FULL TEXT - Medycyna Sportowa

Transkrypt

115 Adamczyk1:Layout 1 2013-01-29 11:57 Strona 1
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2012; 4(4); Vol. 28, 267-276
DOI: 10.5604/1232406X.1030820
Jakub Grzegorz Adamczyk1,2(A,B,C,D,E,F,G),
Mateusz Pepłowski3(A,B,C,D,F,G), Dariusz Boguszewski1(A,C,D,E),
Dariusz Białoszewski1(D,E)
1
Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Zakład Teorii Sportu Akademii Wychowania Fizycznego, Warszawa
3
Sekcja Kultury Fizycznej SKN Fizjoterapii przy Zakładzie Rehabilitacji II WL, Warszawski
Uniwersytet Medyczny
1
Department of Rehabilitation Physiotherapy Division Warsaw Medical University
2
Deaprtment of Theory of Sport Academy of Physical Education, Warsaw
3
Physical Culture Section of Physiotherapy Students Academic Group at Warsaw Medical University
2
OCENA FUNKCJONALNA ZAWODNIKÓW
UPRAWIAJĄCYCH PODNOSZENIE CIĘŻARÓW
Z ZASTOSOWANIEM TESTU FUNCTIONAL
MOVEMENT SCREEN
FUNCTIONAL EVALUATION OF COMPETITORS PRACTISING
WEIGHTLIFTING WITH USING FUNCTIONAL MOVEMENT
SCREEN TEST
Słowa kluczowe: podnoszenie ciężarów, ocena funkcjonalna, Functional Movement
Screening, urazy sportowców
Key words: weightlifting, functional evaluation, Functional Movement Screening,
athletic injuries
Streszczenie
Wstęp. Funkcjonalny trening motoryczny ma głównie na celu zmniejszenie ryzyka kontuzji.
Celem pracy była ocena i analiza funkcjonalna osób uprawiających podnoszenie ciężarów.
Materiał i metody. Grupę badaną stanowiły 102 osoby, zawodnicy (n=53) i zawodniczki
(n=49) uprawiający podnoszenie ciężarów. W grupie znalazło się 69 sztangistów i sztangistek
należących do kadry Polski, a pozostałe 33 osoby to sztangiści z II lub III klasą sportową. Zawodnicy reprezentowali wszystkie kategorie wagowe, a czas przeprowadzania badań przypadał w okresach dużej intensywności treningowej. Wśród uczestników badań przeprowadzono
autorską ankietę. Do oceny funkcjonalnej użyto testu Functional Movement Screen (FMS).
Wyniki. Średni wynik testu dla grupy ciężarowców wyniósł 18,08 pkt, co sugeruje, że badani
zawodnicy nie są bardzo narażeni na urazy z powodu braków funkcjonalnych. Stwierdzono zależność pomiędzy stażem treningowym a średnią liczbą pkt. uzyskiwaną w teście FMS (r=0,48;
p<0.05). Wyższy poziom sportowy również był czynnikiem determinującym wyższy poziom funkcjonalny ciężarowców (p<0.05).
Wnioski. Istnieje silna zależność pomiędzy poziomem sportowym a wysoką oceną funkcjonalną. Korzystne efekty ćwiczeń stosowanych w specjalistycznym treningu ciężarowców uzasadniają wprowadzenie ich do ogólnego treningu sprawności fizycznej jako elementu profilaktyki występowania kontuzji.
Summary
Word count:
Tables:
Figures:
References:
6606
0
4
25
Background. Aim of the functional motor training is decreasing of injury risk. The purpose
of the study was functional evaluation of people training weightlifting.
Material and methods. Totally 102 participants (53 men and 49 women) practicing weightlifting took part in the examination. A study group consisted 69 Polish National Team competitors
and further 33 persons with lower level of advancement. Weightlifters represented all weight
categories and testing time was during high intensity period of training. Participants fill the author’s
questionnaire form. For the functional evaluation, Functional Movement Screening Test was used.
Results. Average result of the FMS test for the weightlifters was 18,08 points, what suggest
that studied group is not highly exposed for injuries due to functional defects. A correlation
between years of practice and average number of FMS score has been detected (r=0,48 ;
p<0.05). Higher sport level of competitors was also a determining factor of better functional
level of weightlifters (p<0.05).
Conclusions. There is a strong correlation between sports level and high functional evaluation. Profitable effects of exercises used in weightlifters training motivate to applied them to
general fitness training as a part of injury prevention.
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Jakub Grzegorz Adamczyk
Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
00-424 Warszawa, ul. Solec 57, tel. (22) 629-46-65, fax. (22) 622-80-05, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
05.01.2012 r.
16.07.2012 r.
267
Adamczyk J.G. i wsp., Ocena funkcjonalna zawodników uprawiających podnoszenie ciężarów
Wstęp
Background
We współczesnym sporcie w ostatnim dwudziestoleciu zauważalna jest bardzo gwałtowna progresja
obciążeń treningowych [1]. Coraz częściej spotykamy zawodników, którzy do granic możliwości eksploatują swój organizm. Sytuacje, w których przekracza
się poziom obciążeń odpowiednich dla danej jednostki treningowej bądź, co gorsza, dla całego okresu
treningowego, stały się coraz bardziej powszechne.
Efektem przekroczenia optymalnego poziomu pracy
wykonywanej na treningach może być negatywny stan
zdrowia zawodnika, co w niedalekiej przyszłości przełoży się na poziom osiąganych wyników.
Dawniej podnoszenie ciężarów uważane było za
dyscyplinę sportu, która w sposób szczególny predysponowała do uszkodzeń kręgosłupa. W świetle
badań ciężarowcy są grupą sportowców, u których
uszkodzenia te występują znacznie częściej niż u innych zawodników uprawiających sporty siłowe [2].
Zwykle u kobiet realizujących treningi o charakterze
siłowym, urazy grzbietu są najistotniejszą przyczyną
przerw w treningach [3].
