Postulaty środowiska biznesu teleinformatycznego dla nowych

Postulaty środowiska biznesu teleinformatycznego
dla nowych Władz Rzeczypospolitej Polskiej
opracowane przez
Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji (PIIT)
Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji przedstawia najważniejsze postulaty dotyczące warunków funkcjonowania i rozwoju polskiego sektora i przemysłu teleinformatycznego.
Spis treści
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Bezpieczeństwo usług teleinformatycznych. ..................................................................................... 1
Projektowanie nowych regulacji ustawowych z uwzględnieniem ich wpływu na innowacje. .............. 1
Budowa sieci teleinformatycznych. ................................................................................................... 2
Warunki cyfryzacji (informatyzacji) administracji. ............................................................................. 2
Kompetencje w realizacji systemów finansowanych ze środków publicznych. ................................... 3
Warunki ekonomiczne działalności operatorów. ............................................................................... 3
Liberalizacja polityki regulacyjnej na rynku telekomunikacyjnym ...................................................... 3
Edukacja teleinformatyczna.............................................................................................................. 4
Informatyzacja gospodarki. .............................................................................................................. 4
Ochrona praw własności intelektualnej w sferze teleinformatyki i mediów ................................... 4
Problemy korupcji w sektorze teleinformatycznym. ...................................................................... 4
1. Bezpieczeństwo usług teleinformatycznych. Wobec złożonej międzynarodowej sytuacji
polityczno-gospodarczej oraz coraz powszechniejszych zagrożeń stabilnego i bezpiecznego
funkcjonowania infrastruktury transportowej, komunikacyjnej, dostaw energii oraz teleinformatycznej – krytycznej dla funkcjonowania Państwa i Obywateli oraz Gospodarki, konieczne są
szczególnie aktywne działania na rzecz ich ochrony i obrony. Wskazujemy przy tym, że zastosowanie nowoczesnych rozwiązań teleinformatycznych oraz doświadczeń firm komercyjnych
w rozpoznawaniu zagrożeń i zarządzaniu incydentami naruszającymi bezpieczeństwo może w
znacznym stopniu zmniejszyć podatność infrastruktury krytycznej na zagrożenia oraz zapewnić
szybkie przywrócenie jej prawidłowego funkcjonowania.
2. Projektowanie nowych regulacji ustawowych z uwzględnieniem ich wpływu na innowacje. Zgodnie z obowiązującym regulaminem prac Rady Ministrów, każdy projekt aktu normatywnego wraz z uzasadnieniem musi obejmować również Ocenę Skutków Regulacji (OSR).
Taka ocena powinna zawierać wskazanie wyników analizy wpływu nowych regulacji, między
innymi, na rynek pracy, konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczości, czy też rozwój regionalny. Tutaj postulujemy dołączenie do OSR wymagania wskazania i oceny wpływu danego
aktu na wzrost innowacyjności w regulowanej dziedzinie. W obecnych czasach innowacyjność
jest kluczowym czynnikiem rozwoju gospodarczego. Podkreślamy, że Komisja Europejska w realizacji Jednolitego Europejskiego Rynku Cyfrowego również postrzega wspieranie innowacji,
jako zasadę dla przyszłych regulacji, które będą musiały zostać wdrożone do polskiego prawa.
PIIT: Postulaty środowiska biznesu teleinformatycznego, 2015-09-14
Strona | 1
3. Budowa sieci teleinformatycznych. Zrealizowanie celów Europejskiej Agendy Cyfrowej zapewnienia bardzo szybkiego dostępu do Internetu dla wszystkich obywateli, wymaga znacznie
większych nakładów i inwestycji niż tych realizowanych przy wykorzystaniu środków z funduszy
POPC. Konieczne jest opracowanie, wspólnie z operatorami telekomunikacyjnymi, otoczenia
prawno-regulacyjnego, które będzie sprzyjać inwestycjom poprzez kreowanie zachęt, likwidowanie barier oraz stymulowanie popytu. Dla polityki regulacyjnejoznacza to między innymi:
·
·
·
·
rezygnację z celów krótkoterminowych (redukcji cen) na rzecz korzyści długoterminowych (budowy infrastruktury dostępowej),
zagwarantowanie długoterminowego zwrotu z inwestycji w regulacjach dotyczących
kształtowania cen,
stworzenie stabilnych i przewidywalnych warunków dla nowych inwestycji w dłuższej
perspektywie czasowej,
stałe wspieranie inwestycji i eliminacja barier na każdym szczeblu administracji (rządowej i samorządowej).
