Identyfikacja i ocena ekstremalnych zdarzeń

Zadanie 4. Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne (cywilne i ekonomiczne) kraju
Identyfikacja i ocena ekstremalnych zdarzeń
meteorologicznych i hydrologicznych w Polsce
w drugiej połowie XX wieku
www klimat.imgw.pl
e-mail: [email protected]
Sezonowa ocena stopnia zagrożeń społeczno-gospodarczych
na podstawie reakcji naturalnych wskaźników roślinnych
Oddziaływanie termiczne, zmiany nasłonecznienia i warunków wilgotnościowych
znajdują odzwierciedlenie w przebiegu faz
wegetacyjnych roślin. Określają one wraz
z innymi wskaźnikami klimatu, zjawisko
sezonowości w ekosystemach. Analiza reakcji naturalnych wskaźników roślinnych na zmiany klimatu może być wykorzystywana do oceny i oszacowania stopnia zagrożeń społeczno-gospodarczych,
bowiem zdrowie publiczne uwarunkowane jest także środowiskowo. Ustalenie
progów termicznych dla określonej reakcji
roślin wpłynie zatem korzystnie na zmniejszenie zagrożenia klinicznego, związanego z pyłkami roślin, co może być istotne
dla wyceny korzyści ekonomicznych (metoda kosztów choroby). Natomiast okreśkenie skali zmian okresu wegetacyjnego
w Polsce umożliwi właściwe ukierunkowa-
nie procesu adaptacji rolnictwa z uwzględnieniem zmian zachodzących w biosferze.
Wybrano gatunki wskaźnikowe dla fenologicznych pór roku, istotne z punktu widzenia zachorowań alergicznych, przy kryterium równoczesnej charakterystyki cyklu
wegetacyjnego. Określono metodykę wyznaczania długości trwania okresu wegetacyjnego wg kryterium fenologicznego.
Wstępna analiza wykazała istotny wpływ
warunków termicznych w danym roku
na przebieg i dynamikę pylenia roślin
wskaźnikowych oraz wpływ pogody
na wielkość stężenia pyłków roślinnych
w powietrzu. Zaznaczyła się wyraźnie
spójność terminów przebiegu fenofaz pylenia z przebiegiem sezonu pyłkowego.
Potwierdzenie znalazły tezy o zmainach
charakterystyk okresu wegetacyjneo
w Polsce związanych z przyspieszeniem
daty jego pczątku.
Prowadzone kompleksowe analizy fenologiczne, aerobotaniczne i klimatycznye pozwolą na ocenę wpływu naturalnych
zmian przyrodniczych w rozwoju chorób
alergicznych w Polsce. Aktualne informacje umożliwią stworzenie wytycznych dla
placówek ochrony zdrowia i rozwoju gospodarczego a także ułatwią opracowania
krajowych strategii rozwoju gospodarczego.
Brzoza brodawkowata – Betula pendula, (fot.
K. Jatczak)
Leszczyna pospolita – Corylus avellana (fot..
A. Kostecki
Tendencje zmian terminu początku okresu wegetacyjnego w Polsce (1951-1990) wg kryterium fenologicznego
Średnie daty kwitnienia leszczyny w 2010 r.
Rozwój kwitnienia leszczyny pospolitej (F2- początek kwitnienia, F3- pełnia kwitnienia) oraz przebieg średniej dobowej temperatury powietrza w Warszawie w okresie styczeń-kwiecień 2010
Instytut Meteorologii
i Gospodarki Wodnej
Zadanie 4. Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne (cywilne i ekonomiczne) kraju
Identyfikacja i ocena ekstremalnych
zdarzeń meteorologicznych i hydrologicznych
w Polsce w II połowie XX wieku
www.klimat.imgw.pl
e-mail: [email protected]
Ryzyko wystąpienia gołoledzi w Polsce
Jednym z istotnych elementów systemu
informacyjnego o zagrożeniach dla transportu i komunikacji jest informacja ostrzegawcza o występowaniu gołoledzi w Polsce. Prowadzone są badania, których celem jest coraz precyzyjniejsze rozpoznanie tego zjawiska.
Stworzono bazę danych występowania
gołoledzi w okresie 1971-2005 oraz przeanalizowano strukturę dobową i sezonową jej występowania w zagrożonych rejonach geograficznych Polski, ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań cyrkulacyjnych
Obliczono średnią liczbę dni z gołoledzią
dla okresu 35-letniego 1971-2005 oraz
dla porównania dla 10-lecia 1996-2005
i 5-lecia 2001-2005. Opracowano mapy
charakteryzujące występowanie gołoledzi
na obszarze Polski.
Wytypowano rejony szczególnie zagrożone gołoledzią przyjmując, jako kryterium
ostrzegawcze liczbę ≥ 7 dni w roku z tym
zjawiskiem. Kryterium to spełniają rejony
reprezentowane przez 11 stacji meteorologicznych (Białystok, Chojnice, Kielce,
Krosno, Mikołajki, Olsztyn, Piła, Płock
Trzepowo, Siedlce, Sulejów, Zielona Góra.), dla któych przeprowadzono ocenę
struktury dobowej stadiów tworzenia się
gołoledzi oraz przygotowano opis zjawisk
gołoledzi.
Struktura dobowa gołoledzi na stacji meteorologicznej Białystok, na podstawie obserwacji
z okresu 2001-2005
Średnia roczna liczba dni z gołoledzią w okresie 1971-2005
(fot. I. Tuszyńska)
Instytut Meteorologii
i Gospodarki Wodnej