IFM Flash Turcja

21 WRZEŚNIA 2011
EUROPEJSKA STOLICA – WIZYTA IFM W STAMBULE
Türkiye hoş geldiniz – Witajcie w Turcji
•
Sprzyjająca demografia, konsumpcja motorem wzrostu;
•
Pomost pomiędzy Wschodem a Zachodem;
•
Zaskakująca polityka banku centralnego;
•
Czy, po obecnych spadkach, inwestować w Turcji?
Kontynuując nasze podróże inwestycyjne udaliśmy się z wizytą do Turcji, 16 największej
gospodarki na świecie, z PKB na głowę sięgającym 10.079 USD. Kraj ten zamieszkuje 74 miliony
ludzi, z tego 26 milionów to siła robocza (4 największa w UE). Jednocześnie giełda turecka to w tym
roku jeden z najgorzej zachowujących się rynków wschodzących, który do tej pory zanotował spadek
o ponad 15%. Czy obecne zniżki można potraktować jako okazję do kupna? By uzyskać odpowiedź na
to pytanie odwiedziliśmy naszych partnerów w Stambule, jedynym mieście na świecie położonym na
dwóch kontynentach.
Sprzyjająca demografia
W Turcji, tak jak we wszystkich rynkach wschodzących, jednym z głównych atutów
gospodarki jest korzystna struktura demograficzna. Obecnie średnia wieku wynosi 29 lat, a 53%
populacji jest poniżej 30 roku życia. Dla porównania warto przytoczyć analogiczne dane dla Europy
– średnia wieku to 40 lat, a poniżej 30 roku życia jest tylko 35% populacji. (…)
Konsumpcja motorem długoterminowego wzrostu
To właśnie ogromny popyt wewnętrzny, a w związku z tym znaczny import, przyczynił się do
obecnego tempa wzrostu gospodarczego. Przez ostatnie 7 lat roczna zmiana PKB wyniosła 4,3%, a po
ostatnim kryzysie z roku 2008 gospodarka turecka najszybciej powróciła na ścieżkę rozwoju,
osiągając w 2010 r. tempo wzrostu 8,9%. Generalnie dzięki surowym regułom wprowadzonym
w 2001 r. przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy wspomniany kryzys nie zaszkodził finansom
państwa – rząd nie musiał dokapitalizować sektora bankowego i żaden z banków nie ogłosił upadłości.
Obecnie tempo wzrostu PKB wyniosło w IQ 2011 r. 11% r/r i jednocześnie oczekuje się, że
w grupie krajów OECD będzie to najszybciej rosnąca gospodarka, z rocznym realnym wzrostem
gospodarczym w latach 2011-2017 sięgającym 6,7%. (…)
1
21 WRZEŚNIA 2011
Priorytetem dla rządu jest doprowadzenie do zrównoważonego wzrostu gospodarki
i ustanowienie Turcji 10 największą gospodarką na świecie do roku 2023, więc oczekiwane
spowolnienie jest traktowane jako baza dla długoterminowego wzrostu. W tym kontekście ciekawa
jest również zmiana nastawienia w kwestii członkostwa w Unii Europejskiej. Choć oficjalnie
decydenci tureccy nie wydali żadnego oświadczenia, coraz częściej słyszy się głosy, że opóźnienie
rozmów akcesyjnych jest „na rękę” gospodarce. Obserwując obecną sytuację rynkową i zmagania
państw peryferyjnych UE z kryzysem zadłużenia, trudno odmówić racji takim argumentom. Nie
oznacza to oczywiście całkowitej rezygnacji z członkostwa, ale raczej odłożenie w czasie daty wejścia
do UE (tym bardziej, że w 2012 r. Cypr obejmuje przewodnictwo) i zwrócenie się w stronę
wschodnich sąsiadów, tak by równomiernie czerpać korzyści z korzystnego położenia geograficznego.
Pomost między Wschodem a Zachodem
Wspominając o położeniu geograficznym nie można zapomnieć, że Turcja stanowi naturalny
pomost między Wschodem a Zachodem oraz Północą i Południem, co pozwala na czerpanie
dwutorowych korzyści – z turystyki (ścieranie się kultur) i transportu (węzeł przesyłowy). Rozpatrując
skalę wpływu turystyki na rozwój gospodarczy wystarczy wspomnieć, że w 2010 r. Turcję odwiedziło
33 miliony turystów, a wpływy z turystyki wyniosły ok. 21 miliardów USD. W tym roku prognozuje
się wzrost przychodów do 25 miliardów, co dałoby temu państwu 8 miejsce na świecie pod względem
osiąganych wpływów z turystyki. Znamiennym wydaje się również fakt, że wg biura podróży TUI
jedenaście ze 100 najlepszych hoteli na świecie znajduje się w Turcji.
