wyrok uzasadnienie - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla

Sygn. akt: XU-575/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 07 listopada 2013r.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we W.
w składzie:
Przewodniczący: SSR Barbara Bonczar
Protokolant: Grażyna Mazurkiewicz
po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 07 listopada 2013r. we W.
sprawy z odwołania M. S. (1)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.
z dnia 26 lipca 2013r. znak: (...)
w sprawie M. S. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.
o odstąpienie od żądania zwrotu pobranego świadczenia
zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. i nakazuje stronie pozwanej odstąpić od
żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia z funduszu chorobowego określonego decyzją z dnia 12 września
2012r. za okres od 08 czerwca 2012r. do 31 lipca 2012r. w kwocie łącznej wraz z odsetkami 8.023,11 zł.
Sygn. akt X U 575/13
UZASADNIENIE
Ubezpieczony, M. S. (2), wniósł odwołanie od decyzji organu rentowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
we W., z dnia 26 lipca 2013 r. znak (...) (...) odmawiającej mu odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego
świadczenia z funduszu chorobowego określonego decyzją z dnia 12 września 2012 r. o sygn. (...) (...) za okres od 8
czerwca 2012 r. do 31 lipca 2012 r. w kwocie 7.333,16 zł wraz z odsetkami naliczonymi na dzień 10 kwietnia 2013 r.
w wysokości 689,95 zł – łącznie 8.023,11 zł.
W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, iż swoje leczenie zakończył dopiero w marcu 2013 r., więc jego
problemy finansowe cały czas narastają od sierpień 2013 r. (początek sprawy z ZUS).
W lutym 2013 r. rozpisany był nowy konkurs na (...) szpitala im. M. i nie mógł przystąpić do tego konkursu z powodów
zdrowotnych – ciągle był na zwolnieniu lekarskim. Na tymże oddziale (...) wykonywał dodatkową pracę z tytułu
„działalności gospodarczej” od 2010 r. Po tym, jak zakończył leczenie nowego konkursu ofert nie było, a tym samym
możliwości powrotu do dodatkowej pracy.
Co więcej, z powodów zdrowotnych zmienił specjalizację na radiologię i diagnostykę obrazową i próbował się ostatnio
zatrudnić w pogotowiu ratunkowym i na innych (...)ach. Jego kandydatura została zdyskwalifikowana. Szanse na
przywrócenie mu dochodów sprzed choroby są nikłe, chyba ze wyemigruje leczyć się np. do Niemiec.
Z powodu niemożliwości wykonywania dodatkowej pracy w zeszłym roku z powodu zwolnienia lekarskiego, był
zmuszony wziąć kredyt gotówkowy na działalność gospodarczą, którego rata wynosi 970,00 zł.
Odbył wywiad środowiskowy, gdzie przedstawił opłaty jakie ponosi, także historię choroby, która jest źródłem jego
problemów. Wywiad z pracownikiem MOPS-u odbył się 19 lipca 2013 r. (k. 3-4).
*
Organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W., w odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonej, wniósł
o jego oddalenie, z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uwzględnienia.
W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy zarzucił, iż udzielenie ulgi w postaci odstąpienia od żądania zwrotu
należności zasadniczo uzależnione jest od wystąpienia czynników niezależnych od sposobu postępowania dłużnika lub
od czynników, na które nie można mieć wpływu. Powołane okoliczności jak konieczność spłaty zaciągniętego kredytu,
ponoszenie wydatków związanych z dojazdem do pracy, utrzymanie rodziny oraz niewiedza w odniesieniu do braku
możliwości podjęcia dodatkowej pracy przy jednoczesnym przebywaniu na zwolnieniu lekarskim nie należą do ww.
czynników i przesłanek uzasadniających odstąpienie od żądania zwrotu należności.
