Elektromechanik pojazdów samochodowych

2 0 /m
S ta n d a r d w y m a g a ń –e g z a m in m is tr z o w s k i
dla zawodu
E L E K T R O M E C H A N IK
P O J A Z D Ó W
S A M O C H O D O W Y C H
K o d z k la s y f ik a c ji z a w o d ó w i s p e c ja ln o ś c i
d la p o tr z e b r y n k u p r a c y
K o d z k la s y f ik a c ji z a w o d ó w
s z k o ln ic t w a z a w o d o w e g o
724102
-
E g zam i n p r ze p r owadzan y j e s t w dwó ch e t ap ach :
e t ap p r ak t y czn y : p ole g a n a s am odzi e ln y m
wy k on an i u p r ze z k an dy dat a
zadań e g zam i n acy j n y ch s p r awdzaj ą cy ch um i e j ę t n oś ci p r ak t y czn e
e t ap t e or e t y czn y : odb y wa s i ę w dwó ch czę ś ci ach : p i s e m n e j i us t n e j
1 . w czę ś ci p i s e m n e j k an dy dat udzi e la odp owi e dzi n a p y t an i a z
zak r e s u t e m at ó w:
- r ach un k owoś ć zawodowa
- dok um e n t acj a dzi ał aln oś ci g os p odar cze j
- r y s un e k zawodowy
- zas ady
b e zp i e cze ń s t wa i
h ig ie n y
p r acy
or az och r on y
p r ze ci wp oż ar owe j
- p ods t awowe zas ady och r on y ś r odowi s k a
- p ods t awowe p r ze p i s y p r awa p r acy
- p ods t awowa p r ob le m at y k a p r awa g os p odar cze g o i zar zą dzan i a
p r ze ds i ę b i or s t we m
- p ods t aw p s y ch olog i i i p e dag og i k i
- m e t ody k a n auczan i a
2 . czę ś ci
us t n e j
k an dy dat
n as t ę p uj ą cy ch t e m at ó w:
- t e ch n olog i a
- m as zy n ozn aws t wo
- m at e r i ał ozn aws t wo
Z a d a n ia d o e ta p u p r a k t y c
s ta n d a rd u
(U s ta
D z . U . z 2 0 0 2 r
z n e
w y
w a
N r
g o i p y
m a g a ń
o rz e m
1 1 2 , p o
ta
u
io
z
n ia
s ta
ś le
. 9 7
d o
lo n e
z d
9 , z
e ta
g o
n ia
p ó
p u
p r
2 2
ź n
te
z e
m
. z
odp owi adan a
o re ty c z n
z Z w ią z e
a rc a 1 9 8
m . D z . U
e g o
k R
9 ,
. z
p
z e
te
2 0
rz y g o to
m io s ła
k s t je d n
0 3 N r 1
p y t an i a
z
zak r e s u
w y w a n e s ą n a p o d s ta w ie
P o ls k ie g o
o lit y :
3 7 , p o z . 1 3 0 4 )
Zawód: elektromechanik pojazdów samochodowych
I. Etap teoretyczny (część pisemna i ustna) egzaminu obejmuje:
Z akres wiadomoś ci i u mieję tnoś ci wł aś ciwych dla kwalif ikacji w
zawodzie
K a n d y d a t n a m is tr z a p o w in ie n u m ie ć :
1. C z y t a ć
z e
z r o z u m ie n ie m
in fo r m a c je p r z e d s ta w io n e w
fo r m ie
o p is u ,
in s tr u k c ji, r y s u n k ó w , s z k ic ó w , w y k r e s ó w , d o k u m e n ta c ji te c h n ic z n e j i
te c h n o lo g ic z n e j, w s z c z e g ó ln o ś c i:
