Pobierz alert w wersji PDF

2011
23 września
Alert prawny SK&S
NOWA REGULACJA OUTSOURCINGU BANKOWEGO
Nowelizacja Prawa Bankowego
Na przełomie października i listopada 2011 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
– Prawo bankowe („prawo bankowe” lub „pr.bank.”), która wprowadza szereg istotnych zmian
liberalizujących przepisy Prawa bankowego o outsourcingu1. Nie zmieniają się natomiast przepisy o
outsourcingu czynności związanych z działalnością maklerską, uregulowane w ustawie z dnia 29 lipca
2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (wzorowane na pierwotnych rozwiązaniach prawa
bankowego).
Podstawowe zmiany wprowadzone nowelizacją:
umożliwienie outsourcingu na rzecz spółek cywilnych;
ograniczenie konieczności stosowania umowy agencyjnej przy outsourcingu niektórych czynności
bankowych i windykacji;
rozszerzenie katalogu czynności bankowych, które mogą być przez banki powierzane insourcerom bez
zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (KNF);
dopuszczenie wyraźnej możliwości dalszego zlecania (podzlecania) czynności outsourcingowanych
(suboutsourcing);
zniesienie obowiązku uprzedniego zawiadomienia KNF o zamiarze zawarcia krajowej umowy
outsourcingowej;
zniesienie obowiązku uzyskania uprzedniego zezwolenia KNF na outsourcing zagraniczny w ramach
Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG)
obowiązek prowadzenia ewidencji umów outsourcingowych przez banki.
1
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz ustawy o kredycie konsumenckim została podpisana
przez Prezydenta RP w dniu 8 września 2011 r. i wejdzie w życie w 30 dni po opublikowaniu w Dzienniku Ustaw (na razie brak
publikacji).
1
www.skslegal.pl
Niniejszy materiał został przygotowany w celu poinformowania Klientów kancelarii o określonych istotnych zmianach w prawie polskim i nie
stanowi on porady prawnej dotyczącej konkretnej sytuacji któregokolwiek z Klientów i nie powinien być traktowany przez Klientów jako
porada. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi oraz ich możliwym wpływem na
działalność gospodarczą danego Klienta w Polsce, prosimy o kontakt z dr. Marcinem Olechowskim ([email protected]) lub z
Partnerem prowadzącym Państwa sprawy.
Nowelizacja utrzymuje natomiast:
ogólne warunki dopuszczalności outsourcingu, tj. (1) posiadanie
planów działania zapewniających ciągłe i niezakłócone prowadzenie
działalności w zakresie objętym umową; (2) brak niekorzystnego
wpływu na prowadzenie przez bank działalności zgodnie z
przepisami prawa, ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem,
skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w banku, możliwość
wykonywania obowiązków przez biegłego rewidenta banku oraz
ochronę tajemnicy prawnie chronionej; oraz (3) uwzględnienie
ryzyka outsourcingu w systemie zarządzania ryzykiem banku;
dr Marcin Olechowski
Partner
[email protected]
tel.: + 48 22 608 70 62
zakaz ograniczania odpowiedzialności banku oraz pierwotnego
insourcera za szkody wyrządzone klientom banku (art. 6b pr.bank.), rozszerzając go na
odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez dalszego insourcera;
zakaz outsourcingu zarządzania bankiem (w szczególności zarządzania ryzykiem związanym z
prowadzeniem działalności bankowej, w tym zarządzania aktywami i pasywami, dokonywania oceny
zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego) oraz audytu wewnętrznego banku;
uprawnienia kontrolne i nadzorcze KNF, w tym prawo KNF do nakazania bankowi, w drodze decyzji,
podjęcia działań zmierzających do zmiany lub rozwiązania umowy outsourcingowej (rozszerzając je
także na podwykonawców);
obowiązek uzyskania uprzedniego zezwolenia KNF na powierzenie wykonywania „innych czynności”
niż wymienione w katalogu, oraz na zawarcie umowy outsourcingowej z przedsiębiorcą spoza EOG lub
przewidującej, że powierzone czynności będą wykonywane poza terytorium EOG.
Konsekwencje dla banków
Z punktu widzenia banków nowelizacja oznacza przede wszystkim większą elastyczność w doborze
dostawców usług, oraz uproszczenie procesu outsourcingu czynności złożonych (np. w projektach
informatycznych, gdzie jeden dostawca główny korzysta z kilku podwykonawców). Odformalizowanie
procesu oznacza istotne oszczędności w kosztach i czasie wdrażania projektów outsourcingowych.
