Sprawozdanie z posiedzenia Council of European

Sprawozdanie
z posiedzenia Council of European University Association,
oraz
spotkania sekretarzy generalnych krajowych konferencji rektorów
Bruksela, 28-29 stycznia 2016 r.
I.
Posiedzenie Council of European University Association (29 stycznia)
Na posiedzeniu Rady EUA (EUA Council) Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich
była reprezentowana przez Wiceprzewodniczącego, rektora Stanisława Bieleckiego.
Przewodniczący KRASP – rektor Wiesław Banyś uczestniczył w obradach jako członek
Zarządu EUA (EUA Board). W obradach uczestniczyli także - w roli obserwatorów - Sekretarz
Generalny KRASP oraz Kierownik Biura KRASP.
Tematyka obrad obejmowała m.in. następujące sprawy:
a) utworzenie zespołu roboczego, którego zadaniem będzie opracowanie długookresowej
wizji działania EUA
Podjęto decyzję o utworzeniu zespołu (ad hoc strategic task force), którego zadaniem
będzie opracowanie długookresowej wizji działania EUA, w tym wskazanie priorytetów
działania EUA w okresie najbliższych 4-8 lat. Priorytety te powinny uwzględnić rosnące
znaczenie społecznej misji uczelni akademickich oraz potrzebę prezentowania opinii i
prowadzenia lobbingu w różnych środowiskach. Przyjęto warunki funkcjonowania zespołu
(terms of reference), określające m.in. jego skład (3 członków Zarządu EUA + 3 członków
Rady EUA + 3 osoby spoza władz EUA).
b) dyskusja z udziałem Martine Reicherts – Dyrektor Generalnej w Dyrekcji Generalnej ds.
Edukacji i Kultury (DG Education and Culture) Komisji Europejskiej
Dyskusja dotyczyła przede wszystkim aktualizacji przyjętego przez Komisję Europejską w
2011 r. planu działań w zakresie modernizacji szkolnictwa wyższego (Modernisation
Agenda for Higher Education).
Komisja Europejska zaproponowała na kolejny okres następujące priorytety:
- lepsze dostosowanie kształcenia do potrzeb,
- wsparcie dla działań uczelni zmierzających do zdobycia pozycji silnych regionalnych
centrów innowacji,
- uzyskanie synergii działań uczelni w zakresie kształcenia i badań.
Jednocześnie Komisja zwróciła się do swoich interesariuszy o przekazanie opinii
dotyczących:
- wyzwań stojących przed szkolnictwem wyższym w poszczególnych krajach oraz –
bardziej ogólnie – przed szkolnictwem wyższym w Europie,
- priorytetowych obszarów reform instytucjonalnych (realizowanych w uczelniach) i
systemowych,
- możliwości uzyskania synergii działań uczelni w zakresie kształcenia i badań.
- obszarów działania i zakresu działań, poprzez które Unia Europejska może w
przyszłości wnieść wartość dodaną do europejskiego szkolnictwa wyższego.
W trakcie dyskusji członkowie Rady ustosunkowali się do tych kwestii, przedstawiając
oczekiwania środowiska uczelni akademickich wobec Komisji Europejskiej.
Dyskusja dotyczyła także nowej inicjatywy Komisji Europejskiej, określanej jako New Skills
Agenda for Europe, dotyczącej m.in. uznawania kwalifikacji oraz wspierania kształcenia
zawodowego i systemu szkoleń. Przedstawiona została koncepcja tego przedsięwzięcia,
znajdującego się jeszcze w trakcie opracowywania i konsultacji (formalne ogłoszenie jego
realizacji nastąpi wiosną 2016 r.).
Informacje przekazane przez Dyrektor Martine Reicherts i związana z nimi dyskusja
dotyczyły także:
- okresowego przeglądu funkcjonowania programu Erasmus+,
- wpływu postępującej cyfryzacji na szkolnictwo wyższe,
- roli uczelni akademickich w rozwiązywaniu problemów związanych z uchodźcami.
