Badanie tranzystorów bipolarnych
Transkrypt
Badanie tranzystorów bipolarnych
Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie Zakład Elektroenergetyki Temat ćwiczenia: Badanie tranzystorów bipolarnych - - ` Symbol studiów (np. PK10): data wykonania ćwiczenia - Dzień tygodnia: godzina wykonania ćwiczenia Lp. Nazwisko i imię*: Pluton/Grupa (np. II/A2): 1 2 3 Ocena i podpis prowadzącego: 4 5 * Wypełniać WIELKIMI literami UWAGA: Należy bezwzględnie przestrzegać instrukcji stanowiskowej ćwiczenia, w związku z dużym ryzykiem uszkodzenia elementów elektronicznych przy nawet minimalnym przekroczeniem znamionowych parametrów pracy! UWAGA: Połączeń układów pomiarowych należy wykonywać przy wyłączonym zasilaniu! Podłączenia gotowego układu do zasilacza laboratoryjnego (KORAD) dokonuje się PO USTAWIENIU PARAMETRÓW ZASILANIA! UWAGA: Za zniszczenie elementów elektronicznych wynikających z nieprzestrzegania instrukcji odpowiadają WYKNUJĄCY ćwiczenie! UWAGA: ANODA oznaczana jest zwyczajowo kolorem czerwonym, KATODA: czarnym! a) a) b) c) d) e) Badanie działania tranzystora w formie klucza. Zapoznać się z legendą zasilacza laboratoryjnego KORAD (instrukcja stanowiskowa). Przygotować płytkę z diodami LED, wykorzystana zostanie dioda niebieska (DB 302) Przygotować płytkę z opornikami, w ćwiczeniu wykorzystany zostanie rezystor 100 Ω. Przygotować rezystor suwakowy o parametrach 44 Ω / 2,5 A. Skompletować trzy mierniki (multimetry). TYP BADANEGO TRANZYSTORA: Badanie tranzystorów bipolarnych Ostatnia aktualizacja: 7 grudnia 2016 str. 1/4 Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie Zakład Elektroenergetyki A. BADANIE DZIAŁANIA TRANZYSOTRA JAKO KLUCZA I UKŁADU LOGICZNEGO (NOT) Podłączyć układ zgodnie ze schematem (UWAGA: podłączenia wykonywać przy zasilaniu odłączonym od stanowiska laboratoryjnego!): Rysunek 1. Schemat do badania działania tranzystora w formie klucza i układu logicznego. a) UWAGA: Upewnić się, że opornik suwakowy podłączony jest na maksymalną oporność (dwa zaciski czarne po dwóch stronach opornika!). b) Poprosić prowadzącego o sprawdzenie układu. c) Po włączeniu zasilania, ustawić napięcie baza-emiter UBE=0,7 V (zasilacz KORAD dwukanałowy), prąd bazy IB=0,025 A (25 mA). d) Ustawić napięcie kolektor-emiter UCE=4,8 V, prąd kolektora IC=0,025 A (25 mA) – zasilacz KORAD jednokanałowy. Napięcie baza – emiter Napięcie kolektor – emiter (wyłącznik rozwarty – wyłączony) UBE = 0 V UCE = V (wyłącznik zwarty – włączony) UBE = 0,7 V UCE = V e) UWAGA: napięcie rzędu miliwoltów uznaje się jako sygnał „0”; napięcie rzędu woltów: jako sygnał „1”. Biorąc to pod uwagę, wypełnić tabelę stanów układu logicznego NOT poniżej. UBE UCE 0 … 1 … Badanie tranzystorów bipolarnych str. 2/4 Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie Zakład Elektroenergetyki B. WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYKI WEJŚCIOWEJ TRANZYSTORA UWAGA: Przed przystąpieniem do tej części ćwiczenia należy