownych przedłużeń okresu realizacji;
οο ponieważ poziom szczegółowości w budżecie stanowi
podstawę późniejszych sprawozdań, powinien zawierać on
wszelkie informacje konieczne do oceny zwłaszcza wydajności
finansowanych działań.
W pełni
zrealizowane
Ocena Trybunału
Wspólne wytyczne dotyczące wymogów sprawozdawczości
w ramach FAFA:
οο zawierały wymogi, zgodnie z którymi wskaźniki muszą
odpowiadać celom SMART, sprawozdania powinny
pozwalać na porównania z każdym aspektem początkowego opisu działania, a także powinny zapewniać Komisji
odpowiednie informacje zwrotne (zarządzanie wiedzą)
na temat działań tego samego rodzaju;
οο uwypuklały znaczenie szczegółowych planów pracy
i określały zasady zapewniające ich aktualizację;
οο określały zasady i procedury mające zapewnić, że
Organizacja Narodów Zjednoczonych i Komisja tak samo
interpretują wszystkie szczegółowe informacje zawarte
w budżecie, a poziom informacji jest wystarczający do
tego, by można było je porównać z opisem działania.
Wytyczne są przywoływane podczas każdego wspólnego szkolenia UE i ONZ. Są one także wyjaśniane podczas regularnych
sesji szkoleniowych.
W wytycznych:
2)Komisja powinna wprowadzić następujące zmiany w zakresie
skuteczności i trwałości:
οο nalegać, by przekazywano jej niezbędne sprawozdania na
czas oraz kontynuować starania, aby w sprawozdaniach tych
znajdowały się informacje umożliwiające ocenę postępów
i powodzenia w realizacji projektów;
οο monitorowanie prowadzone przez Komisję powinno być szybkie, systematyczne, jasno udokumentowane oraz kompleksowe przez cały okres trwania projektu;
οο z każdego projektu wyciągać wnioski na potrzeby przyszłych
interwencji, szczególnie jeśli chodzi o kwestię trwałości.
W pełni
zrealizowane
οο podkreślono znaczenie terminowego opracowywania
sprawozdań na podstawie szczegółowych planów prac
i określono zasady mające na celu zapewnienie braku
opóźnień w sporządzaniu sprawozdań, udzielanie na
bieżąco informacji Komisji, a także zapewnienie, że zawierają one wszystkie szczegółowe informacje niezbędne
do oceny realizacji działań;
οο określono zasady i procedury mające na celu zapewnienie, że niezbędne informacje zostały terminowo
przekazane Komisji wraz z odpowiednimi analizami
i środkami zaradczymi na wypadek wszelkich pojawiających się trudności;
οο zawarto (w ostatniej wersji szablonu dokumentów
dotyczących działań) obowiązkową część poświęconą
wnioskom, jakie wyciągnięto z projektów, oraz kwestiom
dotyczącym trwałości działania.
31
Załącznik VI
Załączniki

Zalecenie
Status realizacji
Ocena Trybunału
W wytycznych określono zasady i procedury mające na celu zapewnienie wystarczającego poziomu informacji, by umożliwić
ocenę kwalifikowalności i uzasadnić, że proponowane koszty
są niezbędne, a także by umożliwić porównanie z opisem
działania.
Zalecenie 3, akapit 2 dotyczący opracowania standardów dla
wspólnych pozycji kosztów (zrealizowane częściowo).
3)Komisja powinna wprowadzić następujące zmiany w zakresie
wydajności:
οο należy przeprowadzać systematyczną ocenę kosztów, a rezultaty powinny być odpowiednio udokumentowane. Należy
położyć większy nacisk na wydajność, a ocena kosztów nie
powinna być ograniczona do kwestii kwalifikowalności;
οο w miarę możliwości należy opracować standardy dla
wspólnych pozycji kosztów, aby ułatwić ocenę kosztów we
wnioskach projektowych i sprawozdaniach finansowych.
Komisja zaleciła urzędnikom zatwierdzającym, aby ocenili
racjonalność kosztów podczas przyznawania środków na
projekty. Niektóre delegatury UE sporządzają zestawienia
kosztowe na podstawie lokalnych badań gospodarczych.
Ponadto Komisja wymaga od urzędników zatwierdzających
podania przyczyn, dla których wybrali daną organizację międzynarodową do realizacji zamówienia, w chwili rejestrowania
dotacji i zamówień w systemie CRIS.
Pierwszy punkt
został w całości
zrealizowany.
Drugi punkt
został zrealizowany Komisja nie ocenia jednak bezpośrednio racjonalności kosztów
częściowo.
projektów, lecz polega na wiedzy rynkowej organizacji międzynarodowych, którym udziela zamówień.
Stwierdzenie „w miarę możliwości” w tekście zalecenia
należy rozumieć jako „gdy możliwy jest dostęp do podobnych
przypadków i informacji w granicach rozsądku”. Koszt ostateczny to iloczyn ilości i kosztów jednostkowych. Jeżeli koszty
jednostkowe są nieznane, należy przynajmniej porównać ilości
z ilościami podobnych działań finansowanych w przeszłości
w celu dokonania oceny racjonalności nowego działania, które
ma zostać sfinansowane. Bez tego Komisja polega na deklaracji
strony trzeciej, nie przeprowadzając weryfikacji, choć ma
odpowiednią dokumentację.
Załącznik VII
Załączniki

32
Działania zewnętrzne – bezpieczeństwo żywnościowe
1. Sprawozdanie specjalne nr 1/2012 dotyczyło skuteczności pomocy rozwojowej Unii Europejskiej na
rzecz bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce Subsaharyjskiej.
2. Bezpieczeństwo żywnościowe jest poważnym problemem w Afryce Subsaharyjskiej, gdzie 30% ludności
cierpi głód.
3. Trybunał zbadał, czy pomoc rozwojowa udzielana przez Unię Europejską (UE) na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce Subsaharyjskiej jest skuteczna – czy pomoc rozwojowa EU na rzecz bezpieczeństwa
żywnościowego odpowiada potrzebom i priorytetom krajów oraz czy interwencje UE są skuteczne.
4. Kontrola skoncentrowana była na bezpośredniej pomocy rozwojowej UE w trzech wymiarach bezpieczeństwa żywnościowego, tj.: dostępności żywności, dostępu do niej oraz jej wartości żywieniowej. Trybunał nie
badał, czy bezpieczeństwo żywnościowe zostało uwzględnione we wszystkich odpowiednich dziedzinach
współpracy UE, takich jak ochrona zdrowia, edukacja lub zapewnienie dostępu do wody i odpowiednich
warunków sanitarnych.
33
Załącznik VII
Załączniki

Zalecenie
Status wykonania
Ocena Trybunału
W pełni
zrealizowane
Ocena skutkowała opracowaniem 50 szczegółowych arkuszy
informacyjnych dotyczących bezpieczeństwa żywnościowego
dla poszczególnych krajów opartych na międzynarodowych
wskaźnikach pochodzących głównie z agencji ONZ (FAO, UNICEF
itd.) oraz organizacji pozarządowych. Te szczegółowe karty
zapewniają ogólny ogląd każdego kraju wraz z wyliczonymi
wskaźnikami, a także obejmują kontekst dotyczący bezpieczeństwa żywności, w tym takie jego elementy, jak wskaźnik
rozwoju kraju, sytuacja żywieniowa, środowiskowa i rolna.
