Stonehenge - Publikuj.org

Adres URL strony http://www.publikuj.org/271
Stonehenge
ID artykułu: 271 / 698
URL: http://www.publikuj.org/271
Stonehenge - jedna z najsłynniejszych, europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epoki neolitu oraz
brązu. Megalit położony jest w odległości 13 km od miasta Salisbury w hrabstwie Wiltshire w południowej
Anglii.
Najprawdopodobniej związany był z kultem księżyca i słońca. Księżyc mógł symbolizować tutaj kobietę
(biorąc pod uwagę jej co miesięczną menstruację), słońce - mężczyznę. Składa się z wałów ziemnych
otaczających duży zespół stojących kamieni. Obiekt od 1986 jest wpisany na listę światowego dziedzictwa
UNESCO oraz znajduje się pod nadzorem angielskiego Scheduled Ancient Monument. Należy do English
Heritage, a otaczające go tereny do National Trust.
Etymologia
Nazwa pochodzi od staro-angielskiego języka, gdzie stÄ�n oznaczało kamień (ang. stone) oraz albo
hencg oznaczające otaczać (ang. hinge) lub hen(c)en oznaczające szubienicę. Ze słowa henge powstało słowo
henges - kręgi, którymi teraz są nazywane tego typu obiekty.
Historia
W rozwoju budowli wyróżnia się cztery okresy chronologiczne:
- Stonehenge 1: około 2950-2900 p.n.e.
- Stonehenge 2: około 2900-2400 p.n.e.
- Stonehenge 3a: od około 2600 p.n.e.
- Stonehenge 3b: 2440-2100 p.n.e.
- Stonehenge 3c:
- Stonehenge 3d: 2270-1930 p.n.e.
- Stonehenge 3e:
- Stonehenge 3f: do około 1600 p.n.e.
Miejsce, w którym powstała budowla Stonehenge zyskało znaczenie kulturowe przed rokiem 2950 p.n.e.
Świadczą o tym znajdujące się na zewnątrz megalitu groby datowane nawet na ok. 3100 rok p.n.e. oraz
usypany z ziemi pierścień datowany również na ten okres.
Budowa
Samo Stonehenge zbudowane jest z kręgów: zewnętrzny o średnicy 100 m, wewnętrzny o
trzydziestometrowej średnicy i ustawionych wewnątrz, na planie podkowy pięciu trylitów o wysokości 9 m.
Przed trylitami ustawionych jest 19 głazów o mniejszych wymiarach. Na krąg wewnętrzny składa się 30
bloków kamiennych o wysokości 4,2 m. Bloki połączone były na czopy i wręby z poziomo ułożonymi płytami
tworząc zamknięty krąg. Krąg zewnętrzny to rów i wał ziemny. Oś podkowy wyznacza kierunek, z którego
wschodzi słońce w najdłuższym dniu w roku. Sanktuarium wzniesione jest z dwóch rodzajów kamienia.
Największe, granitowe bloki pochodzą z okolic Marlborough Downs (około 30 km na północ od Stonehenge)
oraz mniejsze, błękitne skały z Pembrokeshire w Walii, czyli około 250 km od budowli. Leżący wewnątrz
podkowy kamień, nazywany obecnie kamieniem ofiarnym, pierwotnie najprawdopodobniej stał u
symbolicznego wejścia. Dotychczas nie wiadomo jak ludność żyjąca w tamtej epoce mogła zbudować tak
wielką budowlę.
Archeoastronomia
Stonehenge jest ukierunkowane północnowschodnio-południowozachodnio (NE- SW). Wielka debata na
temat znaczenia Stonehenge wytworzyła się po publikacji Stonehenge Decoded przez angielskiego astronoma
Geralda Hawkinsa w 1963 roku, który twierdził, że odnalazł wiele powiązań między ustawieniem głazów a
pozycją obiektów niebieskich i słońca. Uważał, iż Stonehenge mogło być używane do przewidywania
zaćmień. Jego badania zostały szeroko uznane w środowisku naukowym, jako że do ich przeprowadzania
Strona 1 / 2
używał obliczeń komputerowych (wtedy należących do rzadkości). Następcami w badaniach byli C. A.
Newham wraz z Sir Fredem Hoyleem oraz inżynier Alexander Thom, który poświęcił na badania nad
Stonehenge 20 lat. Ich teorie były ostro krytykowane przez Richarda Atkinsona i innych.
Repliki
Istnieje pełnych rozmiarów replika Stonehenge w Maryhill w Waszyngtonie wybudowana przez Sama Hilla
jako pomnik wojenny. Stonehenge Aotearoa w regionie Wairarapa w Nowej Zelandii jest nowoczesną
adaptacją ukierunkowaną w powiązaniu z Antypodami, zostało wybudowane przez Phoenix Astronomical
Society z drewna i malowanego betonu. University of Missouri w Rolla ma własną kopię o połowę mniejszą
od oryginalnego Stonehenge. Także East Stroudsburg University ma małą replikę. Carhenge zostało
wybudowane z samochodów przez artystę Jima Reynoldsa w 1987 i znajduje się w Alliance, Nebraska.
Tankhenge istniało przy granicy Berlina Wschodniego i Zachodniego po upadku muru berlińskiego i zostało
skonstruowane z trzech sowieckich pojazdów.
Źródło: Wikipedia (na licencji GNU FDL)
Aktywacja: 11/08/08 07:23, odsłony: 543
Strona 2 / 2