Mikrobiologia i parazytologia

KARTA PRZEDMIOTU
CECHA
PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
OPIS
INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE
MIKROBIOLOGIA I PARAZYTOLOGIA
Studia pierwszego stopnia stacjonarne
Poziom realizacji
przedmiotu
Jednostka realizująca
Kierunek/rok
Punkty ECTS
Rodzaj przedmiotu
Przyporządkowanie do
grupy przedmiotów
Okres (rok
akademicki/semestr/semest
ry)
Typ zajęć/liczba godzin
Terminy i miejsce
odbywania zajęć
Instytut Nauk o Zdrowiu
Pielęgniarstwo / I
3
Obowiązkowy
Podstawowy
2011/2012
Rok I
Semestr I
Liczba
godzin
Limit miejsc
w grupach
Wykłady
Rok /
Semestr
I/I
30
60
Ćwiczenia
I/I
15
30
Samokształcenie
I/I
15
indywidualnie
Forma zajęć
Miejsce realizacji
Wykłady
Wojewódzki Szpital
Zespolony w Płocku
Wojewódzki Szpital
Zespolony w Płocku
Według indywidualnej
decyzji studenta
Forma zajęć
Ćwiczenia
Samokształcenie
Język wykładowy
Koordynator
Prowadzący
Termin
realizacji
Wg ustalonego
planu
Wg ustalonego
planu
indywidualnie
Polski
mg Anna Jędrzejewska
Forma
Nazwisko i imię
prowadzącego
mg Anna Jędrzejewska
Wykłady
e-mail
pawel_jedrzejewski
@poczta.onet.pl
pawel_jedrzejewski
@poczta.onet.pl
Ćwiczenia
mg Anna Jędrzejewska
Samokształcenie
indywidualnie
Przedmiot
Mikrobiologia i parazytologia
Wykłady
Zaliczenie z oceną
Ćwiczenia
Zaliczenia na podstawie aktywności i
obecności.
Zaliczenie zleconych prac pisemnych przez
nauczyciela prowadzącego ćwiczenia.
Sposób i forma zaliczenia
Samokształcenie
1
Określenie czy przedmiot
może być wielokrotnie
zaliczany
Student ma prawo do dwukrotnego zaliczania przedmiotu.
CELE PRZEDMIOTU
Skrócony opis kursu/ Cel
ogólny przedmiotu
Pełny opis kursu/ Cele
dydaktyczne wynikające z
realizacji przedmiotu
Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi
zagadnieniami dotyczącymi mikrobiologii i parazytologii oraz
metod pobierania materiałów do badań mikrobiologicznych.
Student:
C1 omawia podstawy morfologii i fizjologii drobnoustrojów
chorobotwórczych, oportunistycznych i stanowiących
florę fizjologiczną człowieka,
C2 omawia czynniki zjadliwości drobnoustrojów,
chorobotwórczość i diagnostykę zakażeń wywołanych
przez bakterie, wirusy, grzyby,
C3 przedstawia metody pobierania materiałów do badań
mikrobiologicznych,
C4 omawia kontrolę zakażeń szpitalnych, podstawy
odporności organizmu na zakażenia i mechanizmy
powstawania odpowiedzi immunologicznej,
C5 omawia zjawiska pasożytnictwa, budowy i biologii
najczęściej występujących pasożytów, ich
chorobotwórczość i drogi szerzenia się.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Wymagania wstępne
Student posiada wiedzę z zakresu biologii.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - WIEDZA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - UMIEJĘTNOŚCI
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - POSTAWA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - WIEDZA
PRZEDMIOT
Student
W1 omawia podstawowe drobnoustroje chorobotwórcze,
W2 wyjaśnia drogi szerzenia się zakażeń szpitalnych,
W3 omawia podstawy mechanizmów obronnych człowieka,
W4 wyjaśnia biologię i podstawy chorobotwórczego
oddziaływania pasożytów na organizm człowieka,
W5 wyjaśnia podstawowe metody wykrywania pasożytów.
