Orzeczenie Trybunału z dnia 17 września 1998 r. w sprawie C

Orzeczenie Trybunału (Szóstej Izby) z dnia 17 września 1998 r.
Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Belgii.
Niedopełnienie zobowiązań przez państwo członkowskie - Zamówienia publiczne na roboty
budowlane - Dyrektywy 89/440/EEC i 93/37/EEC - Niedopełnienie obowiązku publikacji
ogłoszenia o zamówieniu publicznym - Nieuzasadnione zastosowanie procedury
negocjacyjnej.
Sprawa C-323/96
Sprawozdania Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości 1998 str. I-5063
Strony
W sprawie C-323/96,
Komisja Wspólnot Europejskich, reprezentowana przez Hendrika van Liera, radcę prawnego,
działającego jako pełnomocnik, prowadzącego działalność w Luksemburgu w biurze Carlosa
Gómeza de la Cruz, zarejestrowanego w Wagner Centre, w Kirchbergu, powód,
przeciwko
Królestwu Belgii, reprezentowanemu przez Michela Flamée, członka izby adwokackiej w
Brukseli, działającego jako pełnomocnik, prowadzącego działalność w Luksemburgu przy
Ambasadzie Belgijskiej, 4 Rue des Girondins, pozwanemu
WNIOSEK o wydanie orzeczenia, że poprzez niedopełnienie obowiązku publikacji
ogłoszenia o zamówieniu publicznym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich,
dotyczącego zarówno całości projektu budowy siedziby Vlaamse Raad jak i każdego z jego
etapów, oraz poprzez niezastosowanie procedur przetargowych określonych w Dyrektywie
Rady 89/440/EEC z dnia 18 lipca 1989 r., zmieniającej Dyrektywę 71/305/EEC o koordynacji
procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane (OJ 1989 L 210, p.1) oraz
w Dyrektywie Rady 93/37/EEC z dnia 14 czerwca 1993 r. o koordynacji procedur udzielania
zamówień publicznych na roboty budowlane (Official Journal 1993 L 199, p. 54), a dokładnie
poprzez nieuzasadnione udzielenie zamówienia na realizację Etapu nr 4 w procedurze
negocjacyjnej, Królestwo Belgii nie dopełniło swoich obowiązków wynikających z tych
dyrektyw, a w szczególności z art. 7 i 11 Dyrektywy 93/37.
TRYBUNAŁ (Szósta Izba)
w składzie: H. Ragnemalm, Prezes Izby, G.F. Mancini, P.J.G. Kapteyn, J.L. Murray oraz K.M.
Ioannou (Sędzia-Sprawozdawca), Sędziowie,
Rzecznik Generalny: S. Alber,
Sekretarz: H. von Holstein, Zastępca Sekretarza,
biorąc pod uwagę sprawozdanie z przesłuchania, po wysłuchaniu ustnej argumentacji stron
na rozprawie w dniu 5 lutego, podczas której Komisja reprezentowana była przez Henrika
van Liera zaś Rząd Belgijski przez Philippe Colle i Katelijne Ronse, z Izby Brukselskiej.
po wysłuchaniu opinii rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 19 marca 1998 r.,
wydaje następujące orzeczenie
Podstawy orzeczenia
Poprzez złożenie wniosku w Sekretariacie Trybunału w dniu 2 października 1996 r. Komisja
Wspólnot Europejskich wszczęła postępowanie z Art. 169 Traktatu o EWG o stwierdzenie,
że:
- poprzez niedopełnienie obowiązku publikacji ogłoszenia o zamówieniu publicznym w
Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich (zwanym dalej ?Dz.U.WE?), dotyczącego
zarówno całości projektu budowy siedziby Vlaamse Raad jak i każdego z jego etapów, oraz
- poprzez nie zastosowanie procedur udzielania zamówień publicznych, określonych w
Dyrektywie Rady 89/440/EEC z dnia 18 lipca 1989 r., zmieniającej Dyrektywę 71/305/EEC
dotyczącą koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane (OJ
1989 L 210, p. 1) oraz w Dyrektywie Rady 93/37/EEC z dnia 14 czerwca 1993 r. dotyczącej
koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane (OJ 1993 L
199, p. 54) a w szczególności, poprzez nieuzasadnione udzielenie zamówienia na realizację
Etapu nr 4 w procedurze negocjacyjnej,
Królestwo Belgii nie dopełniło swoich obowiązków wynikających z tych dyrektyw, a w
szczególności art. 7 i 11 Dyrektywy 93/37.