Ponadto, biorąc pod uwagę, iż w niniejszej sprawie, wnioskodawca jednocześnie złożył wniosek o rozłożenie na raty,
a decyzja w sprawie zwrotu świadczenia została wydana w 2012 r. i nie doszło do przedawnienia, udzielenie ulgi w
postaci umorzenia byłoby przedwczesne (k. 10-v. 10).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Decyzją z dnia 12 września 2012 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu M. S. (2) prawa do wypłaty zasiłku
chorobowego za okres od 8 czerwca 2012 r. do 31 lipca 2012 r., a ponadto zobowiązującej ubezpieczonego do zwrotu
nienależnie pobranego zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego w kwocie 7.333,16 zł wraz z odsetkami w
wysokości 141,48 zł – łącznie 7.474,64 zł.
Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 13 grudnia 2012 r. (sygn. akt X U 612/12) oddalił odwołanie ubezpieczonego.
Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu IX Wydział Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 lutego 2013 r. (sygn. akt
IX UA 18/13) została oddalona apelacja ubezpieczonego od wyroku Sądu I instancji.
Należność został ubezpieczonemu rozłożona na raty.
Dowody: 1) przesłuchanie ubezpieczonego M. S. k. 21 (płyta CD),
2) wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 21.02.2013 r., sygn. akt
IX UA 18/13 (k. 5-8 w aktach ZUS w sprawie odstąpienia od żądania
zwrotu nienależnie pobranego świadczenia).
W okresie od 20 kwietnia 2009 r. do 25 lutego 2013 r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) Szpitalu (...) we W..
Umowa o pracę uległa rozwiązaniu w wyniku porozumienia stron. W czasie zatrudnienia w okresie od 14 maja 2012
r. do 3 listopada 2012 r. ubezpieczony przebywał na zwolnieniu lekarskim, a od 4 listopada 2012 r. do 1 lutego 2013
r. pobierał świadczenie rehabilitacyjne.
Od 14 marca 2013 r. ubezpieczony pozostaje w zatrudnieniu w firmie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., na podstawie
umowy o pracę na czas określony zawartej na czas od 14 marca 2013 r. do 13 marca 2018 r. na stanowisku lekarz
rezydent z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 3.602,00 zł brutto (około 2.500,00 zł netto)
Miejscem wykonywania pracy jest E. (...) Centrum Medyczne w L..
Ponadto, ubezpieczony ma zarejestrowaną działalność gospodarczą, jednakże od czasu rozwiązania stosunku pracy
z (...) Szpitalem (...) we W. nie wykonuje tej działalności, gdyż jej wykonywanie było integralnie związane z
wykonywaniem pracy w tym szpitalu.
Ubezpieczony ma na utrzymaniu dziecko w wieku 3,5 lat. Ubezpieczony w 2011 r. roku nabył mieszkanie własnościowe
o powierzchni 63,55 m2, na którego zakup zaciągnął kredyt mieszkaniowy w wysokości 73.670,00 euro. Miesięczne
zobowiązanie z tytułu spłaty kredytu mieszkaniowego wynosi 340,00 euro.
Ponadto ubezpieczony ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości 300,00 zł tytułem czynszu, 200,00 zł 300,00 zł tytułem prąd, media itp. Ponadto, ubezpieczony ponosi koszty dojazdu do pracy do L. w wysokości około
300,00 zł, utrzymania dziecka – 500,00 zł - 1.000,00 zł.
Ubezpieczony od 2006 r. cierpi na przewlekłą chorobę - toczeń trzewny układowy z nawrotami reemisyjnymi. W
związku z chorobą był zmuszony zmienić specjalizację i obecnie posiada specjalizację z radiologii i diagnostyki i opisuje
badania diagnostyczne.