Student:
U1 analizuje odporność immunologiczną na zakażenia
bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze i grzybicze oraz
mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez
drobnoustroje,
U2 analizuje immunoprofilaktykę zakażeń bakteryjnych,
U3 analizuje czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych oraz ich
profilaktykę,
U4 analizuje morfologię i fizjologię bakterii, wirusów, grzybów
oraz patomechanizm zakażeń,
U5 analizuje profilaktykę zakażeń grzybami,
U6 analizuje parazytologię szczegółową.
Student:
P1 systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do profesjonalizmu.
P2 rzetelnie i dokładnie wykonuje obowiązki zawodowe.
WYKŁADY
Student:
W1 omawia podstawowe pojęcia z immunologii,
W2 opisuje odporność swoistą i nieswoistą w zakażeniach,
W3 omawia immunoprofilaktykę zakażeń bakteryjnych,
2
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - UMIEJĘTNOŚCI
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - POSTAWA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - WIEDZA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - UMIEJĘTNOŚCI
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia
się - POSTAWA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się
wirusowych,
W4 wymienia czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych,
W5 omawia profilaktykę zakażeń szpitalnych,
W6 opisuje taksonomię i morfologię drobnoustrojów,
W7 omawia patomechanizm zakażeń wirusowych,
W8 omawia patomechanizm, epidemiologię i profilaktykę
grzybic,
W9 opisuje parazytologię szczegółową oraz inwazję pasożytów
„egzotycznych”.
Student:
U1 dokonuje analizy odpowiedzi immunologicznej,
U2 różnicuje techniki immunologiczne,
U3 prezentuje immunoprofilaktykę zakażeń,
U4 dokonuje analizy profilaktyki zakażeń szpitalnych,
U5 dokonuje klasyfikacji bakterii, wirusów,
U6 prezentuje podstawy diagnostyki mikologicznej oraz udział
pielęgniarki w diagnostyce grzybic
U7 różnicuje patogenezę chorób pasożytniczych
Student:
P1. reprezentuje aktywną postawę w procesie kształcenia z
zakresu mikrobiologii i parazytologii
P2. rzetelnie i dokładnie analizuje przekazywane
treści.
ĆWICZENIA
Student:
W1 wyjaśnia pojęcia dezynfekcja, sterylizacja, zakażenia
szpitalne,
W2 omawia pobieranie i przesyłanie materiałów do badań
mikrobiologicznych,
W3
wyjaśnia przygotowanie preparatów bezpośrednich
hodowli bakteriologicznych,
W4
omawia badanie mikroskopowe preparatów z materiałów
pobranych od chorych w kierunku grzybic,
W5
wyjaśnia pobieranie materiału i diagnostykę pasożytów.
Student:
U1 analizuje metody i dobór środków dezynfekcyjnych,
U2 analizuje metody i zasady prawidłowej sterylizacji,
U3 analizuje czynniki ryzyka występowania zakażeń
szpitalnych,
U4 różnicuje metody pobierania i przesyłania materiałów do
badań mikrobiologicznych,
U5 prezentuje metody przygotowania preparatów
bezpośrednich hodowli bakteriologicznych,
U6 zaprezentuje samodzielne wykonanie preparatów
mikroskopowych,
U7 dokonuje makroskopowej identyfikacji utrwalonych
pasożytów.
Student:
P1 wykazuje aktywność podczas ćwiczeń,
P2 jest systematyczny i rzetelny w przygotowaniu do zajęć.
SAMOKSZTAŁCENIE
Student
W1 rozszerza wiedzę z zakresu mikrobiologii i
3
parazytologii wykorzystując najnowsze publikacje.
- WIEDZA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się
- UMIEJĘTNOŚCI
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty uczenia się
- POSTAWA
Student:
U1 posiada umiejętność odnalezienia interesujących go
treści z naukowych źródeł.
