D - Sąd Rejonowy w Chełmie

Sygn. akt III RC 57/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 lipca 2015 roku
Sąd Rejonowy w Chełmie III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Agnieszka Wiśniewska
Protokolant: protokolant Aneta Hasiewicz
po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2015roku w Chełmie
sprawy z powództwa małoletniego D. M.
reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego matkę J. K.
przeciwko A. M.
o alimenty
I. Zasądza tytułem alimentów od pozwanego A. M. (PESEL (...)) na rzecz małoletniego D. M. urodzonego w dniu (...)
w C. (PESEL (...)) kwotę po 350 (trzysta pięćdziesiąt ) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10 - tego każdego
miesiąca do rąk przedstawiciela ustawowego małoletniego – J. K. (PESEL (...)) z ustawowymi odsetkami na wypadek
uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 marca 2015 roku;
II. W pozostałej części powództwo oddala.
III. Należne a nieuiszczone opłaty przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;
IV. Koszty procesu między stronami wzajemnie znosi;
V. Wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt III RC 57/15
UZASADNIENIE
W pozwie z dnia 29 stycznia 2015 roku małoletni D. M. reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową matkę
J. K. działającą przez pełnomocnika wniósł o zasądzenie od pozwanego A. M. na rzecz małoletniego powoda D. M.
świadczeń alimentacyjnych w wysokości po 700 zł miesięcznie płatnych do dnia 10 - go każdego miesiąca do rąk matki
małoletniego powoda J. K. wraz z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki płatności którejkolwiek z rat, o wydanie
wyroku zaocznego, zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa
procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu swego żądania przedstawicielka ustawowa reprezentowana przez pełnomocnika między innymi
podniosła, że małoletni D. M. urodził się w dniu (...) w C.. Jest dzieckiem pochodzącym z nieformalnego związku
(...). Małoletni powód pozostaje pod opieką i na wyłącznym utrzymaniu swojej matki. Pozwany nie przyczynia się do
wychowania i utrzymania małoletniego. Matka aktualnie nie pracuje, zajmuje się wychowaniem dziecka. Małoletni
powód nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, jak również w związku z brakiem dochodu po stronie matki
pozostaje w niedostatku co przesądza o istnieniu obowiązku alimentacyjnego w żądanym zakresie. Małoletni powód
znajduje się w fazie intensywnego wzrostu oraz wielokierunkowego rozwoju. Koszty zwyczajnych tylko potrzeb
dziecka to jest ubrań, żywności, środków higieny oraz kosztów związanych z edukacją oscylują w granicach od 500
do 800 zł miesięcznie. Do tych kosztów dodać należy koszty związane z wizytami u lekarzy oraz koszty zakupu
lekarstw i witamin, co stanowi średnio miesięcznie około 100 zł. Nie należy pomijać kosztów mieszkania, w którym
powód zamieszkuje z matką. Wskazane koszty na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego zmuszona
jest ponosić wyłącznie jego matka. Oczywistym jest, że przekraczają one znacznie jej możliwości finansowe, co, że
małoletni pozostaje w niedostatku. Pozwany posiada pełną zdolność do pracy. Pomimo tego pozwany nie przyczynia
się do wychowania i utrzymania dziecka. Cały ciężar utrzymania i wychowania małoletniego spoczywa na matce,
która nie jest w stanie sprostać potrzebom dziecka. Żądana kwota alimentów jest umiarkowana, proporcjonalna
do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości pozwanego. Obowiązek
alimentacyjny matki dziecka wyczerpuje się w znacznym stopniu w jej osobistych staraniach o utrzymanie i
wychowanie dziecka (k. 2-5).
Na rozprawie w dniu 23 marca 2015 roku przedstawicielka ustawowa reprezentowana przez pełnomocnika poparła
powództwo, natomiast pozwany uznał powództwo częściowo do kwoty po 200 zł miesięcznie (k. 20-21).