Dowody: 1) przesłuchanie ubezpieczonego M. S. k. 21 (płyta CD),
2) umowa o fm biznes kredyt z 25.07.2012 r. wraz z harmonogramem
spłat k. 5,
3) potwierdzenie przelewu spłaty raty kredytu k. 7,
4) świadectwo pracy z 22.02.2013 r. (k. 4-v. 4 w aktach ZUS w sprawie
odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia),
5) umowa o pracę z 14.03.2013 r. (k. 3-v. 3 w aktach ZUS w sprawie
odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia),
6) pismo z D. Bank z dnia 06.02.2013 r. (k. 14 w aktach ZUS w
sprawie odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego
świadczenia),
7) akt notarialny rep. A nr (...)z 16.11.2011 r. (k. 15-v. 16 w
aktach ZUS w sprawie odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie
pobranego świadczenia),
8) oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym oraz sytuacji
materialnej (k. 22-23 w aktach ZUS w sprawie odstąpienia od żądania
zwrotu nienależnie pobranego świadczenia).
Decyzją z dnia 26 lipca 2013 r. znak (...)/(...) na podstawie art. 83 ust. 1 przy zastosowaniu 84 ust. 8 pkt 1 ustawy
z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, organ rentowy odmówił odstąpienia od żądania
zwrotu nienależnie pobranego świadczenia z funduszu chorobowego określonego decyzją z dnia 12 września 2012 r.
o sygn. (...) (...) za okres od 8 czerwca 2012 r. do 31 lipca 2012 r. w kwocie 7.333,16 zł wraz z odsetkami naliczonymi
na dzień 10 kwietnia 2013 r. w wysokości 689,95 zł – łącznie 8.023,11 zł.
Dowód: decyzja organu rentowego z 26.07.2013 r. (k. 41-42 w aktach ZUS w
sprawie odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia).
W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne, Sąd zważył co następuje:
Odwołanie jako zasadne, zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 84 ust. 8 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj.
Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), zakład może odstąpić od żądania zwrotu należności z tytułu nienależnie
pobranych świadczeń w całości lub w części, odroczyć termin ich płatności albo rozłożyć je na raty, jeżeli zachodzą
szczególnie uzasadnione okoliczności.
Treść powyższego przepisu wskazuje, iż organ rentowy może odstąpić od żądania zwrotu należności choć musi
to nastąpić po spełnieniu określonych warunków, a więc w przypadku zaistnienia szczególnie uzasadnionych
okoliczności, które w ocenie Sądu, wystąpiły w przypadku ubezpieczonego.
Zastosowanie art. 84 ust. 8 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uzależnione jest od zaistnienia
szczególnie uzasadnionych okoliczności. Ich wystąpienie wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego
przez organ i dokonania oceny. Przepis nie definiuje w żaden sposób owych szczególnie uzasadnionych okoliczności.
Jak wskazał chociażby Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 26 marca 2013 r. (III AUa 3/13, LEX nr
1306038) za takie okoliczności „… należy uznać, że przypadki jego zastosowania winny mieć charakter wyjątkowy,
a sam przepis art. 84 ust. 8 nie powinien być interpretowany rozszerzającą. W ramach katalogu przykładowych
okoliczności uzasadniających stosowanie ulg wskazuje się: brak majątku, z którego możliwe byłoby dochodzenie od
osoby zobowiązanej zwrotu świadczeń; ustalenie, że w przypadku zwrotu świadczeń osoba zobowiązana lub osoby
pozostające na jej utrzymaniu zostałyby pozbawione niezbędnych środków utrzymania; ciężką chorobę powodującą
niezdolność do pracy lub niepełnosprawność osoby zobowiązanej, członka jej rodziny lub innej osoby pozostającej na
jej utrzymaniu; wiek osoby zobowiązanej; zdarzenia losowe (kradzież, wypadek, pożar, powódź, inne klęski żywiołowe)
powodujące szczególne trudności w sytuacji materialnej osoby zobowiązanej”.