1.1. rozró ż niać podstawowe zj awiska i prawa z zakresu el ektrotechniki i el ektroniki;
1.2 . stosować poj ę cia, okreś l enia i wiel koś ci dotyczące urządzeń i el ementó w
el ektrycznych i el ektronicznych poj azdó w samochodowych;
1.3. rozpoznawać symb ol e g raf iczne instal acj i z g niazdami diag nostycznymi, el ementó w
oraz urządzeń
wyposaż enia el ektryczneg o i el ektroniczneg o poj azdó w
samochodowych na schematach układó w el ektrycznych;
1.4 . rozpoznawać i kl asyf ikować podstawowe ob wody i układy el ektryczne i
el ektroniczne poj azdó w samochodowych;
1.5 . rozró ż niać podstawowe parametry techniczne urządzeń i el ementó w el ektrotechniki
oraz el ektroniki samochodowej , a takż e przyrządó w pomiarowych, urządzeń i
systemó w służ ących do ich diag nozowania;
1.6 . rozpoznawać ob wody, moduły el ektroniczne i układy oraz połączenia el ektryczne
na schematach;
1.7 . rozpoznawać f unkcj e oraz parametry uż ytkowe el ementó w i urządzeń
el ektrycznych i el ektronicznych na podstawie oznaczeń zawartych na tab l iczkach
znamionowych;
1.8 . stosować zal ecenia dotyczące przyrządó w i urządzeń diag nostycznych zawarte w
instrukcj ach serwisowych, napraw i konserwacj i;
1.9 . posług iwać się instrukcj ami ob sług i i dokumentacj ą techniczną przy montaż u i
uruchomieniu urządzeń el ektrycznych oraz el ektronicznych, instal owanych w
poj azdach samochodowych;
1.10 . posług iwać się
katal og iem el ementó w i układó w el ektrycznych oraz
el ektronicznych;
1.11. ob sług iwać aparaturę pomiarową oraz dokonywać pomiaru wiel koś ci el ektrycznych
i nieel ektrycznych;
1.12 . sprawdzić poprawnoś ć działania el ementó w, układó w i urządzeń el ektrycznych
oraz el ektronicznych;
1.13. dob ierać i ob sług iwać nowoczesne narzę dzia montaż u el ementó w i układó w
el ektrycznych oraz el ektronicznych, oceniać ich stan;
1.14 . czytać schematy ideowe, b l okowe i montaż owe oraz rysunki warsztatowe;
1.15 . opracowywać dokumentacj ę
el ementó w układó w, podzespołó w i urządzeń
el ektrycznych, el ektronicznych i mechanicznych w poj azdach samochodowych;
1.16 . komunikować się , wyszukiwać i przetwarzać inf ormacj e;
1.17 . akceptować zmiany i stosować się do nich;
1.18 . korzystać z l iteratury f achowej oraz innych ź ró deł w cel u samokształcenia;
1.19 . interpretować podstawowe zj awiska oraz prawa z zakresu el ektrotechniki i
el ektroniki;
1.2 0 . stosować zasady b ezpieczeń stwa i hig ieny pracy, ochrony przeciwpoż arowej oraz
ochrony ś rodowiska.