U2 potrafi ukierunkować samokształcenie z zakresu
mikrobiologii i parazytologii w celu poszerzenia
kompetencji zawodowych.
Student:
P1. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w
samodzielnym poszerzaniu wiedzy,
P2. reprezentuje twórczą postawę, chętnie dzieli się zdobytą
wiedzą.
TREŚCI PROGRAMOWE
FORMA
ZAJEĆ
WYKŁADY
TEMAT
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Immunologia. Pojęcie odpowiedzi immunologicznej.
Narządy i komórki układu limfatycznego. Przeciwciała i
charakterystyka poszczególnych klas immunoglobulin.
Reakcje
antygen
–
przeciwciało.
Odporność
przeciwzakaźna. Odporność nieswoista w zakażeniach.
Odporność swoista w zakażeniach. Odporność
immunologiczna na zakażenia: bakteryjne, wirusowe,
pasożytnicze i grzybicze. Mechanizmy unikania
odpowiedzi immunologicznej przez drobnoustroje.
Techniki immunologiczne.
Immunoprofilaktyka
i
immunoterapia
zakażeń.
Immunoprofilaktyka zakażeń bakteryjnych, w chorobach
wirusowych. Szczepionki. Immunoglobuliny i surowice
odpornościowe.
Patogeneza zakażeń. Zakażenia szpitalne. Czynniki
etiologiczne
zakażeń
szpitalnych.
Profilaktyka.
Podstawowe pojęcia z epidemiologii.
Wprowadzenie
do
mikrobiologii.
Taksonomia
drobnoustrojów. Morfologia drobnoustrojów.
Bakteriologia. Morfologia i fizjologia bakterii.
Klasyfikacja
bakterii.
Podstawy
diagnostyki
bakteriologicznej. Flora fizjologiczna. Egzotoksyny i
endotoksyny bakteryjne. Bakteriologia szczegółowa.
Wirusologia. Budowa, właściwości i klasyfikacja
wirusów. Patomechanizm zakażeń wirusowych.
Epidemiologia zakażeń wirusowych. Diagnostyka
wirusologiczna. Wirusologia szczegółowa.
Mikologia. Cechy morfologiczne i fizjologiczne
grzybów. Patomechanizm, epidemiologia i profilaktyka
grzybic. Podstawy diagnostyki mikologicznej. Udział
pielęgniarki w diagnostyce grzybic. Pielęgnowanie
i edukacja pacjentów z grzybicą. Rodzaje grzybic.
Grzybicze zakażenia szpitalne i udział pielęgniarki
w profilaktyce zakażeń grzybiczych.
Parazytologia. Patogeneza chorób pasożytniczych.
Epidemiologia i profilaktyka chorób pasożytniczych.
Postępowanie
diagnostyczne
w
parazytozach.
LICZBA
GODZI
N
SUMA
GODZ
IN
6
30
2
2
2
3
3
6
6
4
ĆWICZENIA
1.
2.
3.
4.
5.
SAMOKSZTA
ŁCENIA
Diagnostyka parazytologiczna i immunoenzymatyczna.
Parazytologia szczegółowa (pasożyty jelitowe, pasożyty
krwi i tkanek, robaczyce). Inwazje pasożytów
„egzotycznych” (malaria, leiszmania, pełzakowica,
schistosoma, filariozy). Zagrożenia dla podróżujących
w tropiku
Wprowadzenie i podstawowe pojęcia dotyczące:
- dezynfekcji (metody, dobór środków dezynfekcyjnych)
- odkażania (zasady prawidłowej antyseptyki rąk)
- sterylizacji (metody, zasady prawidłowej sterylizacji)
- czynników ryzyka występowania zakażeń szpitalnych
(zależne od chorego, od drobnoustroju, od środowiska
szpitalnego)
- postacie kliniczne zakażeń szpitalnych
Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań
mikrobiologicznych, w tym:
- pobieranie i przesyłanie materiałów do badań
bakteriologicznych (krew, płyn mózgowo-rdzeniowy,
materiały z dróg oddechowych, kał, mocz i inne)
- pobieranie i przesyłanie materiału do badań
wirusologicznych
- pobieranie i przesyłanie materiału do badań
mikologicznych]
- pobieranie przesyłanie materiału do badań
Przygotowanie preparatów bezpośrednich hodowli
bakteriologicznych:
- barwionych met. Grama
- analiza hodowli i diagnostyka bakterii do gatunku.
