Pedagogika - studia I stopnia

OBSZARY TEMATYCZNE NA EGZAMIN DYPLOMOWY
DLA STUDENTÓW KIERUNKU PEDAGOGIKA I STOPIEŃ
OBSZARY TEMATYCZNE Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH
1. Ideały wychowawcze i ich zmienność na przestrzeni dziejów.
2. Historia instytucji edukacyjnych.
3. Uniwersytety i ich rola w rozwoju kultury i nauki.
4. Historyczna zmienność zadań edukacyjnych środowisk wychowawczych.
5. Zawód nauczyciela w ciągu dziejów.
6. Rozwój myśli pedagogicznej.
7. Dzieje kształtowania się pedagogiki jako nauki – konteksty światowe i polskie.
8. Historyczne źródła subdyscyplin pedagogicznych i realizacji idei w praktyce edukacyjnej.
9. Wychowanie a życie społeczne.
10. Geneza wychowania
11. Wychowanie w różnych kulturach i różnych organizacjach (porządkach) życia
społecznego. Wychowanie a rozwój.
11. Funkcje wychowania
12. Problematyczność (nieoczywistość) wychowania i jej konsekwencje.
13. Dlaczego wychowanie wymaga zawsze moralnego uprawomocnienia?
14. Wychowanie jako czynność techniczna, jako działanie komunikacyjne oraz jako fakt
kulturowy
15. Instytucje edukacyjne
16. Główne doktryny (systemy) pedagogiczne.
17. Pojęcie doktryny pedagogicznej.
18. Przynależność doktryn do różnych nurtów pedagogiki.
19. Związek doktryn z ideologiami i formacjami światopoglądowymi.
20. Znaczenie doktryn dla współczesnej refleksji o wychowaniu.
21. Psychologiczne, socjologiczne i filozoficzne podstawy wychowania.
22. Geneza i ewolucja teorii wychowania (teorie ogólne, średniego zasięgu i empiryczne).
23. Potoczne teorie wychowania a teoretyczna refleksja nad wychowaniem.
24. Teorie naukowe i ich orientacje.
25. Analiza porównawcza teorii wychowania: ich różnice i elementy wspólne.
26. Metateoria wychowania.
27. Metodologiczne problemy teorii wychowania.
28. Aksjologiczne i teleologiczne podstawy wychowania.
29. Struktura procesu wychowania i jego dynamika.
30. Podstawowe właściwości procesu wychowawczego.
31. Granice i mierniki oddziaływań wychowawczych.
32. Wychowanie a samowychowanie.
33. Podstawowe dziedziny wychowania i ich teorie.
34. Błędy wychowania a pseudowychowanie.
35. Współczesne konteksty, idee i problemy teorii wychowania.
36. Metodyczne aspekty wychowania: technologie wychowania, zasady, metody, formy,
techniki i środki wychowania.
37. Dydaktyka ogólna jako subdyscyplina pedagogiczna.
38. Historia rozwoju dydaktyki ogólnej.
39. Główne nurty myślenia o szkolnej edukacji i szkole.
40. Rozwiązania dydaktyczne: cele, treści i wyniki kształcenia – ich pomiar oraz ocena,
metody dydaktyczne, proces nauczania i uczenia się w szkole, formy organizacji uczenia
się, środki dydaktyczne.
41. Zasady dydaktyczne.
42. Poznawanie uczniów i motywowanie ich do nauki.
43. Klasa szkolna i kierowanie nią.
44. Szkoła i jej program.
45. System szkolny.
46. Geneza, rozwój i kształtowanie się pedagogiki społecznej
47. Prekursorzy i twórcy – współczesne zadania pedagogiki społecznej
48. Podstawowe pojęcia i kategorie dyscypliny (pedagogiki społecznej): profilaktyka,
kompensacja, wsparcie społeczne, praca w środowisku, siły społeczne i ich organizacja.
49. Główne środowiska życia człowieka, ich funkcje, przemiany i zagrożenia – rodzina,
społeczność lokalna, grupa rówieśnicza, środowiska intencjonalne.
50. Wybrane dziedziny aktywności człowieka: kultura, czas wolny, rekreacja, aktywność
społeczna i obywatelska, organizacje pozarządowe, wolontariat.
51. Zagrożenia globalne i lokalne oraz sytuacje ryzyka dla jednostek, grup i środowiska –
bezrobocie, ubóstwo, deprywacja potrzeb, rozwarstwienie społeczne, niesprawiedliwość
społeczna, dziedziczenie położenia społecznego, starość, dezorganizacja rodziny.
