Quaestiones super librum Praedicamentorum Aristotelis
Transkrypt
Quaestiones super librum Praedicamentorum Aristotelis
INDEX CAPITULORUM PRZEDMOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XI VORWORT . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XV Pars prior EDITIO CRITICA I. INTRODUCTIO 1. AUTOR I PRZEKAZ RF/KOPISMIENNY DZIELA (versio in lingua Polonica) . . . . . . . . . 1.1. Wažniejsze wydarzenia z zycia Marsyliusza w porz!l:dku chronologicznym 1.2. Autorstwo, czas i miejsce powstania Quaestiones super librum Praedicamentorum Aristotelis .................................. . 1.3. Tradycja przekazu Quaestiones Marsyliusza z Inghen ........... . 1.4. Relacje mi~dzy r~kopisami oraz zasady edycji ................. . XXI XXI XXVIII XXXII XLVII 2. DER AUTOR UND DIE UBERLIEFERUNG SEINES WERKES (versio in lingua Germanica) . 2.1. Chronologischer Uberblick uber das Leben des Marsilius von Inghen . 2.2. Autorschaft, Zeit und Ort der Entstehung der Quaestiones super lib- LXV rum Praedicamentorum Aristotelis ......................... . 2.3. Uberlieferung der Marsilius-Quaestiones ..................... . 2.4. Die Beziehungen zwischen den Handschriften und die Editionsprinzipien ............................................ LXXII LXXVI 3. DESCRIPTIO MANUSCRIPTORUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CX! 4. ABBREVIATIONES ET SIGLA ..................................... LXV XCII CXXXIII II. QUAESTIONES SUPER LIBRUM PRAEDICAMENTORUM ARISTOTELIS Circa librum Praedicamentorum quaeritur primo utrum univocum sit aequivocum ............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Utrum definitiones univocorum et aequivocorum, quas ponit Philosophus, sint bonae vel bene datae ........................... 13 Qu. 3. Utrum definitio denominativorum sit bona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Qu. 4. Utrum prima proprietas substantiae sit bona, in qua dicitur: proprium est substantiae in subiecto non es se ......................... 36 Qu. 1. Qu. 2. Qu.5. Utrum proprium sit substantiae univoce praedicari . . . . . . . . . . . . . . 46 Qu. 6. Utrum tertia et quarta proprietates sint bene positae ............ 55 Qu. 7. Utrum quinta et sexta proprietates sint bene positae. Prima scilicet: Proprium est substantiae non suscipere magis nec minus. Secunda: Proprium maxime est substantiae secundum sui mutationem susceptibile contrariorum .... 69 Qu. 8. Utrum quantitas sit substantia vel qualitas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Qu.9. Utrum septem species quantitatis, quas ponit Philosophus, sint bene positae, scilicet: corpus, linea, superficies, locus, tempus, oratio, numerus . . 96 Qu. 10. Utrum proprietates quantitatis sint propriae quantitati . . . . . . . . . . . 113 Qu.11. Utrum isti termini: 'magnum', 'parvum', 'multum' et 'paucum' sint de praedicamento quantitatis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Qu. 12. Utrum relatio sit unum genus generalissimum seu praedicamentum ab aliis distinctum ...................................... 136 Qu. 13. Utrum prima, secunda et tertia proprietates relativorum sint proprie propriae ipsius 'ad aliquiď ................................ 151 Qu. 14. Utrum proprium sit ipsius 'ad aliquiď esse simul natura . . . . . . . . . . 164 Qu. 15. Utrum definitiones ipsius 'ad aliquiď sint bonae . . . . . . . . . . . . . . . . 176 Qu. 16. Utrum si quis definite noverit unum relativorum, definite noverit et reliquum ............................................. 189 Qu. 17. Utrum relatio sit res distincta a rebus absolutis . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 Qu. 18. Consequenter quaeritur de multis terminis, quos ponit Philosophus in praedicamento 'ad aliquiď et in praedicamento qualitatis: Utrum talia debeant solum poni in praedicamento 'ad aliquiď vel solum in praedicamento qualitatis vel simul in utroque. Et sunt isti termini: 'sensus', 'sensibile', 'virtus', 'vitium', 'scientia', 'scibile', 'doctrina', 'disciplina', 'doctor' et 'discipulus' . . 