W pełni
zrealizowane
Służby Komisji opracowały mechanizm bezpieczeństwa
żywności i metodykę z orientacyjnym budżetem w wysokości
525 mln euro (2014–2020) na podstawie analizy technicznej
braku bezpieczeństwa żywnościowego i żywieniowego. Mają
one być stosowane w cyklu rocznym w celu zidentyfikowania
odpowiednich krajów i zaproponowania sposobu wydatkowania środków. Mechanizm ten powinien doprowadzić
do osiągnięcia podobnych rezultatów jak stały instrument
finansowania.
W pełni
zrealizowane
Ogłoszona przez Komisję informacja o wsparciu finansowym
w wysokości 3,5 mld euro oraz szczegółowych celach, które
miały zostać osiągnięte w ramach walki z niedożywieniem,
stanowiły jasny polityczny bodziec do działania. W Planie
działania na rzecz żywienia zawarto szczegółowe informacje
o wdrożeniu tego wsparcia finansowego.
4)Ponadto Komisja powinna:
określić cele interwencji, które byłyby dostatecznie precyzyjne
i mierzalne za pomocą wskaźników wykonania. Powinna ona
zapewnić osiągalność celów – przeprowadzając lepszą ocenę
ryzyka i założeń związanych z realizacją interwencji.
W pełni
zrealizowane
W dokumentach referencyjnych opisano mierzalne cele i szczegółowe wskaźniki wraz z odpowiednią metodyką ich realizacji.
Przedstawiono w nich także priorytety strategiczne oparte na
analizie zagrożeń i wyzwań.
Niektóre działania mające na celu informowanie i szkolenie
podmiotów właściwych ds. walki z głodem są organizowane
regularnie.
5)Komisja powinna lepiej wspierać finansową trwałość programów dotyczących rolnictwa i transferu socjalnego. Udzielając wsparcia, Komisja powinna położyć większy nacisk na
rozwój skutecznych usług z zakresu upowszechniania wiedzy
rolniczej, infrastruktury wykorzystywanej po zbiorach oraz
kredytów dla rolników.
W pełni
zrealizowane
Komisja wspiera fora i organizacje zaangażowane w świadczenie konkretnych usług na rzecz rolników. (Zalecenie 5a
ze sprawozdania specjalnego nr 1/2012)
W pełni
zrealizowane
W dokumencie referencyjnym „Social Transfers in the fight
against hunger” (Transfer społeczny w walce z głodem)
opisano metodyki, priorytety, cele, wartości docelowe i dobrze
zdefiniowane kluczowe wskaźniki. Nawiązuje on do praktycznych dokumentów, w których można znaleźć wskazówki
dotyczące każdego aspektu procesu.
Regularnie organizowane są sesje informacyjne i szkolenia
dla właściwych podmiotów. (Zalecenie 5b ze sprawozdania
specjalnego nr 1/2012)
1)Komisja oraz Europejska Służba Działań Zewnętrznych
powinny prowadzić zorganizowaną ocenę sytuacji pod
względem bezpieczeństwa żywnościowego w poszczególnych
krajach oraz systematycznie analizować możliwości udzielania
wsparcia przez UE w tym obszarze w okresie programowania
po 2013 r.
2)Komisja oraz Europejska Służba Działań Zewnętrznych powinny zbadać – w miarę możliwości wraz z innymi partnerami
działającymi na rzecz rozwoju – czy w praktyce możliwe jest
utworzenie stałego instrumentu służącego do finansowania
pilnych i uzupełniających środków, które mogą być niezbędne
do uwzględnienia konsekwencji potencjalnych przyszłych
kryzysów żywnościowych w krajach rozwijających się.
3)Komisja oraz Europejska Służba Działań Zewnętrznych
powinny nadać odpowiednio dużą wagę żywieniu przy
określaniu strategii współpracy, określaniu i opracowywaniu
interwencji oraz prowadzeniu dialogu politycznego z rządami
partnerskimi, w szczególności w ramach programów wsparcia
budżetowego.
6)Komisja powinna lepiej wspierać finansową trwałość programów dotyczących rolnictwa i transferu socjalnego. Udzielając
wsparcia, Komisja powinna dopilnować, by programy transferu socjalnego zapewniały odpowiednie wsparcie dla rozwoju
zdolności zarobkowych beneficjentów.
Załącznik VIII
Załączniki

34
Działania zewnętrzne – CRIS
1. Sprawozdanie specjalne nr 5/2012 dotyczyło wspólnego systemu informacyjnego RELEX (CRIS).
2. CRIS jest systemem informacyjnym wprowadzonym przez Komisję na potrzeby zarządzania działaniami
zewnętrznymi.
3. Zawiera on dane dotyczące różnych etapów zarządzania, począwszy od programowania aż do przygotowania i monitorowania, i obejmuje zarówno operacyjne, jak i finansowe aspekty tych działań. Z tego systemu
wprowadzane są również dane finansowe do systemu rachunkowości Komisji ABAC.
4. W sprawozdaniu specjalnym nr 5/2012 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego oceniono, czy CRIS spełniał potrzeby informacyjne Komisji. W szczególności Trybunał ocenił, czy struktura CRIS umożliwia spełnianie
potrzeb informacyjnych Komisji oraz czy dostarczane informacje są wiarygodne.
35
Załącznik VIII
Załączniki

5. Trybunał sformułował następujące zalecenia:
Zalecenie
1)Należy zdefiniować zamierzoną rolę CRIS jako systemu informacyjnego, zwłaszcza w odniesieniu do systemu rachunkowości Komisji ABAC. W szczególności Komisja powinna dążyć
do ograniczenia powielania funkcji ABAC w CRIS.
2)Listy kodowe danych zawartych w CRIS powinny zostać zracjonalizowane, tak aby były niepowtarzalne, a przypisane im
wartości danych wzajemnie się wykluczały. Ponadto obecne
mechanizmy kontroli jakości danych (kontrole, procesy)
powinny zostać zweryfikowane i wzmocnione, tak aby zagwarantować wiarygodność danych. Środki te powinny mieć na
celu w szczególności zapewnienie skuteczności i wydajności
CRIS, jeśli chodzi o dostarczanie zagregowanych informacji
według krajów będących beneficjentami, dziedzin polityki
i instrumentów finansowych.
3)Biorąc pod uwagę znaczną liczbę oraz zróżnicowanie użytkowników CRIS, przy przyszłych zmianach CRIS należy zwrócić
odpowiednią uwagę na poprawę łatwości użytkowania.
4)Należy określić obowiązki w zakresie zarządzania bezpieczeństwem danych zawartych w CRIS. Konieczne jest przeprowadzenie ogólnej oceny ryzyka związanego z technologią
informacyjną. Należy odpowiednio zadbać w szczególności
o ochronę danych osobowych i finansowych.
Status wykonania
Ocena Trybunału
Nieaktualne
Nadal należało zdefiniować zamierzoną rolę CRIS jako systemu
informacyjnego, zwłaszcza w odniesieniu do systemu rachunkowości Komisji ABAC.
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
Niektóre inicjatywy prowadzone przez DG ds. Współpracy
Międzynarodowej i Rozwoju w celu racjonalizacji list kodowych
danych zawartych w CRIS (opracowanie systemu danych referencyjnych, racjonalizacja kodów danych oraz ustanowienie
słownika danych) były w trakcie realizacji. Jednakże inicjatywy
dotyczące racjonalizacji kodów danych zawartych w CRIS nie
zostały jeszcze ukończone.
Wzmocniono mechanizmy kontroli jakości danych zawartych
w CRIS, tj. określono strategię jakości danych i centralny plan
jakości danych, a także wyznaczono zespół ds. jakości danych.
Nieaktualne
Większość projektów mających na celu zwiększenie łatwości
użytkowania systemu CRIS została wstrzymana na początku
2013 r. do czasu przyjęcia i realizacji nowej strategii informatycznej DG ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju.
Zrealizowane
częściowo
Obowiązki w zakresie zarządzania bezpieczeństwem danych
zawartych w CRIS zostały jasno określone.
W latach 2012–2014 przeprowadzono część działań w ramach
ograniczonej oceny ryzyka związanego z technologią informacyjną, lecz w DG ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju
wciąż nie przeprowadzono ogólnej oceny tego ryzyka. Bez
takiej oceny nie było możliwe uzyskanie jasnego oglądu
zagrożeń związanych z ochroną danych osobowych i danych
finansowych w systemach informacyjnych DG ds. Współpracy
Międzynarodowej i Rozwoju.
Załącznik IX
Załączniki

36
Polityki wewnętrzne – pomoc państwa
1. W sprawozdaniu specjalnym nr 15/2011 postawiono pytanie o to, czy procedury Komisji zapewniają
skuteczną kontrolę pomocy państwa.
2. Pomoc państwa została zdefiniowana w art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a jej kontrola
jest istotną gwarancją funkcjonowania rynku wewnętrznego. Komisja ponosi ogólną odpowiedzialność za
kontrolę pomocy państwa. W celu zapewnienia, by pomoc państwa przyznawana przez państwa członkowskie była zgodna z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej, państwa członkowskie UE mają obowiązek zgłaszania Komisji wszystkich planowanych środków pomocy państwa i uzyskania jej zgody przed ich
przyznaniem.
3. W sprawozdaniu specjalnym Trybunału zbadano, czy Komisja wdrożyła procedury, które umożliwiają skuteczne sprawowanie kontroli nad pomocą państwa. Kontrola objęła głównie organizację oraz proces decyzyjny i proces monitorowania Komisji w latach 2008–2010.
37
Załącznik IX
Załączniki

4. Trybunał zalecił Komisji, by dokonała przeglądu sposobu alokacji i wykorzystania zasobów przeznaczonych
na zarządzanie pomocą państwa w celu:
Zalecenie
Status wykonania
Ocena Trybunału
1)przyjęcia bardziej proaktywnego podejścia w swoich relacjach
z państwami członkowskimi oraz podejmowania większych
starań na rzecz pogłębiania wiedzy o zasadach udzielania pomocy państwa poprzez upowszechnianie najlepszych praktyk
i intensywniejsze zapewnianie praktycznych wskazówek;
W pełni
zrealizowane
DG ds. Konkurencji podjęła szereg inicjatyw, takich jak utworzenie sieci krajowych punktów kontaktowych, organizacja
sesji szkoleniowych i spotkań wysokiego szczebla z państwami
członkowskimi, publikacja wytycznych dotyczących pojęcia pomocy państwa oraz utworzenie platformy, na której państwa
członkowskie mogą zadawać pytania dotyczące interpretacji
i realizacji.
2)intensyfikacji czynności podejmowanych przez nią w ramach
monitorowania, zarówno pod względem wielkości prób, jak
i zakresu;
W pełni
zrealizowane
Komisja stopniowo intensyfikowała swoje czynności podejmowane w zakresie monitorowania, zarówno pod względem
wielkości prób, jak i zaangażowania jednostek rozpatrujących
sprawy.
3)wszczynania własnych postępowań ex officio w sposób
bardziej metodyczny i ukierunkowany, tak aby wykrywać
przypadki udzielenia pomocy niezgodnie z prawem.
W pełni
zrealizowane
Przyjęcie i stosowanie nowych instrumentów prawnych
w dochodzeniach podatkowych prowadziło do otwarcia kilku
szczegółowych postępowań dochodzeniowych.
Trybunał zalecił również Komisji, aby:
4)w celu zwiększenia przejrzystości i przyspieszenia procesu
decyzyjnego podjęła wiążące zobowiązanie do zamykania
wstępnego postępowania albo wydaniem decyzji, albo
wszczęciem procedury formalnego postępowania wyjaśniającego w terminie jednego roku od daty otrzymania pierwszego
zgłoszenia;
Niezrealizowane
Trybunał z zadowoleniem przyjął co prawda wzrost zainteresowania kadry kierowniczej wstępnym postępowaniem trwającym od ponad dziewięciu miesięcy, lecz obecne ramy prawne
nadal pozwalają Komisji na prowadzenie wstępnego postępowania tak długo, jak długo uważa zgłoszenie za niekompletne,
oraz do odraczania wszczynania bardziej przejrzystej formalnej
procedury dochodzenia.
5)minimalizowała liczbę wniosków o udzielenie informacji
przesyłanych państwom członkowskim oraz ograniczała je do
tych, które są naprawdę niezbędne do wydania decyzji;
W pełni
zrealizowane
W wyniku stałego przedstawiania zastępcy dyrektora
generalnego odpowiedzialnego za pomoc państwa sprawo
zdań dotyczących zaległości i w związku z potrzebą uzyskania
zatwierdzenia w przypadku trzeciej z kolei prośby o udzielenie
dodatkowych informacji wprowadzono wymagane ograniczenie liczby wniosków przesyłanych do państw członkowskich.
6)szybko podejmowała decyzje w sprawie bezzasadnych skarg,
aby zapewnić wszystkim zainteresowanym stronom większą
pewność prawną;
Zrealizowane
w przeważającej
mierze
Kryteria wprowadzone w art. 20 nowego rozporządzenia
proceduralnego powinny w istotnym zakresie ograniczyć liczbę
bezzasadnych skarg. Oddziaływanie tej zmiany nie jest jednak
jeszcze w pełni widoczne.
W pełni
zrealizowane
W celu okresowego informowania skarżących, państw
członkowskich i beneficjentów o postępach w każdej sprawie,
wysyłane są listy zawierające informacje na ten temat, zgodnie
z zaleceniem.
W pełni
zrealizowane
DG ds. Konkurencji odpowiednio przeanalizowała swoje doświadczenia związane z zarządzaniem działaniami podjętymi
w związku z kryzysem finansowym. Najważniejszym wnios
kiem płynącym z tych doświadczeń była potrzeba przyspieszenia procedury analizy i podejmowania decyzji. W ramach
projektu unowocześnienia polityki w dziedzinie pomocy
państwa (SAM) DG ds. Konkurencji podjęła kilka działań w celu
przyspieszenia procedury analizy i podejmowania decyzji
w sprawach niezwiązanych z kryzysem.
7)okresowo informowała skarżącego, państwo członkowskie
i beneficjenta o postępach (lub braku postępów) w każdej
sprawie oraz o wyniku dochodzenia;
8)wyciągnęła wnioski ze sposobu rozpatrywania spraw w czasie
kryzysu finansowego i zastanowiła się, czy może dzięki nim
poprawić swoje zwykłe metody pracy;
38
Załącznik IX
Załączniki

Zalecenie
Status wykonania
9)Komisja powinna wdrożyć ulepszony system rejestracji czasu
i sprawozdawczości zarządczej, aby skutecznie monitorować
czas poświęcany na każdą sprawę i nakład pracy każdego
z prowadzących sprawę w celu optymalizacji wykorzystania
zasobów.
W pełni
zrealizowane
DG ds. Konkurencji wdrożyła ulepszony system (PETRA –
aplikacja rejestracji czasu i wydatków projektowych) służący
sprawozdawczości dotyczącej czasu i zarządzania.