52. Kryzys więzi społecznych i wartości.
53. Dysfunkcjonalność instytucji i państwa.
OBSZARY TEMATYCZNE Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW
SPECJALNOŚCIOWYCH
1. Pedagogika pracy w aspekcie historycznym – pojęcie przedmiot zadania działy
pedagogiki pracy
2. Pedagogika pracy jako dyscyplina pedagogiczna
3. Obszary problemowe pedagogiki pracy
4. Metody i techniki badań stosowane w pedagogice pracy
5. Kwalifikacje i kompetencje zawodowe współczesnego pracownika
6. Pojęcia i zadania ogólne humanizacji pracy
7. Trudności z humanizacją w zakładzie pracy oraz warunki skutecznych działań
humanizacyjnych.
8. Problemy pracownicze w nowej sytuacji społeczno – gospodarczej
9. Zjawisko bezrobocia – zdefiniowanie, kategorie
10. Bezrobocie jako cecha gospodarki wolnorynkowej i przejaw patologii społecznej
11. Powodzenia i niepowodzenia zawodowe pracujących
12. Przezwyciężanie zjawiska bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych
13. Edukacja dorosłych pojęcie, perspektywy edukacji dorosłych
14. Edukacja dorosłych w społeczeństwie wiedzy
15. Idea uczenia się przez całe życie
16. Problemy rynku pracy
17. Doradztwo zawodowe
18. Znaczenie terminu pedagoga pracy
19. Kwalifikacje i kompetencje zawodowe pedagoga pracy
20. Rola pedagoga pracy w realizowaniu idei i zadań pedagogiki pracy
21. Przedmiot nauki organizacji i zarządzaniu - podstawowe pojęcia,
interdyscyplinarność.
22. Zarys rozwoju nauki o organizacji i zarządzaniu - główne szkoły: klasyczna,
behawioralna („human relations”), ilościowa (badania operacyjne, teoria decyzji).
Wyzwania współczesnego zarządzania.
23. System kierowania organizacją - kierownik i jego rola w organizacji, rodzaje
kierowników i ich umiejętności, style kierowania. Techniki zarządzania.
24. Planowanie jako funkcja kierownicza
25. Skuteczne rozwiązywanie problemów, istota, diagnozowanie, twórcze i grupowe
rozwiązywanie problemów.
26. Podejmowanie decyzji, rodzaje, uwarunkowania skuteczności decyzji, partnerstwo w
procesach decydowania
27. Znaczenie funkcji organizowania działań
28. Współczesny menedżer i warunki jego sukcesu
29. Proces motywowania pracowników
30. Gospodarowanie zasobami ludzkimi w kontekście otoczenia, znaczenia
strategicznego i związku z czynnikami prawnymi i społecznymi
31. Audyt pracy – podstawowe zagadnienia
32. Istota przedsiębiorczości
33. znaczenie małych przedsiębiorstw
34. Sukcesy i porażki małych przedsiębiorstw
35. Plan biznesowy
36. Przedsiębiorczość w wielkich firmach
OBSZARY TEMATYCZNE Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW
SPECJALNOŚCIOWYCH
Specjalność: Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna/Terapia Pedagogiczna
1. Aktualny stan wiedzy z badań na temat jakości podejść pedagogicznych
2. Aktualny stan wiedzy z badań na temat treści programów nauczania, jakości aspektów
strukturalnych
3. Aktualny stan wiedzy na temat całościowych koncepcji systemów edukacji
przedszkolnej
4. Dostęp do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w krajach europejskich struktura wczesnej edukacji i opieki – wiek, w którym dzieci mogą uczestniczyć
w tych zajęciach, modele organizacji
5. Bariery
w
dostępie
do
uczestnictwa
we
wczesnej
edukacji
i opiece nad dzieckiem w krajach europejskich, które narażają dzieci na ryzyko
wykluczenia
6. Strategie służące rozszerzeniu dostępu do uczestnictwa we wczesnej edukacji
i opiece nad dzieckiem w krajach europejskich
7. Rozwiązania organizacyjne i teorie pedagogiczne – zróżnicowanie funkcji
opiekuńczej i edukacyjnej
8. Podejścia i inicjatywy przewidziane dla dzieci z grup ryzyka oraz wspólne inicjatywy
w ramach współpracy z rodzicami
9. Przygotowanie kadry – kształcenie i doskonalenie kadry, struktura zatrudnienia
w placówkach, przygotowanie do pracy z dziećmi z grup ryzyka
10. Zmiany programowe zachodzące w Polsce od roku 2009/10 w zakresie wychowania
przedszkolnego
11. Główne założenia reformy - podstawa programowa wychowania przedszkolnego
realizowana niezależnie od formuły we wszystkich placówkach wychowania
przedszkolnego w Polsce
12. Organizacyjne, prawne, finansowe i programowe wsparcie wychowania
przedszkolnego prowadzonego w różnych formach
13. Zmiany programowe zachodzące w edukacji wczesnoszkolnej
14. Działania na rzecz wyrównywania szans edukacyjnych upowszechniania edukacji
przedszkolnej
15. Metody wspierania aktywności edukacyjnej dziecka – pojęcie, klasyfikacja, przykłady
16. Współczesne modele bycia nauczycielem
17. Nauczyciel w partnerskiej relacji ze środowiskiem ucznia
18. Partnerstwo edukacyjne i kapitał społeczny
19. Perspektywy partnerstwa edukacyjnego
20. Proces diagnostyczny – założenia cele
21. Pojęcie diagnozy w naukach społecznych podstawowe pojęcia sposoby definiowania
diagnozy
22. Ogólne cechy diagnozy, rodzaje i typy diagnoz
23. Środowisko rodzinne diagnoza funkcjonowania rodziny, diagnoza
psychopedagogiczna
24. Szkoła jako środowisko wychowawcze – teoretyczne wyznaczniki i zagrożenia
wychowawcze
25. Szkoła jako środowisko wychowawcze – pragmatyczno – metodologiczne ujęcie
diagnozy sytuacji szkolnej, instytucjonalnej
26. Diagnoza grupy rówieśniczej jako środowiska wychowawczego – podstawowe
wyznaczniki diagnozy grupy rówieśniczej
27. Podstawowe narzędzia i wybrane techniki w diagnozie indywidualnego
funkcjonowania
28. Rodzaje zaburzeń rozwoju psychoruchowego dzieci jako podstawa trudności
w uczeniu się
29. Cele, metody kształcenia
30. Cele metody wychowania
31. Metodologiczne aspekty pedagogiki przedszkolnej
32. Metodologiczne aspekty pedagogiki wczesnoszkolnej
33. Dobór programu nauczania i planowanie pracy pedagogicznej
34. Przekaz jako źródło wiedzy
35. Prawa dziecka – początki inicjatyw na rzecz praw dziecka
36. Antypedagogika i prawa dziecka
37. Rola książki w życiu dziecka
38. Impikacje wielokulturowości w świecie dziecka
39. Rola sztuki w rozumieniu wielokulturowości
40. Dziecko w obrębie wielu kultur
OBSZARY TEMATYCZNE Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW
SPECJALNOŚCIOWYCH
Specjalność: Resocjalizacja
1. Definicja nieprzystosowania społecznego
2. Formy niedostosowania społecznego
3. Rodzinne uwarunkowania niedostosowania społecznego
4. Typologia niedostosowania społecznego
5. Metody diagnozy niedostosowania społecznego
6. Kryteria „norm” i „patologii’ w zachowaniu ludzkim
7. Różnorodne aspekty tolerancji w resocjalizacji.
8. Rozumienie resocjalizacji i reintegracji społecznej.
9. Interdyscyplinarny charakter wiedzy o profilaktyce społecznej i resocjalizacji
10. Modele resocjalizacji
11. Formy resocjalizacji w środowisku otwartym
12. Readaptacja skazanych- zadania, formy, przebieg
13. Podstawowe różnice pomiędzy definicją nieprzystosowania społecznego resocjalizacji
(klasycznej) a twórczej resocjalizacji
14. Definicja twórczej resocjalizacji
15. Metody twórczej resocjalizacji
16. Przydatność twórczej resocjalizacji w kształceniu pedagogów
17. Twórcza resocjalizacja w praktyce wychowawczej (instytucjonalnej i
pozainstytucjonalnej)
18. Cechy definiujące agresję interpersonalną.
19. Różnica pomiędzy zachowaniem agresywnym, a reakcją ekspresyjną.
20. Podstawowe cechy uprzedzeń społecznych.
21. Różnice pomiędzy stereotypem a uprzedzeniem społecznym.
22. Podstawowe funkcje stereotypów społecznych.
23. Sposób redukowania uprzedzeń społecznych.
24. Rodzina jako środowisko wychowawcze
25. Czynniki destabilizacji rodziny
26. Przejawy dysfunkcyjności rodziny
27. Środowisko rówieśnicze w etiologii niedostosowania
28. Wpływ szkoły i środowiska rówieśniczego na młodzież.
29. Etyczne wymogi wobec badań pedagogicznych
30. Podstawowe metody i techniki badań pedagogicznych