c) działania EUA Research Policy Working Group
Przewodniczący Research Policy Working Group (RPWG), prof. David Drewry,
poinformował m.in. o
- inicjatywie Komisji Europejskiej opracowania - w ramach okresowego przeglądu
realizacji programu Horyzont 2020 – koncepcji funkcjonowania European Innovation
Council (EIC) - instrumentu mającego służącyć zwiększeniu konkurencyjności Europy;
- przyjętej w grudniu 2015 r. przez grupę przedstawicieli środowiska akademickiego
nowej wersji Lund Declaration (poprzednia wersja była przyjęta 2009 r.) – dokumentu
wzywającego do zwiększenia wysiłków, głównie w sferze badań, służących
rozwiązaniu wielkich globalnych wyzwań (w tym kontekście warto przypomnieć o
ogłoszonym w maju 2015 r. przez EUA dokumencie, znanym pod nazwą The Antwerp
Declaration – "A strategic agenda for universities: Developing strong institutions to
advance the knowledge-based society", skierowanym do polityków oraz do
społeczności akademickiej, zwracającym uwagę na to, że długookresowy dobrobyt
społeczeństw i konkurencyjność krajów zależy w dużym stopniu od stabilnego
finansowania badań prowadzonych przez uczelnie).
Prezentując plany Research Policy Working Group, prof. David Drewry poinformował m.in.
o tym, że dwa ważne spotkania związane z działaniami Grupy odbędą się w tym roku w
Polsce:
- posiedzenie RPWG: 15-16 czerwca na UW,
- spotkanie obejmujące seminarium/warsztaty oraz posiedzenie Grupy Eksperckiej w
ramach projektu RIS3 (Research and Innovation Strategies for Smart Specialisation):
10-14 lub 17-21 października.
Współorganizatorem obu tych spotkań jest KRASP.
d) Działania EUA w zakresie otwartego dostępu
Przyjęto propozycję mapy drogowej określającej działania EUA w zakresie otwartego
dostępu. Obejmuje ona m.in.:
- przyjęcie wizji wspierania uczelni we wdrażaniu idei otwartego dostępu,
- określenie kolejnych zadań dla powołanej przez EUA Grupy Roboczej (Science
2.0/Open Science Expert Group; członkiem tej grupy jest prof. Marek Niezgódka).
e) przyjęcie programu działań EUA na lata 2016-2017
Przyjęto program działania EUA w okresie 2016-2017 (EUA Work Programme 2016-2017).
Program zakłada kontynuację dotychczasowego zakresu i form aktywności
Stowarzyszenia. W swojej działalności EUA będzie równoważyć działania wynikające z
potrzeby dbania o zbiorowy interes środowiska uniwersytetów europejskich - działania w
sferze polityki - z działaniami polegającymi na świadczeniu „usług” dla uczelni
członkowskich. Zasadnicze obszary realizowanych przedsięwzięć (działań kształtujących
politykę, projektów, usług oferowanych uczelniom członkowskim) to:
2
f)
kształcenie (uczelnie akademickie w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego),
badania i innowacje (uczelnie akademickie w Europejskiej Przestrzeni Badawczej),
Internacjonalizacja (funkcjonowanie europejskich uczelni akademickich w kontekście
globalnym),
zarządzanie i finansowanie uczeni,
wspieranie rozwoju uczelni członkowskich.
przyjęcie budżetu na rok 2016
Rada przyjęła budżet EUA na rok 2016. Przewiduje on przychody i wydatki na poziomie
ok. 5 mln euro (podobnie jak w roku 2014).
II.
Spotkanie sekretarzy generalnych krajowych konferencji rektorów (28 stycznia)
Posiedzenie rady EUA było – jak zwykle – poprzedzone spotkaniem sekretarzy generalnych
krajowych konferencji rektorów. Na tym posiedzeniu KRASP była reprezentowana przez
Sekretarza Generalnego oraz Kierownika Biura KRASP.
Porządek obrad obejmował m.in. następujące sprawy:
a) informacje o najnowszych wydarzeniach związanych z kształtowaniem polityki europejskiej
w obszarze szkolnictwa wyższego i badań
Informacje i dyskusja dotyczyły głównie działań – na poziomie poszczególnych krajów i
ogólnoeuropejskich – związanych z inicjatywą Komisji Europejskiej aktualizacji przyjętego
w 2011 r. planu działań w zakresie modernizacji szkolnictwa wyższego (Modernisation
Agenda for Higher Education).
b) sprawność studiowania
Przedstawiono dwie prezentacje, obrazujące podejście do określania sprawności
studiowania w Szwecji i w Austrii. Prezentacje i dyskusja (plenarna i w grupach roboczych)
wskazują, że porównanie danych dotyczących sprawności studiowania w poszczególnych
krajach i ocena rozwiązań mających na celu poniesienie tej sprawności jest bardzo trudne
(dwa podstawowe wskaźniki używane w analizach sprawności studiowania – dropout rate
i completion rate – są interpretowane w różnych krajach w bardzo różny sposób).
3 lutego 2016 r.
Andrzej Kraśniewski
Agata Kulesza
3