Zrealizowane
częściowo
SARI (interfejs do składania sprawozdań dotyczących pomocy
państwa), czyli narzędzie do komunikacji pomiędzy państwem
członkowskim a DG ds. Konkurencji, zaczęło funkcjonować
pod koniec 2012 r., choć nadal należy wprowadzić usprawnienia w zakresie wiarygodności systemu, takie jak: a) zasady
weryfikacji w celu uniknięcia wprowadzania niekompletnych
informacji przez państwa członkowskie, b) rejestrowanie
różnych działań użytkowników związanych z zatwierdzaniem
i c) poprawa możliwości wyszukiwania.
W pełni
zrealizowane
Działania podjęte na polu oceny ex post oddziaływania pomocy
państwa objęły publikację wspólnej metodyki oceny pomocy
państwa oraz wprowadzenie w nowych wytycznych dotyczących pomocy państwa możliwości wymagania ocen.
Uwaga: zalecenie to zostało początkowo odrzucone przez
Komisję.
Trybunał zalecił również Komisji, aby:
10)poprawiła efektywność i niezawodność procesu gromadzenia
danych;
11)prowadziła regularne oceny ex post wpływu kontroli pomocy
państwa na przedsiębiorstwa, rynki i całą gospodarkę.
Ocena Trybunału
39
Załącznik X
Załączniki

Ogólne kryteria dotyczące skutecznego systemu działań następczych
RAD
Pytania
1.Czy system został zaprojektowany w taki sposób,
aby zapewniać niezbędne
informacje?
Wymogi
W pełni
zrealizowany
a) Rola systemu w architekturze systemów informacji Komisji została
określona, udokumentowana i zatwierdzona.
X
b) Potrzeby w zakresie informacji są systematycznie określane, analizowane i dokumentowane.
X
c) Architektura i koncepcja systemu zostały udokumentowane i odzwierciedlają określone wcześniej potrzeby.
a) Dokumentacja techniczna systemu obejmuje opis treści każdego pola
danych.
X
b) Dokumentacja techniczna systemu obejmuje opis sposobu traktowania przez system każdej indywidualnej operacji.
X
3.Czy koncepcja systemu
zapewnia jego zgodność
z wymogami dotyczącymi
poufności, dostępności
i integralności informacji?
a) Środki techniczne i organizacyjne mające na celu zapewnienie poufności zostały określone i udokumentowane z uwzględnieniem kosztu
ich wdrożenia i zagrożeń, jakie wiążą się z przetwarzaniem i naturą
danych w systemie.
X
b) Procedury w zakresie przydzielania, utrzymywania i cofania praw
dostępu zostały zatwierdzone i udokumentowane.
X
c) Ustalono, zatwierdzono i udokumentowano cele związane z poziomem dostępności systemu.
X
d) Prowadzone są monitorowanie i sprawozdawczość dotyczące dostępności oraz podejmowane są odpowiednie działania w celu realizacji celów.
X
e) Zatwierdzono i udokumentowano plan dotyczący zapasowych kopii
danych; jest on wdrażany i regularnie testowany.
X
f)
System gwarantuje istnienie pełnej ścieżki audytu dla każdej operacji.
X
Zatwierdzono i udokumentowano plan przywrócenia gotowości do
pracy po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej.
g) W stosownych przypadkach system egzekwuje zasady prowadzenia
działalności (kontrole automatycznego przekazywania danych)
w celu poprawy jakości danych dotyczących transakcji. Są one
uzupełniane odpowiednimi kontrolami „ręcznymi”.
h) Utworzono odpowiednie kategorie danych i opracowano wytyczne
w celu ułatwienia i zapewnienia spójności przekazywanych danych,
ich wyszukiwania, analizy statystycznej i sprawozdawczości prowadzonych przez użytkowników.
i)
Jakość danych jest regularnie monitorowana na poziomie systemu,
podejmowane są też odpowiednie działania w celu wyeliminowania
w sposób kontrolowany stwierdzonych uchybień.
j)
Sprawozdania i wskaźniki dotyczące zarządzania sporządzone na
podstawie danych zawartych w systemie podlegają odpowiedniej
kontroli jakości.
1 Trybunał nie mógł sprawdzić tych kryteriów na podstawie dostępnych informacji.
Nie został
zrealizowany
X
2.Czy koncepcja systemu
zapewnia jego zgodność
z wymogami dotyczącymi
dokumentacji systemów
informacji finansowych?
c)
Częściowo
zrealizowany
X
X
X
nd.1
X
40
Załącznik X
Załączniki

RAD
Pytania
4.Czy system został zaprojektowany w taki sposób,
aby zapewniać łatwość
użytkowania?
Wymogi
W pełni
zrealizowany
a) Dostępne są kompletna i aktualna dokumentacja użytkownika lub
pliki pomocy.
X
b) Zadowolenie użytkowników jest regularnie monitorowane, a informacje zwrotne od nich uzyskane są brane pod uwagę.
X
Częściowo
zrealizowany
c) W celu wyszukiwania informacji użytkownicy mogą korzystać
z łatwo dostępnych funkcji przeszukiwania danych i narzędzi
sprawozdawczości.
X
5.Czy informacje dostarczane
przez system są kompletne?
a) Wszystkie informacje są wprowadzane raz i tylko raz.
X
b) Wszystkie właściwe pola danych są wypełniane.
X
przez system są spójne?
Tym samym danym nie są przypisywane różne wartości w innych częściach
komputerowego systemu informacyjnego (wewnętrzna spójność systemu
informatycznego).
X
przez system są poprawne?
Informacje zapisane w systemie odzwierciedlają rzeczywistą sytuację
(akta papierowe lub bezpośrednia obserwacja na miejscu).
X
przez system są aktualne?
Informacje są wprowadzane do systemu w terminie.
X
Nie został
zrealizowany
Odpowiedzi
Komisji
41
Streszczenie
IV
Komisja zobowiązała się do zapewnienia systematycznej realizacji zaleceń wydanych przez Trybunał w sprawozdaniach specjalnych i przyjętych przez Komisję oraz podejmowania działań następczych w związku z tymi zaleceniami.
Komisja pragnie podkreślić, że 3% zaleceń, które oceniono jako „niezrealizowane”, dotyczy tylko jednego zalecenia
zawartego w sprawozdaniu specjalnym nr 15/2011, które to zalecenie zostało odrzucone przez Komisję.
V
Procedury w ramach aplikacji RAD („Zalecenia, działania, absolutorium”) zostały wdrożone, udokumentowane i są
dostępne. Za kodowanie danych odpowiedzialność ponoszą odpowiednie dyrekcje generalne (DG) oraz służby,
które przestrzegają przejrzystych zasad w odniesieniu do odpowiednich konsultacji pomiędzy służbami, procesów weryfikacji i zatwierdzenia na odpowiednim szczeblu hierarchii. Dyrekcje generalne i służby mają możliwość
przesyłania dokumentów potwierdzających w odniesieniu do swoich odpowiedzi. Aplikacja RAD umożliwia również
wskazanie stanu realizacji działań podjętych przez Komisję. Wprowadzono dodatkowy status zalecenia „częściowo
zrealizowane”, który już funkcjonuje. Komisja i Trybunał mogą mieć jednak odmienne zdanie na temat skutecznej
realizacji zaleceń.
