UCHWAŁA NR XXVII/8228/2009 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY

UCHWAŁA NR XXVII/8228/2009
KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ W RZESZOWIE
z dnia 15 grudnia 2009 r.
w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały Nr XXXIII/306/09 Rady Gminy
Wiśniowa z dnia 16 listopada 2009 r. w sprawie zarządzenia poboru podatku od
nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego w drodze inkasa oraz wyznaczenia inkasentów i określenia wysokości wynagrodzenia za inkaso
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie, po przeprowadzeniu
postępowania o uznanie uchwały Nr XXXIII/306/09 Rady Gminy Wiśniowa z dnia 16 listopada
2009 r. w sprawie zarządzenia poboru podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku
l eś nego w drodze inkasa oraz wyznaczenia inkasentów i określenia wysokoś ci
wynagrodzenia za inkaso za nieważną - działając na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5, art. 18 ust.
1 pkt 1 i 18a ust. 3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach
obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 ze zm) oraz art. 91 ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 ze zm.) stwierdza
nieważność badanej uchwały z powodu nieustalenia wynagrodzenia dla inkasentów
od pobranych podatków, to jest z naruszeniem 6 ust. 12 ustawy z dnia 12 stycznia
1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, art. 6b ustawy z dnia 15 listopada 1984 r.
o podatku rolnym art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku
leśnym oraz art. 28 § 4 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa.
UZASADNIENIE
Uchwała Nr XXXIII/306/09 Rady Gminy Wiśniowa z dnia 16 listopada 2009 r. w sprawie
zarządzenia poboru podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego w drodze
inkasa oraz wyznaczenia inkasentów i określenia wysokości wynagrodzenia za inkaso
wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie w dniu 20 listopada 2009 r. Kolegium Izby wszczę ło uchwałą Nr XXVI/7941/2009 z dnia 1 grudnia 2009 r.
postępowanie nadzorcze wobec przedmiotowej uchwały.
Przedmiotową uchwałą Rada Gminy Wiśniowa zarządziła pobór podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego w drodze inkasa, wyznaczyła na inkasentów
imiennie wskazanych sołtysów wsi oraz ustaliła dla inkasentów tytułem wynagrodzenia 0% od
pobranych podatków. W toku postępowania nadzorczego wpłynęła w dniu 7 grudnia 2009 r., przekazana
według właściwości przez Wojewodę Podkarpackiego, skarga sołtysa Pana Eugeniusza
Świstaka zam. 38-126 Markuszowa 12, wyznaczonego jako inkasenta, dotycząca między
innymi badanej uchwały Nr XXXIII/306/09 Rady Gminy Wiśniowa z dnia 16 listopada 2009 r.
Skarżący wskazał, że do diet za pracę sołtysa w sołectwie, do pokrycia kosztów telefonów,
przejazdu własnym samochodem w celu realizacji zadań w sołectwie oraz innych kosztów
dołożono inkaso, rozprowadzanie nakazów podatkowych oraz innych pism służbowych.
Ponadto, naliczono 0% wynagrodzenia za inkaso i pozostawiono odpowiedzialność
materialno-karną za inkaso dla inkasentów. W ocenie Skarżącego naruszono przepisy
o powoływaniu inkasentów, gdyż na tę formę obowiązków sołtysi nie wyrazili zgody, natomiast
innymi badanej uchwały Nr XXXIII/306/09 Rady Gminy Wiśniowa z dnia 16 listopada 2009 r.
Skarżący wskazał, że do diet za pracę sołtysa w sołectwie, do pokrycia kosztów telefonów,
przejazdu własnym samochodem w celu realizacji zadań w sołectwie oraz innych kosztów
dołożono inkaso, rozprowadzanie nakazów podatkowych oraz innych pism służbowych.
Ponadto, naliczono 0% wynagrodzenia za inkaso i pozostawiono odpowiedzialność
materialno-karną za inkaso dla inkasentów. W ocenie Skarżącego naruszono przepisy
o powoływaniu inkasentów, gdyż na tę formę obowiązków sołtysi nie wyrazili zgody, natomiast
powinna być przeprowadzona konsultacja ze wszystkimi sołtysami, gdyż sołtys jako inkasent
ponosi dużą odpowiedzialność za inkaso.
Kolegium Izby zważyło, co następuje:
Rada gminy może zarządzić pobór podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz
podatku leśnego od osób fizycznych w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość
wynagrodzenia za inkaso, o czym stanowią przepisy art. 6 ust. 12 ustawy z dnia 12 stycznia
1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.), art. 6b ustawy
z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.), art.
6 ust. 8 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku le-śnym (Dz. U. Nr 200, poz. 1682 ze
zm.) oraz 28 §4 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 1377 poz. 926 ze
zm.). Zgodnie z art. 9 ustawy Ordynacja podatkowa inkasentem jest osoba fizyczna, osoba
prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana do
pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we wła ściwym terminie organowi
podatkowemu.
W przedmiotowej uchwale Rada Gminy Wiśniowa skorzystała z uprawnienia
ustawowego i zarządziła pobór podatków w drodze inkasa, wskazała inkasentów oraz ustaliła
wynagrodzenie dla inkasentów na 0% pobranych podatków, co w istocie powoduje, że takie
wynagrodzenie nie zostało ustalone. Treść powołanych przepisów regulujących pobór
podatków na rzecz gminy w drodze inkasa, a w szczególności brak dolnej czy górnej granicy
wynagrodzenia inkasenta dowodzi, że ustawodawca pozostawił wysokoś ć tego
wynagrodzenia do uznania rady gminy. Należy zauważyć, że przepisy prawa podatkowego nie
definiują pojęcia "wynagrodzenia za inkaso". Niemniej jednak, mając na uwadze specyfikę
prawa podatkowego, które jest prawem publicznym należy zauważyć, że w doktrynie prawa
cywilnego przyjmuje się, że wynagrodzenie winno być co najmniej ekwiwalentne do nakładu
pracy i wartości poniesionych nakładów (por. wyrok z dnia 23 sierpnia 2005 r.
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie I SA/Rz 224/05). Kolegium Izby uznało, że nieustalenie wynagrodzenia za inkaso pobranych podatków
nastąpiło z istotnym naruszeniem 6 ust. 12 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach
i opłatach lokalnych, art. 6b ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym art. 6 ust.
8 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym oraz art. 28 §4 ustawy 29 sierpnia
1997 r. Ordynacja podatkowa.
Mając powyższe na względzie oraz konstrukcję prawną badanej uchwały Kolegium
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie orzekło o nieważności uchwały w całości.
Na powyższą uchwałę Kolegium Izby przysługuje Gminie prawo wniesienia skargi do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie w terminie 30 dni od dnia doręczenia
uchwały za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie.