Temat projektu

Temat projektu: Gazeta „Dookoła Świata”
Przedmiot
język polski
Opis projektu
Zadaniem uczniów jest przygotowanie numeru gazety, który poświęcony będzie wybranemu
zagadnieniu:
– wyprawa Zbigniewa Gutkowskiego, uczestnika regat Velux 5 Oceans,
– uczestnicy regat Velux 5 Oceans,
– regaty dookoła świata Velux 5 Oceans.
Możliwe jest określenie innego zagadnienia dotyczącego regat Velux 5 Oceans.
Główne działania uczniów
– zdobycie informacji dotyczących zasad wydawania gazety, poznanie podstawowych pojęć
związanych z wydawaniem gazety,
– zebranie informacji o wyprawie Velux 5 Oceans pod kątem wybranego zagadnienia,
– poznanie zasad redagowania form wypowiedzi publicystycznej, zaplanowanie tematów
tekstów oraz wybranie najbardziej adekwatnych form,
– ustalenie ról i podział obowiązków (redaktor naczelny, grafik, dziennikarze, korektorzy;
poszukiwanie i selekcja materiałów, napisanie tekstów i ich zredagowanie, łamanie stron,
opracowanie materiału ilustracyjnego),
– napisanie tekstów z wykorzystaniem narzędzi komputerowych, nadanie im chwytnych
tytułów i śródtytułów, zredagowanie leadu, rozplanowanie tekstów i materiału
ilustracyjnego, sporządzenie makiety gazety,
– przygotowanie i wydrukowanie gazety.
Proponowany czas trwania projektu
8 tygodni
Cele projektu
– poznanie zasad przygotowania i wydania gazety z wykorzystaniem technologii
komputerowej [III.1.4]1,
– poznanie podstawowych terminów związanych z wydawaniem gazety (np. layout, kolumna,
szpalta, rubryka, lead, stopka redakcyjna) [I.3.3],
1
W nawiasach kwadratowych podano odsyłacze do podstawy programowej z języka polskiego dla III etapu
edukacyjnego (treści nauczania – wymagania szczegółowe).
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
– kształcenie umiejętności redagowania tekstów dziennikarskich (np. notatka prasowa,
artykuł, wywiad, reportaż, felieton) [I.1.10],
– doskonalenie umiejętności wyszukiwania informacji w różnych źródłach oraz ich
selekcjonowania [I.2.1; I.2.2; I.2.3],
– nabycie umiejętności redagowania tekstów własnych i cudzych [III.1.4],
– kształcenie umiejętności stosowania zasad organizacji tekstu, planowania oraz
redagowania spójnej pod względem logicznym i składniowym wypowiedzi [III.1.2; III.1.3],
– zdobywanie umiejętności redagowania tekstu napisanego na komputerze (umiejętne
formatowanie tekstu, dobieranie rodzaju czcionki według rozmiaru i kształtu, stosowanie
właściwych odstępów, wyznaczanie marginesów i justowanie tekstu, dokonywanie jego
korekty) [III.1.4],
– rozwijanie umiejętności pracy w zespole,
– kształcenie umiejętności brania udziału w dyskusji, planowania pracy i przyjmowania za nią
odpowiedzialności.
Najważniejsze przewidywane rezultaty
Uczniowie:
– opracują w grupie jeden numer gazety poświecony wybranemu zagadnieniu związanemu
z regatami Velux 5 Oceans,
– nauczą się planowania i oceniania pracy własnej i zespołu, współdziałania w grupie,
– zdobędą umiejętność redagowania tekstów publicystycznych (w szczególności artykułu,
notatki prasowej),
– udoskonalą umiejętność korzystania z edytorów tekstu i narzędzi komputerowych,
– nauczą się korzystać z różnych źródeł informacji, dokonywać oceny i selekcji materiału,
– poznają podstawowe informacje dotyczące prawa autorskiego,
– wzbogacą zasób słownictwa,
– zdobędą umiejętność prezentacji efektów pracy.
Praca metodą projektu przebiega w czterech głównych etapach:
I. Wybór tematu projektu i wprowadzenie w jego problematykę
1. Wyjaśnienie uczniom, na czym polega praca metodą projektu
Metoda projektu polega na samodzielnej pracy zespołu uczniów nad wybranym
problemem/zagadnieniem. Uczniowie pracują pod opieką nauczyciela, który udziela
informacji, co jest zrobione dobrze, co trzeba poprawić i w jaki sposób, a także wspiera
uczniów w ich działaniach i motywuje do pracy. Uczniowie pracują według ustalonego
harmonogramu i realizują cele, które sobie postawili na początku pracy nad projektem.
