Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce

Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce
Bogusław Regulski
Wiceprezes Zarządu
Olsztyn, 22 lutego 2016r.
Struktura paliw w ciepłownictwie systemowym w Polsce na tle
kilku krajów UE
100%
90%
80%
70%
Inne
60%
Energia odnawialna
Odpady
50%
Olej
40%
Gaz
30%
Węgiel
20%
10%
0%
Polska
Niemcy
Finlandia
Dania
Szwecja
*District Heating and Cooling Country by country - Euroheat&Power 2015
Sposób wytwarzania ciepła w ciepłownictwie w Polsce na tle kilku
krajów UE
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Polska
Niemcy
Finlandia
Tzw "odzyskane" w tym z kogeneracji
Inne klasyczne
Dania
Szwecja
Klasyczne odnawialne
*District Heating and Cooling Country by country - Euroheat&Power 2015
Emisyjność produkcji ciepła w ciepłownictwie w Polsce na tle
kilku krajów UE
kgCO2/GJ
120
100
80
60
40
20
0
Polska
Niemcy
Finlandia
Dania
Szwecja
*District Heating and Cooling Country by country - Euroheat&Power 2015
Redukcja emisji CO2 – ścieżka przydziału darmowych uprawnień
dla ciepła – dla statystycznej instalacji ciepłowniczej w
warunkach polskich*
0,12
0,1
0,08
0,06
0,04
0,02
0
2013
2014
2015
2016
Zapotrzebowanie
2017
2018
Przydział
*Przyjęto 67 % udziału ciepła dla gospodarstw domowych
2019
2020
Ciepłownictwo systemowe a ETS

Im lepsza, mniej emisyjna i bardziej efektywna jest i będzie produkcja ciepła, tym lepsza
będzie pozycja tego produktu na rynku i tym lepsza będzie jego akceptowalność przez
odbiorców.

Model działalności przedsiębiorstwa MUSI gwarantować minimalizację kosztów zakupu
uprawnień do emisji.

Dla zrealizowania tego celu wymagane będą tylko przedsięwzięcia związane z poprawą
sprawności i jakości produkcji ciepła, do czego przyczynią się nowe instalacje
kogeneracyjne czy też wykorzystujące energię odnawialną lub energię z odpadów.
Poprawa efektywności energetycznej
KLUCZ do przyszłości ciepłownictwa systemowego:
-
„efektywny system ciepłowniczy i chłodniczy” który oznacza system ciepłowniczy lub
chłodniczy, w którym do produkcji ciepła lub chłodu wykorzystuje się w co najmniej 50
% energię ze źródeł odnawialnych, lub w co najmniej 50 % ciepło odpadowe, lub w co
najmniej 75 % ciepło pochodzące z kogeneracji, lub w co najmniej 50 % wykorzystuje się
połączenie takiej energii i ciepła;
-
To oznacza, że tylko posiadanie ciepła wysokiej jakości pozwoli na utrzymanie i rozwój
działalności;
-
Wykorzystywanie energii z odpadów jest narzędziem dla realizacji celu „efektywnego
systemu ciepłowniczego”
Wzrost wykorzystania energii odnawialnej w ciepłownictwie
Mechanizmy strategiczne UE
 Zobowiązanie dostawców energii do pokrywania części swoich dostaw przez
energię ze źródeł odnawialnych,
 Zobowiązanie użytkowników energii do pokrywania części swojego
zapotrzebowania przez energię ze źródeł odnawialnych.
Obszary przejmujące mechanizmy wynikające z polityki wykorzystywania energii
odnawialnej, również w Polsce:
 Energetyka – wsparcie dla produkcji energii z OZE, prosumenci,
 Budownictwo – przepisy dotyczące charakterystyki energetycznej, budynki „zero
energetyczne”
 Ciepłownictwo – obowiązek zakupu ciepła z OZE i instalacji termicznego
przekształcania odpadów do systemów ciepłowniczych
Ochrona środowiska – zaostrzanie standardów emisyjnych z
instalacji
Dla instalacji dużych – tj o mocy powyżej 50 MW - Dyrektywa 2010/75/UE w sprawie emisji
przemysłowych (IED)
Wdrożenie w Polsce - ustawa z dnia 11 lipca 2014 r o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska:
 Nowe, zaostrzone standardy emisyjne z instalacji istniejących i nowych;
 Derogacje dla instalacji – to tylko czasowe odstępstwa od wymogów;
 BAT – najlepsze dostępne techniki – maksymalizacja osiągów technologii;
Dla instalacji małych – tj poniżej 50 MW – nowa Dyrektywa w sprawie emisji ze średnich źródeł
spalania paliw (MCP) – również zaostrzenie standardów emisyjnych.
Najgorzej wychodzi na tym węgiel.
Regulacje te obejmują również instalacje spalające odpady.
Ochrona środowiska – czyste powietrze
Unijne regulacje dotyczące jakości powietrza – Dyrektywa CAFE
Polskie podwórko – ustawa „antysmogowa”
Polskie miasta znajdują się w „czołówce” europejskiej pod względem zanieczyszczenia
powietrza!
Główne narzędzie dla likwidacji tzw niskiej emisji - systemy ciepłownicze
Oczekiwania rynku ciepła (budownictwo) wobec ciepła
systemowego
Poprawa efektywności wykorzystania ciepła wpływa na kształt i wielkość rynku ciepła;

