przygotowanej przez ministra finansów

Transkrypt

przygotowanej przez ministra finansów
Stanowisko Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu
Wydobywczego – członka PKPP Lewiatan do projektu nowelizacji
ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym o zmianie ustawy
o podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz o zmianie
niektórych innych ustaw.
I.
Uwagi ogólne
Proponowane
przez
Ministerstwo
Finansów
regulacje,
przygotowane
w jawnym braku spójności z opracowywanymi równolegle przez Ministerstwo
Środowiska zmianami do ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze, ocenić należy
jako rozwiązanie zakłócające ład prawny, istotę i sens świadczeń finansowych
publicznych realizowanych przez przedsiębiorców górniczych. Podobny pogląd
reprezentowało
środowisko
naukowców
związanych
z
problematyką
gospodarki surowcami mineralnymi zrzeszone w Komitecie Zrównoważonej
Gospodarki Surowcami Mineralnymi
z dnia 2 lutego 2012 roku -
Polskiej Akademii Nauk (stanowisko
http://www.min pan.krakow.pl/Komitet/2012/
stanowiskoKZGSM.pdf ). Stwierdzano w nim wówczas, że „propozycja ustawy
przygotowanej przez ministra finansów całkowicie burzy dotychczasowy stan,
wprowadza niepokój w aktualne działania, Stawia to pod znakiem zapytania
obecną i przyszłą aktywność inwestorów górniczych w Polsce. Dziś bowiem
rozpatrywany jest wniosek opodatkowania wydobycia rud miedzi i srebra,
a planowane są nowe opłaty i podatki, które mogą zmienić całkowicie
ekonomiczne podstawy wydobycia kopalin w Polsce”. Ponadto zwracano
uwagę, że „W zdecydowanej większości porządków prawnych na świecie
państwa obciążają firmy górnicze wynagrodzeniami, które w sposób
bezpośredni są powiązane z wielkością wydobycia danego surowca. Uznają
przy tym wynagrodzenie za ekwiwalent użytkowania, a nie kolejny podatek.
W związku z tym, że w większości przypadków państwo jest właścicielem
kopaliny, którą za zezwoleniem wydobywa firma górnicza, rząd danego
państwa oczekuje stosownego ekwiwalentu czyli świadczenia wzajemnego
o charakterze cywilno-prawnym (określanego jako royality, a nie podatku, za
uszczuplenie
majątku
powstałe
wskutek
wydobywania
zasobów
nieodnawialnych. Taką funkcję w Polsce spełnia dotychczas częściowo
2
wynagrodzenie dla Skarbu Państwa za oddanie złoża do użytkowania
górniczego”.
Można stwierdzić, że żadne z przytoczonych stwierdzeń nie straciło swojej
aktualności. Proponowana ustawa o specjalnym podatku węglowodorowym
idzie tą samą ścieżką, która została poddana merytorycznej krytyce rok
wcześniej.
Polityka inwestorów górniczych oparta jest na długoterminowych strategiach
działania. Jedną z ważnych przesłanek, podejmowanych przez te podmioty
działań,
jest
analiza
warunków
otoczenia
(prawno-ekonomicznych)
prowadzenia biznesu. Wobec ciągle większej atrakcyjności innych krajów
i rejonów świata w zakresie geopotencjału pozytywne decyzje inwestycyjne
będą podejmowane dla tych bardziej otwartych i przyjaznych państw.
W świetle powyższych uwag zasadne byłoby skupienie się na ustawie Prawo
Geologiczne i Górnicze, i wykorzystywanie jej instytucji prawnych (opłata za
ustanowienie
użytkowania
górniczego,
opłata
eksploatacyjna)
jako
systemowych, racjonalnych i sprawdzonych w kilkudziesięcioletniej praktyce
sektora wydobywczego.
W dobie kiedy deregulacja jest jednym ze sztandarowych haseł rządu,
wprowadzanie nowego obciążenia wiążącego się z koniecznością prowadzenia
dodatkowej, rządzącej się odrębnymi zasadami, ewidencji podatkowej, uznać
należy jednoznacznie za krok tyleż niezrozumiały co nieuzasadniony.
Zdumienie budzić musi również całkowicie niezrozumiałe oderwanie systemu
pojęciowego stosowanego w projekcie ustawy od definicji prawnych
wprowadzonych lub wprowadzanych do systemu do polskiego prawnego
przepisami regulującymi prowadzenie działalności stanowiącej podstawę
nakładanego podatku. Prowadzi to do nieostrości wielu przepisów a w efekcie
skutkować będzie licznymi
wątpliwościami interpretacyjnymi
na styku
komentowanej ustawy i ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze. Postulować,
więc należy ujednolicenie terminologiczne i posługiwanie się w ustawie
pojęciami i instytucjami zdefiniowanymi już w ustawie lub projekcie zmian do
ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze.