Zawodnicy zaczynający swoją przygodę z dyscypliną ciężkiej atletyki polegającą na unoszeniu sztangi, mają kilka newralgicznych punktów w łańcuchu
mięśniowo-szkieletowym, co w sposób istotny podnosi
ryzyko doznania kontuzji. Jeszcze przed rozpoczęciem
ukierunkowanego treningu należy te punkty znaleźć
i wzmocnić. Początkujący sztangiści powinni skoncentrować się na rozwoju ogólnej gibkości, wzmacnianiu mięśni brzucha i pierścienia rotatorów barku,
jednocześnie doskonaląc poszczególną technikę bojów i harmonię funkcjonowania mięśni [4].
Dwa boje, rwanie i podrzut, wykonywane w trakcie
zawodów są jednocześnie podstawowymi ćwiczeniami
w podnoszeniu ciężarów. Podczas rwania gryf o określonej masie umieszczony jest poziomo przed stopami
zawodnika. Sztanga uchwycona nachwytem, unoszona jest z pomostu jednym, ciągłym ruchem do momentu pełnego wyprostu obu kończyn górnych ponad głową, przy jednoczesnym wykonaniu podsiadu.
Z podsiadu zawodnik wstaje w dowolnym czasie,
przyjmując pozycję wyprostowaną. Druga technika,
wykonywana po rwaniu – podrzut, składa się z dwóch
faz: zarzutu i wybicia sztangi z klatki piersiowej. W zarzucie sztangi na klatkę piersiową występują te same
elementy co w rwaniu, różnica związana jest tylko
z większym obniżeniem i krótszą drogą podnoszenia
sztangi [5,6].
Według niektórych autorów, mężczyźni uprawiający podnoszenie ciężarów są z góry skazani na kalectwo [7,8]. Sumujące się mikrourazy krążków międzykręgowych i złamania płytek granicznych w przyszłości mogą bowiem doprowadzić do patologii kręgosłupa u sztangistów [9,10]. Dolegliwości bólowe
sztangistów są skutkiem przeciążeń treningowych,
które w sposób istotny zależą od czasu uprawiania
danej dyscypliny [11].
Najczęstszymi urazami występującymi wśród mężczyzn uprawiających podnoszenie ciężarów są zerwania mięśni dwu i czworogłowego, a także ostre zmiany przeciążeniowe typu kręgozmyk urazowy i dyskopatia [7,12,13].
W ciągu ostatnich 20 lat, zarówno w sporcie, jak
i rehabilitacji, zauważalny jest trend polegający na odchodzeniu od tradycyjnego, izolowanego sposobu oce-
In present times, sport in the last period of twenty
years the very impetuous progression of training
loads is getting quite perceptible [1]. More and more
often we meet competitors who exploit their own
organism to the limits of the possibility. Situations in
which one exceeds the level of suitable weights for
the given training-unit, or worse still for the whole
training-period, became more and more common.
The effect of such exceeding of the optimum-level of
the work performed on trainings can be the negative
state of health of a competitor, what in near future will
translate itself into the level of attained results.
Formerly the weightlifting was considered as one
of sport disciplines which in particular predisposed to
damages of the spine. In the light of research weightlifters are a class of sportsmen at whom these damages appear considerably more often than at other
competitors training strength-based sports [2]. Usually at women realizing trainings of the strength character, trauma of the back are the most common reason of breaks in trainings [3].
Competitors beginning their own adventure with
the discipline of the heavy athletics consisting of barbell lifting, have several neuralgic points in the musculoskeletal chain, what particularly raises the risk of
the experience of some contusion. Even before the
beginning of the oriented training, one ought to find
and strengthen these points. Beginner weightlifters
should concentrate on the development to the general flexibility, strengthening of muscles of the abdomen and the segment of rotators of the shoulder,
simultaneously perfecting the individual technique of
fights and the harmony of muscle functioning [4].
The two lifts, the snatch and the clean and jerk,
performed during a contest are simultaneously basic
exercises in the weightlifting. During the snatching,
the bar of definite mass is situated horizontally before
the feet of a competitor. The barbell gripped overhand, is raised from the rack with one, continuous
movement till the moment of full extension of both
upper limbs overhead, at the simultaneous realization of the subsquat. From the subsquat the competitor gets up at any time, accepting the straight position. The second technique, performed after the
snatch – the clean and jerk, consists of two phases:
the clean and the jerk of the barbell from the chest. In
the clean of the barbell on the chest there appear the
same elements as in the snatch, the difference is
connected only with the greater lowering and a shorter distance of the barbell lifting [5,6].
According to some authors men doing the weightlifting are from the very beginning sentenced to the
cripplehood [7,8]. Adding up micro traumas of intervertebral discs and fractures of terminal plates, in the
future can lead to the pathology of the spine at weightlifters [9,10]. Pain complaints of weightlifters are the
result of training overloads which are essentially relative to the time of training the given discipline [11].
The most frequent traumata occurring among
men doing the weightlifting are biceps and quadriceps muscle tears, and also acute overload changes
such as traumatic spondylolisthesis and discopathy
[7,12,13].
Within last 20 years, both in sport as well as in
rehabilitation, there has been a perceptible trippant
268
Adamczyk J.G. et al., Functional evaluation of weightlifters
niania. Zmiany polegają na wzmocnieniu zintegrowanego podejścia funkcjonalnego i włączeniu zasad
proprioceptywnej nerwowo-mięśniowej facylitacji.
Ważne jest, aby kontrolować i rozumieć wspólne,
podstawowe aspekty ludzkiego ruchu. Należy zrozumieć, że w celu przygotowania osoby do szerokiej
gamy działań, fundamentalne ruchy powinny być
oceniane w sposób kompleksowy [14, 15]. Promuje
się nowy sposób badania układu ruchu, który wymaga zastosowania kompleksowych wzorców ruchowych w celu przewidywania urazów. Badanie oceniające wiele funkcji (równowaga, siła, zakres ruchu, koordynacja, elastyczność) może jednocześnie zwiększyć dokładność rozpoznawania ryzyka uszkodzeń.