Konsumpcja na kredyt
Z dotychczasowego materiału wyłania się obraz gospodarki tureckiej jako dynamicznie
rosnącej i napędzanej w przeważającej części popytem lokalnym. Niestety silne uzależnienie od
konsumpcji prywatnej (stanowi ok. 75% PKB), a w związku z tym ogromna nadwyżka importu nad
eksportem (deficyt na rachunku obrotów bieżących) jest jednym z głównych zagrożeń w oczach
inwestorów.
Rozpatrując produkcję i eksport, Turcja to drugi na świecie wytwórca szkła, trzeci największy
na świecie eksporter telewizorów (największy producent telewizorów na kontynencie europejskim),
jak również dominujący w Europie eksporter cementu i nawozów. Znana w Polsce firma BEKO
(trzeci co do wielkości producent AGD w Europie) kontrolowana jest przez Koç Holding, jedną
z największych i najbardziej prestiżowych grup kapitałowych w Turcji. Mimo tego w 2010 r. eksport
wzrósł zaledwie o 12%, gdy w tym samym czasie import zwiększył się o 32%. Różnica między tymi
dwoma wielkościami jest obecnie największa od 1984 r. i wynosi ok. 8% PKB. (…)
2
21 WRZEŚNIA 2011
Napływ kapitału
(…) Całkowicie inaczej wygląda sytuacja w przypadku inwestycji portfelowych, które
znajdują się na historycznych maksimach. Szacuje się, że w całym regionie EMEA (Europa, Bliski
Wschód i Afryka), do Turcji i Polski napłynęło 70% wszystkich inwestycji portfelowych, co czyni te
gospodarki bardzo wrażliwymi na zmienne nastroje inwestorów i ewentualny odpływ kapitału.
W przypadku wahań i nerwowości na rynkach finansowych rynki te mogą więc w sposób szczególnie
dotkliwy doświadczać konsekwencji wzmożonego odpływu kapitału.
Zaskakująca polityka banku centralnego
Rola banku centralnego jest w obecnych warunkach rynkowych szczególnie trudna. Z jednej
strony powszechne są oczekiwania co do spowolnienia tempa rozwoju gospodarczego, a z drugiej
ciągle aktualny pozostaje problem inflacji, która obecnie oscyluje w granicach 7% (warto zauważyć
ogromną poprawę w porównaniu do roku 2001, kiedy to inflacja wynosiła ponad 30%). Bank
centralny zdecydował się więc na krok, który zaskoczył wszystkich i obniżył w sierpniu stopy
procentowe. Decyzja ta była tak kontrowersyjna, że w znacznym stopniu przyczyniła się do obniżenia
wiarygodności tej instytucji. Zdaniem lokalnych analityków jest to wyraźny sygnał, że poziom
wzrostu cen schodzi na drugi plan, a w związku z tym powszechne są oczekiwania co do wzrostu
inflacji do końca roku. (…)
Więcej o:
Napływie kapitału;
Naszych obserwacjach;
Konkluzjach;
w materiale dla Klientów IFM S.A.: „IFM Flash Turcja: Relacja”.
Aleksander Jawień
Damian Mitrenga, Analityk
Katowice, tel. (32) 602 79 00
Warszawa, tel. (22) 319 57 60
www.ifmpl.com
3
21 WRZEŚNIA 2011
Zapraszamy do śledzenia komentarzy dr Marka Mobiusa nt. rynków wschodzących na stronie Investment
Fund Managers S.A.: „Podróże po rynkach wschodzących”, http://komentarzemobiusa.ifmpl.com/.
Ostatnio ukazały się:
Dalsze odpowiedzi na pytania czytelników;
Odpowiedzi na pytania czytelników – część VII
Zadłużenie Stanów Zjednoczonych a okazje na rynkach wschodzących.
Źródło: BNP Paribas Investment Partners, HSBC, Investment Fund Managers S.A.
Nota prawna:
Niniejszy dokument sporządzono wyłącznie dla celów informacyjnych i nie stanowi on: 1) oferty kupna lub sprzedaży ani zachęty do kupna lub sprzedaży
jakichkolwiek papierów wartościowych bądź instrumentów finansowych, o których mowa w niniejszym dokumencie, ani też nie ma charakteru: 2) doradztwa
inwestycyjnego. Wszelkie decyzje o inwestycji w papiery wartościowe omówione w niniejszym dokumencie należy podejmować po zapoznaniu się z najbardziej
aktualną wersją prospektu emisyjnego. Ponadto potencjalni inwestorzy powinni przeprowadzić stosowne analizy, jakie uznają za niezbędne oraz powinni
skorzystać z usług doradztwa w kwestiach prawnych, księgowych i podatkowych w celu samodzielnego i świadomego ustalenia stosowności oraz konsekwencji
i skutków inwestycji w papiery wartościowe. Opinie zawarte w niniejszym dokumencie mogą ulec zmianie bez uprzedniego powiadomienia. Osiągnięte
w przeszłości przez zaprezentowane fundusze stopy zwrotu nie są gwarancją uzyskania podobnych stóp zwrotu w przyszłości.
4