Fakty
2. Jak wynika z dokumentów złożonych przed Trybunałem, w 1993 r. Vlaamse Raad,
Parlament Flamandzki w systemie federacyjnym Belgii, podjął decyzję w sprawie budowy
własnej siedziby w Brukseli.
3. Celem budowy nowej siedziby Vlaamse Raad zastosował procedurę ograniczoną, do
udziału w której zaproszono 32 wykonawców. Żadne ogłoszenie nie zostało opublikowane w
Dz.U. WE, ani dotyczące całości projektu ani żadnego z jego etapów, pomimo tego, że
wartość każdego etapu przekraczała próg określony przepisami Wspólnoty.
4. Zamówienie na wykonanie Etapu nr 4 (prace wykończeniowe i instalacje sanitarne)
została udzielone w trybie ograniczonej procedury krajowej, która rozpoczęła się 17 lutego
1994 r., bez uprzedniej publikacji ogłoszenia w Dz.U. WE. Po dokonaniu oceny 14 ofert na
podstawie kryterium udzielenia zamówienia, jakim była najniższa cena, Régie des Bâtiments
wybrało ofertę przedsiębiorstwa, wobec którego w międzyczasie ogłoszono upadłość.
5. Decyzją z dnia 19 maja 1994 r., administracja Vlaamse Raad anulowała procedurę
przetargową i zastosowała tryb zamówienia z wolnej ręki, znów bez uprzedniego
opublikowania ogłoszenia o przetargu w Dz.U. WE.
Procedura pisemna
6. Teleksem z dnia 17 czerwca 1994 r. Komisja poinformowała władze belgijskie, że
procedura zastosowana przez Vlaamse Raad stanowiła wyraźne i oczywiste naruszenie
zasad Wspólnoty, dotyczących zamówień publicznych na roboty budowlane oraz zasady
równego traktowania kandydatów, która jest podstawą tych zasad. W związku z tym
zażądała, aby władze belgijskie natychmiast anulowały procedurę odnoszącą się do Etapu nr
4.
7. Z uwagi na brak jakiejkolwiek decyzji, pomimo zobowiązania
spotkaniu w dniu 1 czerwca 1994 r. do podjęcia tak szybko jak to
dotyczącej procedury udzielenia zamówienia na realizację Etapu
postępowanie z mocy art. 169 Traktatu, wystosowując do Rządu
upomnienie w dniu 28 lipca 1994 r.
władz belgijskich na
tylko możliwe decyzji
4, Komisja wszczęła
Belgijskiego formalne
8. W piśmie z dnia 31 sierpnia 1994 r., Rząd Belgijski odpowiedział, iż przepisy belgijskie w
zakresie zamówień publicznych mają zastosowanie tylko do władz wykonawczych, to znaczy
administracji Państwa, Wspólnot i Regionów, tak więc, dopóki zakres przepisów Dyrektywy
93/37 nie został w sposób właściwy rozszerzony na władzę ustawodawczą, od tej ostatniej
nie wymagało się przestrzegania prawa Wspólnoty. Ustosunkowując się konkretnie do Etapu
Nr 4 Rząd Belgijski poinformował Komisję, że administracja Vaamse Raad odmówiła
unieważnienia procedury przetargowej.
9. W piśmie z dnia 16 listopada 1995 r. Komisja przedstawiła swoją uzasadnioną opinię
wzywającą Królestwo Belgii do podjęcia kroków koniecznych do zastosowania się do jej
wytycznych w ciągu 30 dni od przyjęcia jej do wiadomości.
10. W piśmie z dnia 15 grudnia 1995 r., Stałe Przedstawicielstwo Belgii przy Unii
Europejskiej przedstawiło list do Komisji, datowany 14 grudnia 1995 r., w którym
Przewodniczący Vlaamse Raad wskazał na fakt, że Vlaamse Raad jako instytucja
parlamentarna nie ma w prawodawstwie krajowym zapewnionej niezależności przy
udzielaniu zamówień publicznych na roboty budowlane. Ponadto w piśmie tym stwierdzono,
że w przygotowaniu były projekty specjalnych środków zaradczych oraz, że Vlaamse Raad
dyskutowała tę sprawę z władzami federalnymi.
