Pantomima, pląs, wyzwanie Zapoznanie harcerzy z zwyczajami

KONSPEKT ZBIÓRKI
Data zbiórki:
Temat:
Forma:
Cele zbiórki:
Potrzebne
materiały:
15.06.2012 r.
Miejsce: hufiec
Obrzędy i zwyczaje staropolskie
Prowadzący: Joanna Janusz
Pantomima, pląs,
wyzwanie
Zapoznanie harcerzy z zwyczajami staropolskimi, a zwłaszcza z tymi związanymi z
Podhalem
 Aparat lub kamera (żeby uwiecznić pantomimę)
 Kartki papieru formatu A4
 Markery
 2 kije do Nordic Walking
 Cukierki
HARMONOGRAM ZBIÓRKI
CZAS
5 min
5 min
15-20min
5-10min
5-10min
5min
CO BĘDZIEMY ROBIĆ?
Przypomnienie harcerzom o kartach obozowych i składkach
i wpłatach na obóz (Jachymczak Hanna, Bała Aleksandra,
Kowalska Barbara), o mundurach (apel 30.06. i obóz)
Wytłumaczenie harcerzom czym są obyczaje, obrzędy i
zwyczaje staropolskie, na czym polegają.
Pantomima. Harcerze są podzielenia na grupy 3-4 osobowe,
każda grupa losuje obrzęd (zał.1), który ma przedstawić
przy pomocy pantomimy, pozostali zgadują o co chodzi.
Obok aktorów znajduje się kartka z lukami jak w wisielcu
(luk jest tyle ile liter w odgadywanym obrzędzie, co ma
pomóc gdyby harcerze nie mogli zgadnąć przy pomocy
samej pantomimy - proszą wtedy o dodatkowa możliwość
zgadnięcia litery, jednak dostają za to mniej punktów).
Wygrana grupa otrzymuje cukierki i punkty do punktacji
indywidualnej. Po zakończeniu jednej scenki harcerze
czytają tekst opisujący dany zwyczaj.
PUNKTACJA:
5pkt + 2 ekstra- odgadnięcie obrzędu, bez podpowiedzi, w
krótkim czasie;
5pkt.+1 ekstra- odgadnięcie obrzędu, bez podpowiedzi;
5pkt.- 1 podpowiedź (1luka);
4pkt.- 2 podpowiedzi (2 luki);
3pkt.- 3 podpowiedzi (3 luki);
2pkt- więcej niż 3 podpowiedzi
0pkt.- brak odpowiedzi;
Ćwiczenie pracy grupowej. Harcerze w zastępach maja za
zadanie opuścić kij do Nordic Walking na ziemię z
wysokości ramion, tak aby każdy podtrzymywał go tylko
krawędzią palca wskazującego.
Pląs „Zorro” zał. 2
Zakończenie zbiórki, zawiązanie kręgu.
UWAGI
Przyznawanie koralików:
 0-3- posłuszeństwo,
 2- obecność na zbiórce,
 2- wygrana w pantomimie;
ODPOWIEDZIALNY
Asia
Asia
Asia
Asia
Asia
Asia
ZAŁ.1