Nowelizacja oznacza także konieczność podjęcia następujących czynności przez banki:
opracowanie i wdrożenie zasad zarządzania ryzykiem
podoutsourcingiem lub zmian do istniejących już dokumentów;
opracowanie i wdrożenie ewidencji umów outsourcingowych;
określenie zakresu wymogów dokumentacyjnych stosowanych wobec dostawców;
opracowanie nowych standardów umownych związanych z dopuszczeniem podoutsourcingu (zasady
zatwierdzania podwykonawców; oczekiwania dot. umów z podwykonawcami, itp.).
związanym
z
outsourcingiem
i
2
www.skslegal.pl
Niniejszy materiał został przygotowany w celu poinformowania Klientów kancelarii o określonych istotnych zmianach w prawie polskim i
nie stanowi on porady prawnej dotyczącej konkretnej sytuacji któregokolwiek z Klientów i nie powinien być traktowany przez Klientów
jako porada. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi oraz ich możliwym
wpływem na działalność gospodarczą danego Klienta w Polsce, prosimy o kontakt z dr. Marcinem Olechowskim
([email protected]) lub z Partnerem prowadzącym Państwa sprawy.
Konsekwencje dla dostawców usług
Z punktu widzenia dostawców usług nowelizacja oznacza przede wszystkim większą swobodę w
kształtowaniu organizacji swojej działalności (szersze możliwości korzystania z podwykonawców w Polsce
i za granicą, samozatrudnienie pracowników, itp.). Nowe przepisy umożliwiają także łatwiejsze oferowanie
bankom kompleksowych (złożonych) usług łączących cząstkowe usługi dostarczane przez różne podmioty,
w tym podmioty zagraniczne.
Omawiane zmiany stwarzają nowe możliwości biznesowe, w szczególności:
rozszerzenie działalności przez dotychczasowych pośredników;
oferowanie usług przy wykorzystaniu potencjału zagranicznych partnerów jako podwykonawców;
możliwość uczestnictwa jako podwykonawca.
Przygotowując się do wejścia w życie nowelizacji dostawcy usług dla banków powinni w szczególności:
dokonać przeglądu dotychczasowego modelu działalności; oraz
opracować nowe standardy umowne związane z dopuszczeniem podoutsourcingu (formuła umowy z
podwykonawcami, zasady współpracy z bankami przy wyborze podwykonawców, itp.).
SZCZEGÓŁOWE PRZEDSTAWIENIE ZMIAN
Rozszerzony katalog czynności
Nowelizacja rozszerza katalog czynności, których powierzenie nie wymaga zezwolenia KNF, o
następujące czynności:
zawieranie i zmianę umów rachunków rozliczeniowych, rachunków lokat terminowych,
rachunków powierniczych;
zawieranie i zmianę umów kredytu i pożyczki (innych niż kredyt konsumencki) z osobami
fizycznymi oraz zawieranie i zmianę umów ugody oraz umów dotyczących ustanowienia prawnego
zabezpieczenia w zakresie takich kredytów i pożyczek;
zawieranie
i zmianę
umów
kredytu i pożyczki oraz umów
o
kartę
płatniczą z
mikroprzedsiębiorcami i małymi przedsiębiorcami oraz zawieranie i zmianę umów ugody oraz
umów dotyczących ustanowienia prawnego zabezpieczenia w zakresie takich kredytów i pożyczek;
czynności związane z emitowaniem i przechowywaniem bankowych papierów wartościowych oraz
innych papierów wartościowych, a także inne czynności zlecone związane z emisją i obsługą
papierów wartościowych;
windykację należności banku (przy czym termin ten był i pozostaje niezdefiniowany).
3
www.skslegal.pl
Niniejszy materiał został przygotowany w celu poinformowania Klientów kancelarii o określonych istotnych zmianach w prawie polskim i
nie stanowi on porady prawnej dotyczącej konkretnej sytuacji któregokolwiek z Klientów i nie powinien być traktowany przez Klientów
jako porada. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi oraz ich możliwym
wpływem na działalność gospodarczą danego Klienta w Polsce, prosimy o kontakt z dr. Marcinem Olechowskim
([email protected]) lub z Partnerem prowadzącym Państwa sprawy.
W ramach nowego katalogu, nowelizacja rezygnuje z wymogu zawarcia umowy agencyjnej dla
outsourcingu: (1) czynności związanych z emitowaniem i przechowywaniem papierów wartościowych
oraz innych czynności związanych z emisją i obsługą papierów wartościowych; (2) windykacji
należności banku; oraz (3) „innych czynności” outsourcowanych na podstawie zezwolenia KNF.