Functional Movement Screening (FMS) to kompleksowe badanie, które ocenia jakość podstawowych
wzorców ruchowych do zidentyfikowania osoby mającej ograniczenia ruchowe lub asymetrię. Podstawowe wzory ruchowe wykorzystywane są do przetestowania zakresu ruchu, stabilności i równowagi. Test
wymaga siły mięśni, elastyczności, zakresu ruchu,
koordynacji, równowagi i propriocepcji, aby pomyślnie ukończyć siedem podstawowych wzorów ruchowych. Punktacja z siedmiu prób ruchowych jest sumowana i oceniana. System punktacji został zaprojektowany tak, aby uchwycić istotne ograniczenia ruchowe oraz prawo- lub lewostronną asymetrię związaną z wykonywaniem funkcjonalnego ruchu. Siedem testów wykorzystujących szereg podstawowych
pozycji i ruchów, które uważane są za podstawę dla
bardziej złożonych ruchów sportowych, powinno być
wykonywanych sprawnie i prawidłowo [16,17].
Nowoczesny, funkcjonalny trening motoryczny ma
na celu zmniejszenie ryzyka kontuzji, a tym samym
wydłużenie czasu trwania kariery sportowej, czyniąc ją
lepszą „jakościowo” poprzez poprawę osiąganych wyników sportowych.
Wydaje się zatem, że choć mechanizmy powstawania urazów w podnoszeniu ciężarów są dosyć dobrze poznane, to brakuje opracowań dotyczących
wczesnego wykrywania braków funkcjonalnych i postępowania profilaktycznego. Wychodząc z tych przesłanek, celem pracy uczyniono ocenę możliwości funkcjonalnych osób uprawiających podnoszenie ciężarów.
trend of abandoning the traditional and isolated evaluating. The changes consist of strengthening of the
integrated functional approach and the inclusion of
rules of proprioceptive neuromuscular facilitation. It is
important to control and understand common basic
aspects of the human movement. One ought to understand that for the purpose of the preparation of
a person to the wide range of activities, fundamental
movements should be evaluated in a complex way
[14,15]. A new manner of research of a motor system
is being promoted. It requires the use of complex movement patterns for the purpose of traumata foreseeing. Research evaluating many functions (equilibrium, strength, the range of movement, co-ordination and elasticity) can simultaneously enlarge the
exactitude of the diagnostics of the risk of damages
at persons undergoing the testing. Functional Movement Screening (FMS) is a complex testing which
evaluates the quality of basic movement patterns to
identify the person having motor limitations or asymmetry. Basic movement patterns are used to test the
range of the movement, stability and equilibrium. The
test demands muscle strength, elasticity, the range of
the movement, co-ordination, equilibrium and proprioception, to finish favourably seven basic movement patterns. The points from seven motor tests are
added up and evaluated. The system of points was
designed so as to determine essential motor limitations and the right- or the left-sided asymmetry connected with the exercise of the functional movement.
Seven tests using the set of basic positions and
movements, which are thought to be the base for more
complex sports-movements, should be performed
efficiently and correctly [16,17].
A modern and functional motor training has to
diminish the risk of the contusion, and consequently
an extension of the duration of a sports-career, making
it better „qualitatively” by the improvement of attained
sports-results.
Therefore it seems that though mechanisms of the
formation of traumata in the weightlifting are well
enough recognized there is a lack of elaborations concerning the early detection of functional shortages and
the preventive conduct. Going out from these premises
one made the estimation of functional possibility of
persons doing the weightlifting the aim of the work.
Materiał i metody
Material and methods
Badaniu poddano 102 osoby, zawodników i zawodniczki uprawiające podnoszenie ciężarów. W badaniu
wzięło udział 49 kobiet (48.03% badanych) i 53 mężczyzn (51.97% badanych). Na grupę składało się 69
sztangistów i sztangistek należących do kadry Polski
(67.64% badanych), w tym: 14 reprezentantów Polski
seniorów i seniorek (13.72% badanych), 4 reprezentantów i reprezentantek Polski do lat 23 (3.92% badanych), 33 reprezentantów i reprezentantek Polski w grupie wiekowej do lat 20 (30.39% badanych) i 19 reprezentantów i reprezentantek Polski do lat 17 (18.62%
badanych). Pozostałe 33 osoby to sztangiści z II lub III
klasą sportową (32.35% badanych).
Kryterium kwalifikacyjnym do badań był minimalny
okres uprawiania podnoszenia ciężarów wynoszący
jeden rok, przy czym zawodnik lub zawodniczka musiała reprezentować poziom sportowy odpowiadający minimum III klasie sportowej w podnoszeniu cięża-
Totally 102 participated in the study. Those were
male and female weightlifting competitors. There were
49 women (48.03% of the examined) and 53 men
(51.97% of the examined). The group consisted of
both sex 69 weightlifters from the Polish representation (67.64% of the examined), including: 14 representatives of Poland of seniors (13.72% of the examined), 4 representatives of Poland in the U23 age
group (3.92% of the examined), 33 representatives of
Poland in the U20 age group (30.39% of the examined) and 19 representatives of Poland in the U-17
age group (18.62% of the examined). Remaining 33
persons were the weightlifters with II or III sportsclass (32.35% of the examined).
The qualifying-criterion in the research was the minimum-period of weightlifting training, which amounted
one year, whereat the competitors had to represent
the sport level equivalent to the minimum III sports-
269
rów. Czas przeprowadzania badań przypadał w okresie
przygotowawczym o dużej intensywności treningowej. W przypadku grupy do lat 20, był to tydzień przed
Mistrzostwami Polski Juniorów i Juniorek do lat 20. Kadra Seniorów i Seniorek była w trakcie przygotowań
do zbliżających się Mistrzostw Europy w Turcji. Głównym celem grupy był start na zbliżających się Igrzyskach Olimpijskich w Londynie. Siedemnastolatkowie
przygotowywali się do Mistrzostw Polski LZS.
Średnia wieku badanej grupy wyniosła 19 lat (±3.32).