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
Grupa uczniów pracujących nad projektem samodzielnie zdobywa i selekcjonuje informacje,
opracowuje wybrany problem/zagadnienie w wyznaczonych terminach, podejmuje
konkretne, zapisane w harmonogramie działania i na koniec przedstawia publicznie efekty
swojej pracy.
Dzięki pracy nad projektem uczniowie zdobędą ważne umiejętności niezbędne do
funkcjonowania w dorosłym życiu. Należą do nich:
– umiejętność współpracy w zespole,
– umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i przedstawiania informacji,
– umiejętność samoorganizacji, dzielenia się zadaniami i odpowiedzialnością,
– budowanie zaufania do innych.
2. Ustalenie sposobu doboru uczniów do grup (losowy, celowy, dowolny)
Uczniów do grup można przydzielić na trzy sposoby: 1) uczniowie sami mogą się dobrać
w zespoły, 2) nauczyciel tworzy grupy, 3) zespoły są wyznaczane drogą losowania.
Należy zadbać o to, aby w grupie byli uczniowie obdarzeni różnymi zdolnościami
intelektualnymi. Dlatego wskazane jest, aby to nauczyciel przydzielił uczniów do grup.
Zapobiegnie to tworzeniu się zespołów składających się głównie z uczniów uzyskujących
bardzo dobre wyniki w nauce lub grup składających się wyłącznie z uczniów mających
trudności w nauce. Takie rozwiązanie umożliwi też nawiązywanie nowych relacji i wzmocni
więzi między uczniami, którzy do tej pory nie utrzymywali ze sobą kontaktów.
3. Zatwierdzenie składu zespołów
Optymalnym rozwiązaniem jest tworzenie małych grup, 3–5-osobowych. Zespoły nie
powinny być liczniejsze, gdyż utrudni lub uniemożliwi to zaangażowanie wszystkich członków
zespołu w pracę nad projektem. Jeśli zespoły będą liczyć więcej niż 6–7 członków, to warto
utworzyć podzespoły. W każdej grupie należy wybrać lidera.
4. Wprowadzenie uczniów w problematykę projektu
Należy przekazać uczniom podstawowe informacje dotyczące tematu projektu (np. kluczowe
zagadnienia, główne pojęcia, źródła informacji). Powiedzieć im, jaki jest zakres tematyczny
tekstów, które wejdą do gazety. Trzeba w tym momencie uściślić z uczniami, czy chcą oni
przygotować numer poświecony: wyprawie Zbigniewa Gutkowskiego, uczestnika regat Velux
5 Oceans; uczestnikom regat Velux 5 Oceans; regatom dookoła świata Velux 5 Oceans –
czy innemu zagadnieniu dotyczącemu wyprawy.
Uczniowie mają samodzielnie pracować nad projektem, więc wprowadzając ich
w problematykę zagadnienia, należy unikać podawania im gotowych rozwiązań i
wiadomości, które mogą zdobyć sami. Uczniowie powinni samodzielnie opracować listę
źródeł, z których będą korzystać (nauczyciel poszerza ją razie potrzeby).
Ważne jest, aby na tym etapie zmotywować uczniów do pracy i zainteresować ich tematem.
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
II. Określenie celów projektu i zaplanowanie etapów jego realizacji
1. Ustalenie sposobu dokumentacji pracy nad projektem. Omówienie wzorów
dokumentów (karta projektu – załącznik nr 1, sprawozdanie z projektu – załącznik nr 2)
i zasad ich uzupełniania
Praca uczniów powinna być dokumentowana, aby uporządkować pracę nad projektem
i ułatwić nauczycielowi monitorowanie postępów uczniów. Podstawowym dokumentem jest
karta projektu, którą uczniowie powinni wypełniać na bieżąco. Warto też wymagać od
uczniów, aby gromadzili zdobyte materiały w teczkach projektu (specjalnie założonych).
Dzięki temu będą mieli możliwość sięgnięcia ponownie do materiałów, z których korzystali.
Po przeprowadzeniu projektu warto napisać sprawozdanie. Kartę projektu i sprawozdanie
trzeba przechowywać w szkolnej dokumentacji, jeśli temat projektu zostanie wpisany
uczniom na świadectwie.