11. Następnie, w swoim piśmie z dnia 10 kwietnia 1996 r, Stałe Przedstawicielstwo Belgii
przy Unii Europejskiej przedstawiło Komisji następne pismo, z dnia 25 lutego 1996 r.,
podpisane przez Przewodniczącego Vlaamse Raad, w którym stwierdzono, iż ze względu na
to, że nie było już dłużej możliwe oczekiwanie na opinię władz federalnych, Vlaamse Raad
przygotowała dekret dotyczący wdrożenia przepisów dyrektyw, o których mowa oraz
informowała, że wkrótce prześle Komisji dalsze informacje.
12. Ze względu na brak jakiejkolwiek korespondencji od tego czasu, Komisja wszczęła
postępowanie.
Dyrektywa 93/37
13. Dyrektywa 93/37, jak jasno wynika z jej preambuły, ma na celu, dla potrzeb
przejrzystości i lepszego zrozumienia, konsolidację postanowień Dyrektywy Rady
71/305/EEC z dnia 26 lipca 1971 r. dotyczącej koordynacji procedur udzielania zamówień
publicznych na roboty budowlane (OJ 1971 (II), str. 682) z jej późniejszymi zmianami.
14. Art. 1 Dyrektywy 93/37 stanowi:
"W rozumieniu niniejszej dyrektywy:
"b) "zamawiającym" jest organ państwowy, samorządowy, instytucja prawa publicznego lub
stowarzyszenie złożone z jednego lub większej liczby takich organów lub instytucji prawa
publicznego; (...)
(e) "procedurami otwartymi" są procedury poszczególnych państw, w ramach których oferty
mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy;
(f) "procedurami ograniczonymi" są procedury poszczególnych państw, w ramach których
oferty mogą składać tylko wykonawcy zaproszeni przez zamawiającego;
(g) "procedurami negocjacyjnymi" są procedury poszczególnych państw, w ramach których
zamawiający wybiera wykonawców i negocjuje warunki umowy z jednym lub kilkoma
spośród nich,
15. Art. 6 ust. 1 i 3 Dyrektywy 93/37 stanowią:
"1. Dyrektywę stosuje się do zamówień publicznych na roboty budowlane, których
szacunkowa wartość bez podatku od towarów i usług (VAT) jest nie mniejsza niż 5.000.000
ECU; (...)
3. Jeżeli obiekt budowlany jest podzielony na kilka części, z których każda stanowi przedmiot
odrębnego zamówienia, wartość każdej tych części powinna być uwzględniana przy
obliczaniu wartości, o której mowa w ust. 1. Jeżeli łączna wartość części jest nie niższa niż
wartość określona w ust. 1, ustęp ten stosuje się do wszystkich części. Zamawiający może
odstąpić od stosowania tego ustępu w odniesieniu do tych części, których szacunkowa
wartość, bez podatku od towarów i usług, jest niższa niż 1.000.000 ECU, pod warunkiem, że
łączna wartość szacunkowa tych części nie przekracza 20 procent łącznej wartości
wszystkich części."
16. Art. 7 Dyrektywy 93/37 stanowi:
"1. Przy udzielaniu zamówień publicznych na roboty budowlane, zamawiający zobowiązani
są stosować procedury, o których mowa w art. 1 ust. e) , f) oraz g), w formie dostosowanej
do niniejszej dyrektywy.
2. Zamawiający mogą udzielać zamówienia na roboty budowlane w ramach procedury
negocjacyjnej, po uprzednim opublikowaniu ogłoszenia o zamówieniu publicznym oraz
wyborze kandydatów zgodnie ze znanymi kryteriami, w następujących przypadkach:(...)