- określenie lekowrażliwości bakterii i mechanizmów
oporności.
Badanie mikroskopowe preparatów z materiałów
pobranych od chorych w kierunku grzybic:
- identyfikacje przedstawicieli grzybów dermatofitowych,
pleśniowych i drożdżaków
- oglądanie makrohodowli i obraz mikroskopowy z
hodowli (samodzielne wykonywanie preparatów
mikroskopowych przez studentów).
Pobieranie materiału i diagnostyka pasożytów
(wykonanie cienkiego rozmazu krwi i grubej kropli w
kierunku zimnicy).
- oglądanie mikroskopowe preparatów barwionych met.
Giemsy w kierunku zimnicy
- oglądanie mikroskopowe utrwalonego materiału w
kierunku pasożytów jelitowych
- makroskopowa identyfikacja utrwalonych pasożytów
(tasiemiec, przywry, toksokara).
1. Rola pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom
wewnątrzszpitalnym.
2. Pobieranie materiału do badań mikrobiologicznych – rola
pielęgniarki.
3. Rola pielęgniarki w zapobieganiu oporności –
prawidłowe techniki podawania chemioterapeutyków
i stosowania środków dezynfekcyjnych.
4. Zapobieganie zakażeniom mikologicznym.
3
15
3
3
3
3
3
15
4
4
4
5
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
1. Wykład informacyjny i problemowy
2. Ćwiczenia
3. Pokaz z omówieniem
4. Samokształcenie
Rodzaj narzędzi
dydaktycznych
SPOSOBY OCENY
Zaliczenie z oceną .
Zaliczenia na podstawie aktywności i obecności.
Zaliczenie prac pisemnych zleconych przez nauczyciela
Wykłady
Ćwiczenia
Samokształcenie
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności
Godziny pracy
studenta w uczelni
przewidziane planem
zajęć przedmiotu
•
•
•
Wykłady
Ćwiczenia
Samokształcenia
• Razem
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
30
15
15
60
3
LITERATURA
Literatura podstawowa
1. Zarys mikologii dla pielęgniarek, red. Elżbieta KrajewskaKułak, Wyd. Czelej, Lublin, 2005.
2. Mikrobiologia. Podręcznik dla pielęgniarek, położnych i
ratowników medycznych. Red. Piotr B. Heczko, PZWL,
Warszawa, 2006.
3. Mikrobiologia. Krótkie wykłady. J. Nicklin, K.Graeme-Cook,
R. Killinkton. PWN, Warszawa, 2004.
4. Choroby zakaźne i pasożytnicze. Pod red. Zdzisława Dziubka,
Wyd. Lek. PZWL, Warszawa, 2003.
5. Choroby zakaźne i pasożytnicze - epidemiologia i
profilaktyka. W. Magdzik, D. Naruszewicz-Lesiuk,
A. Zieliński. - medika press, Bielsko-Biała 2004.
Literatura uzupełniająca
1. Mikrobiologia lekarska. Podręcznik. Zaremba Lucyna Maria,
Borowski Jerzy, Wyd. PZWL, Warszawa 2005.
2. Mikologia Lekarska dla lekarzy i studentów. Pod red. Z.
Adamskiego i H. Batura-Gabryel. Wyd. Naukowe AM,
Poznań ,2005.
6