Behringer Eurocom MA6018

SPRZĘT • instalacje
Marek Kozik
Behringer Eurocom MA6018
Instalacyjny automikser ze wzmacniaczem
Sale konferencyjne, hale wystawowe, obiekty sakralne czy
supermarkety nie mogą się dziś obyć bez systemów rozgłoszeniowych. W zasadzie ciężko byłoby wykonać dyskretny
układ nagłaśniający oparty o typowe powermiksery i zestawy głośnikowe. Stąd potrzeba projektowania sprzętu
nagłaśniającego skonstruowanego typowo dla zastosowań
instalacyjnych.
Zasada działania takich urządzeń jest
klasyczna, jednak specyfika nagłośnień
instalacyjnych nie wymaga ciągłego korzystania z pewnych funkcji, a więc prostota obsługi takich wzmacniaczy powinna być większa. Często w odróżnieniu od
wzmacniaczy przenośnych urządzenia instalacyjne wyposażone są w wejścia sygnałów, które nie są stosowane na scenie.
Oczywiście nie bez znaczenia jest wielkość
urządzeń instalacyjnych, możliwość pracy
z obwodami głośnikowymi wysokoimpedancyjnymi oraz moc, która w przypadku
układów instalacyjnych nie musi być duża.
Firma Behringer uruchomiła linię produktów o nazwie handlowej Eurocom,
przeznaczonych właśnie do zastosowań
instalacyjnych. Jest to linia produktów, która już na etapie projektowania konsultowana była z szeroką rzeszą
62 Live Sound & Installation grudzień 2012
potencjalnych użytkowników. Spełniają
one oczekiwania stawiane systemom instalacyjnym oraz projektowane są w różnej skali komplikacji, w celu lepszego dopasowania sprzętu do indywidualnych
potrzeb aplikacji. Seria MA6000 jest przeznaczona do systemów bardziej rozbudowanych. Najbardziej zaawansowaną zaś
konstrukcją tej serii jest powermikser
MA6018.
EUROCOM MA6018
zamknięty jest w obudowie wykonanej
z blachy stalowej, lakierowanej na czarny
matowy kolor. Panel czołowy wykonany
jest z tworzywa sztucznego, również o kolorze czarnym, jednak wykończony jest na
wysoki połysk, co stanowi element wyróżniający modele serii Eurocom. Obudowa
nie jest typowym prostopadłościanem,
lecz jej dno oraz wieko mają mocno zaokrąglone rogi. Na bokach obudowy wykonano szereg drobnych otworków wentylacyjnych pozwalających na chłodzenie
wnętrza. Przednia płyta normalnie wyposażona jest w potencjometr poziomu sygnału z dużą wygodną gałką. Wokół niej
wykonano światłowodowy otok, który
świeci kolorem żółtym, gdy wzmacniacz
jest załączony, zaś czerwonym, gdy zostaje
przesterowany (jest to element charakterystyczny dla całej linii). Po załączeniu zasilacza na czarnym panelu czołowym ukazują się dwie świecące litery A i B, które
okalają diody LED wskaźników wysterowania wzmacniaczy. MA6018 wyposażony
jest w dwa równolegle pracujące wzmacniacze o mocach 180 W każdy, określane
przez producenta jako technologia DualDrive. Jeden służy do zasilania zestawów
niskoimpedancyjnych, o impedancji minimalnej 4 Ω, zaś drugi do zasilania instalacji wysokoimpedancyjnej (wysokonapięciowej) i może pracować w standardzie 70
lub 100 V. Obok wskaźników wysterowania znajdują się cztery przyciski, za pomocą których wybrane wejście AUX (jedno
z czterech dostępnych) dołączane jest do
szyny głównego miksu. I wydawało by się,
że to tyle, jeżeli chodzi o płytę przednią
wzmacniacza. W rzeczywistości tak nie
jest, bowiem większą jej część stanowi
uchylna klapka, po otwarciu której ukazuje się czternaście zagłębionych w przedniej płycie potencjometrów.
