Ocena niesprawności i jakości życia w SM
Transkrypt
Ocena niesprawności i jakości życia w SM
Ocena niesprawności i jakości życia w SM wieloośrodkowe badanie pilotażowe Prof. dr hab. med. Zbigniew Stelmasiak Katedra i Klinika Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Kryteria doboru pacjentów Możliwie wszyscy pacjenci znajdujący się pod opieką ośrodków uczestniczących w badaniu Bez względu na: czas trwania i postać choroby otrzymywane leczenie stopień niesprawności Ośrodki/ pacjenci Do stycznia 2009 roku badanie objęło: 21 ośrodków 3581 pacjentów Statystyka opisowa badanej grupy płeć wiek średnia 40.6 lat (zakres 11.2 – 92.3 lat) czas trwania choroby kobiety/mężczyźni 2.4:1 średnia 10.2 lat (zakres 0 – 53 lat) liczba rzutów w ostatnim roku średnia 0.7 rzutu (zakres 0 – 6) Struktura wiekowa badanej grupy 450 400 L. pacjentów 350 300 250 200 150 100 50 0 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 Wiek (lata) Data rozpoznania SM (w przedziałach 5-letnich) Lata L. rozpoznań 1960 - 1965 9 1965 - 1970 21 1970 - 1975 26 1975 - 1980 39 1980 - 1985 84 1985 - 1990 106 1990 - 1995 259 1995 - 2000 470 2000 - 2005 1054 2005 - 2008 1300 brak danych 213 3581 1000 800 600 400 200 0 19 60 19 -19 65 65 19 -19 70 70 19 -19 75 75 19 -19 80 80 19 -19 85 85 19 -19 90 90 19 -19 95 95 20 -20 00 00 20 -20 05 05 -2 00 8 L. pacjentów 1200 (LATA) Postać SM SM łagodny: występowanie rzutów z całkowitym powrotem do zdrowia lub bardzo nieznacznym jego uszczerbkiem i niesprawnością nie przekraczającą 3 pkt. EDSS po 10 latach trwania choroby 16,8% 70,5% 8,4% 2,5% 1,8% Aktualny stopień niesprawności w skali EDSS EDSS = 0 (prawidłowy stan neurologiczny) EDSS =10 (zgon w następstwie SM) 15% 500 10% 300 200 5% 100 0 0. 0 0. 5 1. 0 1. 5 2. 0 2. 5 3. 0 3. 5 4. 0 4. 5 5. 0 5. 5 6. 0 6. 5 7. 0 7. 5 8. 0 8. 5 9. 0 9. 5 0% EDSS L. pacjentów % pacjentów 400 Stopień niesprawności EDSS 6 (pacjenci nie poruszający się samodzielnie) EDSS 100% 80% 60% 40% 20% 0% 0. 0 1. 0 1. 5 2. 0 2. 5 3. 0 3. 5 4. 0 4. 5 5. 0 5. 5 6. 0 6. 5 7. 0 7. 5 8. 0 8. 5 9. 0 9. 5 skumlowany % pacjentów EDSS 6 = 20.2% pacj. EDSS 0 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5 % pacj. 4,5 13,6 10,8 13,3 5,2 9,4 5,1 7,4 3,4 4,5 2,6 7,0 4,5 3,5 1,5 2,4 0,6 0,7 0,1 % pacj. (skumulow.) 4,5 18,1 28,9 42,3 47,5 56,8 61,9 69,4 72,8 77,2 79,8 86,8 91,3 94,7 96,2 98,6 99,2 99,9 100,0 Jakość życia – skala EQ5D Jakość życia (skala EQ-5D) 100% % pacjentów 80% 60% 40% 20% 0% mobilność samoopieka mobilność nie ma problemów (%) trochę problemów (%) ekstremalny problem (%) 43,9 48,7 7,4 zw ykła aktyw ność ból/ dyskomfort niepokój/ przygnebienie zwykła ból/ niepokój/ aktywność dyskomfort przygnębieni 68,9 56,6 60,1 56,8 25,5 35,2 37,6 39,7 5,7 8,1 2,3 3,6 samoopieka Jakość życia 100% 91.6% 80% 80.4% 75.6% 74.4% 71.6% 60% 40% 20% la t >2 5 la t 20 -2 5 la t 15 -2 0 la t 10 -1 5 la t 510 la t 0% 05 % pacjentów z problemem w jakimkolwiek stopniu Zależność narastania problemów w poszczególnych domenach od czasu trwania choroby mobilność samoopieka zwykła działalność ból/ dyskomfort niepokój/ przygnębienie Jakość życia wg. wizualnej skali analogowej (VAS) VAS = 0 (najgorszy wyobrażalny stan zdrowia) VAS = 100 (najlepszy wyobrażalny stan zdrowia) 15% 10% 5% Jakość życia (VAS) 10 0 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0% 0 % pacjentów 20% System kwalifikacji punktowej NFZ Punktacja NFZ: symulacja dla badanej grupy* 100% Punktacja NFZ % pacj. Pacjenci (%) 80% 60% 40% 20% 7% 0% 5 7 9 11 13 15 17 19 Punktacja NFZ 21 23 25 27 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 27 28 *dotyczy pacjentów z rzutowo-remisyjną postacią choroby, u których dostępne były wszystkie dane umożliwiające wyliczenie punktacji 100,0 99,9 99,8 99,0 96,9 90,3 86,4 82,0 73,2 66,6 56,9 51,5 42,5 25,4 24,5 23,1 8,3 7,0 5,7 2,9 2,4 0,2 0,2 0,2 Punktacja NFZ symulacja po zmianie kryterium wiekowego* Obecna punktacja NFZ Punktacja skorygowana 100% 80% 60% 40% 20% 15% 10% 8.6% 7.0% 5% 0% 5 7 *obecne kryterium: zmienione kryterium: 9 11 13 15 17 19 21 23 25 wiek 40-60 lat = 3 pkt. wiek 40-60 lat = 6 pkt. 27 29 (Punktacja NFZ) zwiększenie grupy docelowej o ok. 1/5 (z 7% do 8.6%) Podsumowanie wyników 1. „Statystyczny” profil pacjenta z SM w badaniu 2. Kobieta (2.4x częściej) Średni wiek 40.6 lat Chorująca średnio od 10.2 lat Mediana stopnia niesprawności: EDSS 3 Jakość życia (średnia, w skali VAS): VAS 65 Zniesienie kryterium punktowego dyskryminującego grupę wiekową >40 lat, poszerza grupę uprawnionych do leczenia o ok. 20%. Projekt zrealizowano pod auspicjami Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego dzięki wsparciu finansowemu firmy Bayer Schering Pharma.