Na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2015 roku przedstawicielka ustawowa J. K. reprezentowana przez pełnomocnika
poparła powództwo, natomiast pozwany A. M. uznał powództwo częściowo do kwoty po 200 zł miesięcznie (protokół
rozprawy k. 64-65v).
Na kolejnych rozprawach przedstawicielka ustawowa nie stawiła się, według oświadczenia reprezentującego ją
pełnomocnika wyjechała za granicę, w imieniu przedstawicielki popierał powództwo, natomiast pozwany nadal
podtrzymywał swoje stanowisko w sprawie i uznawał powództwo częściowo do kwoty po 200 zł miesięcznie (protokoły
rozpraw k. 78-78v, 97-97v).
W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd Rejonowy ustalił następujący stan
faktyczny:
J. K. i A. M. są rodzicami małoletniego D. M. urodzonego w dniu (...) w C.. Do lutego 2014 roku rodzice małoletniego
zamieszkiwali w C., prowadzili wspólne gospodarstwo domowe i działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia
sklepików szkolnych, a w okresie letnim zajmowali się sprzedażą z przyczepy gastronomicznej. W lutym 2014 roku J.
K. wyjechała za granicę do Anglii i tam przebywała z synem. W okresie od 19 marca 2014 roku do 01 kwietnia 2014
roku A. M. przebywał w Oddziale Obserwacyjno - Zakaźnym w (...) Publicznym Wojewódzkim Szpitalu (...) w C. z
powodu boleriozy. Kilka miesięcy wcześniej rozpoznano u niego zaburzenia depresyjne o charakterze nawracającym.
W kwietniu 2014 roku A. M. zawiesił działalność gospodarczą z powodu swojego stanu zdrowia. Do końca 2014 roku
A. M. łożył na utrzymanie syna, odwiedzał matkę i dziecko w Anglii. W styczniu 2015 roku J. K. i małoletni D. M. mieli
wrócić do Polski i wspólnie zamieszkać z A. M.. Z uwagi na nieporozumienia rodzice małoletniego rozstali się. J. K.
wróciła z synem do C. ale zamieszkała ze swoją matką. A. M. nadal mieszkał w swoim mieszkaniu (zeznania pozwanego
A. M. k. 20-21, 97v, zeznania świadków: J. C. k. 64v-65, Ł. K. k. 65, małoletniego M. M. (1) k. 97-97v, karty leczenia
szpitalnego k. 27-27v, 30-30v, odpis skrócony aktu urodzenia dziecka k. 7).
Małoletni D. M. we wrześniu 2014 roku skończył 5 lat. Małoletni uczęszczał do Językowego Przedszkola Integracyjnego
W (...) w C. w okresie od września 2013 roku do lutego 2014 roku. Następnie po powrocie z matką do C. zaczął
uczęszczać do przedszkola od 1 marca 2015 roku i był obecny do 6 maja 2015 roku. W dniu 7 maja 2015 roku J. K.
wyjechała wraz z synem do Anglii nie informując o tym fakcie ani ojca A. M., ani Dyrektora Przedszkola. W czasie,
kiedy małoletni uczęszczał do przedszkola, jego rodzice nie ponosili co miesięcznych odpłatności z tego tytułu z uwagi
na orzeczenie o niepełnosprawności dziecka. W dniu 30 maja 2012 roku Zespół (...) w C. wydał orzeczenie o potrzebie
kształcenia specjalnego dziecka na czas uczęszczania do Przedszkola z powodu niepełnosprawności ruchowej. U
małoletniego zdiagnozowano stopę końsko-szpotawą prawą. D. M. przeszedł dwie operacje: pierwszą w wieku 4
miesięcy i drugą gdy miał 1,5 rok. Wymagał wówczas leczenia i wielomiesięcznej rehabilitacji. W dacie wydania
orzeczenia oczekiwał na kolejną operację mającą na celu usprawnienie prawej stopy. Z uwagi na stan zdrowia dziecka
wymagał on noszenia w obuwiu wkładek korekcyjnych. Małoletni nie posiadał swojego majątku, całkowicie pozostawał
na utrzymaniu rodziców. Od stycznia 2015 roku kiedy małoletni zamieszkał tylko z matką, z ojcem miał możliwość
widywania się w okresie weekendów i czasami w dni powszednie, kiedy ojciec mógł się nim zająć po pracy. D. M. w
mieszkaniu swojego ojca miał urządzony pokój, miał tam swoje meble, łóżko, zabawki, odzież. W czasie pobytu u ojca
ten zapewniał mu pełne wyżywienie, kupował synowi potrzebną odzież, jeżeli zachodziła konieczność to również leki
(zeznania pozwanego A. M. k. 20-21, 97v, zaświadczenie z przedszkola k. 26, 58, 69, orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego k. 70-71, zeznania świadka M. M. (1) k. 97-97v, zdjęcia k. 59-63).