W związku z zaleceniami Trybunału skierowanymi do Komisji Komisja przekazuje informacje dotyczące podejmowanych działań następczych w rocznych sprawozdaniach z działalności dyrekcji generalnych i służb oraz w rocznym
sprawozdaniu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie działań podjętych w następstwie zaleceń
dotyczących absolutorium za odpowiedni rok budżetowy.
VI
Komisja jest zdania, że jej rozwiązania w zakresie kontroli są zgodne z międzynarodowymi działaniami w zakresie
kontroli oraz najlepszymi praktykami.
Komisja stawia sobie jednak za cel rozwiązywanie dalszych problemów dotyczących systemu działań podejmowanych w następstwie zaleceń dotyczących absolutorium i związanych z tym procedur.
Odpowiedzi Komisji
42
Wprowadzenie
03
Komisja jest zobowiązana zapewnić systematyczne wdrażanie i przestrzeganie zaleceń wydanych przez Trybunał
w sprawozdaniach specjalnych i przyjętych przez Komisję. Dostawca systemu w ramach Komisji opracował i dostarczył dodatkowy status zalecenia „częściowo zrealizowane”, który jest już dostępny.
09
System działań następczych i procedury Komisji powiązane z zaleceniami dotyczącymi absolutorium obejmują
wszystkie sprawozdania specjalne wydane przez Trybunał, które mają znaczenie dla Komisji.
11
w sprawozdaniach specjalnych i przyjętych przez Komisję.
Komisja pragnie podkreślić, że 3% zaleceń, które oceniono jako „niezrealizowane”, dotyczy tylko jednego zalecenia
zawartego w sprawozdaniu specjalnym nr 15/2011, które to zalecenie zostało odrzucone przez Komisję.
Ramka 1 – Ulepszenia w zakresie regulacji i monitorowania (zob. załączniki II i III)
Ograniczony wpływ Komisji na ceny jest logiczną konsekwencją podejścia ukierunkowanego na rynek oraz przesunięcia wspólnej polityki rolnej (WPR) ze wsparcia cen na wsparcie dochodów zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady.
Monitorowanie cen cukru jest jedynie elementem ogólnej oceny rynku cukru, aby osiągnąć cele zarówno WPR, jak
i reformy rynku cukru z 2006 r. Cele te nie są związane z wpływem na ceny.
Odpowiedzi Komisji
43
Kontrola systemów działań następczych Komisji i związanych z nimi procedur
Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 13 i 14
Ramy kontroli wewnętrznej Komisji i powiązane mechanizmy kontroli zostały opracowane specjalnie na potrzeby
środowiska Komisji. Opierają się one na dobrych praktykach międzynarodowych i są inspirowanie ramami Komitetu
Organizacji Sponsorujących Komisję Treadwaya (COSO).
W ramach kontroli wewnętrznej Komisji odpowiedzialność za systematyczne przestrzeganie istotnych kwestii ustalonych w trakcie działań nadzorczych wyraźnie przypisano kierownictwu.
15
Komisja pragnie podkreślić, że według międzynarodowych ramowych zasad praktyki zawodowej wydanych przez
Instytut Audytorów Wewnętrznych zalecanymi wytycznymi są praktyki doradcze.
Zob. również odpowiedzi Komisji do pkt 28.
18
Zob. odpowiedzi Komisji do pkt 28.
20
Aplikacja RAD została zaprojektowana w taki sposób, aby spełniała potrzeby i cele procedury udzielania absolutorium. Zapewnia ona wiarygodne, istotne i trafne informacje wykazujące status działań podjętych przez Komisję
w następstwie zaleceń dotyczących absolutorium. Aplikacja jest stale udoskonalana w oparciu m.in. o zalecenia Trybunału i wnioski służb Komisji. Decydując o przyszłych zmianach dotyczących RAD, Komisja będzie nadal uwzględniała zalecenia Trybunału.
20 a)
Procedury w aplikacji RAD, w tym linki do sprawozdań specjalnych wydanych przez Trybunał i służby Komisji
odpowiedzialne za realizację zaleceń, istnieją, są udokumentowane i dostępne. Za kodowanie wszelkich danych
odpowiedzialność ponoszą odpowiednie dyrekcje generalne i służby, które przestrzegają przejrzystych zasad
w odniesieniu do odpowiednich konsultacji pomiędzy służbami, procesów weryfikacji i zatwierdzenia na odpowiednim szczeblu hierarchii. Dyrekcje generalne i służby mają możliwość przesyłania dokumentów potwierdzających
w odniesieniu do swoich odpowiedzi.
20 b)
Komisja wraz z państwami członkowskimi będzie dokonywała odpowiednich przeglądów istotnych zagadnień
zgodnie ze swoimi ramami kontroli wewnętrznej oraz powiązanymi ustaleniami kontrolnymi, w odniesieniu do
przypadków szczególnych w zarządzaniu dzielonym, w którym ma pełnić rolę nadzorczą. Celem wspólnej grupy
roboczej Komisji i Trybunału jest zbadanie możliwości usprawnienia monitorowania, realizacji i sprawozdawczości
w zakresie działań w następstwie zaleceń Trybunału.
Odpowiedzi Komisji
44
20 c)
Komisja i Trybunał mogą mieć odmienne zdanie na temat skutecznej realizacji zaakceptowanych zaleceń zawartych
w sprawozdaniach specjalnych. Aplikacja RAD umożliwia również wskazanie stanu realizacji działania podjętego
przez służby Komisji, w tym w stosunku do oczekiwanego terminu zakończenia.
20 d)
Komisja składa sprawozdania z działań podejmowanych w następstwie zaleceń Trybunału skierowanych do Komisji
w rocznych sprawozdaniach z działalności DG i służb oraz w rocznym sprawozdaniu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie działań w następstwie zaleceń dotyczących absolutorium za odpowiedni rok budżetowy.
Komisja przyznaje jednak, że można wprowadzić dalsze udoskonalenia w zakresie sprawozdawczości.
21
W nocie z dnia 16 października 2014 r. dotyczącej wydania wersji 6.4 aplikacji RAD DG i służby otrzymały przejrzyste
instrukcje dotyczące nowej funkcji „zaleceń częściowo zrealizowanych”. Na szczeblu wszystkich DG i służb zapewniono podnoszenie świadomości i szkolenia w zakresie nowego statusu zaleceń „częściowo zrealizowane”.
Komisja jest zdania, że DG i służby korzystają z tej nowej funkcji w razie potrzeby i w stosownych przypadkach.
22
Komisja zobowiązuje się do zapewnienia systematycznej realizacji i przestrzegania zaakceptowanych zaleceń wydanych przez Trybunał w sprawozdaniach specjalnych.
Komisja i Trybunał mogą mieć odmienne zdanie na temat skutecznej realizacji zaleceń. Komisja przyznaje, że można
jeszcze bardziej usprawnić procedury podejmowania działań następczych w odniesieniu do zaleceń, co do których
obie instytucje są zgodne, jeśli chodzi o status realizacji.
23
Jak stwierdzono w odpowiedzi Komisji do pkt 26 sprawozdania dotyczącego działań następczych z 2013 r. (sprawo
zdanie specjalne nr 19/2013), zharmonizowanie kategorii stosowanych do oceny działań związanych z wdrażaniem
zaleceń Trybunału, a także wykorzystywanych przez Komisję i Trybunał, może być jednym z tematów przyszłych
dyskusji między tymi dwoma instytucjami.
