Klasyfikacja wód powierzchniowych

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA
WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA
W BIAŁYMSTOKU
Klasyfikacja wód powierzchniowych
przeznaczonych do zaopatrzenia ludności
w wodę do spożycia
w województwie podlaskim w 2011 roku
WIOŚ BIAŁYSTOK, marzec 2012
Opracowanie wykonano na podstawie wyników badań Państwowego Monitoringu Środowiska.
W przypadku cytowania niniejszej publikacji należy podać źródło informacji.
2
Klasyfikacja wód powierzchniowych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do
spożycia
Podstawę klasyfikacji stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań,
jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do
spożycia (Dz. U. Nr 204 poz. 1728).
Na potrzeby oceny wyznaczono 3 kategorie jakości wód, zależne od sposobu uzdatniania i dla każdej określono
kryteria, jakie powinna spełniać:
 kategoria A1 – woda wymagająca prostego uzdatniania fizycznego, w szczególności filtracji oraz dezynfekcji,
 kategoria A2 – woda wymagająca typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania
wstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji i dezynfekcji (chlorowania końcowego),
 kategoria A3 – woda wymagająca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności
utleniania wstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji i adsorpcji na węglu aktywnym i dezynfekcji
(ozonowania, chlorowania końcowego).
Na terenie województwa podlaskiego funkcjonuje jedno ujęcie powierzchniowe wód płynących, zlokalizowane na
rzece Supraśl w Wasilkowie, zaopatrujące w wodę aglomerację białostocką. Część zlewni Supraśli stanowi obszar strefy
ochronnej ujęcia.
Na potrzeby niniejszej oceny w 2011 roku przeprowadzono w ramach realizacji Programu Monitoringu Środowiska
województwa podlaskiego, badania jakości wód Supraśli w przekroju pomiarowo-kontrolnym w Nowodworcach.
Wyniki badań wykazały, iż nastąpiło pogorszenie jakości wody powierzchniowej w stosunku do oceny z 2010 roku.
Woda nie spełniała wymagań jakościowych kategorii A3 (woda wymagająca wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i
chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym,
dezynfekcji). Przyczyną klasyfikacji są przekroczone wartości wskaźników ChZTcr oraz ogólnego węgla organicznego.
Wysokie stężenia tych substancji można wiązać z obecnością znacznej ilości materii organicznej w wodzie. Jej źródłem
jest podłoże bagienno-torfowe zlewni Supraśli w rejonie Michałowo-Gródek, z którego wymywane są duże ilości materii
organicznej, w tym związków humusowych.
Szczegółową ocenę przedstawiono poniżej.
Opracowanie:
Wydział Monitoringu Środowiska
Akceptował:
3
Wyniki badań i ocena jakości wód rzeki Supraśl w przekroju pomiarowym Nowodworce
Parametr
Odczyn (pH)
Barwa
Zawiesiny ogólne
Temperatura
wody
Przewodność
elektrolityczna
7,9
102
<5
21-022011
7,9
49
10
21-032011
8,0
73
11
°C
0,2
0,2
µS/cm
332
Jednostka