Żądanie zwrotu świadczeń winno nastąpić w takiej sytuacji gdzie istnieją uzasadnione postawy i możliwości do
ściągnięcia tych należności. Organ rentowy nie może skutecznie żądać czy dochodzić należności w sytuacji gdy zmusza
niejako ubezpieczonego do sukcesywnego zadłużania się i gdy środki materialne takiej osoby nie pozwalają na to żeby
ta egzekucja była dochodzona skutecznie
Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, iż ubezpieczony wprawdzie posiada źródło utrzymania w
postaci zatrudnienia na umowę o pracę, która została zawarta na czas określony od 14 marca 2013 r. do 13 marca
2018 r., z którego to tytułu otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze brutto w kwocie 3.602,00 zł (netto w granicach
2.500,00 zł), jednakże środki te są w dużej mierze przeznaczane są na pokrycie bieżących zobowiązań nie wystarczają
mu na pokrycie bezpośrednich potrzeb życiowych. Należy zwrócić uwagę, iż ubezpieczony posiada zobowiązanie w
postaci kredytu mieszkaniowego w kwocie 73.670,00 euro, z którego spłaca miesięcznie 340,00 euro, a w momencie
jego zawierania (w 2011 r.) nie mógł przewidzieć sytuacji jaka nastąpiła w późniejszym czasie. Jednocześnie w
związku z zaistniałą, sytuacją był zmuszony wziąć kredyt w celu możliwości regulowania zobowiązania z tytułu kredytu
mieszkaniowego oraz na zaspokojenie bieżących potrzeb. Do tego dochodzą jeszcze wydatki na bieżące utrzymanie
mieszkania w kwocie 200-300 zł oraz koszty związane z dojazdem do pracy do L. w wysokości około 300 zł. Nadto,
ubezpieczony ma na wspólnym utrzymaniu 3,5 roczne dziecko, na które łoży miesięcznie od 500–1.000 zł. Taki
rozkład wydatków w porównaniu do osiąganych dochodów jednoznacznie wskakuje, iż w celu zwrotu świadczenia,
którego dochodzi organ rentowy, ubezpieczony oraz jego 3,5 roczne dziecko na którego utrzymanie łoży, zostaliby
pozbawieni niezbędnych środków na utrzymanie.
Dodatkowo należy zaznaczyć, co w ocenie Sądu jest nader istotne, ubezpieczony od 2006 r. leczy się na się na toczeń
trzewny układowy będący chorobą przewlekłą z reemisjami. W związku z tą chorobą, ubezpieczony był zmuszony
zmienić specjalizację i jednocześnie ze względu na chorobę, nie ma on realnej możliwości podjęcia jakiejś dodatkowej
pracy bez żadnych ograniczeń. Przewlekłość choroby wymaga prowadzenia przez niego regularnego trybu życia bez
nadmiernego wysiłku, co też ogranicza jego możliwości zarobkowe.
Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd dał wiarę przedstawionym w sprawie dowodom z akt sprawy
organu rentowego oraz znajdującym się w aktach sprawy, jako że żadna ze stron w toku postępowania nie podważyła
skutecznie ich autentyczności i wiarygodności.
Oceny zeznań ubezpieczonego M. S. (1), Sąd dokonał w kontekście całego zebranego w sprawie materiału
dowodowego. Sąd dał wiary jego zeznaniom albowiem były one jasne, spójne i logiczne, wzajemnie się uzupełniały i
korespondowały z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym. Ubezpieczony w sposób nie budzący żadnych
wątpliwości Sądu wykazał, iż w jego przypadku zaszła owa szczególnie uzasadniona okoliczność uzasadniająca
odstąpienie przez organ rentowy od żądania zwrotu należności.
Biorąc pod uwagę, dokonane powyżej ustalenia i przeprowadzone rozważania, Sąd na mocy przepisu art. 47714 §
2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje organu rentowego w ten sposób, że nakazał organowi rentowemu odstąpić od
żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia z funduszu chorobowego określonego decyzją z dnia 12 września
2012 r. za okres od 08 czerwca 2012 r. do 31 lipca 2012 r. w kwocie łącznej 8.023,11 zł.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.