3
II.
Uwagi ogólne do proponowanych zmian w ustawie o podatku
od niektórych kopalin
System opodatkowania wydobycia miedzi i srebra modyfikowany w ramach
Projektu
ustawy
jak
i
wprowadzany
ustawą
system
opodatkowania
węglowodorów z jednej strony powinien być źródłem stabilnych wpływów
budżetowych,
ale
jednocześnie
stanowić
zachętę
dla
potencjalnych
inwestorów.
Jak pokazuje przykład innych krajów, stworzenie ogólnych ram systemu
fiskalnego, który byłby dostosowany do specyficznych potrzeb każdego
z sektorów, tj. elastyczny z punktu widzenia zmian czynników zewnętrznych,
konkurencyjny w skali międzynarodowej, a jednocześnie przejrzysty i łatwy do
administrowania, jest relatywnie trudne i wymaga szerokich konsultacji
z przedstawicielami branży.
System fiskalny powinien zapewniać:
1.
Stabilizację
-
stabilne
systemy
fiskalne
minimalizują
ryzyko
inwestycyjne i zwiększają konkurencyjność działalności wydobywczej;
2.
Przejrzystość - należy wprowadzić jasne zasady funkcjonowania –
dzięki temu realizacja inwestycji w Polsce będzie bardziej konkurencyjna;
3.
Promowanie inwestycji długoterminowych – system powinien
wspierać decyzje
o reinwestowaniu środków w celu maksymalizacji
wydobycia surowców w kolejnych okresach;
4.
System ulg dla dużych inwestycji – system fiskalny powinien
wspierać inwestycje o dużej skali, których przełożenie na polską gospodarkę
jest znaczące zarówno z punktu widzenia potencjalnych wpływów do budżetu
jak i z punktu widzenia wielkości zatrudnienia, które inwestycje takie mogą
wygenerować.
Aktualnie obowiązujący system opodatkowania wydobycia miedzi i srebra
(ustawa z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin
(Dz. U. póz. 362) jest silnie zorientowany na uzyskanie szybkich wpływów
4
z podatku od wydobycia niektórych kopalin (poza istniejącymi obciążeniami
np. podatkiem dochodowym), co oznacza relatywnie niekorzystne warunki
podatkowe z punktu widzenia prowadzenia nowych inwestycji.
Może to mieć uzasadnienie dla przypadków kiedy rząd może zacząć pobierać
wyższa rentę surowcową od inwestycji, które osiągnęły już swój zwrot, ale
nie tworzy sprzyjającego otoczenia dla nowych inwestycji.
Podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z naszymi analizami po wprowadzeniu w
Polsce podatku od wydobycia kopalin, zdyskontowana efektywna stawka
podatkowa dla nowej inwestycji w budowę kopalni głębinowej
miedzi i srebra wzrosła z 40% do blisko 90%.
Spowodowało to nieakceptowane z biznesowego punktu widzenia wydłużenie
okresu zwrotu z inwestycji z 19 do około 30 lat.
Powyższe oznacza de facto, iż realizacja jakichkolwiek inwestycji
w sektorze wydobycia miedzi i srebra staje się nieekonomiczna
i w rzeczywistości decyzja inwestycyjna w takich warunkach musi
być negatywna.
Zdyskontowana efektywna stawka opodatkowania (inaczej znana także jako
Government Take), jest bardzo często używana przez inwestorów do oceny
projektów inwestycyjnych obok takich narzędzi jak okres zwrotu, stopa zwrotu
czy NPV.
Stanowi ona iloraz sumy zdyskontowanych wartości obciążeń podatkowych
(wynikających z CIT i podatku od kopalin) oraz sumy zdyskontowanych
przepływów pieniężnych przed opodatkowaniem (uwzględniających finansowe
przepływy operacyjne, przedprodukcyjne nakłady kapitałowe i przepływ
kapitału
pracującego). Obie wartości,
z podatków (licznik),
jak
i strumień
zarówno obciążenia wynikające
przepływów pieniężnych
przed
opodatkowaniem (mianownik) uwzględniają koszt kapitału na poziomie 12% czyli są to wartości zdyskontowane.
5
Jeżeli zatem stosunkowo szybko należy płacić podatek (licznik), a zwrot z
inwestycji rozumiany jako dodatnie przepływy pieniężne (mianownik) osiągany
jest później, głównie ze względu na istotne nakłady inwestycyjne, to
zdyskontowana efektywna stawka podatkowa będzie relatywnie
wysoka.
Dlatego właśnie, dla nowej inwestycji w kopalnie głębiowe miedzi,
której charakterystyczną cechą są ogromne nakłady kapitałowe
w fazie przedprodukcyjnej, podatek z wydobycia kopalin jest
ogromnie dotkliwy, gdyż staje się należny już w momencie
rozpoczęcia produkcji, czyli znacznie wcześniej niż nastąpi zwrot
z inwestycji.