Nałożenie na budynki minimalnych wymagań ich charakterystyki energetycznej, co już
obecnie obowiązuje w zakresie budynków nowych jak też tych podlegających „ważniejszej”
renowacji, powoduje realną redukcję ilości energii przez nie zużywanej, ale również wpływa na
istotne zmiany oczekiwań co do jej jakości.

Efektywny system ciepłowniczy ma w obszarze zaopatrzenia w ciepło swoje istotne miejsce
według prostej zasady: im bardziej efektywny tym łatwiej budynkom spełnić wymagania
energetyczne.
Idea art. 7b ustawy Prawo Energetyczne:
 Tam gdzie istnieje możliwość przyłączenia budynku do „efektywnego systemu
ciepłowniczego” nie można wykorzystywać mniej efektywnych sposobów pozyskiwania ciepła
Tylko „efektywne systemy ciepłownicze” mają możliwość uzyskania
wsparcia finansowego na wszelkie inwestycje rozwojowe

„Posiadanie” efektywnego energetycznie systemu ciepłowniczego jest kluczowe dla mechanizmów
pomocowych dla sektora ciepłowniczego w ramach nowej perspektywy finansowej.

Możliwe do pozyskania jest wsparcie na zarówno na modernizację systemów ciepłowniczych, nawet
jeżeli dotyczyłaby ona normalnej wymiany sieci lub węzłów, jak też rozwój w tym przede wszystkim
rozwój rynku;

Wsparcie uzyskają też projekty inwestycyjne, gdzie dochodzi do kompleksowego podejście do
modernizacji systemów wytwarzania ciepła - w wyniku których system ciepłowniczy uzyska status
„efektywnego”.
Efektywne systemy
ciepłownicze w Polsce
Europejska strategia ciepłownictwa i chłodnictwa

Utrzymanie i rozwój potencjału systemów ciepłowniczych;

Dążenie do minimalizacji emisyjności ciepłownictwa, w tym systemów ciepłowniczych – wzrost
wykorzystania OZE, energii z odpadów i wszelkiego rodzaju odzysku ciepła z procesów technicznoprzemysłowych, pompy ciepła ;

Maksymalne wykorzystanie możliwości systemów ciepłowniczych do integracji z systemami
energetycznymi – kogeneracja, akumulatory ciepła, kotły elektryczne..
Potencjalna struktura paliw w ciepłownictwie systemowym w
Polsce w warunkach efektywnych systemów ciepłowniczych (%)*
8,0
4,0
35,0
18,0
4,0
31,0
Węgiel
Paliwa gazowe
*Symulacja własna autora
Paliwa płynne
OZE
Odpady
Odpadowe z przemysłu
15
Dziękuję za uwagę
[email protected]