J. K. po wyjeździe w lutym 2014 roku do Anglii podejmowała prace, z których się utrzymywała. W styczniu 2015 roku
po powrocie do C. nie pracowała. Od 26 stycznia 2015 roku zarejestrowana była jako osoba bezrobotna bez prawa
do zasiłku. Majątku nie posiadała. Od dnia 15 kwietnia 2015 roku użyczyła do bezpłatnego korzystania mieszkanie o
powierzchni 35 m kw. Utrzymywała siebie i syna z oszczędności, które przywiozła z Anglii. W maju J. K. ponownie
wyjechała z małoletnim do Anglii, decyzję tą podjęła samodzielnie. Od 15 czerwca 2015 roku małoletni D. M. rozpoczął
naukę w szkole podstawowej M.. Od 10 maja 2015 roku J. K. wynajęła mieszkanie z czynszem w wysokości 900 funtów
miesięcznie (zeznania świadka J. C. k. 64v-65, decyzja z PUP w C. k. 72, 73, zaświadczenie o stanie majątkowym k. 16,
tłumaczenie języka angielskiego o podjęciu nauki przez D. M. k. 100, tłumaczenie z języka angielskiego umowy najmu
k. 101-101v, rachunki związane między innymi z kosztami utrzymania małoletniego k. 46-54).
A. M. ojciec małoletniego ma 39 lat, z zawodu jest malarzem budowlanym. Od 20 stycznia 2015 roku zarejestrowany
jest jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Podejmuje prace dorywcze związane z remontami mieszkań. Z tego
tytułu uzyskuje dochody około 1000 zł miesięcznie. Nadal kontynuuje leczenie w związku chorobą boleriozy, depresji.
Majątku nieruchomego, z którego mógłby czerpać dodatkowe dochody nie posiada. Jest właścicielem mieszkania o
powierzchni użytkowej ok. 41 m.kw., w którym zamieszkuje. Ponosi koszty związane z utrzymaniem tego mieszkania.
Korzysta z dodatku mieszkaniowego w wysokości 152,50 zł miesięcznie przyznanego na okres od 1 marca 2015 roku
do 31 sierpnia 2015 roku. Korzystał również z dodatku energetycznego w kwocie 11,36 zł przyznanego w okresie od 1
marca 2015 roku do 30 kwietnia 2015 roku. W okresie zimowym z powodu niskich dochodów miał przyznaną pomoc
z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w C. w formie zasiłku okresowego, zasiłku celowego. Poza synem D. na
utrzymaniu również ma syna M. M. (1) w wieku 16 lat. Jest współwłaścicielem wspólnie z J. K. dwóch samochodów.
Jeden z nich został skradziony. W latach poprzednich kiedy A. M. prowadził działalność gospodarczą jego przychody
kształtowały się w różnych wysokościach od 44.115,95 zł w 2013 roku do 21.153,41 w 2014 roku (zeznania A. M. k.