2. P r z e t w a r z a ć d a n e l i c z b o w e i o p e r a c y j n e , w
s z c z e g ó ln o ś c i:
2 .1. dob ierać metody, przyrządy pomiarowe oraz urządzenia i systemy diag nostyczne
do pomiaru wiel koś ci el ektrycznych w instal acj ach el ektrycznych poj azdó w
samochodowych;
2 .2 . wykonywać pomiary podstawowych parametró w el ektrycznych ob wodó w
samochodowych;
2 .3. interpretować wyniki pomiaró w uzyskanych w postaci wartoś ci l iczb owych wiel koś ci
el ektrycznych, z wydruku l ub oscyl og ramu dotyczące diag nozowanych el ementó w,
urządzeń , układó w i ob wodó w;
2 .4 . anal izować i interpretować procesy i zj awiska f izyczne oraz odpowiadaj ące im
syg nały el ektryczne w ob wodach, układach, urządzeniach i el ementach
el ektrotechniki i el ektroniki samochodowej ;
2 .5 . dob ierać urządzenia oraz el ementy wyposaż enia el ektryczneg o i el ektroniczneg o
przeznaczone dl a okreś l oneg o model u poj azdu w oparciu o instrukcj e i katal og i;
2 .6 . dob ierać oprzyrządowanie uniwersal ne i specj al ne do demontaż u i montaż u
urządzeń , el ementó w el ektrotechniki i el ektroniki samochodowej oraz el ementó w
wyposaż enia poj azdó w, w oparciu o instrukcj e i katal og i;
2 .7 . sporządzać kal kul acj ę kosztó w naprawy, wymiany, konserwacj i urządzeń i
el ementó w el ektrotechniki i el ektroniki samochodowej w oparciu o dokumentacj ę
techniczną i taryf ikatory;
2 .8 . szacować i ob l iczać wartoś ci wiel koś ci el ektrycznych;
2 .9 . wskazywać na podstawie dokumentacj i technicznej i podanych ob j awó w usterek i
moż l iwoś ci naprawy l ub wymiany uszkodzoneg o podzespołu el ektryczneg o i
el ektroniczneg o.
3 . B e z p ie c z n ie
w y k o n y w a ć
z a d a n ia
z a w o d o w e
z g o d n ie
z
p r z e p is a m i
b e z p ie c z e ń s tw a i h ig ie n y p r a c y , o c h r o n y p r z e c iw p o ż a r o w e j o r a z o c h r o n y
ś r o d o w is k a , w s z c z e g ó ln o ś c i:
3.1. okreś l ać warunki ekspl oatacj i urządzenia na podstawie j eg o danych technicznych;
3.2 . stosować przepisy b ezpieczeń stwa i hig ieny pracy, ochrony przeciwpoż arowej i
ochrony ś rodowiska ob owiązuj ące podczas montaż u, naprawy i ob sług i urządzeń
el ektrycznych i el ektronicznych poj azdó w samochodowych;
3.3. wskazywać zag roż enia dl a ż ycia i zdrowia człowieka wystę puj ące podczas prac
ob sług owych i naprawczych z wykorzystaniem narzę dzi, maszyn i urządzeń
zasil anych energ ią el ektryczną, sprę ż onym powietrzem, prac z el ementami
wiruj ącymi maszyn, toksycznym działaniem spal in samochodowych, wysoką
temperaturą oraz podczas b adań diag nostycznych;
3.4 . dob ierać ś rodki ochrony indywidual nej do prac diag nostycznych i naprawy instal acj i
oraz urządzeń el ektrycznych i el ektronicznych;
3.5 . zab ezpieczać przyrządy pomiarowe i diag nozuj ące przed uszkodzeniem
mechanicznym i el ektrycznym;
3.6 . stosować się do zal eceń służ b y B H P i ochrony przeciwpoż arowej .
Z akres wiadomoś ci i u mieję tnoś ci zwią zanych z zatru dnieniem i
dział alnoś cią g ospodarczą
K a n d y d a t n a m is tr z a p o w in ie n u m ie ć :
1. C z y t a ć
z e
z r o z u m ie n ie m
in s tr u k c ji, ta b e li, w y k r e s u , w
in fo r m a c je p r z e d s ta w io n e
s z c z e g ó ln o ś c i:
w
fo r m ie
o p is u ,
1.1. rozró ż niać podstawowe poj ę cia i terminy z ob szaru f unkcj onowania g ospodarki
oraz prawa pracy, prawa podatkoweg o i przepisó w reg ul uj ących podej mowanie i
wykonywanie działal noś ci g ospodarczej ;
1.2 . rozró ż niać dokumenty reg ul uj ące zatrudnienie oraz działal noś ć g ospodarczą;
1.3. identyf ikować i anal izować inf ormacj e dotyczące wymag ań i uprawnień pracownika,
pracodawcy, b ezrob otneg o i kl ienta;
1.4 . wykorzystywać inf ormacj e dotyczące sposob u zarządzania małą f irmą i znać
zasady org anizacj i pracy;
1.5 . znać zasady normowania pracy i systemu płac;
1.6 . wykorzystywać podstawowe wiadomoś ci dotyczące g ospodarki rynkowej ;
1.7 . wypełniać druki rej estracyj ne i rozl iczeniowe Z U S i dekl aracj e podatkowe;
1.8 . korzystać ze ź ró deł wiedzy ekonomicznej i prawnej ;
1.9 . znać podstawowe przepisy prawne i zarządzenia wykonawcze wynikaj ące z
kodeksu pracy;
1.10 . posiadać wiedzę dotyczącą przepisó w okreś l aj ących zatrudnienie i szkol enie
praktyczne młodocianych ucznió w w zakładzie pracy.