Podoutsourcing
Nowelizacja wyraźnie dopuszcza tzw. podoutsourcing lub outsourcing łańcuchowy (dalsze
powierzenie przez insourcera czynności podmiotowi trzeciemu, krajowemu lub z terytorium EOG),
pod warunkiem, że:
umowa pomiędzy bankiem a pierwotnym insourcerem (umowa główna) przewiduje taką
możliwość;
umowa główna określa czynności podlegające pozdleceniu;
bank wyraził pisemną zgodę na konkretnego podwykonawcę;
podzlecane czynności służą realizacji głównego świadczenia (tj. nie stanowią „trzonu”
pierwotnego outsourcingu).
Nowelizacja dopuszcza także podoutsourcing awaryjny (jednorazowy), dotyczący całości czynności
powierzonych przez bank insourcerowi, pod warunkiem, że:
umowa główna przewiduje taką możliwość2;
podzlecenie następuje jednorazowo, w przypadku gdy w następstwie siły wyższej główny
insourcer nie może wykonywać powierzonych czynności samodzielnie;
podzlecenie następuje na czas niezbędny do usunięcia przyczyn uniemożliwiających wykonywanie
czynności;
bank niezwłocznie zawiadomi KNF o dokonaniu powierzenia czynności w ramach podoutsourcingu
awaryjnego.
Nowelizacja wyraźnie zezwala na przekazywanie informacji objętych tajemnicą bankową dalszym
insourcerom.
2
Jeżeli dostawca awaryjny jest przedsiębiorcą spoza EOG lub czynności w ramach podoutsourcingu awaryjnego mają być
wykonywane na terytorium państwa spoza EOG, bank musi zawiadomić KNF co najmniej 14 dni przed zawarciem umowy
przewidującej taką możliwość.
4
www.skslegal.pl
Niniejszy materiał został przygotowany w celu poinformowania Klientów kancelarii o określonych istotnych zmianach w prawie polskim i
nie stanowi on porady prawnej dotyczącej konkretnej sytuacji któregokolwiek z Klientów i nie powinien być traktowany przez Klientów
jako porada. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi oraz ich możliwym
wpływem na działalność gospodarczą danego Klienta w Polsce, prosimy o kontakt z dr. Marcinem Olechowskim
([email protected]) lub z Partnerem prowadzącym Państwa sprawy.
Liberalizacja obowiązków regulacyjnych
Banki nie muszą zawiadamiać KNF o zamiarze zawarcia krajowej umowy outsourcingowej, ani
uzyskiwać uprzedniego zezwolenia KNF na outsourcing zagraniczny w ramach Europejskiego Obszaru
Gospodarczego (EOG).
Nowelizacja wprowadza także lub modyfikuje szereg obowiązków formalnych związanych z
outsourcingiem. W szczególności, banki mają obowiązek:
prowadzenia ewidencji umów outsourcingu i podoutsourcingu obejmującej co najmniej dane
dostawców, zakres powierzonych czynności i miejsce ich wykonywania, oraz okres obowiązywania
umów;
posiadania zasad zarządzania ryzykiem związanym z powierzeniem wykonywania czynności
(outsourcing i podoutsourcing);
ogłaszania informacji o insourcerach i dalszych insourcerach (ale tylko tych, którzy uzyskują
dostęp do danych objętych tajemnicą bankową) w sposób ogólnie dostępny (np. poprzez stronę
internetową), bez wymogu ogłaszania tych informacji w miejscu wykonywania czynności (w
miejscu dokonywania czynności bank będzie dalej zobowiązany do przekazywania tych informacji
nieodpłatnie, jednak tylko na żądanie zainteresowanej osoby);
przedstawienia dodatkowych wyjaśnień lub dokumentów dotyczące outsourcingu (lub
podoutsourcingu), na żądanie KNF.
Nowelizacja rezygnuje z uznawania insourcera za „podmiot posiadający bliskie powiązania” z bankiem,
co prowadzić będzie, w szczególności, do ograniczenia obowiązków sprawozdawczych dot. tego
podmiotu, przy jednoczesnym wyraźnym pozostawieniu niektórych dotychczasowych obowiązków lub
ograniczeń (obowiązki biegłych rewidentów insourcera lub dalszego insourcera; uprawnienie KNF do
dokonywania czynności kontrolnych wobec tych podmiotów; wyłączenie z zakazu naruszania treści
umów zawartych przez bank w wyniku stosowanych przez KNF środków nadzoru).
5
www.skslegal.pl
Niniejszy materiał został przygotowany w celu poinformowania Klientów kancelarii o określonych istotnych zmianach w prawie polskim i
nie stanowi on porady prawnej dotyczącej konkretnej sytuacji któregokolwiek z Klientów i nie powinien być traktowany przez Klientów
jako porada. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi oraz ich możliwym
wpływem na działalność gospodarczą danego Klienta w Polsce, prosimy o kontakt z dr. Marcinem Olechowskim
([email protected]) lub z Partnerem prowadzącym Państwa sprawy.