20-21, 97v, zaświadczenie o stanie majątkowym k. 17, decyzja z PUP w C. k. 19, informacje o przychodach uzyskanych
w 2012 , 2013 i 2014 roku k. 31-38v, decyzje (...) w (...)).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci
dowodów z dokumentów takich jak: odpis skróconego aktu urodzenia dziecka (k.7), decyzje z PUP w C. (k. 19, 72,
73), zaświadczenia z przedszkola (k. 26, 58, 69), orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (k. 70-71), informacje
o przychodach uzyskanych w 2012 , 2013 i 2014 roku (k. 31-38v), decyzje (...) w C. (39 - 42), zaświadczenia o
stanie majątkowym (k. 16,17), tłumaczenie z języka angielskiego o podjęciu nauki przez D. M. (k. 100), tłumaczenie
z języka angielskiego umowy najmu (k. 101-101v), karty leczenia szpitalnego (k. 27-27v, 30-30v), którym Sąd dał
wiarę, ponieważ zostały one wydane przez organy do tego upoważnione, nie zawierają sprzeczności, a ich treść nie
była podważana przez żadną ze stron.
Analizując dowody w postaci wydruków z kas fiskalnych złożonych przez stronę powodową na okoliczność wydatków
ponoszonych przez matkę na utrzymanie syna zastrzeżenia wzbudziły rachunki znajdujące się na kartach 52, 53.
Należy zaznaczyć, że osobliwym były - w kontekście potrzeb małoletniego uprawnionego - wydatki matki dziecka
związane z zakupem zwiększonych ilości alkoholu (zgrzewki piwa, wino), kosmetyków z przeznaczeniem dla osób
dorosłych. Okoliczność ta wskazuje na swobodne rozumienie zabezpieczenia również przez matkę dziecka środków
finansowych na utrzymanie syna, które w tym zakresie nie znalazło akceptacji sądu.
W ocenie Sądu zasługują na wiarę zeznania przesłuchanego w charakterze strony pozwanego A. M. (k. 20-21, 97v),
który w zeznaniach przedstawił swoją sytuację osobistą oraz majątkową. Zeznania te zostały potwierdzone dowodami
z dokumentów, którym Sąd dał wiarę.
Również w ocenie Sądu zasługują na wiarę treści zeznań świadków: M. M. (1) (k. 97-97v), Ł. K. (k. 65), które zostały
złożone spontanicznie, nie zawierają uproszczeń, które podważałyby ich wiarygodność.
Natomiast treści zeznań złożonych przez świadka J. C. (k. 64v-65) w części dotyczącej wynajmowania przez J. K.
mieszkania w C. i ponoszenie za nie opłat, nie łożenie przez ojca na utrzymanie syna nie znajduje potwierdzenia w
dowodach z dokumentów i w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie.
Sąd pomiął dowód z przesłuchania przedstawicielki ustawowej J. K. z uwagi na jej wyjazd za granicę. Należy podkreślić,
że przedstawicielka ustawowa nie poinformowała w toku przewodu sądowego o zamiarze wyjazdu za granicę, gdyby
Sąd powziął taką informację to z pewnością przesłuchałby J. K. na wcześniejszych terminach rozpraw, kiedy była na
nich obecna.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo małoletniego D. M. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego matkę J. K. zasługuje na
uwzględnienie do kwoty po 350 zł miesięcznie.
Zgodnie z art. 133§1 k.r.o. rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych wobec dziecka, które nie jest
jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przy ustalaniu zakresu tych świadczeń należy zaś uwzględnić zarówno
usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, jak też możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego - art.135§1 k.r.o.
W świetle okoliczności niniejszej sprawy bezspornym jest, że pozwany A. M. ojciec małoletniego jest zobowiązany
do łożenia na utrzymanie syna, czego pozwany nie kwestionował uznając powództwo częściowo do kwoty po 200
zł miesięcznie, partycypując w kosztach utrzymania syna w okresie kiedy małoletni u niego przebywał. Zebrany w
sprawie materiał dowodowy wskazywał, że od stycznia 2015 roku od powrotu J. K. z synem do C. strony żyły oddzielnie,
każda na swój rachunek. Do dnia 6 maja 2015 roku ojciec starał się partycypować w kosztach utrzymania syna.