2. P r z e t w a r z a ć d a n e l i c z b o w e i o p e r a c y j n e , w
s z c z e g ó ln o ś c i:
2 .1. anal izować inf ormacj e związane z podnoszeniem kwal if ikacj i, poszukiwaniem pracy
i zatrudnieniem oraz podej mowaniem i wykonywaniem działal noś ci g ospodarczej ;
2 .2 . sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz z
podej mowaniem i wykonywaniem działal noś ci g ospodarczej ;
2 .3. rozró ż niać skutki wynikaj ące z nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy;
2 .4 . dokonywać rozl iczeń i kosztorysowania wykonywanych rob ó t pod wzg l ę dem
opłacal noś ci prowadzenia działal noś ci g ospodarczej .
P odstawy psycholog ii i pedag og iki oraz metodyka nau czania
K a n d y d a t n a m is tr z a p o w in ie n
s z c z e g ó ln o ś c i:
p o s ia d a ć w ia d o m o ś c i i r o z u m ie ć p r o c e s y a w
1. W y j a ś n i a ć i o c e n i a ć s y t u a c j e s t o s u j ą c s i ę d o o p i s u z a g a d n i e ń i p r o b l e m ó w
w o b s z a rz e :
1.1. psychol og ii osob owoś ci:
1.1.1. rozumieć rozwó j psychiczny człowieka i czynniki na nieg o wpływaj ące oraz
cechy psychiczne osob owoś ci i j ej składniki:
- charakter i j eg o cechy, zdol noś ci i uzdol nienia;
- zainteresowania i skłonnoś ci;
- temperament i j eg o rodzaj e.
1.1.2 . znać podej ś cie psychol og iczne do uczenia się i procesó w poznawczych:
- przetwarzanie inf ormacj i – rodzaj e pamię ci;
- czynniki indywidual ne wpływaj ące na motywacj ę nauczania;
- czynniki związane z org anizacj ą nauczania.
1.1.3. znać sposob y postę powania i reag owania w sytuacj ach trudnych:
- stres i f rustracj a;
- typy sytuacj i trudnych;
- reakcj e na sytuacj e trudne.
1.2 . psychol og ii rozwoj owej i wychowawczej :
1.2 .1. posiadać wiedzę nt. okresó w rozwoj owych;
1.2 .2 . b rać pod uwag ę czynniki rozwoj owe.
1.3. psychol og ii pracy:
1.3.1. okreś l ać wzaj emny wpływ i oddziaływanie w układzie człowiek – praca;
1.3.2 . znać etapy dostosowania człowieka do pracy:
- wprowadzenie do pracy;
- szkol enie zawodowe i doskonal enie.
2. S t o s o w a ć s i ę d o z a s a d p e d a g o g i k i – d y d a k t y k i i m e t o d y k i n a u c z a n i a :
2 .1.
2 .2 .
2 .3.
2 .4 .
2 .5 .