wyłączyć zasilacz przyciskiem POWER i rozłączyć poprzednio wykorzystywany układ pomiarowy. Rysunek 2. Schemat do wyznaczania charakterystyki wejściowej tranzystora. a) Poprosić prowadzącego o sprawdzenie układu. b) Ustawić napięcie baza – emiter UBE = 0,05 V, prąd bazy IB = 0,070 A (70 mA). Charakterystyka wejściowa tranzystora (UCE = 0 V) Lp UBE IBE [V] [mA] Lp UBE IBE [V] [mA] 1 2 3 4 5 6 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25 0,3 7 8 9 10 11 12 0,35 0,4 0,45 0,5 0,55 0,6 Lp UBE IBE [V] [mA] 13 14 15 16 17 0,65 0,7 0,75 0,8 0,85 C. WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYKI WYJŚCIOWEJ TRANZYSTORA UWAGA: Przed przystąpieniem do dalszej części ćwiczenia należy wyłączyć zasilacz przyciskiem POWER i rozłączyć poprzedni układ pomiarowy. Rysunek 3. Układ pomiarowy do wyznaczania charakterystyk diod LED w kierunku przewodzenia a) b) c) d) Poprosić prowadzącego o sprawdzenie układu. Upewnić się, że wyłącznik jest rozłączony (napięcie U1 = 0 V – zasilacz KORAD dwukanałowy). Ustawić napięcie U2 = 0 V – zasilacz KORAD jednokanałowy). Badanie będzie polegało na wyznaczaniu charakterystyki IC=f(UCE) dla poszczególnych prądów bazy IB. Badanie tranzystorów bipolarnych str. 3/4 Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie Zakład Elektroenergetyki e) Należy wykonać badanie dla prądu bazy IB = 0 A, a następnie w celu regulacji prądu, ustawiać podane w tabeli wartości napięcia baza – emiter (zasilacz dwukanałowy) i jednocześnie weryfikować spadek napięcia na oporniku R, sprawdzając, czy osiągnięto żądaną wartość natężenia (obliczyć z prawa Ohma). f) UWAGA: Regulacja napięcia na zasilaczu jednokanałowym odbywa się inaczej niż na dwukanałowym. Należy zawsze zweryfikować zmieniany rząd wielkości napięcia! (patrz: instrukcja zasilaczy). g) Ustawić na zasilaczu KORAD jednokanałowym U2 = 0 V, I2 = 0,2 A (200 mA). Na zasilaczu dwukanałowym ustawić I1 = 0,010 A U1 = 0 V IB = 0 mA U2 [V] IC [mA] U1 = 0,64 V IB = 0,5 mA UCE [V] U2 [V] IC [mA ] UCE [V] U1 = 0,73 V IB = 1 mA U2 [V] IC [mA] UCE [V] U1 = 0,92 V IB = 2 mA U2 [V] 0 0 0 0 0,1 0,1 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 0,4 0,4 0,4 0,4 0,5 0,5 0,5 0,5 0,6 0,6 0,6 0,6 0,7 0,7 0,7 0,7 0,8 0,8 0,8 0,8 0,9 0,9 0,9 0,9 1 1 1 1 2 2 2 2 3 3 3 3 4 4 4 4 5 5 5 5 6 6 6 6 7 7 7 7 8 8 8 8 9 9 9 9 IC [mA] UCE [V] 10 10 10 10 D. OPRACOWANIE WYNIKÓW Odnieść się do części A, gdzie badano tranzystor jako działanie w formie klucza oraz możliwości jego zastosowania jako bramki logicznej NOT. Na podstawie pomiarów z części B, wykreślić na papierze milimetrowym charakterystykę wejściową IB = f (UBE). Na podstawie części C, na JEDNYM wykresie wykreślić cztery krzywe odpowiadające poszczególnym prądom bazy (patrz: charakterystyka wyjściowa w instrukcji). Wykres należy zrealizować jako: IC = f (UCE). Należy opisać wnioski z przeprowadzonych ćwiczeń oraz wnioski ogóle z tematyki ćwiczenia. Badanie tranzystorów bipolarnych str. 4/4