Sztangiści i sztangistki reprezentowali wszystkie kategorie wagowe, a średnia waga badanych zawodników
w przypadku mężczyzn wyniosła 82.56 (±20.63),
a u kobiet 64.73 (±17.75) kilograma. Średni staż treningowy badanych sztangistów to 4.67 lat (±2.62), podczas gdy u sztangistek 5.51 lat (±3.17). Średnia liczba
treningów w tygodniu dla całej grupy wynosiła 5.33
(±1.29), zawodnicy realizowali od maksymalnie dziewięciu do minimalnie trzech treningów tygodniowo.
Do oceny funkcjonalnej zastosowano test Functional Movement Screen (FMS), którego autorem jest
Gray Cook [16]. FMS został opracowany w celu wykrycia ograniczeń funkcjonalnych lub asymetrii pomiędzy lewą a prawą stroną wśród zdrowej populacji,
w odniesieniu do wykonywanych zadań ruchowych.
Owe zadania wymagają od ćwiczącego fundamentalnego poziomu równowagi, stabilizacji, siły i balansu
ciała. Ekstremalne pozycje w trakcie wykonywanych
wzorców ruchowych zapewniają szybkie oraz bezproblemowe wychwycenie słabych punktów i nieprawidłowości ruchowych. Test FMS składa się z następujących prób: głębokiego przysiadu, przeniesienia
nogi nad płotkiem, przysiadu w wykroku, oceny ruchomości obręczy barkowej, aktywnego uniesienia
wyprostowanej nogi (ASLR – active straight leg raise), ugięcia ramion w podporze i stabilizacji rotacyjnej tułowia. Sposób wykonania oceniany jest od 3 do
0 punktów, gdzie:
• 3 – prawidłowe wykonanie wzorca
• 2 – wykonanie podstawowego wzorca ruchowego
z elementami kompensacji
• 1 – osoba jest niezdolna do wykonania wzorca ruchowego
• 0 – ból uniemożliwiający wykonanie ruchu [16].
Wyniki badań przedstawiono w postaci uśrednionych wartości z uwzględnieniem odchyleń standardowych. Do oceny istotności różnic pomiędzy grupami wykorzystano test t-Studenta. Za istotne statystycznie przyjęto wartości współczynników na poziomie p≤0.05. Do oceny zależności pomiędzy zmiennymi zależnymi wykorzystano współczynnik korelacji
Pearsona. Do badania siły związku pomiędzy dwiema zmiennymi jakościowymi wykorzystano współczynnik Yule’a.
class in the weightlifting. The time of running the
research was set within a period of preparatory of the
large training-intensity. In the case of the U-20 group,
it was a week before the Polish Junior Championships. The representatives of seniors were in the progress of preparations to the approaching European
Championships in Turkey. The main objective of the
group was the start in the approaching Olympics in
London. The U-17 were preparing themselves to the
Polish Championships of Folk Sport.
The average age of the examined group was 19
years (±3.32). The weightlifters represented all categories of the weight, and the average weight of the
examined competitors in case of men was 82.56kg
(±20.63), and women 64.73kg (±17.75). The average
training experience of the examined male weightlifters was 4.67 years (±2.62), while female ones 5.51
years (±3.17). The average number of trainings per
week-days for the whole group was 5.33 (±1.29), the
competitors realized from maximally nine to minimally three trainings every week.
For the functional estimation one applied the Functional Movement Screen (FMS) test, which was created by Gray Cook [16]. FMS was developed for the
purpose of the detection of functional limitations or
asymmetries among the left and right side among the
healthy population, with reference to the performed
motor exercises. Those exercises demand from those
exercising a fundamental level of equilibrium, stabilization, strength and body balance. The extreme positions during performed movement patterns assured
quick and trouble-free determining of vulnerabilities
and movement faults. The FMS test consists of following tests: deep squat, hurdle step, in-line squat, shoulder mobility, active straight leg raise (ASLR), core stability and trunk stability push-up. The way of exacting
tests is rated from 3 to 0 points, where:
• 3 – the correct realization of the pattern,
• 2 – the realization of the basic movement pattern
with elements of the compensation,
• 1 – the person is unable to exact the movement
pattern,
• 0 – the pain is making the realization of movement impossible [16].
The results of the research were introduced in the
form of average values with the regard of standard
deviations. To evaluate the importance of differences
among groups one used the t-Student test. As statistically essential one accepted values of coefficients
on level p≤0.05. To estimate dependence among dependent variables one used Pearson’s coefficient of
correlation. For the examination of the relationship
strength between two qualitative variables, one used
Yule′s coefficient.
Wyniki
Results
W badanej grupie 102 sztangistów i sztangistek
średnia liczba pkt. w teście FMS wyniosła 18.08. Najlepsze wyniki uzyskano dla testu głębokiego przysiadu (Ryc. 1) – podstawowego wzorca ruchowego, systematycznie powielanego podczas specjalistycznych
ćwiczeń wchodzących w skład treningu sztangistów
i sztangistek od samego początku procesu szkolenia.
W zakresie tego ćwiczenia wyniki były istotnie wyższe (p<0.05) od pozostałych prób, za wyjątkiem
„pompki” i ASLR.
In the examined group of 102 male and female
weightlifters the average number of points in the FMS
test was 18.08. Best results were obtained for the
test of deep squat (Fig. 1) – the basic movement pattern, systematically copied during specialistic exercises included in the training of weightlifters from the
very beginning of the process of instruction. During
this exercise results were indeed higher (p<0.05) than
those of remaining tests with the exception „push-up”
and ASLR.
270
W rezultacie przeprowadzonych badań stwierdzono zależność pomiędzy stażem treningowym a średnią liczbą pkt. uzyskiwaną w teście FMS (r=0.48;
p<0.05). Zdecydowanie najwyższe wartości odnotowano dla ciężarowców z ośmioletnim stażem treningowym i było to 19.80 pkt (r=0.71; p<0.01).
Nie stwierdzono istotnego zróżnicowania pomiędzy wynikami FMS uzyskiwanymi przez przedstawicieli poszczególnych kategorii wagowych u mężczyzn
(Ryc. 2), za wyjątkiem najlżejszych zawodników (kat.
do 56 kg), których wyniki okazały się być znacząco
niższe niż pozostałych (p<0.05).