Urządzenie dysponuje ośmioma wejściami mikrofonowymi/liniowymi, których potencjometry głośności znajdują
się w dolnym rzędzie przedniego panelu. Powyżej nich zamontowano potencjometry głośności oraz dwupunktowej regulacji barwy toru AUX, potencjometr
głośności szyny drugiej strefy (Zone2)
oraz dwa potencjometry korekcji głównego miksu. Ostatnim elementem schowanym pod klapką jest wyłącznik zasilania, w formie przycisku monostabilnego.
Całość przedniej płyty jest czarna, podobnie jak gałki potencjometrów. Po zainstalowaniu wzmacniacza w jakiejś niszy
czy szafce mogłoby się okazać, że panel
pod klapką jest kompletnie niewidoczny,
co utrudniłoby regulacje. Jednak producent przewidział to i zamontował w zagłębieniu oświetlenie LED. Dodatkowym
fajnym pomysłem jest wyklejenie spodu
klapki zapisywalną (i zmywalną) mapą
potencjometrów, na której można zaznaczyć sobie ich ustawienia.
Na bokach obudowy można przykręcić
dodatkowe uszy pozwalające na zamontowanie MA6018 w skrzyni lub szafce rakowej. Dodatkowo do zestawu dołączono klapki z tworzywa osłaniające uszy
z przodu, co poprawia estetykę, w szczególności gdy urządzenie jest używane bez
montażu w raku.
NA TYLNEJ PŁYCIE
znajdują się wszelkie gniazda oraz
część regulatorów, ustawień których
nie będzie się dokonywać zbyt często
i domyślnie winien mieć do nich dostęp
instalator lub osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje techniczne. Przede
wszystkim mamy tu gniazdo zasilania
z sieci napięcia przemiennego wraz z zabezpieczonym przełącznikiem napięcia
zasilania 115/230 V.
Bezobsługowe na pierwszy rzut oka urządzenie ukrywa, pod uchylną klapką, spory zestaw
regulatorów.
Jak wspomniałem wcześniej, MA6018
wyposażony jest w osiem kanałów MIC/
LINE. Architektura ich jest identyczna
dla wszystkich. Każdy z kanałów wyposażono w 8-pozycyjny przełącznik typu DIP
switch, którym dokonuje się konfiguracji
danego kanału. Za jego pomocą można wybrać wstępnie czułość wejścia (mikrofon/
linia), załączyć napięcie fantomowe +24
V, konfigurować priorytetowe działanie
funkcji MUTE, przełączać regulację głośności na zdalny przewodowy panel sterujący, włączyć funkcję automiksu (wyciszania nieużywanych kanałów) oraz przesłać
sygnał przedwzmacniacza do głównej
szyny i/lub szyny Zone2. Kanały wyposażono w diodę LED sygnalizującą obecność
sygnału na wejściu. Każdy z kanałów dysponuje możliwością regulacji czułości oraz
dwuzakresową korekcją (100 Hz, 10 kHz
w zakresie ±12 dB). Regulacji dokonać
można za pomocą śrubokręta.
Sygnał do kanałów można doprowadzić
w dwojaki sposób. Wyposażone są one
w gniazda Combo (XLR/Jack ¼”), jak również w używane typowo w systemach instalacyjnych gniazda Euroblock. W gniazdach tych oprócz symetrycznego wejścia
znajduje się wejście sterujące wyciszaniem kanału oraz wyjście Direct OUT.
Kolejny blok gniazd na tylnej płycie stanowią cztery pary wejść AUX, wykonane w formie gniazd RCA – wejścia stereo
miksowane do mono. Poniżej wejść AUX
umieszczono wejście Euroblock służące
do podłączenia opcjonalnego przewodowego panelu sterującego, pozwalającego na regulację głośności oraz zarządzanie wejściami AUX. Zdalne sterowanie
wg. schematu opisu 5-pinowego złącza
Euroblock może obejmować zdalną regulację głośności, wyciszanie oraz włączanie/wyłączanie zasilania.