Odpowiedzi Komisji
45
Najlepsze praktyki dotyczące innych systemów i procedur
25
Aplikację RAD opracowano na potrzeby zarządzania koordynacją pomiędzy służbami w procedurze udzielania
absolutorium, stosownymi odpowiedziami, których Komisja udzieliła na przestrzeni lat, oraz powiązaną organizacją
koordynacji pomiędzy służbami w Komisji. Pomimo że można wprowadzić dalsze udoskonalenia i zmiany w technologii informacyjnej, Komisja jest zdania, że aplikacja RAD jest odpowiednim narzędziem służącym wypełnieniu
wymogów dotyczących rozliczalności i sprawowania rządów w odniesieniu do procedury udzielania absolutorium.
Wnioski i zalecenia
26
w sprawozdaniach specjalnych i przyjętych przez Komisję.
System działań Komisji podejmowanych w następstwie zaleceń dotyczących absolutorium i procedury obejmują
wszystkie sprawozdania specjalne wydane przez Trybunał, które mają znaczenie dla Komisji.
27
Zob. odpowiedzi Komisji do pkt 20 lit. a), b) i c).
28
Komisja jest zdania, że aplikacja RAD zapewnia ogólny obraz wszystkich zaleceń i wniosków skierowanych do Komisji w związku z procedurą udzielania absolutorium.
Jak stwierdzono w odpowiedzi Komisji do pkt 26 sprawozdania specjalnego dotyczącego działań następczych
nr 19/2013, zharmonizowanie kategorii stosowanych do oceny działań związanych z wdrażaniem zaleceń Trybunału,
a także wykorzystywanych przez Komisję i Trybunał, może być jednym z tematów przyszłych dyskusji między tymi
dwoma instytucjami.
W odniesieniu do przestrzegania zaleceń Trybunału Komisja zadecydowała, że odpowiedzialność za to zadanie spoczywa na kierownictwie, a powierzenie go Służbie Audytu Wewnętrznego groziłoby podważeniem niezależności
tego organu.
Odpowiedzi Komisji
46
29
Komisja jest zdania, że jej rozwiązania w zakresie kontroli są zgodne z międzynarodowymi działaniami w zakresie kontroli oraz najlepszymi praktykami. Komisja stawia sobie jednak za cel rozwiązywanie dalszych problemów
dotyczących systemu działań podejmowanych w następstwie zaleceń dotyczących absolutorium i związanych z tym
procedur.
Zob. również odpowiedź Komisji do pkt 28.
29 a)
Komisja przyjmuje to zalecenie.
Komisja oceni możliwości poprawy jakości informacji na temat stanu realizacji podjętych działań.
29 b)
Komisja przyjmuje to zalecenie w odniesieniu do przypadków szczególnych w zarządzaniu dzielonym, w którym
pełni rolę nadzorczą. Komisja wraz z państwami członkowskimi dokona odpowiedniego przeglądu istotnych zagadnień. Celem wspólnej grupy roboczej Komisji i Trybunału jest zbadanie możliwości usprawnienia monitorowania,
realizacji i sprawozdawczości w zakresie działań w następstwie zaleceń Trybunału.
29 c)
Komisja zobowiązuje się do dalszego usprawniania sprawozdawczości w zakresie działań podejmowanych
w związku z rocznymi sprawozdaniami z działalności.
29 d)
Komisja będzie monitorowana wraz ze wszystkimi DG i zainteresowanymi służbami.
Odpowiedzi Komisji
47
Załączniki
Załącznik II
Rolnictwo – instrumenty zarządzania rynkiem mleka i przetworów mlecznych
Odpowiedzi Komisji na zalecenia Trybunału 2
Komisja uznaje to zalecenie za w pełni zrealizowane.
Powołanie (nowych) organizacji producentów wymaga czasu i intensywnych działań ze strony samych rolników, np.
w celu powołania organizacji producentów oraz rozpoczęcia wspólnych negocjacji na kolejnym etapie. Korzystne
zmiany na rynku i perspektywy w latach 2012 i 2013 nie zachęcały rolników do przyłączenia się do organizacji
producentów.
Oprócz licznych rozmów z państwami członkowskimi na poziomie Komisji i Rady dotyczących wdrożenia „pakietu
mlecznego” na poziomie państw członkowskich (przez władze i zainteresowane strony), podczas licznych formalnych i nieformalnych spotkań (np. prezentacji wygłaszanych przez przedstawicieli Komisji podczas spotkań i wydarzeń) Komisja aktywnie promowała środki wśród zainteresowanych stron, w szczególności wśród rolników i organizacji rolników.
Kwestia dotycząca pakietu mlecznego była regularnie omawiana z zainteresowanymi stronami w ramach Grup
Doradczych ds. Mleka, w których organizacje rolników (Copa-Cogeca, European Coordination Via Campesina,
European Milk Board) zajmują znaczącą liczbę stanowisk. Kwestię pakietu mlecznego poruszano również podczas
wspólnych spotkań Komitetu Zarządzającego i Grupy Doradczej ds. Mleka, które miały miejsce w 2011 r. i 2012 r.
Komisja uczestniczyła również w dwóch seminariach (w 2012 r. i 2014 r.) zorganizowanych przez Copa-Cogeca
i dotyczących wdrożenia pakietu mlecznego, zachęcających (organizacje) rolników do korzystania z pakietu mlecznego (organizacji producentów itp.). Ponadto podczas konferencji „SEKTOR MLECZARSKI UE: ROZWÓJ PO 2015 R.”,
która odbyła się w 2013 r. i wzięły w niej udział wszystkie zainteresowane strony, omawiano między innymi również
temat pakietu mlecznego.
Zgodnie z zasadą pomocniczości prawodawcy uznali, że identyfikacja rodzajów gospodarki rolnej lub sektorów
rolnictwa wspieranych przez płatności bezpośrednie z powodu napotkanych przez nie trudności stanowi wyłączną
odpowiedzialność państw członkowskich. Uznano, że to one są w stanie najlepiej zidentyfikować na swoim terytorium regiony i sektory, w których występują trudności, oraz ustalić wśród różnych potrzeb priorytety ukierunkowanego wsparcia, uwzględniając również sektorową specjalizację regionów.
Prawodawcy postanowili, że państwa członkowskie uwzględnią w każdym programie na rzecz rozwoju obszarów
wiejskich analizę SWOT sytuacji i dokonają identyfikacji potrzeb, którymi należy się zająć na obszarze geograficznym objętym programem. Należy uwzględnić opis strategii świadczący o tym, że wzięto pod uwagę konkretne
potrzeby powiązane z określonymi warunkami na poziomie regionalnym lub niższym i konkretnie zaspokajane
poprzez odpowiednio przygotowane kombinacje środków lub podprogramy tematyczne. Zadaniem państw członkowskich jest określenie w razie potrzeby słabych stron i zagrożeń w odniesieniu do sektora mleka oraz zapewnienie środków na rzecz rolników, aby pomóc im w zaspokajaniu ich potrzeb.
W odniesieniu do zasady wzajemnej zgodności i nowej ekologizacji płatności bezpośrednich konieczne jest pozostawienie państwom członkowskim określonego marginesu swobody, aby pozwolić im na uwzględnienie lokalnych
potrzeb i ograniczeń, a także konkretnych kwestii środowiskowych. W związku z tym zasada ta była i w dalszym
ciągu jest przestrzegana w przepisach UE.