W przypadku kobiet najlepszy wynik FMS osiągnęły zawodniczki startujące w kategorii do 63 kg,
a ich wyniki były znacząco (p<0.05) lepsze od przedstawicielek dwóch kategorii najlżejszych i najcięższej.
Zauważono zmienne wyniki testu w odniesieniu
do posiadanej przez zawodników klasy sportowej.
Wyższy poziom sportowy był czynnikiem zdecydo-
As a result of the research, one ascertained the
dependence between the training advancement and
the average of the number of points obtained in the
FMS test (r=0.48 ; p<0.05). Decidedly highest values
were noted for the weightlifters with the eight-year
training advancement, and this was 19.80 points
(r=0.71 ; p<0.01).
One did not ascertain the essential differentiation
between the FMS performance obtained by representatives of each weight- categories at men (Fig. 2),
with the exception of the lightest competitors (category under 56 kg) whose results showed to be significantly lower than of the rest (p<0.05).
In the case of women the best FMS result was
reached by the female competitors starting in the category under 63 kg, and their results were significantly (p<0.05) better than those of representatives of
two lightest categories and the heaviest.
Ryc. 1. Średnia liczba pkt. dla testu FMS oraz poszczególnych zadań ruchowych wchodzących w jego skład
Fig. 1. The average number of points for the FMS test and each movement exercises included in it
Ryc. 2. Wyniki testu FMS [pkt] badanych zawodników, z uwzględnieniem podziału na kategorie wagowe
Fig. 2. Test FMS results [pts.] of the examined male competitors, with the regard of the partition on weight categories
271
Ryc. 3. Wyniki testu FMS [pkt] badanych zawodniczek, z uwzględnieniem podziału na kategorie wagowe
Fig. 3. FMS Test results [pts.] of the examined female competitors, with the regard of the partition on weight categories
Ryc. 4. Klasa sportowa a wynik w teście FMS
Fig. 4. The sports-class and the result in the FMS test
wanie sprzyjającym uzyskiwaniu lepszych rezultatów
w teście FMS (r=0.84 dla p<0.001).
One noticed variable test results with reference to
sports-class possessed by the competitors. A higher
sports-level was a factor which definitely favoured
obtaining better results in the FMS test (r=0.84 for
p<0.001).
Dyskusja
Discussion
Test FMS jako narzędzie diagnostyczne w ocenie
możliwości funkcjonalnych, wykorzystywany jest
w wielu dyscyplinach sportu. Wyniki Fritz’a i Wainnera pozwalają stwierdzić, iż FMS jest wysoce specyficznym testem (0.91) w przypadku określenia ryzyka
doznania poważnej kontuzji [18] zarówno w przypadku mężczyzn, jak i kobiet [19].
Opracowania wskazują na bardzo wysoką (wewnętrzny wskaźnik wiarygodności – ICC) [14, 15] lub
wysoką [20] wiarygodność Functional Movement
The FMS test as a diagnostic tool in the estimation of functional possibilities is used in many sport
disciplines. Fritz′ and Wainner’s results permit to ascertain, that FMS is an extremely specific test (0.91)
in the case of the qualification of the risk of experiencing the serious contusion [18] both in the case of
men as well as women [19].
Elaborations evidence a very high (the internal
coefficient of the reliability – ICC) [14, 15] or high [20]
reliability of Functional Movement Screening. Basic
272
Screening. Podstawowe wzorce ruchowe, takie jak
oceniane przez FMS, mogą być łatwo testowane klinicznie. Za najbardziej wiarygodną próbę z baterii
FMS uważa się test ruchomości obręczy barkowej,
a najmniej przeniesienie nogi nad płotkiem [21].
Badanie Kiesel, któremu poddani byli zawodowi
piłkarze przed rozpoczęciem sezonu wykazało, że
średni wynik testu dla wszystkich badanych wyniósł
16.9 (±3.0), podczas gdy dla osób, które doznały urazu był 14.3 (±2.3). Test wykazał istotną różnicę między średnią kilkudziesięciu kontuzjowanych piłkarzy
a tymi, którzy nie zostali kontuzjowani. Po analizie wyników stwierdzono, iż test prawidłowo identyfikuje największą liczbę osób zagrożonych doznaniem urazu.
Wykazano bowiem, że profesjonalni piłkarze z wynikiem ≤14 mieli większe szanse na przerwę w wyczynowym uprawianiu sportu, spowodowaną poważną
kontuzją w ciągu jednego sezonu [17].
W badaniach przeprowadzonych przez Schneiders
i wsp. na 209 osobach aktywnych fizycznie, w wieku
od 18 do 40 lat, średni wynik wyniósł 15.7 pkt. Nie
stwierdzono statystycznie istotnej różnicy w wynikach
między kobietami i mężczyznami lub tymi, którzy zgłaszali wcześniej problemy z aparatem ruchu. Dla testu
osiągnięto bardzo wysoką niezawodność wynoszącą 0.971. To badanie przekrojowe FMS zapewnia wartości referencyjne dla młodych, aktywnych osób, które
są pomocne w interpretacji poszczególnych punktacji
podczas przesiewowych badań sportowców [22].
Koncepcja oceny podstawowych ruchów wykazuje, iż zawodnicy uprawiający futbol amerykański z sumą punktów równą i mniejszą od 14 byli ponad jedenastokrotnie bardziej narażeni na urazy, zaś osoby
z wynikiem asymetrycznym miały ośmiokrotnie większe ryzyko doznania kontuzji. Wyniki badań nie wykazały istotnego związku pomiędzy stażem treningowym
i poziomem mocy a podatnością na kontuzje [16].
