Uchwała nr VII/01228/2016

U C H W A Ł A Nr VII/1228/2016
z dnia 22 marca 2016 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Rzeszowie
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie po przeprowadzeniu postępowania nadzorczego
wobec uchwały Nr XX/93/2016 Rady Gminy Przemyśl z dnia 27 stycznia 2016 roku w sprawie ustalenia
inkasentów oraz wynagrodzenia za inkaso, działając na podstawie art.11 ust.1 pkt 5 i art. 18a ust.3 ustawy
z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych ( Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 z późn. zm.)
stwierdza nieważność uchwały Nr XX/93/2016 Rady Gminy Przemyśl z dnia 27 stycznia 2016 roku w
sprawie ustalenia inkasentów oraz wynagrodzenia za inkaso w części:
- § 3 ust.2 z powodu naruszenia przepisu art. 47 § 4a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa
(Dz.U. z 2015 roku, poz. 613) poprzez wyznaczenie terminu rozliczenia się przez inkasenta z pobranych
należności w terminie 14 dni od dnia pobrania podatku, który to termin nie jest terminem późniejszym w
rozumieniu wskazanego przepisu art. 47 § 4a ordynacji podatkowej,
- § 4 ust.2 z powodu naruszenia przepisu art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku
(Dz.U. Nr 78, poz. 483) poprzez brak kompetencji do ustalenia terminu wypłaty wynagrodzenia przysługującego
inkasentowi.
Uzasadnienie
W dniu 27 stycznia 2016 roku Rada Gminy Przemyśl podjęła uchwałę Nr XX/93/2016 w sprawie ustalenia
inkasentów oraz wynagrodzenia za inkaso.
Powyższa uchwała wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie w dniu 23 lutego 2016
roku.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie uchwałą Nr VI/1096/2016 w dniu 7 marca 2016
roku postanowiło wszcząć w sprawie ww. uchwały Rady Gminy Przemyśl postępowanie nadzorcze mając na
względzie następujący stan faktyczny:
Rada Gminy Przemyśl powołując w podstawie prawnej przepisy:
- art. 18. ust.2 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1998 roku o samorządzie gminnym,
- art. 6 ust.12 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych,
- art. 6b ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym,
- art.6 ust.8 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o podatku leśnym oraz
- art. 28 ust.4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa,
powyższą uchwałą Nr XX/93/2016 z dnia 27 stycznia 2016 roku, postanowiła zarządzić pobór w drodze
inkasa, podatków: od nieruchomości, rolnego i leśnego, należnych od osób fizycznych. W § 2 uchwały
wyznaczono inkasentów podatków. W § 3 wskazano krąg podmiotów, od których inkasenci są uprawnieni i
zobowiązani pobierać opłaty oraz ustalono sposób i termin rozliczania się inkasentów z pobranych podatków,
zobowiązując inkasentów do dokonania wpłaty zainkasowanych podatków na rachunek bankowy Urzędu
Gminy Przemyśl lub do kasy Urzędu Gminy Przemyśl, w terminie 14 dni od dnia pobrania podatku. W § 4
uchwały, ustalono wysokość wynagrodzenia za inkaso i ustalono termin wypłaty tego wynagrodzenia.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie zważyło co następuje:
Zgodnie z art. art. 47 § 4a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa, terminem płatności dla
inkasentów jest dzień następujący po ostatnim dniu, w którym zgodnie z przepisami prawa podatkowego, wpłata
podatku powinna nastąpić, chyba że organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego wyznaczył
termin późniejszy. Z unormowania tego wynika zatem, że:
Id: 36E88A1C-7F49-4D5D-9D82-5184009D51F8. Podpisany
Strona 1
1) co do zasady terminem wpłaty podatku pobranego przez inkasenta jest dzień następujący po ostatnim dniu
terminu ustawowego w którym powinna nastąpić wpłata podatku przez podatnika,
2) do wyłącznej właściwości organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego należy ewentualnie
ustalenie późniejszego terminu przekazania zainkasowanych należności przez inkasenta.