3. Zamawiający może udzielać zamówienia na roboty budowlane w ramach procedury
negocjacyjnej bez uprzedniej publikacji ogłoszenia, w następujących przypadkach:
jeżeli w toku procedury otwartej lub ograniczonej nie wpłynęły lub wpłynęły jedynie
nieprawidłowe oferty, o ile początkowe warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób
zmienione. Na wniosek Komisji należy przekazać się jej sprawozdanie;
jeżeli z przyczyn technicznych, artystycznych lub z przyczyn związanych z ochroną praw
wyłącznych, roboty budowlane mogą być wykonane tylko przez określonego przedsiębiorcę;
jeżeli w sytuacji niezbędnej konieczności, ze względu na wyjątkowo pilny charakter sprawy
związany z wydarzeniami, których zamawiający nie mogli przewidzieć, nie mogą być
przestrzegane terminy, przewidziane dla procedur otwartej, ograniczonej lub negocjacyjnej, o
której mowa w ust. 2. Okoliczności, na które można się powoływać dla uzasadnienia
wyjątkowo pilnego charakteru sprawy nie mogą być w żadnym przypadku wywołane przez
zamawiającego;
w przypadku dodatkowych robót budowlanych, nie włączonych do rozważanego początkowo
projektu ani nie objętych udzielonym uprzednio zamówieniem, których wykonanie, z powodu
nieprzewidzianych okoliczności, stało się jednak konieczne w celu wykonania robót
budowlanych objętych tą umową, o ile zamówienie zostanie udzielone przedsiębiorcy, który
wykonuje te roboty budowlane oraz:
- jeżeli robót tych nie można, z przyczyn technicznych lub gospodarczych, oddzielić od
głównego zamówienia bez poważnych trudności dla zamawiającego lub
- jeżeli te roboty budowlane można wprawdzie oddzielić od wykonania głównego
zamówienia, jednakże są one niezbędnie konieczne dla jego wykonania
Łączna wartość zamówień na dodatkowe roboty budowlane nie może przekraczać 50
procent wartości zamówienia głównego;
e) w przypadku nowych robót budowlanych, polegających na powtórzeniu podobnych prac
powierzonych przedsiębiorstwu, któremu ten sam zamawiający udzielił uprzednio
zamówienia, o ile roboty te odpowiadają podstawowemu projektowi, który był przedmiotem
pierwszego zamówienia udzielonego zgodnie z proce-durami, o których mowa w ust. 4.
Możliwość zastosowania tej procedury winna być wskazana już w chwili ogłaszania
przetargu na pierwszy projekt budowlany; Zamawiający zobowiązany jest uwzględnić
całkowitą wartość zamówienia na późniejsze roboty budowlane stosując przepisy art. 6.
Procedura ta może być stosowana wyłącznie w okresie trzech lat od chwili udzielenia
pierwotnego zamówienia.
4. W pozostałych przypadkach zamawiający zobowiązany jest udzielić zamówina
publicznego w procedurze otwartej lub procedurze ograniczonej."
17. Wreszcie, art. 11 ust. 1 i 9 Dyrektywy 93/37 stanowi:
"1. Zamawiający zobowiązani są podać do wiadomości, w ogłoszeniu o planowanych
zamówieniach zasadnicze cechy zamówień na roboty budowlane, których zamierzają
udzielić, jeżeli ich wartość nie jest niższa od wartości progowej ustalonej w art. 6 ust. 1. (...)
9. Ogłoszenia wymienione w ust. 2, 3 oraz 4 publikuje się w całości w Dzienniku Urzędowym
Wspólnot Europejskich oraz w bazie danych TED, w językach oryginałów. Streszczenie
ważniejszych elementów wszystkich ogłoszeń publikuje się w pozostałych językach
urzędowych Wspólnoty, przy czym autentyczny jest jedynie tekst w języku oryginału."
18. Zgodnie z art. 36 ust.1 Dyrektywy 93/37, Dyrektywa 71/305 została uchylona, łącznie z
jej późniejszymi zmianami, bez naruszenia zobowiązań państw członkowskich dotyczących
terminów uwzględnienia w prawie krajowym i wprowadzenia w życie.
19. Dyrektywa 89/440 jest jedną z dyrektyw wprowadzających zmiany do Dyrektywy 71/305
przed przyjęciem Dyrektywy 93/37.
20. Z wyjątkiem kilku różnic na etapie projektu, postanowienia Dyrektywy 71/305 ze
zmianami wprowadzonymi przez Dyrektywę 89/440 dotyczące definicji podmiotów
zamawiających (art. 1 pkt (b)), definicji zakresu przedmiotowego (art. 4 pkt (a)), procedur
jakie powinny być stosowane przez zamawiających (art. 5) oraz szczegółowych zasad
dotyczących publikacji ogłoszeń, których powinny one przestrzegać, w szczególności w
stosunku do procedury negocjacyjnej (art. 12 ust. 2 i 9) były identyczne z odpowiadającymi
im postanowieniami Dyrektywy 93/37, przywołanymi w paragrafach 14 do 17 powyżej.