2. Określenie celów projektu i ustalenie, do jakich punktów podstawy programowej
się odnoszą
Cele projektu Gazeta „Dookoła Świata”
– poznanie zasad przygotowania i wydania gazety z wykorzystaniem technologii
komputerowej [III.1.4],
– kształcenie umiejętności redagowania tekstów dziennikarskich (np. notatka prasowa,
artykuł, wywiad, reportaż, felieton) [I.1.10],
– doskonalenie umiejętności wyszukiwania informacji w różnych źródłach oraz ich
selekcjonowania [I.2.1; I.2.2; I.2.3],
– nabycie umiejętności redagowania tekstów własnych i cudzych [III.1.4],
– kształcenie umiejętności stosowania zasad organizacji tekstu, planowania oraz
redagowania spójnej pod względem logicznym i składniowym wypowiedzi [III.1.2; III.1.3],
– zdobywanie umiejętności redagowania tekstu napisanego na komputerze (umiejętne
formatowanie tekstu, dobieranie rodzaju czcionki według rozmiaru i kształtu, stosowanie
właściwych odstępów, wyznaczanie marginesów i justowanie tekstu, dokonywanie jego
korekty) [III.1.4],
– rozwijanie umiejętności pracy w zespole,
– kształcenie umiejętności brania udziału w dyskusji, planowania pracy i przyjmowania za nią
odpowiedzialności.
3. Sformułowanie celów projektu z uczniami
Nie należy podawać uczniom sformułowanych przez siebie celów. Należy pozwolić, aby
określili je samodzielnie i zapisali w karcie projektu.
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
Przykładowe cele sformułowane przez uczniów:
– nauczyć się wydawać gazetę,
– wykorzystywać komputer w wykonaniu zadania,
– napisać teksty dziennikarskie (artykuły, notatki prasowe, reportaż),
– zaplanować własne teksty i poprawić je (dbać o właściwą kompozycję, poprawność
językową, ortograficzną i interpunkcyjną),
– wyszukać informacje w różnych źródłach, gromadzić je i oceniać, które z nich można
wykorzystać,
– współpracować z innymi.
4. Sformułowanie z uczniami głównego problemu, który uczniowie mają rozwiązać
w trakcie pracy nad projektem
Główny problem, którym uczniowie mają się zająć w czasie pracy nad projektem, można
sformułować następująco: Jak wydać gazetę poświęconą określonemu zagadnieniu?
5. Ustalenie i podanie uczniom czasu pracy nad projektem
Proponowany czas pracy nad projektem to 8 tygodni.
6. Ustalenie z uczniami zasad pracy w zespołach
Aby uczniowie pracowali sprawnie w zespołach, warto ich zachęcić, aby wspólnie
sformułowali zasady pracy w grupie. Dzięki temu będą mieli poczucie, że mają wpływ na
sposób pracy grupy i łatwiej im będzie przestrzegać wypracowanych reguł.
Przykładowe zasady pracy w zespole:
1. Praca każdego członka zespołu jest ważna.
2. Pracujemy efektywnie i odpowiedzialnie.
3. Pamiętamy o czasie wyznaczonym na realizację zadania.
4. Pytamy, jeśli czegoś nie wiemy.
5. Wspieramy się, ale nie wyręczamy.
6. Słuchamy się nawzajem i dbamy o dobrą atmosferę.
7. Nie krytykujemy i nie oceniamy się nawzajem.
8. Jesteśmy dla siebie życzliwi, mili i pomocni.
9. Doceniamy pomysły zarówno swoje, jak i innych.
10. Szanujemy się nawzajem.
7. Przydzielenie zadań uczestnikom grup oraz ustalenie terminów ich realizacji
– wypełnienie z uczniami harmonogramu projektu w karcie projektu
Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela ustalają listę zadań ogólnych i szczegółowych oraz
kto będzie odpowiadał za ich realizację i w jakim terminie.