Ustalony przez Radę Gminy Przemyśl w § 3 ust 2 uchwały, termin „14 dni od dnia pobrania
podatku” dotyczący przekazania przez inkasentów kwot zainkasowanych należności, uzależniony został od
daty pobrania podatku a nie od daty w której, zgodnie z przepisami prawa, wpłata podatku powinna
nastąpić. To powoduje, że nie w każdym przypadku, termin rozliczenia będzie terminem późniejszym od
terminu wynikającego z art. 47 § 4a Ordynacji podatkowej. W przypadku pobrania przez inkasenta
wpłaconego przez podatnika podatku w terminie wcześniejszym jak 14 dni od terminu w którym podatnik
zobowiązany jest wpłacić podatek, inkasent w myśl postanowień § 3 ust.2 uchwały Rady Gminy Przemyśl,
zobowiązany byłby do dokonania rozliczenia w terminie wcześniejszym niż wynikający z art. 47 § 4a
Ordynacji podatkowej. Mając na względzie, wynikającą z tego przepisu kompetencję dla organu
stanowiącego do ustalenia jedynie takiego terminu dla dokonania rozliczeń inkasenta, który byłby terminem
późniejszym niż określony w ustawie, należy przyznać, że ustalony przez Radę Gminy Przemyśl termin w §
3 ust.2 uchwały został ustalony sprzecznie z art. 47 § 4a Ordynacji podatkowej.
Stosownie z kolei do postanowień art. 6 ust. 12 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, art. 6b
ustawy o podatku rolnym oraz art. 6 ust. 8 ustawy o podatku leśnym, rada gminy może zarządzać pobór
podatku od nieruchomości, rolnego oraz leśnego od osób fizycznych w drodze inkasa oraz (określać)
wyznaczać inkasentów i określać wysokość wynagrodzenia za inkaso. Zgodnie zaś z postanowieniami art.
28 § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, rada gminy może ustalać wynagrodzenie dla płatników lub
inkasentów z tytułu poboru podatków stanowiących dochody budżetu gminy. Na podstawie wskazanych
powyżej przepisów rada gminy może zarządzić pobór powyższych podatków w drodze inkasa oraz określić
inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso.
W orzecznictwie sądowo-administracyjnym przyjmuje się, że naruszenie prawa przejawia się poprzez
podjęcie uchwały przez niewłaściwy organ, brak podstaw prawnych do podjęcia uchwały o określonej
treści, błędne zastosowanie przepisu prawnego będącego podstawą podjęcia uchwały lub też naruszenie
procedury podjęcia uchwały.
Należy zwrócić uwagę na postanowienie Sądu Najwyższego z 18.01.2005 r., OSNKW 2005/3, poz. 29,
Biul. SN 2005/3, poz. 23, w którym sąd wywiódł, iż art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.
stanowiący, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, zawiera normę
zakazującą domniemywania kompetencji takiego organu i tym samym nakazuje, by wszelkie działania
organu władzy publicznej były oparte na wyraźnie określonej normie kompetencyjnej.
W aktach powszechnie obowiązującego prawa brak jest przepisów uprawniających organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego do podjęcia uchwały w sprawie wprowadzania regulacji odnośnie trybu
wypłaty wynagrodzenia inkasentowi z tytułu inkasa pobranych podatków. Mając na uwadze powyższe
ustalenia, postanowienia § 4 ust. 2 badanej uchwały nie znajdują podstaw prawnych, czym naruszają
wskazany powyżej art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W świetle powyższego Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie uchwaliło jak w
sentencji.
Id: 36E88A1C-7F49-4D5D-9D82-5184009D51F8. Podpisany
Strona 2
Na niniejszą uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej przysługuje prawo wniesienia skargi
do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, za pośrednictwem Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Rzeszowie, w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.
ZASTĘPCA PREZESA
mgr Anna Trałka
Id: 36E88A1C-7F49-4D5D-9D82-5184009D51F8. Podpisany
Strona 3