Wniosek
21. Przede wszystkim należy zauważyć, że w swoim wniosku Komisja twierdzi, że Królestwo
Belgii postąpiło niezgodnie z Dyrektywami 89/440 i 93/37. Z dokumentów złożonych przed
Trybunałem wynika wyraźnie, że Dyrektywa 89/440 obowiązywała, gdy rozpoczęto pierwsze
postępowanie przetargowe, oraz że Dyrektywa 93/37 obowiązywała, kiedy rozpoczęto
procedurę w związku z Etapem Nr 4. Ponadto, należy przypomnieć, że Dyrektywa 93/37
uchyliła i zastąpiła Dyrektywę 71/305, uwzględniając przepisy, które ją zmieniały, między
innymi te zawarte w Dyrektywie 89/440.
22. Zdaniem Komisji, w omawianej sprawie, ze względu na zastosowanie procedur
ograniczonych, bez zawiadomienia o przetargu i bez opublikowania go w Dzienniku
Urzędowym WE, Rząd Belgii postąpił niezgodnie z Dyrektywą 89/440 oraz art. 11 ust. 2 oraz
9 Dyrektywy 93/37.
23. Komisja wskazuje również na fakt, że aby można było udzielić zamówienia procedurze
negocjacyjnej, muszą być spełnione warunku określone w art. 7 Dyrektywy 93/37. Tak więc,
zamawiający może udzielić zamówienia w procedurze negocjacyjnej bez wcześniejszego
opublikowania ogłoszenia, kiedy spełnione są warunki określone w art. 7 ust. 3 tejże
dyrektywy.
24. Dlatego też, stosując procedurę negocjacyjną w drugiej części dotyczącej Etapu Nr 4,
pomimo tego, że nie spełniony był żaden z uzasadniających taki tryb warunków, określonych
w art. 7 Dyrektywy 93/37, Królestwo Belgii naruszyło to postanowienie.
25. Aby rozstrzygnąć spór rozpatrywany właśnie przez Trybunał, trzeba najpierw rozważyć,
czy Vlaamse Raad jest zamawiającym w rozumieniu art. 1 pkt b Dyrektywy 71/305 z
poprawkami wniesionymi przez art. 1 ust. 1 dyrektywy 89/440, oraz w rozumieniu art. ust. 1
pkt b Dyrektywy 93/37.
26. Definicja zamawiającego, która jest identyczna w obu dyrektywach, stanowi , iż dla celów
określonych w każdej z nich, " zamawiającym" jest organ państwowy, samorządowy lub
instytucja prawa publicznego, lub stowarzyszenie złożone z jednego lub większej liczby
takich organów lub instytucji prawa publicznego?,
27. Termin "organ państwowy", do którego odnosi się to postanowienie jednoznacznie
obejmuje wszelkie organy, które sprawują władzę prawodawczą, wykonawczą lub
sądowniczą. To samo dotyczy organów, które w państwie federalnym sprawują taką władzę
na stopniu federalnym.
28. Ponadto, w Sprawie 31/87 Beentjes [1988] ECR 4635, paragrafy 11 do 13, Trybunał, po
stwierdzeniu, że termin "organ państwowy" w znaczeniu art. 1 pkt b Dyrektywy 71/ 305
powinien być interpretowany funkcjonalnie stwierdził, że lokalny komitet konsolidacji gruntów
mieści się w zakresie tej definicji pomimo tego, że formalnie nie stanowi integralnej części
administracji państwowej. Niekonsekwentnym byłoby utrzymywanie, że ciało ustawodawcze
nie mieści się w zakresie definicji organu państwowego dla celów dyrektyw Wspólnoty
dotyczących zamówień publicznych na roboty budowlane, gdy organ nie będący formalnie
integralną częścią administracji państwowej został uznany za podlegający takiej definicji dla
celów zastosowania jednej z takich dyrektyw.
29. Wynika stąd, że organ prawodawczy, taki jak Vlaamse Raad należy uznać jako
mieszczący się w zakresie definicji organu państwowego, a tym samym stanowiący podmiot
zamawiający w znaczeniu art. 1pkt b Dyrektywy 71/305 ze zmianami wniesionymi przez art.
