Streszczenie rozprawy doktorskiej

Wojciech Pielichowski
Ocena skuteczności schematu trójlekowego: aprepitant + deksametazon +
palonosetron w zapobieganiu nudnościom i wymiotom u chorych leczonych
wysokodawkową chemioterapią z następczym przeszczepieniem komórek
krwiotwórczych
Promotor: prof. dr hab. n. med. Piotr Rzepecki
STRESZCZENIE
Leki stosowane w chemioterapii mają różny potencjał indukowania nudności
i wymiotów, zależny od dawki, drogi i czasu ich podawania oraz skojarzenia z innymi
cytostatykami. Wysokodawkowa chemioterapia (HDC) z następczym przeszczepieniem
komórek macierzystych krwiotworzenia, jest obecnie powszechnie używana w leczeniu
różnych nowotworowych i nienowotworowych chorób szpiku kostnego, guzów litych, chorób
z autoagresji i wrodzonych niedoborów odporności. Zastosowanie HDC wiąże się z wysokim
ryzykiem rozwoju nudności i wymiotów (CINV). W pracach badawczych oceniano
skuteczność
różnych
schematów
leczenia
w
zapobieganiu
CINV
związanych
z kondycjonowaniem. W celu zapobiegania rozwojowi CINV w fazie wczesnej i późnej po
zastosowaniu chemioterapii o wysokim ryzyku rozwoju NiW zaleca się podawanie
kilkudniowych schematów leków przeciwwymiotnych, które w swoim składzie powinny
zawierać: deksametazon, antagonistę receptora serotoninowego i inhibitor receptora NK1, na
przykład aprepitant.
Celem
pracy
przeciwwymiotnego:
była
ocena
aprepitant,
skuteczności
palonosetron
z
trójlekowego
schematu
deksametazonem
w
leczenia
zapobieganiu
nudnościom i wymiotom wczesnym i późnym po zastosowaniu wysokodawkowej
chemioterapii:
1) BEAM {karmustyna + etopozyd + arabinozyd cytozyny + melfalan},
2) Mel200 {Melfalan 200mg/m^2},
3) CarboPe {karboplatyna + etopozyd},
4) BuCTX {busulfan + cyklofosfamid}
z następczym przeszczepieniem komórek macierzystych krwiotworzenia. Uzyskane wyniki
porównano ze skutecznością schematu stosowanego w grupie kontrolnej: palonosetron
z deksametazonem. Oceniono 140 chorych (70 w grupie badanej i grupie kontrolnej), w tym
po BEAM – 25, BuCTX – 15, Mel200 – 20 i CarboPe – 10 pacjentów. Badane grupy
pacjentów były porównywalne w analizie statystycznej. Skuteczność w zapobieganiu
nudnościom i wymiotom wczesnym badano w czasie od rozpoczęcia chemioterapii do 24
godzin po jej zakończeniu. W przypadku nudności i wymiotów późnych okres obserwacji
obejmował następne 5 dni po zakończeniu leczenia cytostatykami. Nasilenie nudności było
oceniane w 4-stopniowej skali: brak nudności; łagodne (bez wpływu na codzienną
aktywność); średniego stopnia (niewielki wpływ na codzienną aktywność) i ciężkie (znaczący
wpływ na codzienną aktywność). Odpowiedź w zakresie hamowania wymiotów była
oceniana następująco: całkowita (brak wymiotów); większa (1-2 epizody wymiotne);
mniejsza (3-5 epizodów wymiotnych); brak odpowiedzi (>5 epizodów wymiotnych).
Całkowita odpowiedź na zastosowanie leczenia przeciwwymiotnego (nudności + wymioty)
była oceniana w 4-stopniowej skali: wysoka, pośrednia, słaba i brak skuteczności. Trójlekowy
schemat leczenia przeciwwymiotnego: aprepitant, palonosetron i deksametazon jest bardziej
skuteczny niż program dwulekowy: palonosetron i deksametazon w zapobieganiu
nudnościom i wymiotom po zastosowaniu kondycjonowania: BEAM,. Mel200, CarboPe
i BuCTX. Największa skuteczność leczenia przeciwwymiotnego opartego na użyciu
inhibitora receptora NK1 z antagonistą receptora 5-HT3 nowej generacji oraz deksametazonu
dotyczy fazy wczesnej po zastosowaniu chemioterapii BEAM oraz fazy późnej po
kondycjonowaniu Mel200.