D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

Sygn. akt III AUa 722/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 3 lutego 2016 r.
Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący - Sędzia
SA Elżbieta Czaja
Sędziowie:
SA Barbara Hejwowska
SA Małgorzata Rokicka - Radoniewicz (spr.)
Protokolant: protokolant sądowy Joanna Malena
po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2016 r. w Lublinie
sprawy A. D. i D. D.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.
o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym
na skutek apelacji A. D.
od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach
z dnia 25 maja 2015 r. sygn. akt IV U 31/14
I. zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję i ustala, że A. D. podlega od dnia 1
sierpnia 2013 roku ubezpieczeniom społecznym, emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako
osoba współpracująca z D. D. przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej;
II. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz A. D. kwotę 30 (trzydzieści)
złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Małgorzata Rokicka – Radoniewicz Elżbieta Czaja Barbara Hejwowska
Sygn. akt III AUa 722/15
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 13 listopada 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., skierowaną do płatnika składek D.
D. (...) w S. oraz do ubezpieczonej A. D., działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a,
art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 8 ust. 11, art. 13 pkt 5 i art. 38 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych, stwierdził, że A. D. jako osoba współpracująca przy prowadzeniu działalności gospodarczej u płatnika
składek D. D. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym - emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu
w okresie od 1 sierpnia 2013 r.
Od decyzji tej odwołali się zarówno ubezpieczona, jak i zainteresowany D. D..
W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.
Wyrokiem z 25 maja 2015 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie.
Swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących podstawach faktycznych i prawnych.
D. D. prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą od 2008 r. pod firmą (...) w S.. Działalność ta polega na
przygotowywaniu dokumentacji techniczno-prawnej w branży elektroenergetycznej. Współpracuje ściśle z firmą (...)
usługi (...)” w S.. Właściciel wymienionej firmy, L. J. (1), jest ojcem A. D.. Prowadzi działalność gospodarczą od 2007 r.
w zakresie opracowywania dokumentacji techniczno -prawnej w branży elektroenergetycznej. Usługi w tym zakresie
świadczy na rzecz (...) SA. Uzyskuje zlecenia na te usługi w drodze przetargów. Jego działalność jest tożsama z
działalnością, jaką prowadzi D. D.. Oba podmioty, tj. D. D. (...) oraz(...)od 2012 r. miały siedzibę w sąsiednich lokalach
przy ul. (...) w S..
D. D. nie miał uprawnień do sporządzania projektów w zakresie dokumentacji techniczno-prawnej. Podjął studia
kierunkowe w 2010 r., równolegle studia inżynierskie na kierunku elektroenergetycznym podjęła A. D.. L. J. (1) część
swoich kontraktów na wykonanie usług w zakresie przygotowania dokumentacji elektroenergetycznej przekazywał
D. D. do wykonania, zawierając z nim umowy cywilnoprawne na to wykonawstwo. Pomiędzy L. J. (1) a D. D. miały
miejsce rozliczenia za czynności wykonywane przez D. D..
A. D. do 31 lipca 2013 r. była zgłoszona jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego przez męża, D. D.. Była wówczas
już w ósmym miesiącu ciąży. D. D. jako podmiot gospodarczy zgłosił swoją żonę od dnia 1 sierpnia 2013 r. do
obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako osobę współpracującą. Fakt ten tłumaczył koniecznością nadrobienia
opóźnień w sporządzaniu projektów dokumentacji techniczno -prawnej. Na powyższą okoliczność zawarty został
aneks w dniu 1 sierpnia 2013 r. pomiędzy nim jako podmiotem gospodarczym a firmą (...). Aneks ten przewidywał kary
finansowe za opóźnienia w przekazywaniu dokumentacji techniczno-prawnej. (...) SA Oddział w W. nie dysponował
umowami podwykonawstwa zawieranymi pomiędzy firmą (...) a podmiotem o nazwie (...).
A. D. urodziła dziecko w dniu 4 września 2013 r. W przedłożonych przez nią dokumentach w postaci projektów
wykonawczych figuruje jako członek zespołu autorskiego L. J. (1) w okresie od września 2013 r. do października 2013
r. W zespole autorskim nie figuruje D. D..