System podatkowy promujący nowe inwestycje w sektorze miedzi, powinien
być zatem bardziej zorientowany na wpływy do budżetu w tej fazie
inwestycji kiedy inwestor osiągnie swój zwrot i pojawią się dodanie
przepływy pieniężne (tzw. back-end loaded). Oznacza to, że największe
obciążenia podatkowe powinny być ponoszone przez inwestora już po
zakończeniu okresu, w którym są ponoszone największe przedprodukcyjne
wydatki kapitałowe i osiągany zwrot.
W związku ze znacznym pogorszeniem ekonomiki nowych projektów
wydobycia miedzi po wprowadzeniu podatku od wydobycia niektórych kopalin,
postulujemy, aby polski rząd zastosował zachęty podatkowe w celu
przyciągnięcia nowych
inwestycji
i
zrównoważenia wysokich
obciążeń
fiskalnych w szczególności w początkowych latach wydobycia. Innymi
słowy,
celem
inwestorów
rządu
powinno
do poniesienia
być
zachęcanie
potężnych
nakładów
potencjalnych
finansowych,
niezbędnych w pierwszych latach rozwoju kopalni, a nie pogarszanie
warunków ekonomicznych inwestycji (jak to ma miejsce obecnie).
W związku z powyższym, wskazujemy na konieczność przemodelowania
systemu fiskalnego w taki sposób, aby nadal zapewniał stabilne przychody
budżetowe,
ale
pozostał
jednocześnie
konkurencyjny
w
skali
międzynarodowej. Efekt taki można osiągnąć w szczególności poprzez
6
odroczenie opodatkowania podatkiem od wydobycia niektórych
kopalin do późniejszego etapu projektu inwestycyjnego, tj. po
zakończeniu fazy inwestycji i po uzyskaniu określonego poziomu zwrotu
z inwestycji (czyli już po poniesieniu wszystkich istotnych przedprodukcyjnych
wydatków kapitałowych).
Co więcej, zachęty inwestycyjne powinny być zindywidualizowane, tj. powinny
uzależniać poziom podatku od całkowitej zainwestowanej kwoty, a także
zachęcać do ponoszenia różnego rodzaju wydatków początkowych w fazie
przedprodukcyjnej, jak np. wydatki na prace poszukiwawcze, geologiczne,
a także na budowę kopalni.
Wobec powyższego konieczna jest implementacja do polskiego systemu
fiskalnego następujących rozwiązań:
1.
odroczenie lub obniżenie stawki podatku od wydobycia niektórych
kopalin dla nowych inwestycji;
2.
wprowadzenie ulgi inwestycyjnej - odliczenie od podatku (zależne od
wysokości nakładów poniesionych w pierwszych latach inwestycji), przy czym
ulga ta może dotyczyć podatku od wydobycia kopalin lub podatku
dochodowego od osób prawnych;
3.
zastosowanie przyspieszonej amortyzacji dla szerszej kategorii środków
trwałych;
4.
wydłużenie możliwości rozliczenia straty podatkowej w podatku
dochodowym.
Pragniemy pozytywnie ocenić , iż w projekcie ustawy pojawiły się:

możliwość rozliczenia w ramach podatku od wydobycia niektórych
kopalin nierozliczonej w ciągu 5 lat straty w podatku CIT;

możliwość amortyzacji otworów wiertniczych w ciągu 60 miesięcy
(stawka 20%).
Propozycje te stanowią w pewnym zakresie realizację wskazanych powyżej
postulatów.
7
Są to jednak zmiany dalece niewystarczające, ze względu na fakt, iż ich
wprowadzenie nie poprawia istotnie ekonomiki nowych inwestycji w sektorze
wydobycia
miedzi
i
srebra i
nie równoważy
ogromnego obciążenia
podatkowego wprowadzonego w kwietniu 2012 r. W efekcie doprowadzi to do
wstrzymania
decyzji
inwestycyjnych
w
zakresie
nowych
projektów.
Postulujemy zatem wprowadzenie bardziej istotnych zmian dedykowanych dla
nowych inwestycji, z odroczeniem podatku od wydobycia kopalin oraz ulgą
inwestycyjną włącznie, które mają znacznie większe przełożenie na ekonomikę
projektu inwestycyjnego w nowe kopalnie głębinowe miedzi i srebra.