Na tylnej płycie umieszczono również blok regulatorów oraz kolejne wejście Euroblock służące do podłączenia
do wzmacniacza systemu telefonicznego lub przywoławczego (TEL/PAGE). Za
pomocą dodatkowego 9-pozycyjnego DIP
switcha można konfigurować pracę tego
bloku. Potencjometry umieszczone w tym
bloku pozwalają na regulację głośności
sygnału poprzedzającego nadanie komunikatu (z wewnętrznego generatora), poziomu wyciszania pozostałych kanałów,
w momencie pojawienia się sygnału na
wejściu TEL/PAGE, ustawienia poziomu
głośności tegoż wejścia oraz poziomu głośności sygnału MOH (music on hold). Sygnał MOH może pochodzić z dowolnego
wejścia AUX – oczywiście musimy wybrać
z którego, a dokonać tego można ustawiając odpowiedni przełącznik następnego DIP switcha, umieszczonego na tylnej płycie obudowy. Pod nim umieszczono
gniazda Euroblock wyjścia drugiej szyny
miksu Zone2 oraz wyjścia MOH – oba sygnały są symetryczne.
MA6018 wyposażono w parę wyjść oraz
wejść Bridge, które pozwalają na kaskadowe łączenie do czterech urządzeń, dzięki czemu mamy możliwość rozbudowy
systemu do maksymalnie 32 kanałów
wejściowych.
Każdy z torów wzmacniaczy, czyli wysoko- i niskoimpedancyjnego, rozbudowany
jest o wejście/wyjście pętli efektów pozwalającej na podłączenie dodatkowych procesorów dźwięku (np. korektora, multiefektu, eliminatora sprzężeń, itp.). Wejścia
Tylny panel zawiera bogactwo gniazd i mikroprzełączników, których obsługa wymaga „chwili” zastanowienia.
grudzień 2012 Live Sound & Installation 63
Z lewej strony znajduje się m.in. sekcja wyjść – zarówno mocy, jak
i sygnałowych – wejścia AUX i TEL/PAGE oraz dwa DIP-switche
do konfigurowania szyn wyjściowych i wejścia priorytetowego.
oraz wyjścia wykonane są również w formie wspólnego gniazda Euroblock.
Wyjścia mocy obu wzmacniaczy również wykonano w formie Euroblock,
jednak są one rodzaju żeńskiego, czyli
odwrotnie niż pozostałe. Zapobiega to pomyłce w podłączeniu. Ostatnim elementem, który producent umieścił na tylnej
płycie MA6018, jest potencjometr balansu głośności pomiędzy wzmacniaczem
wysoko- i niskoimpedancyjnym.
WNĘTRZE
Po odkręceniu obudowy wzmacniacza
widać skomplikowaną i zminiaturyzowaną konstrukcję wewnętrzną powermiksera. MA6018 ma konstrukcję modułową, czyli zmontowany jest z kilku płytek
drukowanych, połączonych przewodami
zakończonymi złączami. Płytki drukowane wykonane są tak w technologii przewlekanej, jak i SMT. Jak montaż płyt nie
budzi zastrzeżeń, tak przewody łączące
prowadzone są „po chińsku”. Jeden oplata drugi, a gniazda pozalewane są sławetnym klejem termicznym.
Urządzenie zasila zasilacz impulsowy,
który stanowi moduł przykręcony na dnie
obudowy. Obok niego zamontowano płytę
wzmacniaczy pracujących w klasie D.
Wzmacniacze oprócz radiatora wyposażone są w wentylator chłodzący. Jak podaje producent, efektywność stosowanych
w linii Eurocom zasilaczy, w połączeniu
z pracującymi w klasie D wzmacniaczami, sięga do 85%. W praktyce przekładać
się to więc będzie na co najmniej dwukrotnie mniejsze zużycie energii, niż w większości produktów konkurencyjnych. Nie
jest to bez znaczenia przy urządzeniach,
które pracują w instalacjach stale włączone oraz przy ciągle rosnących kosztach energii.
Trzecim głównym modułem jest płytka
sterująca, na której znajduje się procesor
64 Live Sound & Installation grudzień 2012
Każdy z ośmiu kanałów wejściowych wyposażono w dwa
zdublowane gniazda Combo-Euroblock oraz 8-pozycyjny
przełącznik DIP switch, którym dokonuje się konfiguracji
danego kanału.
nadzorujący pracę logiki wzmacniacza,
ATMega 16 firmy Atmel, oraz procesor
DSP firmy Analog Devices. Pozostałe
płytki to układy wejściowe, wskaźnikowe oraz logiczne przetwarzające sygnały licznych przełączników DIP.