D. D. i A. D. ukończyli studia w zakresie elektroenergetyki w 2014 r.
Z wypisów podatkowej księgi przychodów i rozchodów za sierpień i wrzesień 2013 r. wynika, że sprzedaż w tych
miesiącach wynosiła odpowiednio 22 tys. i 11 tys. i była niższa niż w poprzednich miesiącach.
Świadek L. J. (2), który wynajmował pomieszczenia biurowe D. D. i L. J. (1), widywał A. D. w biurze, w którym była
siedziba firmy jej męża, ale nie stwierdził, aby wykonywała w czasie jego obecności jakąś pracę.
W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z
art. 8 ust. 1 ustawy systemowej za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz
zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego
małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi
we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Przytoczony przepis nie
zawiera legalnej definicji prowadzenia działalności gospodarczej. Pomocna jest wykładnia tego przepisu zawarta w
wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2008 r., II UK 286/07. Z tezy tego orzeczenia wynika, że współpracą
przy prowadzeniu działalności gospodarczej powodującej obowiązek ubezpieczenia społecznego jest tylko taka
pomoc udzielona przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiący majątek
wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągnęłyby takiego pułapu, jaki zapewnia im współdziałanie przy
tym przedsięwzięciu. Zbieżną wykładnię z tą tezą zawierają również powołane przez organ rentowy wyroki Sądu
Apelacyjnego w Katowicach z 2007 r. i 2013 r.
Zdaniem Sądu Okręgowego, zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że współpraca ubezpieczonej A. D. przy
prowadzeniu działalności gospodarczej przez jej męża nie miała charakteru stałej współpracy, ani też nie przysporzyła
dochodów do majątku wspólnego takich, jakie nie osiągnąłby prowadzący działalność gospodarczą bez pomocy
współmałżonka.
Na taką ocenę pozwala, zdaniem Sądu Okręgowego, ustalenie, że A. D. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych
jako osoba współpracująca dopiero od dnia 1 sierpnia 2013 r., tj. gdy była w ósmym miesiącu ciąży.
Przepisy prawa nie zabraniają wprawdzie ani zatrudniania kobiety w zaawansowanej ciąży, ani też zgłaszania
do ubezpieczeń społecznych jako pracownika bądź osoby współpracującej, jednakże zgłoszenie do ubezpieczenia
podlega ocenie pod kątem jego celu, a także okoliczności, które towarzyszą temu zgłoszeniu. Zdaniem Sądu,
poczynione ustalenia wskazują, że nie było spiętrzenia prac związanych z podwykonawstwem umów na
sporządzenie dokumentacji techniczno-prawnej, w których musiałaby uczestniczyć ubezpieczona. Przedłożone
projekty wykonawcze, w których jako członek zespołu autorskiego figuruje w okresie od sierpnia do października 2013
r. A. D., nie dotyczą działalności gospodarczej jej męża, który nie figurował w tym zespole autorskim w załączonych
projektach. Przedłożone umowy podwykonawstwa, czy też aneks dotyczący kar za opóźnienie w realizacji, nie stanowią
przekonywujących dowodów, że w spornym okresie, tj. od 1 sierpnia 2013 r. nastąpiło takie spiętrzenie prac, aby
powodowało to konieczność przyłączenia się A. D. do współpracy w działalności męża. Przedmiotowe umowy te były
sporządzone pomiędzy L. J. (1) a D. D. i miały wyłącznie wewnętrzny charakter. Mogły być sporządzone na użytek
niniejszego postępowania.
Sąd podkreślił, że odwołujący się do czerwca 2014 r. nie mieli uprawnień, aby sporządzać projekty wykonawcze,
czy też innego rodzaju dokumentacje na potrzeby (...) SA, gdyż nie mieli ukończonych studiów. Stroną umów
o wykonawstwo konkretnych usług o wykonanie dokumentacji techniczno-prawej był wyłącznie L. J. (1). Zatem
powierzanie wykonywania czynności związanych z przygotowaniem dokumentacji techniczno-prawnej przez L. J. (1)
swojemu zięciowi, D. D. wynikało z jego woli pomocy w prowadzeniu działalności gospodarczej przez D. D., a także
pośrednio córce, która nie miała oddzielnego źródła dochodu.
W tej sytuacji Sąd Okręgowy przyjął, że ubezpieczona, o ile pomagała mężowi w niektórych pracach związanych
ze sporządzaniem dokumentacji techniczno-prawnej, pomoc ta mogła mieć charakter doraźny i nie mogła zarazem
stanowić tytułu do zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych jako osoby współpracującej przy prowadzeniu działalności
gospodarczej D. D.. Dodatkowo Sąd wskazał, iż wnioskodawczyni została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych
miesiąc przed porodem i w takiej sytuacji należy brać również pod uwagę stan psychofizyczny, który pozwala jedynie
na wykonywanie okazjonalnej pomocy.
W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy oddalił odwołanie.
Apelację od powyższego wyroku wniosła A. D..
Zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 k.p.c. poprzez pominięcie zeznań: a/ D. D., w których
szczegółowo opisał przebieg współpracy z L. J. (1), prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...), w tym
zakres prac wykonywanych przez niego oraz zakres czynności wykonywanych przez ubezpieczoną oraz bezpośrednią
przyczynę zatrudnienia ubezpieczonej do pomocy, w tym w szczególności nawarstwianie się projektów; b/ świadka
L. J. (1), w których szczegółowo opisał przebieg współpracy z D. D., w tym zakres prac wykonywanych przez D. D.
oraz zakres czynności wykonywanych przez ubezpieczoną oraz bezpośrednią przyczynę „zatrudnienia” ubezpieczonej
do pomocy, w tym w szczególności nawarstwianie się projektów; c/ I. J. w całości, w których opisała w jaki sposób
ubezpieczona godziła pracę zawodową z obowiązkami domowymi, godziny pracy ubezpieczonej i D. D., przyczyny
podjęcia przez ubezpieczoną współpracy z zainteresowanym i czasookresu wykonywania tej współpracy; d/ L. J.
(2), w których opisał z całą stanowczością, że widywał wielokrotnie ubezpieczoną w biurze zainteresowanego, w
tym pracującą do późna z zainteresowanym przy ul. (...) w S.; e/ ubezpieczonej A. D., która opisała zakres prac
przez nią wykonywanych z polecenia D. D. w biurze przy ulicy (...) w S., tym w szczególności czynności związane z
przygotowaniem projektów.
Powyższe, w ocenie skarżącej, skutkowało niezgodnymi z treścią zebranego materiału dowodowego ustaleniami
faktycznymi i przyjęciem, że umowa o współpracy ubezpieczonej z zainteresowanym została zawarta dla pozoru i w
świetle art. 83 § 1 k.p.c. jest umową nieważną.
Ponadto skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, w szczególności art. 83 ust. 1 pkt , w związku
z art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a, art. 6 ust. l pkt 1, art. 12 ust. 1, i art. 38 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 poz. 1442) poprzez błędną wykładnię tych przepisów co skutkowało
utrzymaniem w mocy decyzji ZUS Oddział w S. z dnia 13 listopada 2013 r., w której uznano, że ubezpieczona A. D. od
dnia 1 sierpnia 2013 roku nie podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu, jako
osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej przez płatnika składek D. D..
Jednocześnie skarżąca wniosła o dopuszczenie dowodu z następujących dokumentów: Faktury VAT nr (...) z dnia
08.08.2013 r., Faktury VAT nr (...) z dnia 12.08.2013 r., Faktury VAT nr (...) z dnia 30.08.2013 r., Faktury VAT nr (...)
z dnia 05.09.2013 r., Faktury VAT nr (...) z dnia 20.09.2013 r., Faktury VAT nr (...) z dnia 04.10.2013 r., Faktury VAT
nr (...) z dnia 18.10.2013 r., Faktury VAT nr (...) z dnia 08.11.2013 r., Faktury VAT nr (...) z dnia 14.11.2013 r., Faktury
VAT nr (...) z dnia 18.11.2013 r. - na okoliczność zlecania D. D. przez L. J. (1), prowadzącego działalność gospodarczą
pod nazwą (...), pracy w 2013 r., polegającej m. in. na przygotowaniu dokumentacji, co świadczy o braku pozorności
umowy o współpracy z dnia 1 lipca 2009 r.