Sukces budowy z funduszy POPC sieci szerokopasmowych na terenach mało zurbanizowanych
o przepustowości, co najmniej 30 Mbps oraz 100 Mbps, zależeć będzie od uzasadnionych ekonomicznie warunków budowy sieci dostępowych umożliwiających podłączenie użytkowników
na danym terenie. Między innymi konieczne jest uproszczenie i skrócenie procedur administracyjnych dla uzyskania zgody na budowę infrastruktury teleinformatycznej. Ważnym jest też
skuteczne przekonanie władz samorządowych do ograniczenia wysokości lokalnie ustalanych
podatków z tytułu zajmowania pasa drogi przez budowle teletechniczne.
Należy również zwrócić uwagę na inwestycje w mobilny dostęp do Internetu. Istotną barierę
dla upowszechnienia bezprzewodowego dostępu szerokopasmowego stanowią obowiązujące
w Polsce limity dotyczące emisji pól elektromagnetycznych, niezasadnie zaniżone w stosunku
do standardów i norm europejskich. Konieczne jest pilne kontynuowanie prac w kierunku ujednolicenia norm polskich z europejskimi.
Niezmiernie ważna jest także właściwa implementacja do polskiego porządku prawnego Dyrektywy w sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów realizacji szybkich sieci
łączności elektronicznej, sprzyjająca rozwojowi sieci i usług szerokopasmowych oraz ich wzajemnemu udostępnianiu.
4. Warunki cyfryzacji (informatyzacji) administracji. Sukces informatyzacji administracji
oraz wdrożenia pakietów usług elektronicznych z funduszy POPC, jest uwarunkowany usprawnieniem procedur postępowań w zamówieniach publicznych w ramach obowiązującego Prawa
Zamówień Publicznych. W szczególności powinny zostać opracowane rekomendacje dotyczące
istotnych postanowień warunków zamówień z kryteriami poza cenowymi oraz wzorców umów
z wykonawcami gwarantującymi równość stron i eliminację klauzul dyskryminujących.
Powinna też obowiązywać podstawowa zasada, że administracja przede wszystkim zamawia
systemy teleinformatyczne poprzez transparentne postepowania przetargowe. Dopiero brak
możliwości lub szczególne wymagania poufności, mogą zezwalać administracji budowę takich
systemów własnymi siłami poza procedurą przetargową. Przypominamy również, że nowe
Prawo Zamówień Publicznych musi zostać wdrożone przed 16 kwietnia 2016 roku, aby było
możliwe udzielanie zamówień publicznych współfinansowanych z programów operacyjnych.
Konieczne jest przy tym aktywne uczestnictwo ekspertów z dziedziny najnowszych rozwiązań
informatycznych, które powinny być uwzględnione podczas procesu legislacyjnego nad nowym
Prawem Zamówień Publicznych.
PIIT: Postulaty środowiska biznesu teleinformatycznego, 2015-09-14
Strona | 2
5. Kompetencje w realizacji systemów finansowanych ze środków publicznych. Postulujemy rozdział kompetencji specyfikowania wymagań funkcjonalnych zamawianych systemów
teleinformatycznych oraz ich eksploatacji, przynależny podmiotom publicznym, od kompetencji w zakresie budowy, wdrażania i utrzymywania tych systemów, które powinny pozostać w
gestii podmiotów komercyjnych profesjonalnie trudniących się tego typu przedsięwzięciami.
Widzimy również sens utworzenia Centrum Rządowych Systemów Teleinformatycznych dla
potrzeb podmiotów realizujących zadania publiczne. Zadaniem Centrum byłaby weryfikacja
przygotowywanych przez podmioty specyfikacji zamówień na budowę systemów informatycznych w obszarze merytorycznym i w obszarze warunków realizacji umowy o zamówienie publiczne, na zgodność ze strategią budowy komplementarnego systemu usług e-administracji.
Następnie, również we współpracy z danym podmiotem, Centrum nadzorowałoby przebieg
realizacji zamówienia i wdrażania systemu, łącznie z dokonywaniem w imieniu podmiotu jego
odbioru. Zawsze jednak uruchomienie postępowania i odbiór systemu powinny się odbywać
na wniosek i przy udziale jednostki sektora publicznego, która ma ustawowe kompetencje w
realizacji zadań, które taki system informatyczny miałby wspierać.
Nadzór merytoryczny nad działalnością Centrum pełniłby minister właściwy do spraw informatyzacji.Takie rozwiązanie zapewni osiąganie strategicznych celów w budowie usług e-administracji, a dodatkowo zwiększy siłę i profesjonalizm zamawiających w przetargach publicznych,
co jest również oczekiwane przez profesjonalne podmioty komercyjne.
6. Warunki ekonomiczne działalności operatorów. Obecnie notujemy coroczne obniżanie
przychodów operatorów telekomunikacyjnych, spowodowane głównie coraz niższymi taryfami oraz nakładaniemna operatorów dodatkowych kosztownych obciążeń regulacyjnych. W
efekcie operatorzy mają mniejsze środki na inwestycje na rozwój sieci i usług. Koniecznym jest
wprowadzenie stałych analiz efektywności ekonomicznej funkcjonowania rynku telekomunikacyjnego, analiz realnego zapotrzebowania rynku na wprowadzane środki regulacyjne oraz
wpływu kolejnych regulacji na poziom przychodów operatorów i zdolność do inwestowania w
rozwój usług.
Negatywnym przykładem są niezharmonizowane stawki hurtowego zakańczania ruchu telekomunikacyjnego, ustalone przez polskiego regulatora na poziomie zgodnym z Zaleceniem Komisji Europejskiej, ale niższym niż w części krajów Unii Europejskiej, co w rozliczeniach międzynarodowych powoduje stratę dla polskich operatorów. Organy regulacyjne innych państw, realizując tą samą europejską politykę regulacyjną, ustaliły wyższe stawki za hurtowe zakańczanie
ruchu. Poziom tych strat dla polskich operatorów powiększy się po wdrożeniu planowanego
unijnego rozporządzenia zrównania cen detalicznych usług roamingowych z cenami usług krajowych. Należy przy tym zwrócić uwagę, że w Polsce ceny telekomunikacyjnych usług krajowych oraz ich pakietów są jedne z najniższych w Unii. Niezrównoważenie cen hurtowych jeszcze bardziej obniży rentowność działalności operatorów Polsce wobec operatorów z zagranicy
– w rezultacie będzie to subsydiowanie operatorów zagranicznych kosztem operatorów polskich.
7. Liberalizacja polityki regulacyjnej na rynku telekomunikacyjnym. Komisja Europejska
konsekwentnie redukuje listę rynków telekomunikacyjnych, które powinny być poddane regulacji. Podstawową zasadą regulacyjną w sektorze teleinformatycznym powinna być rezygnacja
z regulacji wyprzedzającej (ex ante) na rzecz regulacji następczej (ex post) wszędzie tam, gdzie
pozwala na to poziom konkurencyjności rynku.
PIIT: Postulaty środowiska biznesu teleinformatycznego, 2015-09-14
Strona | 3
Segmenty rynku telekomunikacyjnego takie jak rynki mobilne, czy rynki zakańczania połączeń
w sieciach stacjonarnych w ogóle nie powinny podlegać regulacji, jako rynki o charakterze efektywnej konkurencji oligopolistycznej. Z kolei regulacja rynków związanych z dostępem do Internetu, powinna uwzględniać nasiloną presję konkurencyjną ze strony operatorów CATV prowadząc do deregulacji konkurencyjnych obszarów lub symetrycznej regulacji na obszarach nieefektywnej konkurencji oligopolistycznej. Z kolei tam, gdzie regulacja ma jeszcze miejsce, komercyjne rozwiązania (dobrowolne umowy hurtowe) powinny mieć pierwszeństwo przed rozwiązaniami administracyjnymi.