2 .6 .
okreś l ać cel e nauczania w procesie praktycznej nauki zawodu;
znać kryteria dob oru metod nauczania;
umieć posług iwać się prog ramem nauczania;
znać zasady nauczania oraz kontrol i i oceny pracy ucznia;
stosować odpowiednie ś rodki dydaktyczne w procesie kształcenia;
pl anować nauczanie wg podstawy prog ramowej kształcenia w zawodzie;
2 .7 . stosować się do standardó w wymag ań b ę dących podstawą do przeprowadzania
eg zaminu potwierdzaj ąceg o kwal if ikacj e w zawodzie;
2 .8 . dob ierać og niwa i f ormy org anizacyj ne pracy dydaktyczno – wychowawczej w
kształceniu zawodowym;
2 .9 . prowadzić dokumentacj ę pedag og iczną w zakładzie szkol ącym ucznió w.
II. Etap prak tyczny egzaminu obejmuje prak tyczne umiejętności
z zak resu k w al if ik acji w zaw od zie, ujęte w temacie: w yk onanie
napraw y i obsł ugi w sk azanego urzą d zenia el ek trycznego l ub
el ek tronicznego
pojazd u
samoch od ow ego
zgod nie
z
d ok umentacją .
K a n d y d a t n a m is tr z a p o w in ie n u m ie ć :
1. P l a n o w a ć c z y n n o ś c i z w i ą z a n e z w y k o n a n i e m
z a d a n ia :
1.1. sporządzić pl an działania;
1.2 . sporządzić wykaz niezb ę dnych surowcó w, materiałó w, sprzę tu kontrol opomiaroweg o, narzę dzi;
1.3. wykonać niezb ę dne ob l iczenia, rysunki l ub szkice pomocnicze;
1.4 . dokonać kal kul acj i czasu do wykonania powierzoneg o mu zadania;
1.5 . wykonywać proste prace z zakresu ob ró b ki rę cznej ;
1.6 . oceniać stopień
uszkodzenia urządzeń
el ektrycznych oraz el ektronicznych
wystę puj ących w poj azdach samochodowych.
2. O r g a n i z o w a ć s t a n o w i s k o p r a c y :
2 . 1 . zg r om adzi ć i r ozm i e ś ci ć n a s t an owi s k u p r acy m at e r i ał y , n ar zę dzi a,
ur zą dze n i a i s p r zę t , zg odn i e z zas adam i b e zp i e cze ń s t wa i h i g i e n y p r acy
or az och r on y p r ze ci wp oż ar owe j ;
2 . 2 . s p r awdzi ć s t an t e ch n i czn y m as zy n , ur zą dze ń i s p r zę t u;
2 . 3 . dob r ać odzi e ż r ob oczą i ś r odk i och r on y i n dy wi dualn e j ;
2 . 4 . us t ali ć p r zy czy n y n i e p r awi dł owe g o dzi ał an i a p os zcze g ó ln y ch ob wodó w
s am och odowe j i n s t alacj i e le k t r y czn e j .
3 . W
i
s
w
s
y k o n a ć z a d
h ig ie n y p r a c
ię u m ie ję tn o
s k a z a n e g o
a m o c h o d o w
3.1.
3.2 .
3.3.
3.4 .
3.5 .
3.6 .
3.7 .
3.8 .
3.9 .
3.10 .
3.11.
3.12 .
3.13.
