streszczenie Mitonet - Centrum Zdrowia Dziecka

Polska Sieć Mitochondrialna MITONet.pl
Decyzja MNiSW nr 2/E-36/SN-0074/2007 i 2/E-36/BWSN-0074/2008
Kierownik projektu: prof. dr hab. n. med. Ewa Pronicka
Mitochondria stanowią podstawowe źródło energii wszystkich komórek, odgrywają
rolę m.in. w procesach apoptozy, homeostazy wapniowej, są miejscem powstawania
wolnych rodników. Zaburzenia funkcji mitochondriów bywa przyczyną wielu chorób
w tym tzw. cytopatii mitochondrialnych, uwarunkowanych genetycznie oraz
odgrywają rolę w patomechanizmie wielu innych chorób neurodegeneracyjnych,
np. choroby Parkinsona, Huntingtona, Alzheimera i kardiomiopatii.
P
olska Sieć Mitochondrialna MITONet.pl powstała jako unikalna platforma
integrująca dotychczas rozproszone polskie środowisko naukowe zaangaŜowane w
badania nad mitochondriami. Wspólnie prowadzone prace badawcze przyczyniają
się do poprawy warunków rozwoju badań podstawowych w obszarze tzw. „frontier
science”, ale takŜe umoŜliwiają działania w zakresie tzw. „translational research” tzn.
przełoŜenia wyników badań podstawowych na działalność aplikacyjną, w tym
problemy „medycyny mitochondrialnej”.
Polska Sieć Mitochondrialna funkcjonuje w oparciu o światowe standardy istniejące
w tym zakresie („The Children's Mitochondrial Disease Network” z Wielkiej Brytanii;
„Mitochondrial Medicine Society” z USA, „Nijmegen Center for Mitochondrial
Disorders” z Holandii; „Association Contre les Maladies Mitochondriales” z Francji
oraz „Netzwer für Mitochondriale Medizin” z Niemiec).
W praktyce, głównym celem działania Polskiej Sieci Mitochondrialnej MitoNet.pl jest
konsolidacja, wspomaganie rozwoju potencjału intelektualnego oraz materialnego
jednostek naukowych tworzących sieć oraz integracja badań podstawowych
w zakresie bioenergetyki mitochondrialnej (w obrębie biologii molekularnej, biochemii
i farmakologii) z potencjalnymi moŜliwościami ich wykorzystania w diagnostyce
i terapii medycznej.
Cele szczegółowe obejmują:
- wspieranie współpracy jednostek naukowych, zajmujących się badaniami
mitochondriów przez inicjowanie, realizację wspólnych przedsięwzięć badawczych
oraz edukację młodych pracowników naukowych w zakresie zgodnym z obszarami
merytorycznymi Sieci MITONet.pl.
- stworzenie forum dla wymiany informacji, promocji osiągnięć i upowszechniania
wyników prac naukowo-badawczych dotyczących biochemii, farmakologii oraz
biologii molekularnej mitochondriów, grupą docelową dla informacji będą teŜ osoby
zagroŜone chorobami mitochondrialnymi,
- organizacja w kraju corocznych sympozjów Mitochondrion.
Obszary merytoryczne Sieci MITONet.pl w pierwszym roku działania obejmują m.in.
następujące zagadnienia: mitochondrialne choroby genetyczne, mitochondrialne
kanały jonowe jako obiekty działania substancji farmakologicznie czynnych, udział
mitochondriów w zjawisku apoptozy, mechanizmy cytoprotekcyjne (neuroprotekcyjne
oraz kardioprotekcyjne) z udziałem mitochondriów, biologię molekularną
mitochondriów.
W Sieci współpracują na zasadach dobrowolności następujące jednostki badawcze
(w nawiasie nazwisko osoby która kieruje grupą badawczą:
(1) Instytut Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego w Warszawie (prof. Adam
Szewczyk), (2) Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN
im. M. Mossakowskiego w Warszawie (dr hab. Barbara Zabłocka), (3) Instytut
Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie (prof. Magdalena Boguta oraz prof. Ewa
Bartnik), (4) Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka" w Warszawie (prof. Ewa
Pronicka), (5) Collegium Medium Uniwersytet Jagielloński (prof. Stefan Chłopicki),
(6) SGGW w Warszawie (prof. Krzysztof Dołowy); (7) Uniwersytet Wrocławski
(prof. Hanna Jańska); (8) Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski (prof. Piotr
Stepień), (9) Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (prof. Wiesława
Jarmuszkiewicz),
(10) Centrum
Medyczne
Kształcenia
Podyplomowego
w Warszawie (prof. Andrzej Beresewicz).
W zakresie medycyny mitochondrialnej w Sieci współpracują: (11) Katedra Biologii
Molekularnej Uniwersytetu Gdańskiego (prof. Grzegorz Węgrzyn), (12) Zakład
Genetyki Medycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (doc. dr hab. Rafał
Płoski), zespól mitochondrialny Śląskiej Akademii Medycznej (dr n. med. Jacek
Pilch).