Jednocześnie, wyrównując szanse konkurowania, należy dążyć do sytuacji, w której obciążenia
regulacyjnedotyczące podmiotów działających w zbliżonych segmentach rynku powinny być
dla nich wszystkich takie same lub bardzo podobne.
8. Edukacja teleinformatyczna. Wspieramy opracowywanie nowej podstawy programowej
przedmiotów informatycznych oraz stosowania teleinformatyki w całym procesie dydaktycznym w szkolnictwie podstawowym iśrednim. Równocześnie uważamy za konieczną standaryzację i integrację elektronicznych zasobów edukacyjnych (treści, podręczników, wyposażenia)
przygotowywanych w modelu otwartym przez ministerstwo i podległe mu instytucje, jak i
opracowywaneprzez profesjonalnych wydawców. Istotnym jest też wyposażenie nauczycieli w
sprzęt cyfrowy, tablice interaktywne i sprzęt multimedialny wraz z odpowiednimi umiejętnościami ich wykorzystania w procesie dydaktycznym.
9. Informatyzacja gospodarki. Pomimo znacznego już zastosowania rozwiązań teleinformatycznych w różnych sektorach gospodarczych, istnieje jeszcze wiele nowych pól takich zastosowań. Między innymi w sektorze energetycznym konieczne jest dokonanie zmian legislacyjnych w celu umożliwienia szerszego wykorzystania teleinformatyki w zarządzaniu sieciami oraz
gromadzeniu informacji o zużyciu energii. Podobnie w sektorze transportu drogowego oraz
kolejowego należy szerzej stosować teleinformatyczne rozwiązania inteligentnego zarządzania
ruchem oraz automatycznym poboremopłatza korzystanie z infrastruktury.
Konieczne jest też zintensyfikowanie promowania zastosowań teleinformatyki pośród małych
i średnich przedsiębiorstw.
10. Ochrona praw własności intelektualnej w sferze teleinformatyki i mediów. Wraz z rozwojem przetwarzania treści w sieciach informacyjnych znacząco rośnie problem nielegalnej
komercyjnej dystrybucji twórczości. Brak skutecznych mechanizmów wykrywania i osądzania
naruszeń, w tym również w skali międzynarodowej, niejednokrotnie stanowi barierę rozwoju
cyfrowego rynku dystrybucji treści. Podobnie proces identyfikowania i osądzania naruszeń
praw autorskich trwa przeważnie zbyt długo oraz często przy tolerowaniu dalszej nielegalnej
dystrybucji. Konieczne są mechanizmy pozwalające w trybie przesądowym reagować na nielegalną dystrybucję treści (np. przez mechanizm Notice&Takedown w projektowanej nowelizacji
UŚUDE) oraz uniemożliwienie czerpania korzyści finansowych z udostępniania treści prawnoautorskich przez podmioty nieuprawnione poprzez odcinanie źródeł finansowania serwisów
naruszających prawa autorskie zgodnie z koncepcją follow the moneyzawartą w strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego Komisji Europejskiej.
11. Problemy korupcji w sektorze teleinformatycznym. Za wysoce naganne i zasługujące na
ukaranie uważamy wszelkie przypadki korupcji identyfikowane w sektorze teleinformatycznym w relacjach z podmiotami publicznymi. Potępiając je, równocześnie wnosimy o szybsze
niż dotychczas ich wnoszenie do rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym. Nie możemy się
godzić, aby kilkunastomiesięczne (a czasem wieloletnie) postępowania służb wobec podejrzanych pozostawały bez szybkiego rozstrzygnięcia tych oskarżeń przez sądy i powodowały permanentny stan negatywnych opinii wobec biznesu sektora teleinformatycznego.
PIIT: Postulaty środowiska biznesu teleinformatycznego, 2015-09-14
Strona | 4