Wskazując na powyższe na zarzuty skarżąca domagała się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez zmianę zaskarżonej
decyzji i ustalenie, że ubezpieczona A. D. podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu i
wypadkowemu jako osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej przez płatnika
D. D. od dnia 1 sierpnia 2013 r.
Ponadto wnosiła o zasądzenie od organu rentowego na rzecz skarżącej kosztów postępowania apelacyjnego wg norm
przepisanych.
Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:
apelacja jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.
W niniejszej sprawie kwestią sporną było, czy A. D., zgłoszona przez męża D. D. do ubezpieczenia społecznego jako
osoba współpracująca od 1 sierpnia 2013 r., istotnie od powyższej daty współpracowała z D. D. przy prowadzeniu
działalności gospodarczej w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Oddalając odwołanie wnioskodawców Sąd Okręgowy stwierdził, że współpraca A. D. od 1 sierpnia 2013 r. z mężem
D. D. miała charakter okazjonalny, doraźny, nadto nie skutkowała wypracowaniem dochodu do majątku wspólnego
takiego, jakiego D. D. nie osiągnąłby bez pomocy współmałżonki. Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, że brak
było podstaw do objęcia A. D. ubezpieczeniem z tytułu współpracy.
Skarżąca podniosła w apelacji, że Sąd Okręgowy nie dostrzegł specyfiki więzi gospodarczej pomiędzy D. D. a L. J. (1),
polegającej na tym, że D. D. był podwykonawcą L. J. (1), a co za tym idzie roli, jaką pełniła skarżąca w firmie męża
od sierpnia 2013 r.
W celu doprecyzowania okoliczności nawiązania i wykonywania współpracy przez A. D. z mężem D. D. oraz charakteru
działalności prowadzonej przez D. D., Sąd Apelacyjny dopuścił dowody z uzupełniających zeznań stron oraz zeznań
świadka L. J. (1).
Świadek L. J. (1) szeroko opisał profil prowadzonej przez niego pod firmą (...) działalności i określił wzajemne
powiązania własnej działalności gospodarczej z działalnością prowadzoną przez D. D.. Podkreślił, że koniecznym
warunkiem prowadzenia przez D. D. działalności pod firmą (...) jest uzyskiwanie zleceń na usługi projektowania
sieci elektroenergetycznych przez L. J. (1). W odróżnieniu od D. D. L. J. (1) posiada uprawnienia pozwalające mu
na przystępowanie do przetargów, uzyskiwanie zleceń do (...) i wykonywanie autorskich projektów. Na podstawie
umowy o współpracy pomiędzy oboma podmiotami z 2009 r. L. J. (1) zlecał D. D. wykonywanie pewnych partii
zadań związanych z danym projektem. Zadania te obejmowały zarówno działania w terenie (rozmowy z właścicielami
działek, uzyskiwanie stosownych decyzji administracyjnych itp.), jak również pracę biurową (sporządzanie rysunków,
obliczenia itd.). Po zakończeniu projektu i odebrania go przez inwestora L. J. (1), w proporcji odpowiedniej do nakładu
pracy ze strony D. D., przelewał na konto podwykonawcy środki pieniężne z tytułu zapłaty za projekt. Obie strony
rozliczały się na podstawie książki przychodów i rozchodów.
Świadek L. J. (1) zeznał, że wskutek spiętrzenia prac w drugiej połowie 2013 r. zaistniała groźba, że jako wykonawca
będzie w znacznej zwłoce, co wywoła konsekwencje w postaci kar finansowych, wynikających z zawartych z
inwestorami umów oraz obniżenia renomy jego firmy. W celu zmobilizowania podwykonawcy D. D. do bardziej
wytężonej pracy, świadek doprowadził do podpisania aneksu do umowy o współpracy w dniu 1 lipca 2013 r. z D. D.. Na
podstawie postanowień powyższego aneksu w przypadku obciążenia L. J. (1) przez bezpośredniego inwestora karami
finansowymi za nieterminowe przekazanie dokumentacji techniczno – prawnej, w sytuacji gdy przyczyną opóźnienia
jest zaniedbanie po stronie D. D., ten ostatni miał zostać obciążony w całości naliczoną przez inwestora karą. Świadek
zeznał również, że zasugerował zięciowi, aby zatrudnił pracownika w celu zapewnienia wykonania zleconych zadań
w terminie. Jednakże D. D. wspólnie z A. D. zdecydowali, że optymalnym rozwiązaniem będzie podjęcie przez A.