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
Działania
Uczniowie
Terminy wykonania
Informacje o stanie
odpowiadający
prac
realizacji
za realizację
1) zdobycie
Rozpoczęcie:
informacji na
temat zasad
wydawania
gazety, poznanie
Zakończenie:
podstawowych
pojęć związanych
z wydawaniem
gazety
i przygotowanie
słowniczka
2) zebranie
Rozpoczęcie:
informacji
o wyprawie Velux
5 Oceans pod
kątem wybranego
Zakończenie:
tematu gazety
3) poznanie
Rozpoczęcie:
zasad
redagowania form
wypowiedzi
Zakończenie:
publicystycznej,
zaplanowanie
tematów tekstów
oraz wybranie
najbardziej
adekwatnych
form
4) napisanie
tekstów
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
Rozpoczęcie:
z wykorzystaniem
narzędzi
Zakończenie:
komputerowych,
nadanie im
chwytliwych
tytułów
i śródtytułów,
zredagowanie
leadów,
rozplanowanie
tekstów
i materiału
ilustracyjnego,
sporządzenie
makiety gazety
5) przygotowanie
Rozpoczęcie:
i wydrukowanie
gazety
Zakończenie:
8. Ustalenie wspólnie z uczniami kryteriów oceniania projektu i jego prezentacji
Ważne jest, aby uczniowie znali kryteria oceny przed przystąpieniem do pracy nad
projektem. Należy je sformułować wspólnie z uczniami.
Przy ocenie projektu należy wykorzystać ocenianie kształtujące. Trzeba informować uczniów
o poziomie osiągniętych efektów ich pracy, dostrzegać i nagradzać to, co zrobili dobrze,
wskazywać im, co i jak mogą zrobić lepiej. Bardzo ważne jest, aby motywować ich do pracy
przez udzielanie pochwał. Jeśli rada pedagogiczna podejmie taką decyzję, można wystawić
uczniom oceny do dziennika.
Propozycja kryteriów oceniania projektu:
1. Realizacja tematu.
2. Stopień osiągnięcia sformułowanych celów.
3. Poprawność merytoryczna.
4. Dobór wykorzystanych źródeł.
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
5. Selekcja materiałów i stopień ich wykorzystania.
6. Kompozycja projektu – właściwe przedstawienie poszczególnych elementów.
7. Poprawność językowa i poprawność zapisu. Stosowanie odpowiedniej terminologii.
8. Praca w grupie (zaangażowanie, terminowość, przepływ informacji, słuchanie się
nawzajem).
9. Terminowość wykonania prac.
10. Dokumentowanie pracy nad projektem zgodnie z wymogami.
Propozycja oceny prezentacji projektu:
1. Układ prezentacji (wstęp, rozwinięcie, zakończenie).
2. Skuteczne zaprezentowanie efektów pracy (zainteresowanie odbiorców, dobór informacji).
3. Wybór formy prezentacji projektu.
4. Wykorzystanie czasu prezentacji.
9. Wyznaczenie terminów konsultacji i zapisanie ich w karcie projektu
Zaleca się, aby konsultacje odbywały się raz na tydzień lub raz na dwa tygodnie. Konsultacje
powinny być dokumentowane na przykład w karcie projektu.
Termin
Cel konsultacji
Wnioski po konsultacji
Podpisy
uczniów
konsultacji
uczestniczących
w konsultacji
10. Zaplanowanie z uczniami sposobu prezentacji projektu
Prezentacja projektu powinna być przemyślana i zaplanowana. Uczniowie powinni wstępnie
określić, jakie przygotują materiały, które wykorzystają w czasie prezentacji.
11. Podpisanie z uczniami kontraktu
Warto podpisać z uczniami kontrakt. Wzmocni to poczucie odpowiedzialności uczniów za
wykonanie zadania.
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
Gdynia, 30.11.2010
Kontrakt
zawarty między grupą uczniów w składzie
1. …………………………..
2. …………………………..
3. …………………………..
4. …………………………..
5. …………………………..
6. …………………………..
pracujących nad projektem edukacyjnym na temat: Gazeta „Dookoła Świata”
a nauczycielem opiekunem projektu …………………………...
W ramach niniejszego kontraktu ww. grupa uczniów zobowiązuje się do terminowej, zgodnej
z wymogami przestawionymi przez nauczyciela pracy nad projektem, czyli: wyznaczenia
jego celów, ustalenia zadań i ich wykonania w wyznaczonych terminach, publicznej
prezentacji projektu w określonym terminie oraz prowadzenia dokumentacji projektu
w wymagany sposób.
Podpisy członków zespołu
Podpis nauczyciela
opiekuna
……………………………..
…………………………….
…………………………….
………………………………
……………………………….
……………………………….
