Ćwiczenie 1

Systemy SCADA - Citect
1
Ćwiczenie 4
Zmienne alarmowe. Przebiegi zmiennych procesowych
(trendy). Analizator procesu.
1. Cel ćwiczenia
Kategoryzacja, tworzenie i konfiguracja alarmów binarnych i analogowych. Tworzenie
zmiennych procesowych. Wyświetlanie przebiegów zmiennych procesowych. Połączenie
funkcjonalności alarmowania i wykreślania trendów w narzędziu: Analizator Procesu.
2. Wymagania
Realizacja ćwiczenia wymaga podstawowej znajomości z zakresu techniki cyfrowej oraz
programowania.
3. Wprowadzenie
3.1 Alarmy
Wystąpienie alarmu – to jedna z metod ostrzeżenia operatora o powstaniu określonej
sytuacji, która może doprowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego też istnieje potrzeba
informowania o tego typu wyjątkach, aby można było ewentualnym zagrożeniom lub
awariom zapobiec. Czy operator przyjął jednak informację o wystąpieniu alarmu? Aby nie
mieć ku temu wątpliwości w systemach SCADA kierujący procesem mają do dyspozycji
funkcje, które służą potwierdzaniu alarmów. Alarm otrzymuje status potwierdzonego, jeśli
operator zareagował na informacje o jego wystąpieniu; w przeciwnym przypadku alarm
pozostaje niepotwierdzony. Podsystem alarmów to komponent, który występuje w dowolnym
systemie SCADA. Możliwości tych podsystemów w różnych systemach SCADA są różne,
jednak z drugiej strony, gdy jest mowa o typach alarmów to wszystkie systemy utrzymują te
same standardy typów alarmów tj. dyskretne i analogowe. Alarmy dyskretne są wyzwalane
przy zmianie stanu zmiennej dyskretnej. Przy tym można dla wyzwolenia alarmu
wykorzystać jeden z dwóch stanów: True/On (1) lub False/Off (0). Po skonfigurowaniu alarm
może być wywoływany przy stanie On lub Off, w zależności od potrzeb konkretnego
systemu. Alarmy analogowe opierają się na analizie wartości zmiennej oraz jej dolnych i
górnych przedziałów. Alarmy te mogą być określone w następujący sposób:
– High i High High (wysoki i wyższy od wysokiego),
– Low i Low Low (niski i niższy od niskiego),
– Deviation (odchylenie od normy),
– Rate of Change (szybkość zmian).
Systemy SCADA - Citect
2
High High Alarm Active
High High Alarm
Value
DEADBAND
High Alarm
DEADBAND
High Alarm Active
Time
Rys.1. Graficzna interpretacja alarmów typu High i High High
3.2 Przebiegi zmiennych procesowych (trendy)
Graficzne przedstawienie zmian wartości parametrów procesu technologicznego w czasie
sprzyja lepszemu zrozumieniu dynamiki procesu przemysłowego. Dlatego też podsystemy
tworzenia charakterystyk – trendów i przechowywanie informacji o parametrach w celu ich
dalszej analizy oraz wykorzystania ich do zarządzania i kierowania procesem są dowodem na
to, iż są one nieodzownym elementem systemów SCADA.
Trendy czasu rzeczywistego przedstawiają dynamiczne zmiany parametrów procesowych
w czasie bieżącym. Pojawieniu się nowego znaczenia parametru w oknie trendu odbywa się z
prawej strony i w miarę upływu czasu przesuwa się w lewo. Obraz bieżącej wartości
parametru zawsze jest wyświetlany w prawej części okna.
Trendy historyczne powstają w momencie, gdy dane z procesu zostaną zapisane na dysku i
będzie można je wykorzystać w późniejszym czasie obserwując jak w czasie zmieniały się
wartości poszczególnych zmiennych. Dane wyświetlone w takiej formie są statyczne i
reprezentują zmiany danej w określonym przedziale czasu.
Analizator procesu umożliwia jednoczesną wizualizację zmiennych procesowych,
lokalnych, trendów oraz alarmów, co pozwala na łatwiejszą i szybszą identyfikację
przyczynowo-skutkową zachodzących procesów.
4. Przebieg ćwiczenia
a) Konfiguracja serwerów: alarmów i trendów.
b) Konfiguracja kategorii alarmów.
c) Tworzenie zmiennych alarmowych:
– typu binarnego,
– typu analogowego.
d) Konfiguracja alarmu zaawansowanego (użytkownika).
Systemy SCADA - Citect
3
e) Tworzenie zmiennych trendowych wykorzystywanych do wyświetlania przebiegów
zmiennych procesowych.
f) Konfiguracja elementów wyświetlających przebiegi zmiennych procesowych.
g) Wykorzystanie narzędzia: Process Analyst.
5. Literatura
[1] http://www.citect.schneider-electric.com/scada/vijeo-citect
[2] Quickstart Tutorial V7.20.
[3] Ryszard Jakuszewski, „Programowanie systemów SCADA”, 2002.