ODPALAMY
Po zewnętrznych oraz wewnętrznych
oględzinach przychodzi czas prób dźwiękowych. Tutaj następuje konsternacja,
bowiem wzmacniacz po prostu… nie gra.
W zasadzie bardzo wiele czasu poświęciłem na sprawdzenie, co jest grane, bowiem wskaźniki LED wykazywały dołączenie sygnału do przedwzmacniaczy, zaś
głośnik podłączony zarówno do wzmacniacza niskoimpedancyjnego, jak i wysokonapięciowego milczał, jak zaklęty (poza
tym wskaźniki wysterowania na panelu
przednim też ani myślały choćby zabłysnąć). Po podłączeniu przyrządów pomiarowych okazało się, że po prostu nie ma
połączenia pomiędzy wyjściem bloku sumującego, a wejściem wzmacniaczy mocy.
Nie udało mi się znaleźć ustawienia przełącznika DIP odpowiednio konfigurującego pętlę efektów, tak jak to miało miejsce
w testowanych w czerwcowym numerze
innym urządzeniu z serii Eurocom, również będącym mikserem ze zintegrowanym wzmacniaczem – SN2408. Jedyny
pomysł, jaki zaświtał w mojej starej głowie, to aby wykonać zworę na wyjściach
pętli efektów. Wtedy wzmacniacz nareszcie przemówił. Któryś z czytelników zapyta: jak nie wie, to czemu nie przeczyta instrukcji? Ano dlatego, że niestety
Po odkręceniu obudowy wzmacniacza widać skomplikowaną i zminiaturyzowaną
konstrukcję wewnętrzną MA6018.
BEHRINGER EUROCOM MA6018
producent nie przewidział szczegółowej
instrukcji obsługi, tak w wersji drukowanej, jak i na stronie. Dostępny jest jedynie Quick Start Guide w pięciu językach,
w którym informacje są ograniczone
i, jak na mój gust, niepełne. Być może
nie będzie to stanowić większej przeszkody dla doświadczonego instalatora, który
będzie chciał wykorzystać bogate możliwości urządzenia. Wzmacniacz ma wiele
wejść sterujących, z których nie jest prosto korzystać, bowiem załączona instrukcja startowa określa jedynie ich ogólne
parametry. Wejście systemu przywoławczego ma wiele funkcji, których obsługę
można poniekąd wywnioskować z opisu
przełączników DIP switcha. Przydałby się
tu jednak dodatkowo schematy blokowe,
które pozwoliłyby łatwiej odczytać intencje konstruktora.
MA6018 po doprowadzeniu do wejścia
szumu białego i ustawieniu filtrów korektora na przedwzmacniaczach, jak i sumie
na „zero” przetwarza sygnał bez żadnych
podbarwień.
Wejścia, które nie są aktywne, mogą
być wyciszone (jeśli wybierzemy dla
nich opcją Auto, czyli automiksu), dzięki czemu znacząco zmniejsza się poziom
szumów słyszanych w głośnikach i zwiększa odstęp od sprzężeń. Nigdzie jednak
nie znalazłem możliwości regulacji progu
zadziałania układu bramkującego.
Każde z wejść mikrofonowych dysponuje możliwością ustawienia priorytetu.
Wyciszenie kanału podrzędnego następuje natychmiast po pojawieniu się sygnału nadrzędnego. Ponowne załączenie wyciszonych kanałów odbywa się
„miękko”, z pewnym, około 3-sekundowym opóźnieniem. Wejścia AUX są domyślnie zbramkowane, a załączanie ich
INFORMACJE
Kanały mono: 8 x MIC/LINE, 4 x AUX,
1 x TEL/PAGE
Zasilanie phantom: +24 V
Zniekształcenia: 0,5%/1 kHz
Pasmo przenoszenia: 50 Hz-18 kHz (±2 dB)
Moc RMS: Lo-Z 180 W/4 Ω, 100 W/8 Ω
Hi-Z 180 W/70 V/100 V
Klasa wzmacniaczy: D
Zasilanie: 100-120 VAC/220-240 V
przełączane
Wymiary: 88 x 432 x 406 mm
Waga: 6,4 kg
Cena: 3.220 zł
Dystrybutor:
SoundTrade, ul. Kineskopowa 1
05-500 Piaseczno, tel.: 22 632 02 85
www.soundtrade.pl
Czarny kolor panelu czołowego i gałek potencjometrów mógłby utrudnić operowanie
nimi przy słabym oświetleniu, gdyby producent nie przewidział tego i nie zamontował
w zagłębieniu dyskretnego oświetlenia LED.