Pragniemy przytoczyć wyniki naszych analiz, które pokazują, iż samo
umożliwienie rozliczenia straty w podatku dochodowym bez ograniczeń
(w ramach podatku dochodowego, nie w podatku od wydobycia niektórych
kopalin) nie ma istotnego wpływu na ekonomikę inwestycji. Jednocześnie
przyspieszenie
amortyzacji
wszystkich
przedprodukcyjnych
nakładów
kapitałowych związanych z budową kopalni (a nie tylko otworów wiertniczych)
do 5 lat prowadzi do obniżenia zdyskontowanej efektywnej stawki podatkowej
jedynie o około 5% do poziomu około 84%, co w nie wpływa w istotny
sposób na istotną poprawę ekonomiki inwestycji.
Wprowadzenie odroczenia podatku od wydobycia niektórych kopalin
na przynajmniej 10 lat w przypadku nowych inwestycji oraz
umożliwienie
kapitałowych
odliczenia
od
zdyskontowanej
akceptowanych
przedprodukcyjnych
podatku
pozwoliłoby
stawki
opodatkowania
z
punktu
widzenia
na
realne
do
ekonomiki
nakładów
obniżenie
poziomów
projektu
inwestycyjnego. Przy czym podkreślenia wymaga fakt, iż takie rozwiązanie
stanowi jedynie „odroczenie” opodatkowania i jego przesunięcie na kolejne
lata inwestycji, gdy kopalnia będzie miała stabilne przychody z tytułu
wydobycia miedzi i srebra.
Dlatego też, poza przyspieszeniem amortyzacji oraz umożliwieniem rozliczenia
w ramach podatku od wydobycia niektórych kopalin nierozliczonej straty
w podatku dochodowym, postulujemy poprzez dodatkową zmianę art. 5
i 7 ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin, modyfikację
8
momentu powstania obowiązku podatkowego oraz poprzez zmianę
art. 6 i 7 tejże ustawy wprowadzenie możliwości obniżenia kwoty
podatku o przedprodukcyjne nakłady kapitałowe związane z budową
kopalni.
Ponadto,
pragniemy
opodatkowania
zaznaczyć,
zysków
z
iż
analiza
działalności
propozycji
wydobywczej
dotyczących
węglowodorów
jednoznacznie wskazuje, iż zakłada się zróżnicowanie ciężarów fiskalnych
w zależności od charakterystyki prowadzonych projektów – charakterystyki
rozpatrywanej w wielu wymiarach.
W szczególności, proponuje się uwzględnienie tzw. projektów marginalnych,
których rentowność będzie zbyt niska, aby sprostać dodatkowym obciążeniom
fiskalnym. Różnicuje się wysokość stawek uwzględniając fakt, iż ekonomika
prowadzonych projektów może być różna. Wprowadzenie takich elementów
wskazuje, iż w przypadku węglowodorów uwzględnia się w jakimś stopniu
fakt, iż poszczególne projekty mogą się od siebie różnić z punktu widzenia
możliwego zwrotu z inwestycji i powinno to być uwzględniane przy ustalaniu
obciążeń fiskalnych.
Tego
rodzaju
podejścia
nie
zastosowano
w
przypadku
opodatkowania wydobycia miedzi i srebra. Co więcej, nie proponuje się
takich rozwiązań w projekcie zmian do ustawy o podatku od wydobycia
niektórych kopalin. Chcielibyśmy zaznaczyć, iż w przypadku wydobycia miedzi
i srebra w praktyce istnieją różne projekty o różnej rentowności. Trudno na
przykład porównywać wydobycie głębinowe z tradycyjnymi projektami
wydobywczymi.
o
podatku
Postulujemy
od
więc
wydobycia
wprowadzenie
niektórych
kopalin
do
ustawy
rozwiązań
analogicznych jak w ustawie o podatku węglowodorowym.
Poniżej przedstawiamy dodatkowe uwagi do poszczególnych zapisów projektu
ustawy, przy czym podkreślamy, iż najistotniejsze wyżej opisane postulowane
przez
nas
zmiany,
nie
zostały
w
żaden
sposób
uwzględnione
w przedstawionym projekcie.
9
III.
Uwagi szczegółowe
W związku z wielokrotnie zgłaszanymi zapowiedziami, że celem wdrażanych
rozwiązań podatkowych jest doprowadzenie poziomu przysługującej Państwu
renty
surowcowej do poziomu
wyłączenia
od
opodatkowania
nieprzekraczającego 40%
podatkiem
postulujemy
węglowodorowym
zysków
podatników, u których łączna wartość danin publicznych ponoszonych
w związku z prowadzeniem działalności w zakresie wydobycia węglowodorów
przekroczy 40% zysku brutto.
W przypadku podatników prowadzących
również inne typy działalności kwota zysku brutto uwzględnianego w takiej
kalkulacji pomniejszana byłaby odpowiednio o zysk brutto przypadający na tę
inną działalność.