1. Dziady – zwyczaj ludowy Słowian i Bałtów, wywodzący się z przedchrześcijańskich obrzędów
słowiańskich. Jego zasadniczym celem było nawiązanie kontaktu z duszami zmarłych i pozyskanie ich
przychylności. Dziady obchodzono dwa razy w roku – wiosną i jesienią
wiosna: wiosenne święto zmarłych obchodzone w okolicach 2 V (wedle faz księżyca
jesień: Dziady obchodzone w noc z 31 X na 1 XI, zwane też Nocą zaduszkową, będące niejakim
przygotowaniem do jesiennego święta zmarłych, obchodzonego w okolicach 2 XI (wedle faz księżyca).
2. Jasełka to widowiska o Bożym Narodzeniu wzorowane na średniowiecznych misteriach
franciszkańskich.Za twórcę przedstawień bożonarodzeniowych uważany jest św. Franciszek z Asyżu. Ich
treścią była historia narodzenia Jezusa w Betlejem i spisku Heroda. Początkowo figury Dzieciątka, Maryi,
Józefa, Trzech Królów i pozostałych osób dramatu były nieruchome. Za sprawą zakonów franciszkańskich i
bernardyńskich wprowadzono w ich miejsce marionetki. Teksty jasełkowe, najczęściej gwarowe, były w
większości anonimowe. Do znanych opracowań literackich należą jasełka napisane przez Lucjana Rydla pt.
„Betlejem polskie”.
3. Podkoziołek – dawna ludowa zabawa znana w Wielkopolsce, na Kujawach, w Łęczyckiem i Sieradzkiem.
Zabawa odbywała się w zapustny wtorek, a brały w niej udział dziewczęta, które podczas mijającego
karnawału nie wyszły za mąż. W dniu tym panny i kawalerowie spotykali się również na tańcach w
karczmie; podczas tańców panny składały pieniężne ofiary podkoziołkowi – figurce stojącej przed
muzykantami, wyobrażającej popiersie kozła albo jego głowę. W niektórych regionach, miejsce koziołka
zajmowała wystrugana z ziemniaków lub brukwi figurka chłopca.
4. Marzanna to nazwa kukły przedstawiającej boginię, którą w rytualny sposób palono bądź topiono w
czasie wiosennego święta Jarego, aby przywołać wiosnę. Zwyczaj ten, zakorzeniony w pogańskich
obrzędach ofiarnych, miał zapewnić urodzaj w nadchodzącym roku. Wierzono, że zabicie postaci
przedstawiającej boginię śmierci spowoduje jednocześnie usunięcie efektów przez nią wywołanych (zimy) i
nadejście wiosny.
5. Oczepiny (zwane też przedbabinami, czepieniem, czepinami) to dawny obrzęd weselny znany u
większości ludów słowiańskich, podczas którego panna młoda symbolicznie przechodziła ze stanu
panieńskiego w zamężny. Nazwa oczepiny pochodzi od czepca, nakrycia głowy, jakie nosiły mężatki w
miejsce panieńskiego wianka. Oczepiny odbywały się o północy, kiedy to pannę młodą prowadzono do
bocznej izby, śpiewając przy tym pieśń Potem druhny zdejmowały z głowy panny młodej wianek, ścinano
jej warkocz lub skracano włosy, a starsze zamężne kobiety nakładały czepiec. Czepiec weselny, z białego
płótna, misternie haftowany, najczęściej był podarunkiem od matki chrzestnej. Brat panny młodej lub
najstarszy drużba wręczał go starościnie. Umieszczony na głowie, naznaczony znakiem krzyża, stawał się
atrybutem małżeństwa.
6. Pochód Lajkonika, Harce Lajkonika – ludowa zabawa, która odbywa się w Krakowie co roku w
pierwszy czwartek po święcie Bożego Ciała Główny bohater zabawy – lajkonik, (konik zwierzyniecki,
tatarzyn) – brodaty jeździec w pseudoorientalnym stroju poruszający się na sztucznym koniku
przytwierdzonym do pasa, przemierza tradycyjny szlak ze Zwierzyńca na Rynek Główny w Krakowie w
towarzystwie kapeli Mlaskotów oraz orszaku włóczków odzianych w stroje krakowskie i "tatarskie".
ZAŁ. 2
Zorro, Zorro, Zorro,
emocji będzie sporo, sporo, sporo,
bo w czarnej masce Zorro, Zorro, Zorro,
po nocach mi się śni.
Na konia wsiada, wsiada, wsiada,
a w ręku błyszczy szpada, szpada, szpada,
pojawia się i znika, znika, znika,
bo taki jego los.
Sierżant Garsija, sija, sija,
od Zorra dostał z kija, z kija, z kija
a teraz leży w łóżku, łóżku, łóżku,
i klepie się po brzuszku.











Wykonujemy ruchy zgodne ze słowami pląsu.
Zorro - w powietrzu zakreślamy literę Z
sporo - wyrzucamy ręce przed siebie (jak byśmy chcieli kogoś uściskać)
śni - składamy ręce jak do snu i przykładamy do głowy
wsiada - podnosimy prawą nogę, jak przy wsiadaniu na konia
szpada - wykonujemy energiczny wymach prawej ręki w bok
pojawia się i znika - obracamy się kilka razy dokoła własnej osi
bo taki jego los - stajemy wyprostowani, ręce wyrzucamy przed siebie na wysokości pasa
sierżant Garsija - pokazujemy duży brzuch
w ryja - wykonujemy gest uderzenia kogoś, pięścią w twarz (opcjonalnie z kija - wykonujemy gest
jakbyśmy trzymali w ręce kij i nim uderzali)
w łóżku - składamy dłonie jak do snu i przykładamy do głowy
i klepie się po brzuszku - klepiemy się po brzuszku