"Hematologia" (K. Janicki) - Nowotwory

NOWOTWORY Journal of Oncology • 2001 • volume 51
Number 4 • 435–436
Oceny ksià˝ek • Book reviews
„Hematologia”
Kazimierz Janicki
Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Wyd. I, 2001, s. 467
ISBN 83-200-2431-5
Krakowska hematologia jest wa˝nym nurtem polskiej nauki o krwi. Dotyczy to równie˝ podr´czników z tej dziedziny, by w chronologicznym ciàgu wymieniç tu ich autorów, m.in.: Tadeusza Tempk´, Juliana Aleksandrowicza,
Juliana Blicharskiego, Henryka Gaertnera, Jerzego Lisiewicza, Aleksandra Skotnickiego i Kazimierza Janickiego. Sekwens krakowskich podr´czników hematologicznych ukazuje w treÊci i sposobie przedstawiania jej wielkie
osiàgni´cia i szeroki rozwój nauki o krwi, w tym polskiej
i krakowskiej szko∏y.
Podr´cznik sk∏ada si´ z trzech cz´Êci: pierwszej o budowie i czynnoÊci uk∏adu krwiotwórczego, drugiej o symptomatologii hematologicznej, trzeciej o nozologii hematologicznej.
Najmniejsza (oko∏o 90 stron) pierwsza cz´Êç omawia szpik krwiotwórczy, uk∏ad limfatyczny, krew i jej elementy komórkowe oraz hemoglobin´. W odpowiednich
miejscach sà scharakteryzowane metody badaƒ narzàdów
krwiotwórczych i krwi. Cz´Êç druga, poÊwi´cona symptomatologii, na ponad 110 stronach przedstawia w alfabetycznym porzàdku 63 zasadnicze objawy, cz´Êciowo podmiotowo-przedmiotowe, które by∏yby lepiej oddzieliç od
du˝ej grupy odchyleƒ laboratoryjnych, wynikajàcych ju˝
z badaƒ dodatkowych.
Ostatnia trzecia cz´Êç nozologiczna (blisko 230 stron)
przedstawia kolejno choroby poszczególnych uk∏adów
krwinkotwórczych, a tak˝e mielofibroz´, mieloproliferacj´
i mielodyzplazj´ oraz skazy krwotoczne i zakrzepice.
PiÊmiennictwo obejmuje 184 pozycje (sporadycznie podwójnych numeracji). Skorowidz rzeczowy, u∏atwiajàcy
szybkà orientacj´ w uk∏adzie podr´cznika, liczy a˝ 60 kolumn na 20 stronach.
Podr´cznik, bogaty w treÊç, obfituje tak˝e w mnogie, bardzo instruktywne z dydaktycznego punktu widzenia, cz´sto z∏o˝one, ryciny czarno-bia∏e (41) i poglàdowo-zbiorcze tabele (99), zajmujàce nieraz kilka i wi´cej
stron oraz w atlasowym uk∏adzie 142 mikrofotografie kolorowe. Szczególnie liczne sà ryciny lub/i tabele w pierwszej i trzeciej cz´Êci podr´cznika.
Niezbyt szcz´Êliwie wydawca, przerywajàc tok wyk∏adu, umieÊci∏ mi´dzy stronami 432-433 tekstu a˝ 60
stron kredowych, bardzo dobrych technicznie i kolorystycznie, barwnych mikrofotografii typowych elementów
komórkowych oraz hemogramów i mielogramów w ró˝norodnych stanach hematologicznych, stanowiàcych praktycznie ma∏y album hematologiczny.
Ksià˝ka jest zasadniczo przeznaczona dla lekarzy
tzw. pierwszego kontaktu (rodzinnych i chorób wewn´trznych). Na pewno czerpaç z niej mogà podstawowà wiedz´
hematologicznà równie˝ osoby w toku dokszta∏cania zawodowego i specjalizacji, a w pewnym stopniu równie˝
studenci wy˝szych lat medycyny.
W codziennej praktyce ka˝dy lekarz musi wszczàç
cz´sto pierwsze hematologiczne kroki diagnostyczno-ró˝nicowe, zw∏aszcza zaÊ decydowaç o doborze badaƒ dodatkowych, o konsultowaniu pacjenta z doÊwiadczonym
hematologiem celem uzyskania wskazówek lub przej´cia
chorego do specjalistycznej hospitalizacji. Musi si´ wi´c
sam orientowaç w diagnostyczno-terapeutycznych mo˝liwoÊciach leczenia chorego w przychodni lub u specjalisty
hematologa.
Poznanie i przyswojenie takiej wiedzy w podr´czniku
K. Janickiego u∏atwiajà: przyst´pny opis budowy i czynno-
436
Êci uk∏adu krwiotwórczego, alfabetyczne zestawienie objawów, zwi´z∏y, praktyczny opis chorób krwi, a tak˝e mnogie ryciny (w tym liczne, wielobarwne), wspomniane przeglàdowo-przekrojowe tabele, Êwietna dyspozycja tekstu,
dobór i zró˝nicowanie czcionki, Ênie˝ny papier.
Zas∏u˝ony wydawca, PZWL, zapewni∏ dzie∏u równie˝ wielobarwnà, estetycznà, twardà ok∏adk´.
Reasumujàc, treÊç i kszta∏t recenzowanego dzie∏a
winny staç si´ dla lekarzy pierwszego kontaktu bodêcem
do poznania i korzystania z cennego owocu wieloletniej
pracy i doÊwiadczenia znanego internisty i hematologa –
prof. Kazimierza Janickiego.
Prof. dr hab. med. Henryk Gaertner
Kraków