Na gruncie podatku od niektórych kopalin, postulujemy wprowadzenie
analogicznej regulacji przewidującej, że w przypadku gdy łączna kwota danin
publicznych ponoszonych w związku z prowadzeniem działalności w zakresie
wydobycia kopalin przekroczy 40% kwoty zysku brutto, obowiązek podatkowy
z tytułu tego podatku nie powstaje od tej kwoty podstawy opodatkowania, od
której naliczony podatek powodowałby przekroczenie progu 40% zysku
brutto. W przypadku podatników prowadzących również inne typy działalności
kwota zysku brutto uwzględnianego w takiej kalkulacji pomniejszana byłaby
odpowiednio o zysk brutto przypadający na tę inną działalność.
Powyższa konstrukcja może wymagać uzupełnienia słowniczka ustawowego
o definicję danin publicznych ponoszonych w związku z prowadzeniem
działalności
w
zakresie
wydobycia
kopalin
poprzez
wprowadzenie
enumeratywnego wyliczenia tych obciążeń.
Art. 2 pkt 1)
Proponujemy następujące brzmienie tego przepisu:
1)
węglowodorach – rozumie się przez to węglowodory, o których mowa
w ustawie z dnia 9 czerwca 2011r. Prawo Geologiczne i Górnicze,
z wyłączeniem metanu;
10
Art. 2 pkt 5) lit b
Proponujemy następujące brzmienie tego przepisu:
b) terytorium znajdującym się poza morzem terytorialnym, będącym wyłączną
strefą ekonomiczną, w której Rzeczpospolita Polska na podstawie prawa
wewnętrznego i zgodnie z prawem międzynarodowym wykonuje prawa
odnoszące się do badania i eksploatacji dna morskiego i jego podglebia
podłoża oraz ich zasobów naturalnych;
Art. 2 pkt 10)
Postulujemy modyfikację tego przepisu tak by nie ulegało wątpliwości, że
skumulowane wydatki kwalifikowane obejmują również wydatki ponoszone
przez podatnika w fazie rozpoznawania, o której mowa w ustawie Prawo
Geologiczne i Górnicze. Gros wydatków, wymienionych zresztą w Art. 9 ust. 3
jako wydatki kwalifikowane, ponoszonych jest przez podmioty prowadzące
działalność na podstawie koncesji na rozpoznawanie złóż węglowodorów
i wydobywanie węglowodorów ze złóż, na długo przed rozpoczęciem fazy
wydobywania, o której mowa w ustawie Prawo Geologiczne i Górnicze.
Art. 3
Proponujemy następujące brzmienie tego przepisu:
Podatnikiem
jest
przedsiębiorca
prowadzący
działalność
wydobywczą
węglowodorów na podstawie koncesji, o której mowa w ustawie Prawo
Geologiczne i Górnicze.
Art. 8 ust. 2
Proponujemy następujące brzmienie tego przepisu:
Za datę powstania przychodu uważa się dzień otrzymania uregulowania
należności, o których mowa w ust. 1, w jakiejkolwiek formie.
11
Art. 8 ust. 4
Przepis ten narusza zasadę wolnego rynku i zasady swobody umów.
W praktyce obrotu popularną formą finansowania działalności jest tzw. kredyt
kupiecki polegający na wydłużeniu terminu zapłaty ceny z tytułu dokonanej
dostawy, przy czym nie jest niczym niespotykanym umowne określanie
takiego terminu na 180 lub 240 dni od daty dostawy.
Rozwiązanie
zaproponowane w komentowanym przepisie eliminuje de facto możliwość
korzystania przez nabywców wydobytych węglowodorów z takiej formy
finansowania, ingerując tym samym w sposób nieuprawniony w swobodę
kształtowania relacji pomiędzy niepowiązanymi podmiotami.
Art. 8 ust. 6
Przepis ten narusza zasadę wolnego rynku i zasady swobody umów. Jeżeli
podmioty, które nie są powiązane, ustalają ceny dostawy w wysokości niższej
niż wolnorynkowa z uwagi na niedające się przewidzieć przez ustawodawcę
okoliczności. Projekt zakłada ustalenie podstawy opodatkowania w sposób
sztuczny.
Jest
to
precedens
w
ustalaniu
podstawy
opodatkowania
abstrahujący od warunków umowy. W żadnym podatku nie ustala się
podstawy opodatkowania w oderwaniu od warunków umowy, zawartej przez
podmioty niepowiązane.