1 ust. 1 Dyrektywy 89/440, oraz w znaczeniu art. 1 pkt (b) Dyrektywy 93/37.
30. Ponadto, niezaprzeczalnym jest fakt, że każdy z etapów będących przedmiotem
zamówień publicznych na roboty budowlane udzielanych przez Vlaamse Raad przekraczał
próg określony przez art. 4 pkt (a) Dyrektywy 71/305 ze zmianami wynikającymi z art. 1 ust.
6 Dyrektywy 89/440, oraz art. 6 Dyrektywy 93/37.
31. W takiej sytuacji, zamówienia udzielane przez Vlaamse Raad podlegały postanowieniom
Dyrektywy 71/305, ze zmianami wniesionymi przez Dyrektywę 89/440 i Dyrektywę 93/37 i
dlatego też powinny zostać udzielone zgodnie z określonymi tam zasadami.
32. Wśród tych zasad, art. 12 ust. 2 i 9 Dyrektywy 71/305, ze zmianami wniesionymi przez
art. 1 ust. 12 Dyrektywy 89/440 przewiduje, że podmioty zamawiające pragnące udzielić
zamówienia publicznego na roboty budowlane w procedurach otwartych, ograniczonych, lub
negocjacyjnych, o których mowa w art. 5 ust. 2 są zobowiązane poinformować o swoich
zamiarach publikując ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym WE.
33. Podobnie, art. 11 ust. 2 i 9 Dyrektywy 93/37 stanowi, że podmioty zamawiające pragnące
udzielić zamówienia publicznego na roboty budowlane w procedurach otwartych,
ograniczonych lub negocjacyjnych, o których mowa w art. 7 ust. 2, są zobowiązane
poinformować o swoich zamiarach publikując ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym WE.
34. Z postanowień tych wynika, że obowiązek publikacji ogłoszenia nie powstaje tylko w
przypadku, gdy podmioty zamawiające zamierzają udzielić zamówienia publicznego na
roboty budowlane w procedurze negocjacyjnej, o której mowa w art. 5 ust. 3 Dyrektywy
71/305, ze zmianami wniesionymi przez Dyrektywę 89/440, lub w art. 7 ust. 3 Dyrektywy
93/37.
35. W rozpatrywanym przypadku, Rząd Belgijski nie podważa faktu, że ogłoszenie nie
zostało opublikowane w Dz. U. WE, ani faktu, że warunki określone w art. 5 ust. 3 Dyrektywy
71/305, ze zmianami wniesionymi przez Dyrektywę 89/440, oraz art. 7 ust. 3 Dyrektywy
93/37 dotyczące udzielania zamówienia w drodze procedury negocjacyjnej bez uprzedniego
opublikowania ogłoszenia, nie zostały spełnione.
36. Jednakże, na przesłuchaniu, Rząd Belgijski odwołał się do art. 4 Dyrektywy 93/37 na
poparcie swojego stanowiska, że w pewnych okolicznościach państwo członkowskie może
być zgodnie z prawem zwolnione z zobowiązań określonych w tej dyrektywie.
37. Przepis ten przewiduje, że Dyrektywa 93/37 nie ma zastosowania w odniesieniu do:
(a) zamówień udzielanych w dziedzinach, o których mowa w art. 2, 7, 8 i 9 Dyrektywy
90/531/EEC lub spełniających warunki określone w art. 6 ust. 2 tej dyrektywy;
(b) zamówień na roboty budowlane, uznane za tajne lub wykonaniu których muszą
towarzyszyć szczególne środki ostrożności zgodnie z ustawami oraz rozporządzeniami lub
przepisami administracyjnymi obowiązującymi w państwie członkowskim, którego sprawa
dotyczy, lub gdy wymaga tego ochrona podstawowych interesów bezpieczeństwa takiego
Kraju Członkowskiego.
38. W oderwaniu od zagadnienia spóźnionej natury tego uzasadnienia, które Rząd Belgijski
podniósł po raz pierwszy na przesłuchaniu nie podając żadnego ważnego powodu na
uzasadnienie opóźnienia, należy zauważyć, że Rząd Belgijski nie przedstawił żadnych
dowodów na to, że w przypadku któregokolwiek z zamówień publicznych na roboty
budowlane udzielanych przez Vlaamse Raad miała miejsce jedna z sytuacji określonych w
Artykule 4.
