Antropologia_kulturowa

WyŜsza Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej
Kierunek studiów: ZARZĄDZANIE
Przedmiot: Antropologia kulturowa
Specjalność: PRZEDMIOT DO WYBORU GRUPA A
Liczba godzin w
semestrze
ECTS
WYKŁADOWCA
1
II
30 w
4
Prof. dr hab. Anna Barska
I
2
III
30 w
4
3
IV
V
FORMA ZAJĘĆ
Wykład
CELE
PRZEDMIOTU
Przedmiot obejmuje podstawowe zagadnienia antropologii kulturowej takie jak: pojęcie
kultury, kultura i kultury, pokrewieństwo i rodzina, struktury społeczne, wskazuje takŜe na
wybrane nurty myśli antropologicznej, np. ewolucjonizm, funkcjonalizm, strukturalizm,
antropologia symboliczna i antropologia postmodernistyczna. Celem kursu jest orientacja w
problemach kulturowych, teoretycznych i etycznych dyscypliny.
Wiedza: rozumienia zjawisk kulturowych w kontekście antropologicznym
EFEKTY
KSZTAŁCENIA
VI
Kompetencje: rozumienia specyfiki antropologii kulturowej; rozróŜniania kierunków i nurtów w
antropologii; rozumienia podstawowych pojęć, terminów, kategorii oraz źródeł wiedzy z zakresu
antropologii.
Postawy: akceptacja odmienności kulturowej; szacunek dla inności
WARUNKI
WSTĘPNE
Brak
TREŚĆ
PRZEDMIOTU
I Przedmiot antropologii
RóŜnorodność kultur
Całościowe podejście do człowieka i kultury
II Poddyscypliny antropologii
Antropologia fizyczna
Antropologia kulturowa
Antropologia społeczna
Etnografia i etnologia
Antropologia społeczności pierwotnych
Antropologia społeczności chłopskich
Antropologia społeczności miejskich
Antropologia historyczna
III Podstawowe pojęcia antropologii
Wartościujące i niewartościujące rozumienie kultury
Atrybutywne i dystrybutywne rozumienie kultury
Definicje kultury
Istotne cechy zjawisk kulturowych
Płaszczyzny zjawisk kulturowych
IV Jednostki elementarne w badaniu kultury
Cechy kulturowe
Temat kulturowy
Wzór kultury i wzór kulturowy
Instytucja
V Struktura społeczna jako przedmiot badań antropologicznych
Elementarne formy zróŜnicowania społecznego
RóŜnice miedzy wiekiem
Status związany z płcią
Elementarne
instytucje społeczne
VI Rodzina i pokrewieństwo
Pojęcie rodziny i pokrewieństwa
Koncepcje form małŜeństwa
Kazirodztwo
Endogamia i egzogamia
Struktury społeczne związane z pokrewieństwem (matrylinearyzm i patrylinearyzm)
VII Ciało jako kategoria kultury
Sposoby posługiwania się ciałem
Rola twarzy w kontaktach społecznych
Komunikacja rąk
Historyczna zmienność stosunku kultury do nagości
VIII Główne nurty klasycznej antropologii
Okres przednaukowy
Ewolucjonizm
Dyfuzjonizm
IX Główne nurty tradycyjnej antropologii w XX wieku
Szkoła kultury i osobowości
Funkcjonalizm
Strukturalizm
X Antropologia po strukturalizmie
Antropologia symboliczna
Antropologia postmodernistyczna
LITERATURA
Literatura obowiązkowa
1. Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów. Wstęp i redakcja A. Mencwel, Wyd.
Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1995
2. Burszta W.J., Antropologia kultury. Tematy. Teorie. Interpretacje, Zysk i S-ka, Poznań 1998
3. Nowicka E., Świat człowieka - Świat kultury. Systematyczny wykład problemów antropologii
kulturowej, PWN, Warszawa 1991, 2006
4. Olszewska - Dyoniziak B., Człowiek- Kultura - Osobowość. Wstęp do
5. klasycznej antropologii kultury, Universitas, Kraków 2006
Literatura uzupełniająca
6. Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red. M.Kempny, E. Nowicka, PWN,
Warszawa 2004
7. Badanie kultury. Kontynuacje, red. E. Nowicka, M. Kempny, PWN, Warszawa 2006
8. Barnard A., Antropologia. Zarys teorii i historii, PIW ,Warszawa 2006
9. Burszta W.J., Piątkowski K., O czym opowiada antropologiczna opowieść, Instytut Kultury,
Warszawa 1994
10. Benedict R., Wzory kultury, PWN, Warszawa 1966 (wyd.2 1999)
11. Carrithers M., Dlaczego ludzie mają kultury, PIW, Warszawa 1994
12. Firth R., Jednostkowe symbole i publiczne reakcje, w: Symbole i symbolika, M. Głowiński
(red.), Czytelnik, Warszawa 1980
13. Gellner E., Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice, Universitas Kraków 1995
14. Hall E., Taniec Ŝycia, MUZA, Warszawa 1999
15. Harris M., Krowy, świnie, wojny i czarownice, Warszawa 1985
16. Krawczyk E., Antropologia kulturowa. Klasyczne kierunki, szkoły i orientacje, Wyd. UMCS,
Lublin 2003
17. Kuper A., Kultura. Model antropologiczny, Wyd. U J, Kraków 2005
18. Mach Z., Kultura i osobowość w antropologii amerykańskiej, Warszawa - Kraków 1989
19. Malinowski B., Argonauci Zachodniego Pacyfiku. Relacje o poczynaniach i przygodach z
METODY
NAUCZANIA
POMOCE
NAUKOWE
PRZYKŁADOWE
TEMATY
PROJEKTÓW
SPOSÓB I
WARUNKI
ZALICZENIA
PRZEDMIOTU
PRZYKŁADOWE
ZAGADNIENIA (ew.
pytania)
EGZAMINU/
ZALICZENIA
Nowej Gwinei. Dzieła t.3, Warszawa 1981
20. Toffler A., Trzecia fala, PIW, Warszawa 1993
Wykład
Komputer, foliogramy, projektor multimedialny, albumy, inne środki przekazu
Wyznaczniki toŜsamości; style Ŝycia, współczesne modele rodziny
EGZAMIN - Test
Istotne cechy zjawisk kulturowych; Co to jest wzór kultury;
Wymienić systemy pokrewieństwa;
Rozwój rodziny wg L. H. Morgana; Kto jest twórcą teorii potrzeb?
Elementy łączące dyfuzjonistów;
Główne tematy zainteresowań ewolucjonistów klasycznych;
Co to jest etic?
Typy małŜeństw