Wystąpienie -

P/11/125
LKI-4101-17-02/2011
Kielce, dnia
stycznia 2012 r.
Pan
Henryk Gołda
Prezes
Banku Spółdzielczego
w OŜarowie
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli1, zwanej dalej
„ustawą o NIK”, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Kielcach przeprowadziła w Banku Spółdzielczym w
OŜarowie (Bank) kontrolę w zakresie przydzielania i wykorzystania przez Agencję Rozwoju i Modernizacji
Rolnictwa (ARiMR) dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów inwestycyjnych na rzecz rolnictwa.
Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2009 r. do 30 września 2011 r.
W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu
11 stycznia 2012 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Prezesowi
niniejsze wystąpienie pokontrolne.
NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność Banku w zakresie objętym kontrolą. Ocenę tę
uzasadnia:
− prawidłowa organizacja i funkcjonowanie Banku w zakresie udzielania preferencyjnych kredytów
inwestycyjnych dla rolnictwa,
− przestrzeganie obowiązujących procedur i warunków w zakresie zasad, trybu i kryteriów udzielania ww.
kredytów,
− przeprowadzanie kontroli w zakresie wykorzystania przez kredytobiorców przyznanych ww. kredytów.
1.
W okresie objętym kontrolą Bank udzielił, na podstawie umowy zawartej 28 czerwca 2007 r. z bankiem
zrzeszającym, tj. Gospodarczym Bankiem Wielkopolskim S.A. w Poznaniu (GBW S.A.), ogółem 92 preferencyjne
kredyty inwestycyjne dla rolnictwa w poszczególnych liniach kredytowych na łączną kwotę 4.849 tys. zł.
Wysokość naleŜnych dopłat do oprocentowania ze środków ARiMR, Bank naliczał oraz występował
o ich wypłatę po dokonaniu spłat kwot rat kapitałowych i odsetek w terminach oraz wysokościach określonych
w umowach. Bank otrzymał naleŜne dopłaty w kwocie 924 tys. zł.
2.
W regulaminie organizacyjnym Banku oraz instrukcji udzielania kredytów na działalność gospodarczą
ujęto wszystkie istotne postanowienia umowy zawartej z GBW S.A. Ustanowiono takŜe osoby odpowiedzialne za
przyznawanie i realizację kredytów preferencyjnych dla rolnictwa.
1
Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701 ze zm.
Bank prowadził działania informujące potencjalnych kredytobiorców o moŜliwościach zaciągania
kredytów inwestycyjnych z dopłatami do oprocentowania, wykorzystując do tego celu spotkania i narady
z rolnikami, kolportaŜ ulotek i ogłoszeń reklamowych na terenie oddziałów Banku.
3.
Bank przestrzegał obowiązujących procedur i warunków w zakresie zasad, trybu i kryteriów udzielania
inwestycyjnych kredytów preferencyjnych dla rolnictwa określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22
stycznia 2009 r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa2 i zawartej
z GBW S.A. umowie.
Na podstawie przeprowadzonych badań kontrolnych 24 kredytów stwierdzono, Ŝe:
- kredytobiorcy dołączali do wniosków kredytowych plany przedsięwzięć inwestycyjnych,
- wnioski o kredyty w linii kredytowej nKZ – zakup gruntów rolnych zawierały aktualny wypis z ewidencji
gruntów starostwa powiatowego oraz oświadczenia sprzedających i kupujących o braku powiązań
rodzinnych,
- udzielone kredyty nie przekraczały limitów kwotowych oraz procentowych określonych dla kaŜdej linii
kredytowej w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych na gospodarstwo rolne,
- kredyty w ramach linii nMR – młody rolnik udzielono osobom, które w dniu złoŜenia wniosku nie
ukończyły 40 lat,
- kredytobiorcy najpóźniej w dniu uruchomienia kredytu wnosili wkład własny w wysokości określonej
w umowach na realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego,
- Bank zabezpieczył spłatę kredytów m.in. poprzez ustanowienie hipotek na nieruchomościach
(posiadanych, bądź nabywanych ze środków kredytów), przewłaszczenie zakupionych maszyn, cesję
polis ubezpieczeniowych, weksle in blanco, pełnomocnictwa dla Banku do dysponowania środkami
zgromadzonymi na rachunku kredytobiorcy, poręczeń według prawa cywilnego,
- Bank naliczał kredytobiorcom prowizje w wysokości nieprzekraczającej 2% kwoty udzielonego kredytu,
- kredytobiorcy udokumentowali wydatkowanie kaŜdej transzy kredytu przed otrzymaniem następnej,
- kredytobiorcy terminowo regulowali raty kapitałowe oraz odsetki od inwestycyjnych kredytów
preferencyjnych dla rolnictwa.
4.
Zgodnie z postanowieniami umowy z GBW S.A., Bank na bieŜąco monitorował przedsięwzięcia objęte
kredytami preferencyjnymi. Przed udzieleniem kredytu pracownicy Banku dokonywali u wnioskodawców oceny
wnioskowanego przedsięwzięcia oraz ich zdolności kredytowej.
Po zakończeniu przedsięwzięcia inwestycyjnego, dokonywano u kredytobiorców kontroli ich realizacji.
W latach 2009 – 2010 przeprowadzano raz w roku u kredytobiorców kontrole, które nie wykazywały
nieprawidłowości w zakresie wykorzystania otrzymanych kredytów preferencyjnych oraz stanu zaawansowania
prowadzonych inwestycji. Zgodność z przeznaczeniem kredytów określonym w umowach kredytowych
udokumentowana była aktami notarialnymi zakupu nieruchomości oraz kserokopiami faktur.
Wobec niestwierdzenia nieprawidłowości, NajwyŜsza Izba Kontroli nie formułuje wniosków
pokontrolnych.
*
*
*
Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego
wystąpienia pokontrolnego przysługuje Panu Prezesowi prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK
w Kielcach umotywowanych zastrzeŜeń w sprawie ocen zawartych w wystąpieniu.
W przypadku zgłoszenia zastrzeŜeń zostaną one rozpatrzone przez właściwą komisję NIK.
2
Dz. U. z 2009 r. Nr 22, poz. 121, ze zm.
2