39. Z tego też powodu uzasadnienie to musi zostać odrzucone.
40. Rząd Belgijski stwierdził również, że na poziomie krajowym, ustawa z dnia 14 lipca 1976
r., która obowiązywała w rozważanym okresie, a której art. 2 ust. 1 stanowi, że "Każdy
Minister jest upoważniony, w ramach swoich uprawnień, podejmować decyzje dotyczące
zawarcia i realizacji zamówień udzielanych przez państwo i organów które podlegają jego
władzy hierarchicznej", nie stosowało się organów legislacyjnych, między innymi dlatego, że
niezależność i supremacja władzy ustawodawczej w Konstytucji Belgii uniemożliwiała
podleganie przez władzę prawodawczą, a tym samym Vlaamse Raad, władzy wykonawczej.
41. Przede wszystkim należy zauważyć, że uzasadnienie to, oparte na prawie krajowym, nie
wpływa ani na fakt uznania Vlaamse Raad za stanowiącą podmiot zamawiający w znaczeniu
art. 1 pkt (b) Dyrektywy 71/305 ze zmianami wniesionymi przez art. 1 ust. 1 Dyrektywy
89/440, oraz w znaczeniu art. 1pkt (b) Dyrektywy 93/37, ani wynikający z tego obowiązek
przestrzegania postanowień tych dyrektyw odnośnie publikacji i procedur udzielania
zamówienia.
42. Zgodnie z ustalonym orzecznictwem, kraj członkowski nie może opierać się na
postanowieniach, praktykach i uwarunkowaniach istniejących w jego wewnętrznym porządku
prawnym aby uzasadnić niedopełnienie przez siebie zobowiązań i terminów określonych w
dyrektywie (patrz, szczególnie, Sprawa C-144/97 Komisja przeciwko Francji [1998] ECR I613, ustęp 8).
43. Dlatego też uzasadnienie to również nie może zostać przyjęte.
44. Mając na uwadze powyższe okoliczności należy uznać, iż
- poprzez niespełnienie obowiązku opublikowania ogłoszenia o przetargu w Dz. U. WE
dotyczącego tak całości projektu jak i każdego z jego etapów dotyczącego budowy siedziby
Vlaamse Raad, oraz
- poprzez niespełnienie obowiązku zastosowania procedur udzielania zamówień określonych
w Dyrektywie 71/305, ze zmianami wniesionymi przez Dyrektywę 89/440, oraz Dyrektywę
93/337 a dokładnie poprzez nieuzasadnione udzielenie zamówienia na realizację Etapu Nr 4
w trybie negocjacji,
Królestwo Belgii nie wypełniło swoich zobowiązań wynikających z tych dyrektyw, a
dokładnie, z art. 7 i 11 ust. 2 i 9 Dyrektywy 93/37.
Decyzja dotycząca kosztów
Koszty
45. Zgodnie z art. 69 ust. 2 Zasad procesowych, strona przegrywającej jest zobowiązana do
zapłaty kosztów. Ponieważ Królestwo Belgii sprawę przegrało, musi ono ponieść koszty
postępowania.
Sentencja orzeczenia
Na tej podstawie,
Trybunał (Szósta Izba)
niniejszym:
1. Orzeka, iż:
- poprzez niedopełnienie obowiązku opublikowania ogłoszenia o przetargu w
Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich dotyczącego całości projektu oraz jego
poszczególnych etapów związanych z budową siedziby Vlaamse Raad, oraz
- poprzez niedopełnienie obowiązku zastosowania procedur określonych w Dyrektywie
Rady 71/305/EEC z dnia 26 lipca 1971 r. dotyczącej koordynacji procedur udzielania
zamówień publicznych na roboty budowlane, zgodnie ze zmianami wniesionymi przez
Dyrektywę Rady 89/440/EEC z dnia 18 lipca 1989 r. oraz Dyrektywę Rady 93/37/EEC z
dnia 14 lipca 1993 r. o koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na
roboty budowlane, a w szczególności, poprzez nieuzasadnione udzielenie zamówienia
na realizację Etapu Nr 4 w trybie, Królestwo Belgii nie dopełniło swoich zobowiązań
wynikających z tych dyrektyw, a dokładnie z art. 7 oraz 11 ust. 2 i 9 Dyrektywy 93/37;
2. Nakazuje Królestwu Belgii zapłacić koszty postępowania.