……………………………….
III. Wykonanie zaplanowanych działań
1. Konsultacje
Należy spotykać się na konsultacjach z uczniami w wyznaczonych terminach. Omawiać na
bieżąco stan prac na projektem i realizację zadań wyznaczonych w harmonogramie.
Sprawdzać, czy praca jest dokumentowana (karta projektu, inne formy ustalone wcześniej
z uczniami).
2. Sprawowanie opieki nad uczniami pracującymi nad projektem
Uczniowie mogą się zwracać do nauczyciela także poza konsultacjami. Zarówno na
doraźnych spotkaniach, jak i na konsultacjach zadaniem nauczyciela jest udzielanie
wskazówek, zachęcanie do korzystania z różnych źródeł informacji, dawanie wsparcia oraz
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
motywowanie do pracy i twórczego rozwiązywania problemów. Nie można jednak wyręczać
uczniów, gdyż praca nad projektem ma być samodzielna. Warto pamiętać także o tym, że
nauczyciel pełni funkcję opiekuna, nie eksperta.
IV. Publiczne przedstawienie rezultatów projektów i ich ocena
1. Koordynowanie przygotowań do publicznego przedstawienia rezultatów pracy
grupy
W czasie przygotowań zwróć uwagę uczniów na to, że powinni:
– wybrać najbardziej adekwatną formę do prezentacji projektu,
– dobrze zaplanować poszczególne części wystąpienia,
– zaangażować w miarę możliwości wszystkich członków zespołu,
– wybrać materiały potrzebne do prezentacji,
– przeprowadzić próbę,
– mówić głośno i tak, by zaciekawić odbiorcę,
– pamiętać o odbiorcy (wyjaśniać trudne słownictwo itp.).
2. Dokonanie samooceny przez uczniów
Samoocena własnych działań pomoże uczniom wyciągnąć wnioski, dostrzec swoje silne
i słabe strony. Warto, by uczniowie zadali sobie pytania:
– Czy osiągnęliśmy zamierzone cele?
– Czy praca w grupie przebiegała skutecznie?
– Czego się nauczyliśmy?
– Co zmienilibyśmy, przystępując do pracy nad kolejnym projektem?
3. Publiczna prezentacja projektu
Prezentacja powinna się odbyć w wyznaczonym terminie przed publicznością (klasa, szkoła,
szersze audytorium, na przykład rodzice, społeczność lokalna).
4. Ocena projektów zgodna z ustalonymi kryteriami
Kryteria oceny i wskazówki – zob. pkt II.8.
5. Napisanie z uczniami sprawozdania z projektu
Sprawozdanie z projektu – wzór
1. Strona tytułowa
tytuł /temat projektu
skład zespołu; imię i nazwisko nauczyciela opiekuna projektu
2. Spis treści
3. Opis projektu
najważniejsze informacje o projekcie; cele projektu
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88
4. Wstęp
uzasadnienie wyboru tematu; przedstawienie problemu
5. Rozwinięcie
przedstawienie działań, które umożliwiły osiągnięcie założonych celów
opisanie metod dojścia do celu
6. Podsumowanie
podanie wniosków
7. Załączniki
8. Bibliografia
Opracowano na podstawie:
E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik
po metodach aktywizujących, Kielce 2010.
B. Kubiczek, Metody aktywizujące. Jak nauczyć uczniów uczenia się?, Opole 2009.
T. Kostyra-Cieślak, Projekt edukacyjny w gimnazjum wobec nowej podstawy kształcenia
ogólnego z języka polskiego, http://www.bc.ore.edu.pl/dlibra/doccontent?id=99&dirids=1
A. Mikina, B. Zając, Jak organizować i prowadzić gimnazjalne projekty edukacyjne. Poradnik
dla dyrektorów, szkolnych organizatorów i opiekunów projektu,
http://www.ore.edu.pl/index.php?option=com_phocadownload&view=category&download=3:j
ak-organizowa-projekt&id=2:poradniki
J. Strzemieczny, Metoda projektów w gimnazjum. Poradnik dla nauczycieli i dyrektorów
gimnazjum,
http://www.ore.edu.pl/index.php?option=com_phocadownload&view=category&download=2:
metoda-projektow&id=2:poradniki
M. Szamański, O metodzie projektów, Warszawa 2000.
www.operon.pl
www.probnamatura.pl
• infolinia: 800 88 66 88