Odpowiedzi Komisji
48
Załącznik III
Rolnictwo: reforma rynku cukru
Jednym z celów reformy rynku cukru z 2006 r. było wywiązanie się ze zobowiązań Unii wynikających z porozumień
międzynarodowych oraz odzwierciedlenie ustaleń międzynarodowych – takich jak bezcłowy, bezkontyngentowy
dostęp dla krajów najsłabiej rozwiniętych – przyjętych w ramach unijnej międzynarodowej polityki w dziedzinie
handlu i rozwoju. W związku z tym oceny Trybunału, zgodnie z którą UE jest obecnie importerem netto i opiera się
na przywozie cukru, nie można uznać za sprzeczną z celem traktatowym, którym jest zapewnienie bezpieczeństwa
dostaw.
Komisja przeprowadziła dochodzenie w sprawie ochrony konkurencji, a państwa członkowskie przeprowadziły
niezbędne postępowania dotyczące konkurencji w sektorze cukrowniczym. Ponadto w oparciu o sam fakt, że ceny
cukru w UE w 2015 r. są na najniższym poziomie od czasu reformy, można w sposób uzasadniony przyjąć, że cel traktatowy, którym jest zapewnienie rozsądnych cen w dostawach dla konsumentów, został spełniony.
Wspólna odpowiedź na zalecenia 5 i 6
Zgodnie z zasadą pomocniczości państwa członkowskie są odpowiedzialne za realizację tych zaleceń.
Załącznik IV
Rolnictwo: szczególne środki dla rolnictwa w regionach najbardziej oddalonych oraz
na mniejszych wyspach Morza Egejskiego
Od momentu przedstawienia sprawozdań rocznych za 2013 r. należało zgromadzić wspólne wskaźniki (jak określono
w załączniku VIII do rozporządzenia (UE) nr 180/2014), aby przedstawić je w 2014 r. 2013 r. był rokiem przejściowym.
Jeżeli w tych sprawozdaniach za 2013 r. brakowało jakichś wskaźników (70% wskaźników), wszystkie wskaźniki
zostały podane w sprawozdaniach za 2014 r. (otrzymanych w 2015 r.), mimo że wciąż należy wprowadzić pewne
ulepszenia do przyszłych sprawozdań.
Spotkania dwustronne odbywają się regularnie, w szczególności w kontekście zmian wprowadzonych w programie.
Wtedy też służby Komisji przypominają państwom członkowskim o stosowaniu najlepszych praktyk, takich jak przekazywanie informacji beneficjentom, a także podkreślają znaczenie weryfikowalności i kontroli nowych środków.
Ponadto w dniu 9 lipca 2014 r. przedstawiono Komitetowi Zarządzającemu ds. Płatności Bezpośrednich standardowe formularze sprawozdawcze dotyczące statystyk w zakresie kontroli POSEI/Najwyższych Organów Kontroli
przeznaczone do stosowania w sprawozdawczości od 2014 r. oraz przeprowadzono kolejną wymianę informacji
z państwami członkowskimi w celu przyjęcia wytycznych dotyczących gromadzenia tych danych. Dane te są obecnie włączone do rocznego sprawozdania.
Odpowiedzi Komisji
49
Komisja podkreśla, że priorytety audytów są określane na podstawie centralnej analizy ryzyka, zgodnie z dostępnymi zasobami audytowymi. Komisja podkreśla, że intensywność audytu w odniesieniu do działań POSEI wzrosła
w ciągu ostatnich dwóch lat, gdy audytowi poddano wszystkie odpowiednie (pod względem materialnym) państwa
członkowskie i działania.
Od momentu przedstawienia sprawozdań rocznych za 2013 r. należało zgromadzić wspólne wskaźniki (jak określono
w załączniku VIII do rozporządzenia (UE) nr 180/2014), aby przedstawić je w 2014 r. 2013 r. był rokiem przejściowym.
Jeżeli w sprawozdaniach za 2013 r. brakowało jakichś wskaźników (70% wskaźników), wszystkie wskaźniki zostały
podane w sprawozdaniach za 2014 r. (otrzymanych w 2015 r.), mimo że wciąż należy wprowadzić pewne ulepszenia
do kolejnych sprawozdań.
Komisja dokonuje corocznej analizy tych danych i w stosownych przypadkach zwraca się do państw członkowskich
o dostarczenie dalszych informacji w celu poprawienia jakości niektórych ich danych.
W ciągu dwóch lat przedstawianie wspólnych wskaźników przez państwa członkowskie znacznie się poprawiło
i obecnie jest przeprowadzane w sposób kompleksowy.
Załącznik V
Spójność: wydatki z Funduszu Społecznego na starszych pracowników
W ramach priorytetów inwestycyjnych objętych rozporządzeniem w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego
na lata 2014–2020 określono, w stosownych przypadkach, odnośne grupy docelowe. Istotny priorytet inwestycyjny
odnosi się do „aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu”. Jeżeli instytucje zarządzające wybiorą ten priorytet inwestycyjny, aby określić cel szczegółowy – przestrzegając np. zaleceń dla poszczególnych państw – muszą
one określić cele dotyczące wyników i rezultatów na tym poziomie. Ponadto coroczna sprawozdawczość (roczne
sprawozdanie z realizacji) będzie obejmowała wspólne wskaźniki, które są związane między innymi z grupą wiekową i statusem na rynku pracy (tj. wspólny długoterminowy wskaźnik w zakresie Europejskiego Funduszu Społecznego: „uczestnicy powyżej 54 roku życia pracujący, łącznie z prowadzącymi działalność na własny rachunek,
sześć miesięcy po opuszczeniu programu” [operacji]). Komisja uważa, że dysponuje wystarczającą ilością informacji, aby ocenić skuteczność działań w odniesieniu do starszych pracowników, podobnie jak w przypadku młodych
bezrobotnych.
Zasada zarządzania dzielonego, zgodnie z którą państwa członkowskie wdrażają programy operacyjne, nie pozwala
na właściwe monitorowanie celów w zakresie rezultatu na poziomie projektu. Rozporządzenie w sprawie wspólnych
przepisów (rozporządzenie (UE) nr 1303/2013), pozwalające na stosowanie opcji kosztów uproszczonych, pomoże
jednak instytucjom zarządzającym i beneficjentom skupić się na rezultatach na poziomie projektu.
Od 2011 r. Komisja we współpracy z państwami członkowskimi organizuje wydarzenia dotyczące podnoszenia
poziomu świadomości i budowania zdolności w zakresie przeprowadzania ewaluacji wpływu z wykorzystaniem
metod kontrfaktycznych. Aby zapewnić wsparcie metodyczne na rzecz państw członkowskich, w 2013 r. w ramach
Wspólnego Centrum Badawczego w Isprze powstało Centrum Badań nad Ewaluacją Wpływu.
Odpowiedzi Komisji
50
W ramach spotkań partnerskich dotyczących oceny Europejskiego Funduszu Społecznego prowadzono na ten
temat regularne dyskusje z instytucjami zarządzającymi.
Komisja sfinansowała osiem pilotażowych ewaluacji wpływu z wykorzystaniem metod kontrfaktycznych, jaki miały
interwencje w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w Hiszpanii, we Włoszech (dwa projekty), w Estonii, Portugalii (dwa projekty), na Litwie i Słowacji. Rezultaty rozpowszechniono na różnych forach oraz na konferencji w Brukseli.
Dane dotyczące wszystkich wskaźników – wspólnych i dotyczących poszczególnych programów – przekazano Komisji
drogą elektroniczną jako zestaw uporządkowanych danych w ramach rocznego sprawozdania z realizacji, sprawozdania
za 2015 r. dotyczącego Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych oraz sprawozdania końcowego. Przedmiotowe
dane pozwolą Komisji na coroczne monitorowanie postępów w dążeniu do wartości docelowych przez grupę docelową, a wskaźnik osiągnięć będzie można obliczyć na poziomie priorytetów inwestycyjnych (koszty/wyniki/rezultaty).