Art. 9. ust. 3 pkt 1)
Proponujemy następujące brzmienie poszczególnych punktów tego przepisu:
– wydatki dotyczące poszukiwań geologicznych, rozeznania rozpoznania
geologicznego, badań sejsmologicznych sejsmicznych i ich interpretacji,
wierceń eksploracyjnych poszukiwawczych i rozpoznawczych, opracowania
dokumentacji geologicznej lub geologiczno-inwestycyjnej,
12
Art. 9. ust. 3 pkt 2)
Proponujemy następujące brzmienie poszczególnych punktów tego przepisu:
2) koszty wytworzenia otworów wiertniczych w rozumieniu art. 16g ust. 4
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym w
szczególności wydatki związane z pracami przygotowawczymi do
wykonania takich otworów;
Art. 9. ust. 3 pkt 7)
Proponujemy następujące brzmienie tego przepisu:
7) podatki, opłaty administracyjne oraz opłata z tytułu użytkowania
wieczystego związane z nieruchomościami, na których prowadzone jest
wydobycie węglowodorów;
Ponadto postulujemy dodanie po Art. 9 ust. 3 pkt 9):
pkt 10) - wydatki związane z utrzymaniem otworów eksploracyjnych oraz
produkcyjnych;
pkt 11) - wydatki na pozyskanie koncesji oraz informacji geologicznej,
o których mowa w ustawie Prawo Geologiczne i Górnicze;
pkt 12) - opłaty koncesyjne oraz opłaty z tytułu użytkowania górniczego;
pkt 13) - wydatki związane z magazynowaniem rdzeni wiertniczych
i przechowywaniem dokumentacji geologicznej;
pkt 14) związane z opracowaniem dokumentacji geologicznej lub
geologiczno-inwestycyjnej.
Art. 9 ust 4
Proponujemy następujące brzmienie tego przepisu:
13
Wydatki kwalifikowane są potrącane od przychodu w dacie ich poniesienia. Za
dzień poniesienia wydatku uznaje się dzień jego uregulowania zobowiązania
w jakiekolwiek formie.
Celem zaproponowanej modyfikacji jest uniknięcie wątpliwości dotyczących
możliwości uznawania za wydatki kwalifikowane obciążeń ponoszonych przez
dniem osiągnięcia pierwszego przychodu a także wyeliminowania wątpliwości
jakie mogłyby się pojawić w związku z rozumieniem pojęcia „uregulowanie
zobowiązania”.
Jakkolwiek
w
sensie
prawnym
wydatki
kwalifikowane
w przeważającej większości będą zobowiązaniem jednak w wielu przypadkach
nigdy nie staną się zobowiązaniami w sensie rachunkowym, np. ze względu na
konieczność ich rozliczania w czasie.
Art. 9 ust. 6
W przypadku wydatków kwalifikowanych, zbycie przedmiotów stanowiących
wydatki
kwalifikowane stanowią podstawę do zmniejszenia bieżących
wydatków kwalifikowanych o kwotę uzyskaną ze zbycia tych przedmiotów
i jest to rozwiązanie słuszne. Niezrozumiałe jest jednak ograniczenie, że kwota
zmniejszenia nie może być niższa niż kwota nie zamortyzowanej wartości
początkowej środka trwałego. Przecież cena zbycia używanego środka
trwałego np. po kilku lub kilkunastu latach nie może być równa wartości
nowego środka trwałego. Ewentualnie ograniczenie można wprowadzić do
wysokości ceny rynkowej.
Art. 10 ust. 1 pkt. 1
Niezrozumiałe jest wyłączenie z listy wydatków kwalifikowanych wydatków na
zakup wartości niematerialnych i prawnych, w tym licencji oraz patentów.
W przypadku eksploatacji węglowodorów postęp techniczny i technologiczny
jest znaczny i zwiększenie wydobycia bądź stopnia zagospodarowania
zasobów
może się wiązać z koniecznością zakupu licencji lub patentów.
Wyłączenie możliwości zaliczania do wydatków kwalifikowanych kosztów
związanych z pozyskiwaniem dostępu do nowych technologii przekładać się
będzie negatywnie na poziom zaawansowania technologicznego polskiego
14
wydobycia węglowodorów.
Postulujemy zatem włączenie wydatków na
nabycie wartości niematerialnych i prawnych, w tym licencji i patentów,
związanych z wydobyciem węglowodorów do listy wydatków kwalifikowanych.
Art. 10 ust. 1 pkt. 3
Proponujemy
wykreślenie
ten
pozycji
o
wpisanie
jej
jako
wydatku
kwalifikowanego. Ubezpieczenie w zakresie prowadzonej działalności w branży
oil&gas jest standardowym elementem kosztowym, gdyż jest to powszechnie
praktykowane w tej branży. Nadto, zgodnie z propozycjami nowelizacji ustawy
prawo
geologiczne
i
górnicze
Operator
ma
obowiązek
ubezpieczyć
prowadzoną na podstawie koncesji działalność. Skoro zatem jest to obowiązek
nałożony na przedsiębiorcę, którego nie można wyłączyć, to winien on
stanowić koszt kwalifikowany przedsiębiorcy.
