Żywienie dziecka
Transkrypt
Żywienie dziecka
Żywienie dziecka dr n.med. Jolanta Meller „Na wiele potrzebnych nam rzeczy możemy poczekać. Dziecko nie może. Właśnie teraz formują się jego kości, tworzy się krew, rozwija umysł. Nie możemy mu powiedzieć Jutro. Jego imię brzmi Dzisiaj.” laureatka Nagrody Nobla G.Mistral (Chile) Żywienie dziecka Budowa nowych tkanek (rozrost) Odnowa zużytych tkanek Wytwarzanie energii Utrzymywanie temperatury ciała 1 Składniki budulcowe Białka Woda Sole mineralne Składniki energetyczne Węglowodany Tłuszcze Białko powinno pokrywać zapotrzebowanie na wszystkie aminokwasy egzogenne i zapewniać dodatni bilans azotowy zwierzęce, roślinne zapotrzebowanie 2,5-4 g/kg/dobę 2 Węglowodany dostarczają energii do pracy mięśni oraz cieplną ulegają przemianie w tłuszcz, nadmiar magazynowany w postaci glikogenu w wątrobie i mięśniach zapotrzebowanie g/kg/dobę dzienne 13-14 Tłuszcze materiał energetyczny i częściowo budulcowy magazynowane w postaci tk. tłuszczowej mogą być wytwarzane przez organizm z węglowodanów są źródłem witaminy ADEK Tłuszcze Dla zdrowia niekorzystne są niektóre postacie nienasyconych kwasów tłuszczowych (izomery „trans”) powstałe w wyniku uwodnienia olejów roślinnych (niektóre margaryny twarde, tłuszcz cukierniczy) 3 Woda jest głównym składnikiem organizmu zapotrzebowanie 150-180 ml/kg/dobę nie mniej niż 1 litr/dzień dla dzieci młodszych nie mniej niż 1,5 l/dzień dla dzieci starszych Witaminy biologicznie czynne substancje potrzebne do prawidłowej przemiany materii rozpuszczalne w tłuszczach i wodzie dostarczane z zewnątrz z wyjątkiem B12, D, K, kwasu nikotynowego Składniki mineralne sole wapnia fosforu żelazo potas sód sole 4 Pierwiastki śladowe Cu, Mn, Zn, Co, F, Mo W celu zapewnienia równowagi ilość pokarmów zasadotwórczych (warzywa, owoce) powinna przewyższać 3-4 krotnie pokarmy kwasotwórcze (mięso, ser, jaja, pieczywo, tłuszcze) Żywienie noworodków i niemowląt Naturalnym sposobem żywienia niemowlęcia jest karmienie piersią. Zapewnia ono prawidłowy, harmonijny rozwój psychomotoryczny. Jest również najlepszym elementem profilaktyki chorób cywilizacyjnych. Film Avent Model żywienia niemowląt karmionych piersią 5 Karmienie piersią Przeciwwskazaniem do karmienia piersią jest wyłącznie czynna gruźlica u matki HIV (w krajach rozwiniętych) galaktozemia u dziecka leki (sole złota, sole litu, tetracykliny, chloramfenikol, ergotamina, jodki) Mleka modyfikowane dla dzieci 6 Żywienie wcześniaków Podaż kalorii powinna umożliwiać tempo wzrostu wewnątrzmacicznego Stopniowe zwiększanie objętości Zapotrzebowanie wodne, elektrolitowe Witaminy, żelazo Niedobór żelaza Wcześniaki Noworodki karmione wyłącznie piersią powyżej 6 m.ż. Dzieci karmione mlekiem krowim 7 Żywienie dzieci starszych Dziecko do 2 r.ż. potrzebuje tłuszczu jako bardzo ważnego składnika energetycznego, budulcowego i metabolicznego 32% zapotrzebowania na energię rozwój układu nerwowego, synteza hormonów sterydowych produkcja LC PUFA – składnik fosfolipidów mózgu i siatkówki oka motoryka przewodu pokarmowego U dzieci powyżej 2 r.ż. należy stosować diety z ograniczeniem tłuszczu i cholesterolu Żywienie dzieci starszych Węglowodany stanowią uzupełnienie energetyczne tłuszczów Powyżej 3 r.ż. wraz ze zmniejszeniem się udziału energetycznego tłuszczów w diecie wzrasta udział węglowodanów Probiotyki i prebiotyki Probiotyki – żywe mikroorganizmy znajdujące się w pożywieniu, które wywierają korzystny wpływ na organizm człowieka poprzez modyfikacje flory jelitowej Mleko z probiotykiem – modyfikacja mleka sztucznego polegająca na wzbogacaniu go bakteriami probiotycznymi (Bifidobakterie) Prebiotyki – składowe pożywienia nie podlegające trawieniu i wchłanianiu a stymulujące wzrost i aktywność wybranych mikroorganizmów obecnych w okrężnicy 8 Żywienie dzieci starszych Chęć i potrzeba spożywania posiłków powinny występować u dziecka samoistnie, muszą być następstwem uczucia głodu. Można to osiągnąć poprzez 3-4 godz. przerwy między posiłkami. śniadanie I śniadanie II obiad podwieczorek kolacja Zalecenia zespołu ekspertów Dieta wegetariańska i inne diety nie konwencjonalne są nieodpowiednie dla dzieci, gdyż nie zapewniają pokrycia na energię i podstawowe składniki odżywcze np. białko, żelazo, wit. B12 Proporcje białka roślinnego do zwierzęcego w racji pokarmowej dzieci powinny wynosić 1 : 2 Monitorowanie żywienia dziecka Powinno opierać się na oszacowaniu spożywanych posiłków pod względem ilościowym i jakościowym ocenie stanu odżywienia (pomiary antropometryczne, wskaźniki biochemiczne) ocenie zachowania się dziecka 9 Żywienie dzieci Uważa się, że w ogólnej puli energetycznej białko powinno dostarczać 12-13% energii tłuszcze 30-32% energii (pochodzenia zwierzęcego nie więcej niż 15%) węglowodany ok. 56-58% energii, w tym sacharozy nie więcej niż 10% 10