221 Qu. 19. Utrum una species qualitatis sit habitus et dispositio . . . . . . . . . . . . . 239 Qu.20. Utrum secunda species qualitatis sit naturalis potentia vel impotentia 259 Qu.21. Utrum quattuor species qualitatis sint bene assignatae et bonae .... 271 Qu. 22. Utrum proprietates, quas ponit Philosophus, sint propriae qualitati . . 291 Qu. 23. Utrum actio et passio sint praedicamenta distincta ab invicem et ab aliis . 300 Qu.24. Utrum 'quando' et 'ubi' sint praedicamenta distincta contra alia praedicamenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333 Qu. 25. Utrum 'situs' et 'habitus' sint praedicamenta distincta contra alia praedicamenta et contra invicem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 Qu. 26. Utrum tantum sint decem praedicamenta scilicet quod nec sint plura neque pauciora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 Qu.27. Utrum tantum sint quattuor genera oppositionum, scilicet oppositio privativa, relativa, contrarietas et contradictio ................. 389 Pars altera MARSYLIUSZ Z INGHEN I JEGO NAUKA O KATEGORIACH W KONTEKSCIE HlSTORYCZNO-FILOZOFICZNYM 1. 2. DZIALALNOsé NAUKOWAMARsYLIUSZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419 1.1. Czas i miejsce urodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2. Marsyliusz z Inghen - student Wydzialu Sztuk Uniwersytetu Paryskiego ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3. Marsyliusz jako magister Uniwersytetu Paryskiego . . . . . . . . . . . . . . 1.4. Relacje Marsyliusza z kuri~ papiesk~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.5. Uniwersytet Paryski na pocz~tku schizmy zachodniej i koniec paryskiej kariery Marsyliusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.6. Zalozenie Uniwersytetu w Heidelbergu i drugi etap kariery Marsyliusza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. 7. Dorobek literacki Marsyliusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419 445 454 460 KOMENTARZ MARSYLIUSZA DO KATEGORII NA TLE TRADYCJI KOMENTATORSKIEJ 467 Recepcja Kategorii Arystotelesa w starozytnosci ................ Prologi komentarzy do Kategorii w starozytnej tradycji . . . . . . . . . . . Mi~dzy starozytnosci~ a sredniowieczem - rola Boecjusza. . . . . . . . . Prologi komentarzy do Kategorii pocz~wszy od XII wieku ......... Sredniowieczne expositiones i komentarze zlozone do Kategorii Arystotelesa .............................................. 2.6. Rozwój sredniowiecznych quaestiones do Kategorii. . . . . . . . . . . . . . . 2.7. Quaestiones disputatae Jana Burydana do Kategorii Arystotelesa . . . . 2.8. Marsyliusza metoda wykladu w jego Quaestiones do Kategorii Arystotelesa .............................................. 467 473 475 476 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 3. 422 430 442 477 490 494 496 MARSYLIUSZA ROZUMIENIE KATEGORII W HISTORYCZNEJ PERSPEKTYWIE . . . . . . 503 Pierwsi komentatorzy greccy - pytanie o przedmiot Kategorii. . . . . . Boecjusz - kategorie koniecznym warunkiem poznania naukowego . . Tomasz z Akwinu - pierwsze systematyczne uzasadnienie kategorii. Wilhelm Ockham - nowy sposób interpretacji kategorii .......... Jan Burydan - kryteria przynaleznosci terminów do kategorii ..... Marsyliusza z Inghen nauka o kategoriach .................... 503 508 511 514 522 534 BIBLIOGRAPHIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573 INDEX RERUM ET LOCORUM IN EDITIONE CRITICA OCCURENTIUM . . . . . . . . . . . . . . 587 INDEX NOMINUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 611 I. Nomina historica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 611 II. Nomina contemporalia .................................... 616 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6.