D. współpracy z mężem z uwagi na to, że kształciła się w kierunku elektroenergetycznym, miała odpowiednie cechy
dobrego pracownika, a także pewne doświadczenie uzyskane w przeszłości w firmie ojca L. J. (1). Świadek zeznał, że
nie oponował przeciwko takiemu rozwiązaniu, gdyż córka przez cały okres ciąży czuła się dobrze, nadto była w jego
oczach osobą kompetentną, zdolną podołać licznym zadaniom w biurze projektowym. Nadto biuro (...) bezpośrednio
sąsiadowało z biurem (...), zatem świadek jako specjalista mógł na bieżąco korygować i wspomagać działalność
projektową córki.
Świadek podkreślił, że proste zliczenie dochodów za dany rok z działalności takiego rodzaju, jaką prowadzą on i
D. D., nie daje miarodajnej odpowiedzi na pytanie, jakie uzyskano dochody z tytułu opracowania projektów sieci
elektroenergetycznych w konkretnym roku. Przygotowanie danego projektu jest bowiem zdaniem rozłożonym w
czasie, a jego odebranie i związana z tym zapłata następują zwykle po upływie roku, czasem nawet po kilku latach.
Przesłuchani uzupełniająco w charakterze stron D. D. i A. D. zgodnie zeznali, że na skutek dużej ilości pracy w 2013
r., jak również z uwagi na czasowe spowolnienie prac ze strony D. D. w pierwszej połowie 2013 r., zaistniała pilna
konieczność pomocy D. D. przy czynnościach projektowych. Małżonkowie wspólnie zadecydowali, że A. D. będzie
zajmowała się pracami stricte biurowymi, tj. wykonywaniem rysunków, obliczeń czy sporządzaniem pism, natomiast
D. D. skupi się na pracy poza biurem. Małżonkowie zgodnie zeznali, że współpraca A. D. o znacznym natężeniu trwała
od sierpnia 2013 r. przez okres około roku, z krótką (ok. 2 tygodniową) przerwą, związaną z porodem.
Sąd Apelacyjny obdarzył wiarą zeznania świadka L. J. (1) oraz zeznania stron. Zeznania te są zgodne, pozbawione
sprzeczności, wzajemnie się uzupełniają i są bogate w szczegóły. Ponadto, w ocenie Sądu Apelacyjnego, znajdują
pełne potwierdzenie w pozostałym, zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym obfitej dokumentacji
przedstawionej przez strony zarówno na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego, jak i przed Sądem Apelacyjnym.
Odwołujący się przedłożyli na etapie postpowania przed Sądem Okręgowym m. in. umowę o współpracy L. J. (1) i D.
D. z aneksami, wykaz prac projektowych i projekty wykonawcze i budowlane z 2013r. podpisane przez ubezpieczoną,
wykaz umów przy realizacji których brała udział ubezpieczona, upoważnienia dla D. D. do reprezentowania firmy (...)
w zakresie realizacji czynności projektowych.
Na etapie postępowania apelacyjnego skarżąca złożyła kserokopie faktur za okres od sierpnia 2013 r. do listopada
2013 r. na okoliczność zlecania przez L. J. (1) pracy w powyższym okresie i uzyskiwanego z tego tytułu przez D. D.
wynagrodzenia.