a n
y ,
ś c
u
e g
ie e g z a m in a c y jn e
o c h r o n y p r z e c iw p
ia m i w o k r e ś lo n y m
r z ą d z e n ia
e le k tr
o :
z z a c h
o ż a ro
i w te
y c z n e
o w a n ie m p
w e j i o c h ro
m a c ie : w y k
g o
lu b
e
rz e
n y
o n
le k
p is ó
ś ro d
a n ie
tro n
w
b e z p ie c z e ń s
o w is k a i w y k a
n a p ra w y i o b s
ic z n e g o
p o ja
tw a
z a ć
łu g i
z d u
przyg otować poj azd do naprawy;
przeprowadzić diag nostykę urządzenia;
wymontować urządzenie z poj azdu;
dokonać demontaż u urządzenia do stopnia umoż l iwiaj ąceg o naprawę ;
ustal ić niesprawnoś ć urządzenia;
posług iwać się narzę dziami, przyrządami i urządzeniami pomiarowymi;
naprawić l ub wymienić uszkodzoną czę ś ć l ub urządzenie;
wykonać montaż i zamontować urządzenie w poj eź dzie;
sprawdzić poprawnoś ć naprawy i ob sług i poprzez uruchomienie urządzenia i
poj azdu;
przestrzeg ać odpowiednie normy techniczne;
stosować przepisy b ezpieczeń stwa i hig ieny pracy, ochrony przeciwpoż arowej oraz
ochrony ś rodowiska;
racj onal nie wykorzystać narzę dzia, maszyny, materiały, surowce i energ ię ;
utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy;
3.14 . kontrol ować na b ież ąco j akoś ć prac i usuwać usterki;
3.15 . wykonać zadanie w przewidzianym czasie;
3.16 . uporządkować stanowisko pracy, oczyś cić narzę dzia i sprzę t, rozl iczyć materiały,
zag ospodarować odpady.
4 . P r e z e n to w a ć e fe k t w y k o n a n e g o z a d a n ia :
4 .1. uzasadnić sposó b wykonania zadania;
4 .2 . ocenić j akoś ć wykonaneg o zadania.
N iezb ę dne wyposaż enie stanowisk do wykonania zadań
eg zaminacyjnych okreś lonych tematem wykonanie naprawy i
ob sł u g i u rzą dzenia elektryczneg o lu b elektroniczneg o pojazdu
samochodoweg o zg odnie z doku mentacją
S tanowisko o powierzchni i kub aturze dostosowanej do wiel koś ci naprawianych poj azdó w,
podłog a łatwo zmywal na i antypoś l izg owa. P oj azd samochodowy oraz el ementy instal acj i i
urządzenia el ektryczne i el ektroniczne przewidziane do zadań eg zaminacyj nych, podnoś nik
kol umnowy odpowiedni dl a typu poj azdu, specj al istyczny wó zek transportowy, stó ł ś l usarski
j ednostanowiskowy wyposaż ony w imadło ś l usarskie ró wnol eg łe o szerokoś ci szczę k 12 5
mm, stó ł j ednostanowiskowy do prac el ektrycznych wyposaż ony w imadło przystosowane do
mocowania maszyn el ektrycznych, zasil anie stałoprądowe dostosowane od napię cia
nominal neg o naprawianych poj azdó w i l utownicę zasil aną prądem o napię ciu b ezpiecznym,
oś wietl enie el ektryczne stanowiska stałe og ó l ne i punktowe oraz przenoś ne zasil ane prądem
o napię ciu b ezpiecznym, mul timetr, urządzenia diag nostyczne przewidziane do wykonania
zadań eg zaminacyj nych wraz z kompl etem dokumentacj i technicznej , pró b nik el ektryczny l ub
l ampka kontrol na, kompl et kl uczy płaskich i nasadowych, kl ucz dynamo metryczny,
suwmiarka, wkrę taki, szczypce uniwersal ne, cę g i b oczne, szczotka druciana, papier ś cierny,
cę g i do zdej mowania izol acj i, kompl et dokumentacj i technol og icznej stosownie do
przewidzianych zadań eg zaminacyj nych w postaci drukowanej l ub na: kl iszy f otog raf icznej
l ub noś niku mag netycznym l ub C D wraz ze sprzę tem do j ej odczytania, materiały
pomocnicze: zestaw normal i, materiały ekspl oatacyj ne. Ś rodki ochrony indywidual nej .
I nstrukcj e ob sług i maszyn i urządzeń . A pteczka.