Jak już wspomniano, w FMS kluczowy dla analizy
jest ostateczny wynik, szczególnie wynoszący 14 i mniej
punktów, niezależnie od występującej asymetrii. Dla
przykładu, wynik 18 punktów z oceną asymetryczną
wskazuje na trzykrotnie większe ryzyko narażenia na
uraz, w przypadku ≤ 14 punktów ryzyko wzrastało do
jedenastokrotnie większych wartości [14,15]. Dane te
wskazują, że FMS można wykorzystywać do oceny
schematów ruchowych sportowców i podejmować decyzje związane z interwencjami w celu poprawy wydajności. FMS może pomóc w identyfikacji zawodników
narażonych na wysokie ryzyko kontuzji [23].
Opracowania dotyczące urazowości w podnoszeniu ciężarów nie są jednoznaczne. Wynikiem przebadania przez Siewe i wsp. 245 ciężarowców zaliczanych do elity w danej dyscyplinie był odsetek 43.3%
ciężarowców narzekających na problemy podczas rutynowego treningu. Wskaźnik urazowości obliczono na
0.3, zaś liczba urazów na jednego ciężarowca na 1000
godzin treningowych wyniosła 1. Nie było żadnych dowodów, że czynniki zewnętrzne lub wewnętrzne wpływają na ten wskaźnik. Najczęściej poszkodowanymi
częściami ciała były ramiona, plecy i kolana. Używanie
pasów i większa masa ciała zawodników związana była ze wzrostem liczby urazów lędźwiowego odcinka
kręgosłupa. Liczba obrażeń kończyn górnych znacznie
wzrosła ze względu na wiek >40 lat. Stopień urazowości był jednak niewielki w porównaniu do innych dyscyplin sportowych [24].
movement patterns, such as these evaluated by FMS,
can be easily clinically tested. As the most reliable
test from the FMS set one regards the test of shoulder mobility, and the least the hurdle step [21].
Kiesel’s research which was run on professional
footballers before the beginning of the season, showed that the average result of the test for all the examined was 16.9 (±3.0) while for persons who experienced the trauma it was 14.3 (±2.3). The test showed
the essential difference between the average of tens
injured footballers and those who did not become
injured. After the analysis of the results one ascertained, that the test identifies correctly the greatest number
of persons prone to experience trauma. For one showed that professional footballers with the result ≤14 had
greater risk of the break in professional sport training,
due to serious contusion within one season [17].
In the research run by Schneiders and co. on 209
physically active persons, aged from 18 to 40 years,
the average result was 15.7 pts. One did not ascertain statistically essential difference in the performance between women and men or those who notified
earlier problems with the motor system. For the test
one reached very high reliability which amounted
0.971. This sectional FMS research assures values
of reference for young, active persons which are
helpful in the interpretation of each scoring during
screening research of sportsmen [22].
The idea of the estimation of basic movements
shows, that competitors training American football
with the sum of points equal and lower than 14 were
over eleven fold more prone to traumata, while persons with the asymmetric result had an eight times
greater risk of the experience of the contusion. The
results of the research did not show the essential relationship among the training advancement and the
strength level, and the susceptibility to contusions [16].
As previously stated, in FMS the key for the analysis is the result, especially such amounting 14 and
less points, aside from of the appearing asymmetry.
For instance, the result of 18 points with the asymmetric estimation evidences the three times greater
risk of the exposure to trauma, in the case ≤14 points
the risk increased to eleven fold greater values [14,
15]. The data show that FMS can be used for the
estimation of motor schemata of sportsmen and undertake connected decisions with interventions to the
improvement of the efficiency. FMS can help with the
identification of competitors subjected to the high risk
of the contusion [23].
Elaborations concerning traumatism in the weightlifting are not univocal. The result of examining run by
Siewe and co. of 245 weightlifters of the elite in the given discipline was the percentage of 43.3% weightlifters complaining about problems during the routine
training. The coefficient of the traumatism one counted
as 0.3, while the number of traumata per one weightlifter per 1000 training-hours carried out 1. There were
no evidence that external or internal factors influence
this coefficient. Most often injured body parts were
shoulders, back and knees. The usage of belts and the
greater mass of the body of competitors was connected with the height of the number of traumata of the
lumbar section of the spine. The number of injuries of
upper limbs increased considerably for the age of >40
years. The degree of traumatism was however not
large in comparison to other sport disciplines [24].
273
Badania Raske i Norlin przeprowadzone wśród
elity ciężarowców miały na celu określenie częstości
występowania urazów, ze szczególnym uwzględnieniem ewentualnych kontuzji prowokowanych ćwiczeniami. Jako najczęstsze występowały nisko zlokalizowane urazy pleców i barków [2].
Słabe wyniki części prób (test ruchomości obręczy barkowej, test ugięcia ramion w podporze oraz
próba oceniająca stabilizację rotacyjną tułowia) potwierdzają najczęstszą lokalizację dolegliwości bólowych, którymi w przypadku sztangistów są lędźwiowy odcinek kręgosłupa oraz obręcz barkowa. Niewystarczająco silne, w przypadku osób uprawiających
podnoszenie ciężarów, mięśnie brzucha, głównie mięsień poprzeczny oraz mięśnie skośne zewnętrzne
i wewnętrzne brzucha, które wspólnie odpowiadają
w 80% za stabilizację dolnej części tułowia, a także
zaburzenia ich harmonijnego współdziałania z grupą
mięśni odpowiedzialnych za wyprost kręgosłupa (zaburzona koordynacja nerwowo-mięśniowa pomiędzy
tymi dwoma grupami mięśniowymi), predysponują te
okolice do urazów. Ciekawy jest fakt, iż ćwiczenia
mięśni brzucha wchodzą w skład pięciu podstawowych punktów (ćwiczeń) realizowanych w trakcie każdego treningu. Nasuwa się pytanie czy sposób ich
wykonania, a także rodzaj angażowanych mięśni jest
odpowiedni. Prawdopodobnie nie przykłada się odpowiednio dużej uwagi na ćwiczenia angażujące mięśnie
skośne i poprzeczny, które razem pełnią tak istotną rolę
w stabilizacji odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Uwaga
skierowana jest zwykle na wzmacnianiu mięśnia prostego brzucha, który nie pełni tak znaczącej roli w tym przypadku. Podobnie jest z udziałem ćwiczeń angażujących
mięśnie rotatory zewnętrzne barku. W przypadku sztangistów, specyfika wykonywanych ćwiczeń podczas treningu powoduje znacznie większe zaangażowanie mięśni rotatorów wewnętrznych stawu ramiennego.