Sąd Apelacyjny dopuścił powyższe nowe dowody w sprawie uznając, że potrzeba ich powołania nastąpiła po wydaniu
wyroku przez Sąd I instancji. Wówczas bowiem stało się jasne, że Sąd Okręgowy nie dostrzegł charakteru więzi
gospodarczej pomiędzy wykonawcą projektów i podwykonawcą, co rzutowało na ocenę statusu A. D. od 1 sierpnia
2013 r. jako osoby nie współpracującej w rozumieniu art. 8 ust. 1 cyt. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Sąd
Okręgowy zasugerował również w uzasadnieniu, że umowa i aneks pomiędzy stronami jako dokumenty „wewnętrzne”
mogły zostać sporządzone dopiero na użytek niniejszego postępowania. Zaistniała zatem potrzeba udowodnienia
swoich racji za pomocą dokumentów księgowych.
W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd I instancji dokonał w sprawie ustaleń faktycznych, niezgodnych z treścią zebranego
w sprawie materiału dowodowego, co skutkowało niezasadnym oddaleniem odwołania D. D. i A. D. od niekorzystnej
dla nich decyzji organu rentowego.
Sąd Okręgowy przyjął, że A. D. wykonywała czynności projektowe wyłącznie jako członek zespołu projektowego jej
ojca, L. J. (1), w związku z czym jej działalność projektowa u ojca nie miała związku z działalnością prowadzoną
przez męża. Powyższe ustalenia stoją w sprzeczności z całokształtem materiału dowodowego sprawy, z którego
bezsprzecznie wynika, że na efekt końcowy w postaci projektu sieci elektroenergetycznej dla danego inwestora
pracował zarówno L. J. (1) (jako główny wykonawca), jak również D. D. (jako podwykonawca) oraz od 1 sierpnia 2013
r. jego żona A. D.. Zasadnie argumentowała skarżąca we wniesionej apelacji, że gdyby jej działania w spornym okresie
dotyczyły wyłącznie współpracy z ojcem, zostałaby zgłoszona do ubezpieczenia przez niego, a nie przez męża.
W ocenie Sądu Apelacyjnego specyfika działalności odwołujących się, jak również widoczny na podstawie przedłożonej
dokumentacji nakład pracy skarżącej, przemawia za uznaniem, że świadczona przez skarżącą współpraca od 1
sierpnia 2013 r. miała charakter stały i regularny (a nie doraźny). Ponadto świadek L. J. (2), osoba obca dla
odwołujących się, zeznał, że regularnie spotykał skarżącą w biurze jej męża. Istotnie, nie miał wiedzy, co do tego czym
konkretnie zajmowała się skarżąca podczas jego bytności w firmie (k. 42 v a.s.). Nie zeznał natomiast, jak zostało to
zinterpretowane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że „nie stwierdził, aby (A. D.) wykonywała jakąś pracę w jego
obecności”.
Podkreślić należy, że okoliczność zawansowanej ciąży skarżącej nie może samodzielnie świadczyć o zaledwie „doraźnej
pomocy” skarżącej mężowi w prowadzonej przez niego działalności od sierpnia 2013 r. Strona pozwana w żaden
sposób nie wykazała, aby stan zdrowia podczas ciąży uniemożliwiał lub znacznie ograniczał możliwość wykonywania
przez skarżącą prac projektowych w biurze firmy. Pozwany organ nie kwestionował także kompetencji skarżącej do
wykonywania zadań w bardzo specjalistycznej dziedzinie, niewymagającej jednak dużej mobilności.
Wreszcie, mając na uwadze działanie firmy (...) metodą projektu, za niezasadne uznać należy stanowisko Sądu
Okręgowego co do adekwatności sposobu określenia dochodu z tytułu działalności gospodarczej D. D. w 2013 r. bez
uwzględnienia, kiedy (tj. czy w 2013 r. czy później) dokonano zapłaty za projekty wykonane w 2013 r.
Reasumując, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie zostało wykazane, że skarżąca współpracowała z D. D. od 1
sierpnia 2013 r. przy prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych.
Wobec powyższego konieczna stała się zmiana zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji i ustalenie, że A. D.
podlega od 1 sierpnia 2013 r. ubezpieczeniom społecznym, emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako osoba
współpracująca z D. D. przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej.
O dacie zakończenia przedmiotowej współpracy Sąd Apelacyjny nie orzekał mając na uwadze, że w sprawach z zakresu
ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której
wniesiono odwołanie.
Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny orzekł, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., jak w sentencji.
O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.