A.Kij - Nowe kompetencje kuratora oświaty w kształtowaniu sieci

Nowe kompetencje kuratora oświaty
w kształtowaniu sieci przedszkoli i szkół.
Zmiany wprowadzone ustawą z 29 grudnia 2015 r. o zmianie
ustawy o systemie oświaty i zmianie innych ustaw
(Dz. U. z 2016 r., poz. 35)
Szczyrk, 3 marca 2016 r.
Obowiązek uzyskania pozytywnej opinii kuratora w następujących sprawach:
założenie przez powiat lub gminę - w ramach zadań własnych - publicznej
placówki doskonalenia nauczycieli, biblioteki pedagogicznej (art. 5 ust. 6aa USO),
ustalenie sieci publicznych: przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach, innych
form wychowania przedszkolnego, szkół (art. 17 ust. 7, art. 14 ust. 2a USO – wchodzi
w życie 1.09.2019, art. 15 ustawy z 29.12.2015- od 23.01.16 do 31.08 2019) ,
założenie przez osobę fizyczną lub prawną publicznych: przedszkola, szkoły,
placówki (art. 58 ust.3),
likwidacja, przekształcenie przedszkola, szkoły, placówki (art. 59 ust. 2).
art. 17. Ustawy z dn. 29 grudnia 2015 r.:
• Przepisy art. 59 ust. 2 i 2c ustawy zmienianej
w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się
w sprawach dotyczących likwidacji lub przekształcenia publicznych
przedszkoli, szkół lub placówek prowadzonych przez jednostki
samorządu terytorialnego wszczętych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy i niezakończonych podjęciem uchwały o likwidacji
lub przekształceniu przedszkola, szkoły lub placówki.
• Art. 15. W okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia
31 sierpnia 2019 r. ustalenie sieci, o której mowa w art. 14a ust. 1 i
1a ustawy zmienianej w art. 1, następuje po uzyskaniu pozytywnej
opinii kuratora oświaty o zgodności tej sieci z warunkami
określonymi odpowiednio w art. 10 ust. 1 ustawy zmienianej w art.
2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz w art. 14 ust. 1.
Formy wyrażania opinii przez kuratora oświaty w sprawach
związanych z siecią:
postanowienie – zgodnie z KPA (na podstawie art. 106) lub
ustawy o systemie oświaty (art. 59 ust. 2c)- przysługuje zażalenie
pismo niemające formy kwalifikowanego aktu administracyjnego
- podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego na podstawie
art. 98 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.
Strony uprawnione do składania zażalenia, skargi
Zgodnie z art. 127 § 1 k.p.a. w związku z art. 144 k.p.a. zażalenie na postanowienie
wydane w pierwszej instancji przysługuje jedynie stronie postępowania
administracyjnego.
Przykład
I OSK 1143/09 - Wyrok NSA: Minister Edukacji Narodowej postanowieniem z dnia (...)
października 2008 r. nr (...) umorzył postępowanie odwoławcze, wskazując, że zgodnie
z art. 127 § 1 k.p.a. w związku z art. 144 k.p.a., zażalenie na postanowienie wydane
w pierwszej instancji przysługuje jedynie stronie postępowania administracyjnego.
W ocenie organu natomiast D. J. B. nie posiada przymiotu strony, ponieważ nie ma
żadnego interesu prawnego w postępowaniu administracyjnym w sprawie wydania
opinii w przedmiocie zamiaru zlikwidowania Szkoły Podstawowej nr (...) w S. , WSA
oddalił skargę D. J. B. na postanowienie Ministra Edukacji Narodowej i nie podzielił
poglądów skarżącego, że ma on interes prawny uzasadniający jego uczestnictwo
w postępowaniu administracyjnym w sprawie wydania opinii w przedmiocie zamiaru
zlikwidowania szkoły.
Ale:
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok oraz decyzję organu II
instancji. W niniejszej sprawie, uzasadniając swój interes prawny w zaskarżeniu
przedmiotowego postanowienia do Sądu administracyjnego, skarżący powołał się
na to, że jest rodzicem dzieci, które uczęszczają do Szkoły Podstawowej Nr (...) w S.