Wpływ na zatrudnienie będzie mierzony za pomocą odnośnych wspólnych długoterminowych wskaźników rezultatu. Pomiaru wpływu netto na zatrudnienie można dokonać za pomocą ewaluacji wpływu z wykorzystaniem
metod kontrfaktycznych.
Instytucje zarządzające muszą przeprowadzić ewaluację wpływu, przy czym nie muszą to być ewaluacje z wykorzystaniem metod kontrfaktycznych. Komisja promowała jednak stosowanie ewaluacji wpływu z wykorzystaniem
metod kontrfaktycznych, organizując w tym celu wydarzenia dotyczące podnoszenia poziomu świadomości i budowania zdolności oraz zakładając Centrum Badań nad Ewaluacją Wpływu. W państwach członkowskich przeprowadzono serie szkoleń i regionalnych warsztatów. Wsparcie ze strony Komisji będzie kontynuowane przez stworzenie
i prowadzenie wspólnoty praktyk w zakresie ewaluacji wpływu z wykorzystaniem metod kontrfaktycznych.
Załącznik VI
Działania zewnętrzne – pomoc przekazywana za pośrednictwem ONZ
Odpowiedź na akapit drugi:
Komisja uważa, że wdrożenie takiego systemu informacyjnego dotyczącego standardów w państwach dotkniętych
konfliktami nie jest możliwe. Przyczyn należy upatrywać zarówno w poziomie trudności w zapewnieniu spójności
danych (które muszą być kompletne, wiarygodne i stale aktualizowane), jak i w stosunku ich względnie wysokich kosztów do ujemnej opłacalności. W związku z tym Komisja uważa, że zrealizowano drugi punkt zawarty w tym zaleceniu.
Załącznik VIII
Działania zewnętrzne: CRIS
W kontekście nowej strategii dotyczącej systemów informacyjnych Komisji wyjaśniono zamierzoną rolę CRIS jako
systemu informacyjnego, zwłaszcza w odniesieniu do systemu rachunkowości Komisji ABAC.
W dniu 12 czerwca 2014 r. Komisja zatwierdziła nową strategię, zgodnie z którą:
-
funkcje finansowe CRIS zostaną zastąpione w jak najdalej idącym zakresie przez ABAC w wyniku strategii Komisji
na rzecz racjonalizacji. Działania w zakresie dalszego rozwoju konserwacji powinny zostać wstrzymane, aby
można było przenieść moduły do ABAC, z wyjątkiem działań w zakresie dalszego rozwoju konserwacji przyczyniających się do poprawy jakości danych, sprawozdawczości, realizacji działań związanych z upraszczaniem
i ograniczenia kosztów konserwacji;
Odpowiedzi Komisji
-
51
funkcje CRIS, które nie mogą podlegać zarządzaniu w ramach ABAC, będą zawarte w przyszłym systemie operacyjnym (nazywanym OPSYS) opartym na nowoczesnej technologii odpowiadającej na potrzeby operacyjne,
w tym spełniającej wymogi związane z przejrzystością.
Strategia ta jest realizowana zgodnie z następującym planem działania:
-
zarządzanie gwarancjami odbywa się wyłącznie w ABAC od dnia 1 stycznia 2014 r.;
-
prognoza finansowa: od grudnia 2014 r. wdrażane jest nowe narzędzie (BPC), które zastąpi były moduł prognozowania CRIS;
-
moduły finansowe CRIS (faktury, płatności, nakazy odzyskania środków, prognozy dochodów) będą stopniowo
wycofywane w kwietniu 2016 r. Od tego momentu stosowane będą moduły finansowe ABAC. W odniesieniu do
modułów operacyjnych dotyczących umów i decyzji przeprowadzana jest obecnie analiza rozbieżności w celu
włączenia tych modułów do systemów współpracy (SYGMA, e-zamówienia).
Trwa obecnie ujednolicanie kodów danych CRIS.
Komisja przeprowadza obecnie przegląd procesu zarządzania regionalnymi danymi geograficznymi. Proces składający się z trzech etapów jest obecnie poddawany przeglądowi, aby umożliwić kodowanie stref geograficznych
jedynie na poziomie państwa (a nie na poziomie regionów) w celu automatycznego odłączenia strefy odbiorcy DAC
od strefy beneficjenta oraz w celu zapewnienia spójności w kodowaniu danych dotyczących lokalizacji działania.
Komisja prowadzi również przegląd listy domen i połączy tę ograniczoną listę z liniami budżetowymi wykorzystywanymi obecnie przez różne służby Komisji w ramach CRIS.
Ponadto racjonalizacja CRIS w kwietniu 2016 r. prowadzi do faktycznej racjonalizacji kodów (przy użyciu kodów
ABAC).
Komisja uznaje, że status realizacji osiągnął poziom „w pełni zrealizowane”.
W dniu 21 października 2014 r. Komisja podpisała szczególną umowę (odniesienie nr 84). W ramach tej oceny podkreślono aspekty dotyczące ochrony, podatność Komisji na zagrożenia oraz określono działania łagodzące. W dniu
18 grudnia 2014 r. dostarczono sprawozdanie specjalne ukierunkowane na bezpieczeństwo danych osobowych
i danych finansowych. W dniu 30 września 2015 r. dostarczono pełne sprawozdanie z oceny bezpieczeństwa.
JAK OTRZYMAĆ PUBLIKACJE UE
Publikacje bezpłatne:
•
jeden egzemplarz:
w EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu)
•
kilka egzemplarzy (lub mapy, plakaty):
w przedstawicielstwach Unii Europejskiej (http://ec.europa.eu/represent_pl.htm)
w delegaturach Unii Europejskiej w krajach poza UE (http://eeas.europa.eu/delegations/index_pl.htm)
kontaktując się z Europe Direct (http://europa.eu/europedirect/index_pl.htm)
lub dzwoniąc pod numer 00 800 6 7 8 9 10 11 (numer bezpłatny w całej UE) (*).
(*)
Informacje są udzielane nieodpłatnie, większość połączeń również jest bezpłatna (niektórzy operatorzy,
hotele lub telefony publiczne mogą naliczać opłaty).
Publikacje płatne:
•
w EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu)
Monitorowanie działań następczych podejmowanych
w związku z publikowanymi przez Trybunał
sprawozdaniami specjalnymi jest nieodzownym
elementem cyklu rozliczalności i pomaga motywować
Komisję i państwa członkowskie do skutecznego
realizowania zaleceń. W niniejszym sprawozdaniu
przedstawiono wyniki czwartego przeglądu, w ramach
którego Trybunał zbadał działania następcze
podejmowane przez Komisję. Przegląd przeprowadzono
na podstawie próby złożonej z 44 zaleceń zawartych
w ośmiu sprawozdaniach specjalnych, które Trybunał
opublikował w latach 2009–2012. W wyniku przeglądu
wykazano, że Komisja zrealizowała w pełni lub
w przeważającej mierze 89% zaleceń Trybunału,
8% – częściowo, natomiast 3% nie zrealizowała.
Ponadto Trybunał zaleca, by Komisja wprowadziła
usprawnienia w sposobie prowadzenia działań
następczych.
EUROPEJSKI
TRYBUNAŁ
OBRACHUNKOWY