Art. 10 ust. 1 pkt. 8
Proponujemy zmianę tego zapisu, poprzez wykreślenie odsetek, prowizji
i opłat związanych z pożyczkami (kredytami) jako kosztów niekwalifikowanych
i uznanie ich za koszt kwalifikowany. Wynika to z faktu, iż działalność
rozpoznawcza oraz wydobywcza często finansowana jest przy pomocy
kapitału zewnętrznego. Skoro jest to powszechna praktyka w każdego rodzaju
działalności gospodarczej, zatem nieuzasadnienie wyłączono taki wydatek jako
koszt kwalifikowany przy wydobyciu węglowodorów.
Art. 10 ust. 1 pkt. 19
Wydatki związane z wydawaniem posiłków regeneracyjnych (głównie dla
dużej liczby
personelu
pracującego w trakcie prac poszukiwawczych
i rozpoznawczych) nie mają w sobie żadnych cech reprezentacji.
W celu
wyeliminowania zbędnych wątpliwości interpretacyjnych postulujemy tego
rodzaju wydatki zakwalifikować jako wydatek kwalifikowany.
Art. 10 ust. 1 pkt. 20
Postulujemy doprecyzowanie brzmienia tego przepisu tak by nie budziło
wątpliwości, iż ograniczenia zeń wynikające dotyczą wydatków ponoszonych
15
na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich na potrzeby podatnika
samochodów osobowych.
Art. 12
W projekcie przewidziano tylko dwie stawki podatku węglowodorowego
12,5% i 25%. Wydaje się, że stawki powinny być bardziej zróżnicowane.
Wzrost stawki podatku o 100% w przypadku, gdy jeden podmiot osiąga
stosunek
skumulowanych
przychodów
do
skumulowanych
wydatków
kwalifikowanych w wysokości 1,99 a drugi 2 jest zbyt drastyczny.
Art. 16 ust. 2
W dodanym przepisie art. 16j ust. 6 do ustawy o podatku dochodowym od
osób prawnych ustawodawca posługuje się określeniem kategorii środków
trwałych, przy czym brak jest w przepisach precyzyjnej definicji jakie wydatki
ponoszone w związku z wykonaniem otworu wiertniczego mogą być
kapitalizowane do jego wartości początkowej.
Rekomendujemy zaimplementowanie jasnej i szczegółowej definicji otworu
wiertniczego (np. uwzględnienie jej w Klasyfikacji Środków Trwałych, wraz
z dokładnym opisem kosztów stanowiących otwór wiertniczy).
Art. 16. ust. 1
Obciążenie w postaci podatku od wydobycia niektórych kopalin o charakterze
royalty nakładanego na przychód z wydobycia minerałów jako składnik
kosztowy oraz należność na rzecz budżetu Państwa powinien stanowić koszt
uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych.
Wobec powyższego postulujemy wykreślenie art. 16 ust. 1 pkt 67 ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych.
Te same zastrzeżenia znajdują zastosowanie do podatku węglowodorowego
w związku z czym postulujemy usunięcie pkt 1 Art. 16.
16
Art. 20
Postulujemy wykreślenie tego przepisu. Nałożenie na przedsiębiorców
obowiązku prowadzenia działalności koncesyjnej w postaci spółki akcyjnej jest
nieuzasadnione gospodarczo i zwiększa dodatkowo obciążenia prowadzonej
działalności
gospodarczej
w
postaci
obowiązkowego
posiadania
rady
nadzorczej, braku możliwości elastycznego finansowania działalności w drodze
dopłat do kapitału zakładowego (możliwość dostępna tylko dla spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością), konieczność każdorazowego protokołowania
przez notariusza podwyższenia kapitału zakładowego, konieczność odbywania
każdego zgromadzenia wspólników w obecności notariusza, obowiązek audytu
spółki, podczas gdy wynika on już z nałożonego analogicznego obowiązku
w umowie o współpracy z NOKE.
Jakkolwiek w polskim prawie znane są regulacje prawne nakładające
prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki akcyjnej (np. banki),
jednakże wynika to w głównej mierze z konieczności posiadania odpowiednio
wysokiego kapitału własnego, zabezpieczającego należyte wykonywanie
działalności. Stąd np. w ustawie prawo bankowe wprowadzony jest minimalna
wysokość kapitału zakładowego. W proponowanych rozwiązaniach do PGiG
wprowadzono system kwalifikacji podmiotu ubiegającego się o koncesję,
w ramach którego sprawdzana jest jego wiarygodność finansowa, niezależna
od formy organizacyjno - prawnej. Przewidziana przepisami kodeksu spółek
handlowych minimalna wysokość kapitału zakładowego (100.000 PLN) nie jest
z pewnością wystarczającą podstawą do uznania formy spółki akcyjnej jako
bardziej
wiarygodnej dla
prowadzenia działalności
przy
wydobywaniu
węglowodorów.