Spotykał się z nim, w czasie pobytu małoletniego u niego zabezpieczał jego potrzeby. Pozwany w trakcie rozprawy
uznał powództwo częściowo do kwoty po 200 zł miesięcznie, podnosząc, że syn przebywa u niego i też na niego łoży.
Okoliczność, że pozwany łoży na utrzymanie syna w części nie zwalnia go od obowiązku alimentacyjnego względem
D. M.. Osoba uprawniona do otrzymywania alimentów ma prawo ich dochodzić na drodze sądowej nawet wówczas
gdy zobowiązany dobrowolnie spełnia swój obowiązek alimentacyjny (por. orzeczenie SN z dnia 3 kwietnia 1951
r. C 98/51 OSN 1952, Nr 2 poz. 38). Ustalając wysokość alimentów Sąd miał na uwadze, że pozwany podejmuje
prace dorywcze, na utrzymaniu ma syna M. w wieku 16 lat, nie posiada majątku z którego mógłby czerpać
dodatkowe dochody. Przy określaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych należy uwzględnić, w odniesieniu do osoby
obowiązanej do tych świadczeń, jej możliwości zarobkowe i majątkowe – art. 135 k.r.o. Brzmienie wskazanego przepisu
jednoznacznie określa, że to nie zarobki aktualnie osiągane przez zobowiązanego do świadczeń alimentacyjnych
wyznaczają zakres ciążącej na nim odpowiedzialności lecz decydują o niej właśnie także owe ,,możliwości”, przez
które rozumieć należy ,,nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te
dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu
zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych” /tak Krzemiński Zdzisław
w komentarzu do art.128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; Z. Krzemiński ,,Alimenty i ojcostwo. Praktyczny
komentarz. Orzecznictwo. Piśmiennictwo. Wzory pism”, Zakamycze 2006/.
W świetle tak ustalonych okoliczności faktycznych uznać należało, że pozwany A. M. mając zatrudnienie ma możliwość
uzyskiwania dochodów pozwalających mu na wywiązywanie się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wobec
syna D. określonego na kwotę po 350 zł miesięcznie.
Ustalając wysokość alimentów na rzecz małoletniego Sąd miał na uwadze, iż stosownie do art. 133§1 k.r.o. obowiązek
alimentacyjny obciąża oboje rodziców dziecka. Wprawdzie zgodnie z art.135§2 k.r.o. wykonywanie tego obowiązku
może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o utrzymanie i wychowanie dziecka co czyni
matka, ale jest to jej samodzielny wybór. Przedstawicielka ustawowa wyjeżdżając z synem do Anglii miała świadomość
kosztów utrzymania dziecka za granicą i na to się godziła. Z pewnością decyzję o wyjeździe wspólnie z synem podjęła
w związku ze swoimi planami na pracę. Powództwo wniesione przez J. K. działającą w imieniu i na rzecz małoletniego
D. M. zostało uwzględnione jedynie w części. Zważyć bowiem trzeba, że matka małoletniego uzyskując dochody
powinna także łożyć w części na utrzymanie syna. Z tych wszystkich względów Sąd uznał, że alimenty w kwocie
po 350 zł miesięcznie na rzecz małoletniego będą adekwatne zarówno do jego usprawiedliwionych potrzeb jak i
zarobkowych oraz majątkowych możliwości pozwanego. Powództwo w pozostałym zakresie, jako zbyt wygórowane,
zostało oddalone.
Na mocy art. 333 §1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt I nadano rygor natychmiastowej wykonalności.
W sprawie niniejszej J. K. działająca w imieniu i na rzecz małoletniego nie miała obowiązku uiszczania kosztów
sądowych – art. 96 ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych / t. j.
Dz. U. z 2010 roku Nr 90, poz. 594 z póź.zm./, w związku z tym opłata sądowa została przyjęta na rachunek Skarbu
Państwa. Natomiast o kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 100 k.p.c. i koszty procesu między stronami
wzajemnie zniósł.
Mając na względzie powyższe, w oparciu o wskazane przepisy, orzeczono jak w sentencji.