oraz przełączanie między sobą następuje również z lekkim „fejdem”.
Bardzo ciekawym jest wejście TEL/
PAGE, które spełnia nie tylko funkcje
współpracy z modułem telefonicznym,
ale może być również wejściem mikrofonowym, współpracującym z mikrofonami tak dynamicznymi, jak i pojemnościowymi. Wzmacniacz wyposażony
jest w generator sygnału dzwonka czy
funkcję MOH. Instrukcja dość ogólnikowo określa tę funkcjonalność przy
okazji opisów przełączników DIP switcha. Po uruchomieniu i skonfigurowaniu wzmacniacza MA6018 jego obsługa
jest prosta, bowiem ogranicza się do regulacji poziomu sygnału w kanałach wejściowych/AUX oraz poziomu i barwy na
szynach wyjściowych.
PODSUMOWANIE
W dobie dźwięku i informacji trudno wyobrazić sobie miejsce użyteczności publicznej, sklepu, auli itp. bez jakiegokolwiek systemu nagłaśniającego.
Automikser z wbudowanym wzmacniaczem Eurocom MA6018 może z powodzeniem obsługiwać nawet rozbudowane systemy instalacyjne. Duża liczba
wejść do wykorzystania oraz możliwość
ich zwiększenia użyciem kolejnych urządzeń połączonych kaskadowo pozwala na
rozgłaszanie wielu źródeł sygnału. Automatyzacja działania oparta na procesorze DSP upraszcza obsługę urządzenia,
oczywiście po skonfigurowaniu. Priorytetowe współdziałanie poszczególnych
kanałów pozwala na stworzenie, w zależności od potrzeb, hierarchii źródeł. Możliwość użycia przewodowego zdalnego
panelu sterującego pozwala na kontrolę
podstawowych parametrów wzmacniacza. MA6018 daje możliwość z korzystania z trzech linii sygnałów wyjściowych
jednocześnie. Oczywiście wzmacniacze
hi-z oraz lo-z wysyłają ten sam sygnał, jednak dodatkowa szyna ZONE2 daje możliwość stworzenia odrębnego miksu do
wykorzystania z dodatkowym wzmacniaczem mocy.
MA6018 to bardzo ciekawe i jednocześnie dosyć skomplikowane urządzenie,
oferujące duże możliwości konfiguracyjne. Jedyny poważny minus (który stanowi
zapewne efekt wczesnej fazy wprowadzania nowej linii na rynek) to brak szczegółowej instrukcji. Jednak zamysł, który przyświecał konstruktorom – aby stworzyć
zaawansowane urządzenie, które potem
ma być proste w obsłudze przez użytkownika „końcowego” – całkowicie się udał.
Proponowana zaś dodatkowo energooszczędność może być dodatkowym argumentem dla potencjalnego klienta.
MA6018 jest kolejnym estetycznym
i funkcjonalnym urządzeniem z logo Eurocom, które jest na pewno ciekawą propozycją dla użytkownika czy projektanta systemu instalacyjnego. Mam tylko nadzieję, że
producent wyda w końcu pełną i wyczerpującą instrukcję użytkowania, która pozwoli cieszyć się tą konstrukcją w pełni
i wykorzystywać wszystkie jej walory, których – jak widać – nie brakuje.
Więcej informacji o prezentowanym urządzeniu na stronie internetowej producenta:
www.behringer.com oraz polskiego dystrybutora: www.soundtrade.pl.
grudzień 2012 Live Sound & Installation 65