24-01-2011
mg Pt/l
mg/l
7,9
130
26
23-052011
8,0
7,3
19
15-062011
8,2
57
6,8
3,1
6,9
18,1
392
371
341
13-04-2011
7,8
145
<5
22-082011
7,7
114
<5
19-092011
8,1
42
<5
18,7
21,7
18,1
373
386
388
18-07-2011
8,0
40
<5
21-112011
8,0
31
8,8
12-122011
8,0
56
18
13,4
4,4
4,2
2,2
356
396
395
400
393
17-10-2011
2
2
2
2
3
2
2
2
2
2
2
2
Azotany
Fluorki
Żelazo
Mangan
stopień
rozcieńczeni
a
mg NO3/l
mg F/l
mg Fe/l
mg Mn/l
9,7
0,15
0,435
0,035
8,4
0,15
0,085
5,7
-
4,9
0,35
0,27
0,043
4
0,19
0,042
3,1
-
1,96
0,46
0,38
0,055
1,7
-
2,7
0,078
0,021
4,1
0,12
0,12
0,03
5,7
0,072
0,079
5,3
-
Miedź
mg Cu/l
0,013
0,005
<0,004
0,009
<0,004
<0,004
<0,004
<0,004
0,004
<0,004
0,01
<0,004
Cynk
mg Zn/l
0,3
0,15
0,16
0,032
0,1
0,057
<0,020
0,055
0,065
0,089
0,15
0,041
Bor
mg B/l
<0,05
-
-
<0,05
-
-
<0,05
-
-
0,06
-
-
Nikiel
mg Ni/l
0,003
-
-
<0,002
-
-
<0,002
-
-
<0,002
-
-
Wanad
mg V/l
<0,002
-
-
<0,002
-
-
<0,002
-
-
<0,002
-
-
Zapach
Arsen
mg As/l
<0,02
-
-
0,02
-
-
0,04
-
-
<0,02
-
-
Kadm
Mg Cd/l
<0,004
-
-
<0,004
-
-
<0,004
-
-
<0,004
-
-
Chrom ogólny
mg Cr/l
<0,002
-
-
<0,002
-
-
<0,002
-
-
<0,002
-
-
Chrom +6
Ołów
Selen
Rtęć
mg Cr/l
Mg Pb/l
mg Se/l
mg/l
<0,002
<0,007
<0,03
<0,07
-
-
<0,002
<0,007
<0,03
<0,07
-
-
<0,002
<0,007
<0,03
<0,02
-
-
<0,002
<0,007
<0,03
<0,02
-
-
Bar
mg Ba/l
0,032
-
-
0,025
-
-
0,025
-
-
0,022
-
-
Cyjanki
mg CN/l
<0,005
-
-
-
<0,005
-
0,002
-
-
-
0,005
-
Siarczany
Chlorki
Substancje
powierzchniowo
czynne anionowe
mg SO4/l
mg Cl/l
20
8
23
9
-
19
7
19
7
-
15
8
-
19
8
20
8
22
9
-
mg/l
0,18
0,04
-
0,08
0,04
-
0,07
-
0,08
0,02
0,03
-
Fosforany
mg PO4/l
0,255
0,225
0,225
0,21
0,3
0,3
0,555
0,39
0,225
0,225
0,195
0,195
mg/l
0,001
0,002
0,004
0,004
<0,001
0,014
0,022
0,006
0,005
0,009
0,007
0,005
Fenole (indeks
fenolowy)
WWA
mg/l
0,0000055
-
-
0,0000234
-
-
0,0000007
-
-
0,0000945
-
-
Pestycydy ogółem
mg/l
<0,000005
-
-
<0,000005
-
-
<0,000005
-
-
<0,000005
-
-
Chemiczne
zapotrzebowanie
tlenu (ChZTCr)
mg O2/l
49,8
-
-
54
-
-
54,2
-
-
34,6
-
-
Tlen rozpuszczony
% nasycenia
tlenem
83
92
90
88
92
101
80
88
100
88
89
81
Biochemiczne
zapotrzebowanie
tlenu (BZT5)
mg O2/l
2
1,9
2,1
1,7
2,2
2,4
1,6
1,5
1,4
2
1,9
2,2
Azot Kjeldahla
mg N/l
1
0,69
1,1
1,3
1,2
0,86
1,2
1
0,79
1
0,81
1,1
Amoniak
Ogólny węgiel
organiczny (OWO)
Liczba bakterii
grupy coli
Liczba bakterii coli
typu kałowego
Paciorkowce
kałowe
(enterokoki)
Bakterie z rodzaju
Salmonella
mg NH4/l
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
<0,19
mg C/l
14,7
7,41
9,86
17,8
14,7
8,09
9,36
17,3
8,13
6,08
4,93
6,86
n/100 ml
3900
40
-
230
150
-
210
-
30
430
390
-
n/100 ml
3900
30
-
90
90
-
150
-
30
230
140
-
n/100 ml
-
240
-
82
-
-
-
138
-
13
-
-
n/1000 ml
-
-
0
-
-
-
0
-
0
-
-
Legenda:
Kategorie przydatności wód do spożycia:
A1
A2
A3
poniżej A3
dla kategorii A1, A2 i A3 ta sama wartość graniczna parametru
dla kategorii A1 i A2 ta sama wartość graniczna parametru
dla kategorii A2 i A3 ta sama wartość graniczna parametru
4