Skoro zatem dzieci skarżącego uczęszczają do tej szkoły, która ma być zlikwidowana,
a przepisy ustawy o systemie oświaty gwarantują rodzicom udział w procedurze
likwidacji szkoły oraz nakładają na rodziców dzieci podlegających obowiązkowi
szkolnemu określone obowiązki, to należy przyjąć, że skarżący legitymuje się
interesem prawnym w niniejszej sprawie.
W związku z tym uznać należy, że zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji oraz
postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z dnia (...) października 2008 r., w którym
odmówiono D. J. B. przymiotu strony, naruszają interes prawny skarżącego jako rodzica
uczniów, którzy uczęszczają do szkoły w momencie powzięcia zamiaru jej likwidacji.
Stanowi to zatem naruszenie art. 28 K.p.a., co zasadnie podniesiono w skardze
kasacyjnej.
Zakres opinii w sprawie ustalenia sieci wynika wprost z ustawy – ocena
zgodności z warunkami określonymi w USO, tj. zapewnienia dzieciom,
zamieszkałym na obszarze gminy, możliwość korzystania z wychowania
przedszkolnego, spełniania obowiązku szkolnego, obowiązku nauki, ocena
odległości z domu do przedszkola, szkoły, bezpłatny transport, opieka w
czasie transportu, zwrot kosztów przejazdu;
Kurator oświaty ocenia np., czy projektowana sieć przedszkoli zapewni
wszystkim dzieciom zamieszkałym na terenie gminy, obowiązanym do
realizacji rocznego przygotowania przedszkolnego, możliwość spełniania
tego obowiązku, zaś dzieciom 5-letnim, 4-letnim, a od 1 września 2017 r. –
także 3-letnim – zagwarantowanie miejsca realizowania wychowania
przedszkolnego.
Zakres opinii w sprawie likwidacji, przekształcenia:
W zakresie zgodności z USO – termin likwidacji, zapewnienie możliwości
kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, a także kształcącej w
tym samym lub zbliżonym zawodzie, powiadomienie 6 miesięcy przed terminem
likwidacji kuratora oświaty i rodziców.
I OSK 1377/06 - Wyrok NSA - ustawa nie określa, jakimi kryteriami powinien się
kierować kurator oświaty opiniując zamiar likwidacji szkoły, a więc opinia taka jest
wydawana w ramach uznania administracyjnego. Nie oznacza to jednak prawa organu
do dowolnego decydowania o zamiarze likwidacji szkoły. Orzecznictwo sądowe, jako
granicę uznania administracyjnego wskazało zasadę wyrażoną w art.7 kpa
zobowiązującą organy administracji do załatwienia sprawy "mając na względzie interes
społeczny i słuszny interes strony" (SA 820/81 ONSA 1981/57).
Przykłady uchwał w sprawie przekształcenia:
• Obniżenie stopnia organizacji szkoły podstawowej
• Likwidacja oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej
• Zmiana siedziby szkoły
• Przekształcenie szkoły z oddziałami sportowymi w szkołę mistrzostwa
sportowego
Kompetencja kuratora oświaty do wydawania
wiążącej organ prowadzący szkołę opinii w zakresie
likwidacji szkoły wynika z faktu, iż pełni on
w polskim systemie oświaty szczególną rolę organu
administracji rządowej, odpowiedzialnego za
realizację polityki oświatowej państwa na terenie
właściwego
województwa,
a
jednocześnie
obarczonego obowiązkiem takiego współtworzenia i
realizowania regionalnej i lokalnej polityki
oświatowej (art. 31 pkt 6 ustawy oświatowej), aby
ta ostatnia pozostawała w zgodzie z polityką
oświatową państwa.(I OSK 1377/06 - Wyrok NSA)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Rok szkolny 2015/2016
Liczba uchwał w sprawie zamiaru likwidacji przedszkola, szkoły, placówki:
73, w tym z mocy ustawy: 27 (np. licea profilowane, uzupełniające)
7 przedszkoli i 2 oddziały zamiejscowych,
11 szkół podstawowych i 2 filie,
8 gimnazjów,
10 liceów ogólnokształcących,
2 technika,
3 zasadnicze szkoły zawodowe,
2 szkoły policealne,
2 szkoły przysposabiające do pracy,
1 SOW,
• Dziękuję za uwagę