U sztangistów i sztangistek biorących udział w badaniu stwierdzono zależność pomiędzy klasą sportową danego zawodnika a częstotliwością i długością
trwania treningów, co w efekcie przekłada się na doskonałe opanowanie wzorców ruchowych ocenianych
w teście FMS. Badania potwierdziły również istotną
korelację pomiędzy czasem uprawianej dyscypliny
a liczbą miejsc, w których zgłaszane są dolegliwości
bólowe wynikające zapewne z przewlekłych zmian
przeciążeniowych, powstających w wyniku długoletniego uprawiania podnoszenia ciężarów. Analiza wyników testu pozwalała bardzo precyzyjnie wskazać
miejsce urazu w przypadku występowania asymetrycznych dysfunkcji. Dolegliwości różnego rodzaju
oraz pojawiające się ograniczenia w treningu kierują
uwagę w stronę możliwości funkcjonalnych. Badania
funkcjonalne stworzono by w oparciu o ich wyniki ustalać optymalny program ćwiczeń, kontrolować jego
efektywność. Bardzo ważne jest ustalenie słabych
punktów w łańcuchu biokinematycznym, gdyż ich istnienie może być czynnikiem limitującym dalszy rozwój sportowy [25]. O wiarygodności FMS świadczyć
może fakt, że spośród potencjalnych reprezentantów
Polski na Igrzyska Olimpijskie w Londynie, u czterech osób w trakcie badań wskazano potencjalne zagrożenie kontuzją na skutek niskiego wyniku w teście.
W przededniu IO 2012 roku trzech spośród tych ciężarowców musiało poddać się operacji w odcinkach
narządu ruchu wskazanych przez nas w badaniu.
274
The research of Raske and Norlin run among the
elite of weightlifters targeted the qualification of the
frequency of the occurrence of traumata, with particular reference to possible contusions provoked with
exercises. As most frequent appeared low situated
traumata of back and shoulders [2].
Poor results of the part of tests (the shoulder
mobility, the rotary stability test and the trunk stability
push-up) confirm the most frequent location of pain
complaints which in the case of weightlifters are the
lumbar section of the spine and the shoulder-hoop.
Insufficiently strong, in the case of persons training
the weightlifting muscles of the abdomen, mostly the
transverse muscle, and oblique external and internal
muscles of the abdomen which together are responsible in 80% for lower part of the thorax as well as
disorders of their harmonious synergy with the group
of muscles responsible for the extension of the spine
(the unsettled neuromuscular co-ordination between
these two muscular groups), predispose these sections to traumata. Interesting is the fact, that the
exercise of muscles of the abdomen is included in the
set of five basic points (exercises) realized during
every training. The question arises, whether the manner of their realization, and also the genus of engaged muscles is suitable. Probably one does not apply
the properly large attention to exercises engaging
oblique and transverse muscles which together play
essential part in the stabilization of the lumbar section. This attention is directed on the strengthening of
the straight abdomen muscle which does not play so
significant part in this case. It is similarly with the
participation of exercises engaging muscles of external
rotators of the shoulder. In the case of weightlifters, the
specificity of performed exercises during the training
causes the considerably greater engagement of
muscles of internal rotators of the shoulder.
At male and female weightlifters undergoing the
examination one ascertained the dependence between the class of sport of the given competitor and
the frequency and the length of the trainings duration,
what in the effect translates into the perfect mastery
of movement patterns evaluated in the FMS test. The
research confirmed also the essential correlation
between the time spent on training the discipline and
the number of places in which there are notified pain
complaints resulting surely from protracted changes
of workload, nascent during long-lasting training of
the weightlifting. The analysis of the test results permitted to show the place of the trauma very well, in
the case of the occurrence of asymmetric dysfunctions. Complaints of the various genus and appearing
limitations in the training direct the attention toward
functional possibilities. Functional research was created so that basing on its results one could create the
optimum-program of exercises, to control its effectiveness. The defining of vulnerabilities in bio kinematic
chain is very important, because their existence can
be a factor limiting the further sports-development
[25]. From among potential representatives of Poland
at Olympics in London at four persons during the
research one showed the potential threat with the
contusion as the result of low result in the test. This
fact can prove the reliability of FMS. On the eve of IO
in 2012 three from among these weightlifters had to
undergo the operation of the places indicated in the
research by us.
Wnioski
Conclusion
1. Bardzo wysoka ocena 4 z 7 zadań ruchowych jest
wynikiem wykorzystywania tych wzorców ruchowych jako elementów ćwiczeń specjalistycznych,
stosowanych w podnoszeniu ciężarów już od początku szkolenia.
2. Osoby, które uzyskują niskie wyniki w próbach:
głębokiego przysiadu, przeniesienia nogi nad płotkiem, przysiadu w wykroku w linii i teście ASLR, nie
mają możliwości efektywnego uprawiania podnoszenia ciężarów w przyszłości. W ten sposób test
FMS może stać się elementem doboru i selekcji
do tej dyscypliny sportu.
3. Słabe wyniki części prób potwierdzają najczęstszą lokalizację dolegliwości bólowych, którymi
w przypadku sztangistów jest odcinek lędźwiowy
kręgosłupa, obręcz barkowa i stawy kolanowe.
4. Trening funkcjonalny powinien być przedmiotem
ścisłego zainteresowania przede wszystkim najlżejszych zawodników (do 56 kg) i zawodniczek
(do 48 kg) oraz kobiet startujących w kategorii
wagowej do 75 kg, gdyż oni wykazali się najwyższą podatnością na kontuzje.
5. Test FMS może być użytecznym narzędziem dla
zlokalizowania słabych punktów w układzie biokinematycznym zawodnika.
1. The very high estimation 4 from 7 motor exercises
is a results of usage of these movement patterns
as elements of specialistic exercises, practiced in
the weightlifting already from the beginning of the
training.