Art. 21
(1)
Postulujemy wprowadzenie odroczenia o 10 lat podatku od wydobycia
niektórych kopalin - poprzez dodatkową zmianę art. 5 i 7 ustawy o podatku od
wydobycia niektórych kopalin i modyfikację momentu powstania obowiązku
podatkowego dla nowych inwestycji; oraz jednocześnie,
17
(2)
Postulujemy - poprzez zmianę art. 6 i 7 tejże ustawy wprowadzenie
możliwości obniżenia kwoty podatku o 100 % wartości przedprodukcyjnych
nakładów kapitałowych związanych z działalnością w zakresie rozpoznawania,
poszukiwania i wydobycia miedzi i srebra;
Art. 21 pkt 12
Na podstawie z art. 21 pkt 12 ustawy, w celu odliczenia straty z CIT powstałej
z działalności wydobywczej miedzi, podatnik będzie zobowiązany do
„prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami,
pozwalającej na wyodrębnienie przychodów i związanych z nimi kosztów
uzyskania przychodów, a także do uwzględnienia w ewidencji środków
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do
obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art.
16 a-16m ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób
prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, póz. 397, z późn. zm.), związanych
z działalnością wydobywczą miedzi, srebra, gazu ziemnego lub ropy naftowej”.
Jakkolwiek należy ocenić pozytywnie wszelkie ułatwienia, w tym mające na
celu
umożliwienie
odliczenia
podatku
CIT
od
podatku
od
kopalin,
wprowadzony mechanizm możliwości odliczenia nierozliczonej w podatku CIT
straty podatkowej, budzi praktyczne wątpliwości do jego stosowania.
Jak rozumiemy, w celu określenia możliwej straty do odliczenia w podatku od
wydobycia niektórych kopalin, konieczne będzie wyodrębnienie przychodów
i kosztów, jak i środków trwałych oraz odpisów amortyzacyjnych związanych
z działalnością wydobycia miedzi.
W szczególności będzie to problematyczne w przypadku prowadzenia nawet
śladowo innego rodzaju działalności w ramach jednego przedsiębiorstwa Co
więcej wyróżnienie tylko podatku CIT (straty) przypadającej na działalność
wydobywczą będzie niemożliwe w przypadku wystąpienia np. odliczeń
o ogólnym charakterze, np. zastosowania ulgi na nowe technologie.
Przepis
nie
przewiduje
natomiast
żadnych
możliwości
uproszczeń,
18
w szczególności w sytuacji kiedy skala pozostałej działalności jest niewielka,
czy też proporcjonalnego wyznaczenia straty przypadającej na działalność
wydobywczą.
Pragniemy zwrócić uwagę, iż powyższa zasada nakłada de facto obowiązek
prowadzenia osobnej ewidencji w tym celu – czyli nakłada duże obciążenie
administracyjne na przedsiębiorstwo.
Postulujemy o uproszczenie mechanizmu odliczania nierozliczonej w podatku
CIT straty podatkowej od podatku od kopalin, np. poprzez wprowadzenie
określonych uproszczeń (w przypadku gdy inny rodzaj działalności nie
przekracza określonego progu np. 2 %) czy możliwości proporcjonalnego
określania kwoty straty w CIT do rozliczenia w podatku od kopalin;
Alternatywnie, należy rozważyć wydłużenie okresu rozliczania strat w samym
podatku CIT.
Art. 21 pkt 15
Biorąc pod uwagę fakt, iż deklaracje będą składane elektronicznie, konieczne
jest uregulowanie w przepisach alternatywnych rozwiązań w sytuacji, gdy
nastąpi awaria systemu elektronicznego.
Art. 21 pkt 16
Art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin
przewiduje, iż opodatkowaniu nie będzie podlegać urobek rudy miedzi lub
przetworzony urobek rudy miedzi niebędący koncentratem, przeliczony na
masę urobku rudy miedzi, w ilości nieprzekraczającej 1 tony miesięcznie jeżeli został wykorzystany na cele badawcze.
Ustawa jednakże nie zawiera określenia celów badawczych.
Postulujemy doprecyzowanie jakie czynności mogą zostać uznane za cele
badawcze i uwzględnienie w tej definicji wykorzystania do próbek do analiz
i badań składu rudy.
19
Art. 25
Zgodnie z art. 25 ustawy, przepis dotyczący możliwości rozliczenia strat w CIT
w podatku od kopalin, dotyczy strat, które powstały po dniu wejścia w życie
ustawy.
W celu wspierania działalności rozpoznania i poszukiwania złóż miedzi,
zalecane jest umożliwienie rozliczenia strat podatkowych nierozliczonych z
uwagi na upływ 5-letniego okresu w CIT, poniesionych w poprzednich latach
poprzedzających dzień wejścia w życie ustawy (tj. takich, które powstały
przed rokiem 2015).
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
PKPP/248/57/PP/2013
20