2. Persons who obtain low results in tests: the deep
squat, the hurdle step, the in-line lunge and the
ASLR, have no possibilities to effectively train the
weightlifting in the future. This way the FMS test
can become the element of selection and choosing to this discipline of sport.
3. Poor results of the part of tests confirm the most
frequent location of pain complaints which in the
case of weightlifters is the lumbar section of the
spine, the shoulder-hoop and knee joints.
4. The functional training should be an object of the
compact interest first of all for lightest (under 56
kg) male competitors and female competitors
(under 48 kg) and women starting in the under 75
kg weight – category, because they showed evidence of the highest susceptibility to contusions.
5. The FMS test can be a useful tool for situating of
vulnerabilities in the bio kinematic system of the
competitor.
Piśmiennictwo / References
1. Sozański H, Siewierski M, Adamczyk J. Trening indywidualny, specyfika treningu indywidualnego. Rocznik Naukowy AWFiS w Gdańsku 2010; Vol. XX: 5-23.
2. Raske A, Norlin R. Injury incidence and prevalence among elite weight and power lifters. American Journal of
Sports Medicine 2002; 30: 248-56.
3. Reynolds K, Harman E, Worsham R. Injures In women associated with a periodized strength training and running
program. Journal of Strength Conditioning Research 2001; 15: 136-43.
4. DiNubile N. Strength training. Clinic of Sports Medicine 1991; 10: 33.
5. Arabatzi F, Kellis E. Olimpic-weight lifting training causes deferent knee muscle coactiyation adaptations compared
with traditional weight training. Journal of strength and conditioning research, doi: 10.1519/JSC. 0b013e31823b087a.
6. Akku H. Kinematic analysis of the snatch lift with elite female weightlifters during the 2010 World Weightlifting
Championship. Journal of Strength Conditioning Research 2012; 26(4): 897-905.
7. Hagner W, Frankowski S. Zespół przeciążeniowy kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego u ciężarowców.
Problematyka Lekarska 1995; 1: 54-8.
8. Talkowski J, Bliński P, Pawłowski P. Wpływ wczesnej specjalizacji sportowej na częstość i postacie młodzieńczej
martwicy kości. Medycyna Sportowa 1996; 12(62): 3-5.
9. Kanehisa H, Fukunaga T. Profiles of musculoskeletal development In limbs of college Olympic weightlifters and
wrestlers European. Journal of Applied Physiology 1999; 79(5): 414-20.
10. Lavallee M, Balam T. An overview of strength training injuries: acute and chronic. Current Sports Medicine Reports
2010; 9(5): 307-13.
11. Junge A, Engebretsen L, Mountjoy M, et al. Sports injuries during the Summer Olympic Games 2008. The American Journal of Sports Medicine 2009; 37(11): 2165-72.
12. Kannus P, Narti A. Etiology and patophysiology of tendon ruptures in sports. Scandinavian Journal Medicine
Sciences of Sports 1997; 7(2): 178-81.
13. Okada T, Huxel K, Nesser T. Relationship between core stability, functional movement, and performance. Journal
of Strength and Conditioning Research 2011; 25(1): 252-61.
14. Cook G, Burton L, Hoogenboon B. Pre-particypation screening: The use of fundamental moyements as an assessment of function- part 1. North American Journal of Sports Physical Therapy 2006; 1(2): 62-72.
15. Cook G, Burton L, Hogenboom B. Pre-participation screening: The use of fundamental movements as an
assessment of function – Part 2. North American Journal of Sports Physical Therapy 2006; 1(3): 132-9.
16. Cook G. Movement: Functional Movement Systems—Screening, Assessment, Corrective Strategies. USA: E.
Grayson Cook; 2010.
17. Kiesel K, Pilsky P, Voight M. Can Serious Injury in Professional Football be Predicted by a Preseason Functional
Movement Screen? North American Journal of Sports Physical Therapy 2007; 2(3): 147-58.
18. Fritz J, Wainner R. Examining diagnostic tests: An evidence-based perspective. Physio Therapist 2001; 81: 1546-64.
19. Chorba RS, Chorba DJ, Bouillon LE, Overmyer CA, Landis JA. Use of a functional movement screening tool to
determine injury risk in female collegiate athletes. North American Journal of Sports Physical Therapy 2010; 5(2):
47-54.
275
20. Teyhen DS., Shaffer SW, Lorenson CL et al., The functional movement screen: a reliability study. J Orthop Sports
Phys Ther 2012; 42 (6): 530-540. doi: 10.2519/jospt. 2012.3838.
21. Smith CA, Chimera NJ, Wright N, Warren M. Interrater and Intrarater Reliability of the Functional Movement Screen.
Journal of Strength and Conditioning Research 2012; Epub ahead of print, doi: 10.1519/JSC. 0b013e3182606df2.
22. Schneiders A, Davidsson A, Hörman E, Sullivan S. Functional movement screen normative values in a young,
active population. International Journal of Sports Physical Therapy 2011; 6(2): 75-82.
23. Minick K, Kiesel K, Burton L, Taylor A, Plisky P, Butler R. Interrater reliability of the functional movement screen.
Journal of Strength Conditioning Research 2010; 24(2): 479-86.
24. Siewe J, Rudat J, Röllinghoff M, Schlegel U, Eysel P, Michael J. Injuries and overuse syndromes in powerlifting.
International Journal of Sports Medicine 2011; 32(9): 703-11.
25. Nowotny J, Nowotny-Czupryna O, Czupryna K. Functional testing in physiotherapy. Fizjoterapia Polska 2009; 3(9):
245-57.
276

FULL TEXT - Medycyna Sportowa

Transkrypt

Podobne dokumenty

analiza elektromiograficzna aktywności wybranych mięśni podczas

AL-KO HW 5000 FMS Premium

Diagnostyki i Przygotowania Motorycznego

opis techniczny

TomTom LINK 410/510/530

Zgodność pomiędzy wynikami testu FMS a częstością

Wyrażam zgodę na udział mojego syna/córki

Sesja Infor FMS SunSystems